Темæ: Нырыккон нывкæнынад.
план-конспект

Урочы  нысантæ.

1. Мырты растдзурынадыл куыст.

2.  Æнæзонгæ  дзырдты  мидис  хъуыдыйæдты  мидæг  бæрæг кæныныл фæлтæрын.

3.  Текстмæ байхъусыны фæстæ йын йæ мидисæй бæлвырд фарстæн дзуапп   раттыныл, хъæугæ скъуыддзæгтæ дзы агурыныл ахуыр кæнын æмæ уыдон кæсынмæ арæхстдзинад æвзæрын кæнын.

4.  Диалогон  æмæ  монологон ныхас аразыныл бакусын.

5. Антонимтæ зæрдыл æрлæууын кæнын

Урочы хуыз.

ног зонындзинæдтæ райсыны урок

Урочы ахуырадон фæстиуджытæ.

Предметон: текстæн йæ сæйраг хъуыды сбæрæг кæнын, анализ скæнын.

Коммуникативон: хи хъуыдытæ раст æмæ æххæстæй дзурын, алыхуызон хъуыдытæ хынцын æмæ сæ бæлвырд уагыл аразын.

Удгоймагон: иумæйаг хъуыддаджы бæрнондзинад æмбарын,культурæ – рухс фидæнмæ фæндаг кæй у, уый æмбарын кæнын.

Ахуыры методтæ æмæ формæтæ.

Иртасæн метод, проектон метод, индивидуалон, къордгай куыст.

Æххуысгæнæг фæрæзтæ.

 Презентацитæ, интерактивон фæйнæг, магнитофон.

Урочы этаптæ

Ахуыргæнæджы архайд.

Скъоладзауты куыст.

УАА

Мотиваци.

(ахуыргæнæг дæтты ног темæ бамбарынæн æххуыс чи у ахæм æрмæг.)

1.Бацæттæгæнæн хай.

а) Раст дзур.

Нæ урок райдайæм  1-æм фæлтæрæнæй,мырты растдзурынадыл бакустæм. Ацы дзырдтæ  нæ бахъæудзысты дарддӕр тект кæсгæйæ.  Нæ зæрдыл æрлæууын кæнӕм  рацыд æрмæг дæр .

проектор

хъусынц æмæ кæсынц .

дзуапп дæттынц

Регулятивон

(ахуырадон нысан æвæрын),  

удгоймагон

(иумæйаг хъуыддаджы бæрнондзинад æмбарын)

Актуализаци

(къуылымпытæ кæм æмæ цæмæн æййафдзысты, уый сбæрæг кæнын.)

1.Бакæсæм дзырдтæ æмæ сæ равзарæм. ( Слайд 1)

-ирæттæ,бынæттæ,фадæттæ,

-рæсугъддæр,зындгонддæр, ирддæр,

-ныууадзын, ныххауын,

-æппæты,уырыссаг,сывæллон,  дыууыназдзыд,нырыккон,  иннæ.

--хъуыды кæнын, æнæхъæн,  айхъуыст, скъуыддзаг,    скъола,  къухы.  

Цавæр орфограммæтæ ис ацы дзырдты?

2.Æркæсæм-ма ацы дзырдты къордтæм.  ( Слайд 2)

ирæттæ                                                      бынæттæ 

фадæттæ

Дыууæ   тт- цæмæн фыссæм?

Цавæр барæн бæрцы æвæрд сты?

Рæсугьддæр, зындгонддæр,

ирддæр

Цавæр орфограммæ ис?

Ныууадзын,  ныххауын.  

Цавæр мыртæ ис æмæ цалгай дамгъæтæй арæзт сты?

Хъуыды кæнын,   æнæхъæн,  айхъуыст,    скъуыддзаг,   скъола,     къухы.

   Аифтындзæг   кæнæм нырыккон   афоны  уадзын

Саразын  семæ  дзырдбæстытæ,   хъуыдыйæдтæ. ( Слайд 3)

Иухатт ма сæ бакæсæм иумæ.  Бахъуыды сæ кæнут,уымæн æмæ нæ урочы дæргъы бахъæудзысты.

     Ныууагъта фæд аивады( Уый          у  уый та куыд æмбарут?

- Зæгъут-ма уæдæ, сымахмæ гæсгæ цæуыл ныхас кæндзыстæм нæ абоны урочы?  

- Тынг раст зæгъут. Сымах ахуыр кæндзыстут аивады тыххæй æрмæг.

нынад,

Кæсынц

æвзарынц дзырдтæ 

дзуапп дæттынц

дзуапп дæттынц

æвзарынц

æвзарынц дзырдтæ 

Иу скьоладзау фæйнæгыл ифтындзæг кæны

Дзурынц радыгай

Кæсынц

Зонадон

(зонындзинæдтæ æмæ арæхстдзи-нæдтæ иумæйаг кæнын, класифи-каци; проблемон фарст æвæрын, æнкъарын ирон æвзаджы ахадын-дзинад нæ адæмы царды)

коммуникативон

(алыхуызон хъуыдытæ хынцын æмæ координаци кæнын; быцæу фæрстытæ лыг кæнын)

Зонадон

(хи ныхас раст рацаразын зонын; хъæугæ информаци ссарын зонын),

коммуникативон

(фæрстытæ æвæрын,

хи хъуыдытæ æргом кæнын)

удгоймагон

(этикон æмæ моралон домæнтæ æххæст кæнын хъуыды бавæрын; иумæйаг хъуыддаджы бæрнондзинад æмбарын

Ног æрмæгыл куыст.

(Слайд 4)

 (Слайд 9)

Ныр та иу гыццыл аулæфæм.  Дзырдбыд

• 1. Сывæллон  куы райгуыры,  уæд ын раттынц…
• 2. Фæллойы синоним
• 3. . Бæрцон нымæцон
• 4. Хæдзарон маргъ
• 5. Афæдзы афон
• 6. Æхсæвы антоним
• 7. Ис хæдзарæн æмæ дзырдæн
• 8. Чындзæн, ноггуырдæн Хуыцауæй фæкурынц
• 9. Æгады антоним.
• 10. Уæлæдарæс

2     Цавæр рæсугъд дзырд нæм

рау    рауад?  

Ра   Нывкæнынад –живопись.

Уый у нæ абон урочы темæ:  Нырыккон нывкæнынад. 

(Слайд 8)

Эпиграф:  

Рæсугъддзинадмæ кæсгæйæ адæймагмæ гуыры

рæсугъд  хъуыдытæ,  хорз фæндтæ. Рæсугъд  хъуыдытæй

æнцон рахизæн у рæсугъд цардмæ.  Рæсугъд царды

цæрæгæн та йæ фадат у æцæгдзинад ссарын.                                                                                                   Платон, рагон бердзейнаг филосо

Адæймаг  йæ зæрдæйы æнкъарæнтææвдисы алы хуызон:

   поэт- аив дзырды руаджы,  композитор – музыкæйы диссаг  зæлты руаджы,  ннывгæнæг  та -ахорæнты фæрцы.

Алы адæмы хæттытæм дæр ис,  æнæхъæн зæххыл зындгонд чи у , ахæм фысджытæ,  композитортæ,  ахуыргæндтæ  æмæ  … (кæмæй зæгъын,  уый ма базонут)

У меня есть карандаш,
Разноцветная гуашь,
Акварель,  палитра,  кисть
И бумаги плотный лист,

А еще – мольберт-треножник,
Потому что я …

Иронау куыд уыдзæн?

Æмæ абон кæцыдæр нывгæнджыты  нæмттæ нæ зæрдыл æрлæууын кæндзыстæм ,  кæйдæртимæ та базонгæ уыдзыстæ.

хæслæвæрд æххæст кæнынц

(Слайд 5)

æвзарынц дзырдтæ

(Слайд 6)

(Слайд 7)

хъусынц

Тæлмац кæнынц

Зонадон

(хи ныхас раст рацаразын зонын; хъæугæ информаци ссарын зонын),

коммуникативон

(фæрстытæ æвæрын,

хи хъуыдытæ æргом кæнын)

удгоймагон

(этикон æмæ моралон домæнтæ æххæст кæнын хъуыды бавæрын; иумæйаг хъуыддаджы бæрнондзинад æмбарын).

Регулятивон

(ахуырадон нысан æвæрын, ахуырадон архæйдтытæ сбæрæг кæнын,

ахуыры фæстиу-джытæ рагацау сбæрæг кæнын),

Ног зонындзинæдтæ дзургæйæ фидар кæнын.

Текстимæ куыст.

(Слайды 12-19)_

Физзарядкæ

(Слайд 20)

Презентаци нывгæнджыты тых

(Слайды 26-28)

(Слайды 29-33)

(Слайд 34 )

Ныр та лæмбынæгдæр базогæнгæ уæм зындгонд нывгæнджытимæ.

Уый тыххæй та  уал  ног дзырдтæм нæ хъус æрдарæм.

(Слайд 10)

(Слайд 11)

Аивады хуызтæ:

Сюрреали́зм ,овизм .

Экспрессиони́зм .

(2-фæлт.) 

-Фæрстытæн дзуапп дæттын.  

-Ссарын тексты. Презентаци.

(5-фæлт . )

-Цы базыдтай Матиссы тыххæй?

Презентаци.

 Ныр та сбадут , куыд уын  æнцондæр у , афтæ.  Уæ цæстытæ сæхгæнут æмæ ахъуыды кæнут,   рæсугъдæй цы федтат уæ царды. . Уæ хъуыдыты пайда кæнут курдиатджн нывгæнджыты ирд ахорæнтæй,  хурау куыд æрттивой. .  . Уынут диссаджы  рæсугъддзинад:    сырх ,  цъæх дидинджытæ.  Рог дымгæ сæ узы , сæ адджын тæф уæм хæссы.  Фæлмæн хур уæ тавы  ,  зæрдæ - райы.   Ныр та уæ къухтæ хæрдмæ  сивазут,  бамбæлут рæсугъддзинадыл.  Уæ къухмæ йæ райсут.  Уый  у фæлмæн æмæ хъарм .  Уæ къухтæ æруадзут æмæ сæ уæ зæрдæмæ нылхъивут.  Уадз æмæ уæ зæрдæты цæра рæсугъддзинад. ,  æмæ дзы хай кæнут иннæтæн дæр,  æмæ уæд уæлахиз уыдзыстут  æвзæрдзинадыл.

(Слайды 21-25)

    Цыфæнды адæмыхатты

     нывкæнынады тыххæй дæр

т   куы дзурæм уæддæр Кьостайы              К  тыххæй,  куыд нывгæнæг афтæ,    æ  æнæ зæгъæн нæй.

  ---- Чи зæгъдзæн цыбырæй?

•       ---- Цавæр нывгæнджыты нæмттæ                    н    ма зонут?

Мах фæсивæды æхсæн дæр ис фидæны нывгæнджытæ.

Уырыссаг  нывгæнджытæ.

 - Адæм  кæддæриддæр бирæ кæй, кæнæ

 цы      цы  уарзынц , уыдоныл саразынц

зар       зарджытæ, фыссынц  æмдзæвгæтæ.

дзуапп дæттынц текстæй

пайдагæнгæйæ

скьоладзау дзуры

кæсынц

дзурынц

хъусынц

Зонадон

(хи ныхас раст рацаразын зонын; хъæугæ информаци ссарын зонын),

коммуникативон

( æмгуыстдзинад аразын ахуыргæнæг æмæ æмгæрттимæ),

удгоймагон

(аивадмæ уарзондзинад гуырын кæнын)

Рефлекси.

Æрмæг бафидар кæныныл куыст.

Хатдзæгтæ скæнын.

– Цавæр хъуыдытæ уæм сæвзæрын кодта нæ абоны урок?

– Цавæр хатдзæгтæ скодтат?

  1.С. Дали - америкаг фыссæг.

2    2.С. Дали уыд Пабло Пикассойы

        Ахуыргæнæг.          

3. Сальвадоры нывты мидис у зынæмбарæн .

4.Клайн-зындгонд америкаг нывгæнæг.

5. Франц Клайны палитрæйы ис 3 хуызы-урс,  цъæх,сау.

6.Матисс-номдзыд францаг нывгæнæг, график.

7. Матисс нывкæнын райдыдта дæсаздзыдæй.

8.

•   - Цæмæн  хъæуы нæ царды аивад,            в   нывкæнынад?

Нæ эпиграфы ныхæстæм раздæхгæйæ мæ фæнды,  цæмæй сымах дæр уынат æрмæстддæр рæсугъддзинад,  цæмæй уæ зæрдæты гуырой æрмæст рæсугъд хъуыдытæ æмæ фæндтæ, æмæ уæ уæд  фæнддзæни хорз хъуыддæгтæ кæнын,  адæмæн пайда хæссын.

Бæрæггæнæнтæ сæвæрут уæхицæн

-Æз ацы урочы бакуыстон хорз.  

 -Æз ацы урочы бакуыстон тынг хорз.

дзуапп дæттынц

цæмæй нæ цард уа рæсугъддæр.  хъæздыгдæр,  хъæлдзæгдæр, диссагдæр)

аргъ кæнынц сæ куыстæн

Зонадон

(анализ,алыхуызон хъуыдытæ ныма-йын æмæ афтæ-мæй æмгуыст кæнын),

коммуникативон

(бæлвырд æмæ биноныг дзурын хи хъуыдытæ; иумæйаг уынаф-фæмæ æрцæуын иумæйаг хъуыддаг аразгæйæ)

удгоймагон

(хи бæрнондзинад æмбарын иумæйаг хъуыддаджы; моралон æмæ этикон домæнтæ æххæст кæнын)

Хæдзармæ куыст.

1. Ног дзырдтæ сахуыр кæнын.

2. Ныффыссын нывæцæн: «Мæ уарзон нывгæнæг»

Бæрæг кæнынц сæхимæ хæслæвæрд.