Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев
план-конспект урока (9 класс)

Коксунова Н.Б.,

Хар-Булгин дундын школын хальмг келнә багш.

Кичәлин төр: Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев

Эпиграф:

Нур дунд нуһсн сәәхн,

Нутг дунд номтань сәәхн

(Хальмг үлгүр)

Кичәлин күцл:

#1057;урһмҗин: күүндвр тогтаҗ чадлһн, ахр келвр тогтаҗ чадлһн, сурһульчнрин келнә көрңгинь байҗаж, келлһинь соньмсулҗ өргҗүллһн.

#1057;урһмҗлһна : сурһульта, номт аулсас үлгүр автха гисн уха оруллһн.

#1256;ргҗүллһнә: билгин төлҗлт.

Кичәлин йовуд:

Дөңцл эв-арһ: «Номт П.М.Эрдниев» гидг презентац, текст, компьютер.

#1052;ендлһн.

–Менд бәәнт? Яһҗ хонвт? Өрк-бүлтн ямаран?

–Гем уга, йир сән. Му биш, йир сән.

#1041;агшин үг.

«Нур дунд нуһсн сәәхн, нутг дунд номтань сәәхн» гидг хальмг үлгүр бәәдг.Мана Хальмг Таңһчд номта улс олн.Теднә негнь РАО академик, КГУ-н профессор Эрдниев П.М. Эн үлгүр Эрдниев П.М.тускар гиҗ келҗ болхмн. Эн гүн сурһульта, номт күн болна. Энүнә намтрла таньлдлҗ, эн номтын туск газет тогтахмн.

III. Шин төр: Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев

1) «Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев» гидг текст умшлһн. (багш, сурһульчнр)

2) Сурвр: Эн текстәс ямаран үгмүд тадн меднәт?

3) Текстәр көдллһн. Шин үгмүдлә таньлдлһн.

Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев

Пүрвә Мучкаевич Эрдниев Баһ Дөрвд нутга Ик Бухс гидг хотнд 1921-гч җилд төрсмн. Бичкнәсн авн хурц ухата көвүн бәәсмн. Дәәнә өмн Әәдрхн балһсна багшин сурһуль төгсәһәд көдлсмн.Төрскән харсгч Алдр дән эклснәс авн эврә дурар цергт мордсмн.

Һашута 1943-гч җилд цуг хальмгуд киитн Сиврүр туугдла.Тер цагла дәәнд йовсн хальмг цергчнриг бас Сиврүр йовулсмн.ТегәдПүрвә Мучкаевич Эрдниев Алтайск крайд тусна.П.М.Эрдниев дәәнәс күнд шавта ирсн бийнь, Барнаульск багшин институт төгсәһәд багшлна.1957-гч җилд Москва балһсна аспирантур төгсәһәд ах сурһульд орад көдлнә.1964-гч җиләс авн өдгә цаг күртл Хальмг государственн университетд көдлнә.

Пүрвә Мучкаевич Эрдниев – академик, педагогическ номин доктор, профессор күцәсн ик көдлмшнь – УДЕ (тоомруллһна эв-арһин дигм).Өдгә цагт эн методикәр олн багшнр көдлнә.П.М. Эрдниевин бичсн дегтрмүдиг эсвин багшнр өргнәр олзлна. Эн номтин нериг цуг Әрәсән эсвин багшнр меднә.Сурһуль-эрдмд насн-җирһлән өгсн нертә номт кесг ачлврта, тер тоод Әрәсән Федерацин Президентин мөрән лауреатын цол (1988), Хальмг Таңһчин иргн (1995), Иньгллтин орден (2002).

Пүрвә Мучкаевич Эрдниевиг Хальмг Таңһчин алдр үрн гиҗ келҗ болхмн.

Үгин көдлмш:

Эврә дурар – добровольно

туух – выселять

тусх – попасть

олзлх – применять

мөрә – премия

4.) Даалһврмуд:

1).Үгин ниицлһ тогтатн.

….. көвүн

…..дурар

…..җил

2) Шин үгмүдолзладзәңгстогтатн.

Эврә дурар, туух, тусх, олзлх, мөрә

3) Багаркөдлх. Даалһвр: «Номт Пүрвә Мучкаевич Эрдниев» гидг төрәр газет тогтах.

4) Газет харслһн. (Схемәр).

Газетин нерн_______________________________________________________

Күцл________________________________________________________________________________________________________________________________

Газетин редактормуд_________________________________________________________________________________________________________________________

Рубрикүдин нерд______________________________________________________________

Олзлсн эв-арһ______________________________________________________

Олзлсн литератур__________________________________________________________

#1040;шлвр:

#1069;ндр бидн ямаран төрәр күүндүвидн?

2. Пүрвә Мучкаевич Эрдниев ямаран номт?

3. Эн номд ямаран тәвц орулсн күмб?

VII. Рефлексий келһн: (кичәлин тускар эврәннь санан-ухаһан медүлх)

Нанд……. таасгдв.

Би……. Медҗ авув.

Би …….тодлҗ авув.

VIII. Темдг тәвлһн. Герин даалһвр: «Нертә номт» гидг келвр тогтах.