Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән дәрестәрен үткәрергә ярҙам
материал (10 класс)

Дәрес барышын яҙыу схемаһы

1.   Дата,   мәктәп,   синыф,   предмет.

2.   Уҡытыусы   тураһында   мәғлүмәт.

3.   Дәрестең   темаһы.

4.  Дәрестең маҡсаттары (белем биреү, тәрбиәләү һәм үҫтереү).

5. Дәрестең тибы (яңы тема өйрәнеү, нығытыу, ҡабатлау-дөйөмләштереү, контроль-иҫәп, телмәр үҫтереү, хаталар өҫтөндә эш һәм ҡатнаш дәрестәр).

6.  Дәресте  йыһазландырыу.

7. Дәрес барышы (уны түбәндәгесә теркәй барыу уңайлы):

8.  Дәреекә  дөйөм  анализ:

- уҡытыусы    дәрескә    ҡуйған    маҡсаттарҙың   программа талаптарына  тап   килеү-килмәүе;

- дәрестең     методик    яҡтан     дөрөҫлөгө,    ҡулланылған ысулдарҙың,   алымдарҙың   эффектлылығы;

- уҡытыусы телмәренең тасуирилығы, әҙәби тел нормаларына тура   килеү-килмәүе;

- укытыусының яуаптарҙы баһалау юлдары, кире бәйләнеш булдырыу   саралары;

- уҡыусыларҙың танып белеү эшмәкәрлеген әүҙемләштереү
алымдары;

- балаларҙың йәш һәм шәхси үҙенсәлектәрен иҫәпкә алып эш итә белеү-белмәү;

- дәрестә   предмет-ара   бәйләнеш   булдырыу;

- ҡулланылған күргәҙмәлелек төрҙәре, уларҙың маҡсатҡа ярашлы булыу-булмауы;

- уҡыусыларҙың   үҙ   аллы   эштәрен   ойоштороу;

- телмәр   үҫтереү   принцибын   иҫәпкә   алыу-алмау;

- тәрбиәүи һәм үҫтереү маҡсаттарын тормошҡа ашырыу-ашырмау;

- дәрес   ваҡытын   дөрөҫ   бүлә   белеү-белмәү;

- укыусыларҙың   дәрескә   мөнәсәбәте,   әүҙемлеге;

- ял итеү   минуттарын   ваҡытлы   һәм   эффектлы  үткәреү.

Дәрес барышын яҙыу схемаһы:

1.   Дата,   класс,   предмет.

2.   Уҡытыусы   тураһында   мәғлүмәт.

3.   Дәрестең   темаһы.

4.  Дәрестең маҡсаттары (белем биреү, тәрбиәләү һәм      үҫтереү).

5. Дәрестең тибы (яңы тема өйрәнеү, нығытыу, ҡабатлау-дөйөмләштереү, контроль-иҫәп, телмәр үҫтереү, хаталар өҫтөндә эш һәм ҡатнаш дәрестәр).

6.  Дәресте  йыһазландырыу.

7. Дәрес барышы (уны түбәндәгесә теркәй барыу уңайлы):

8.  Дәрескә  дөйөм  анализ:

-уҡытыусы    дәрескә    ҡуйған    маҡсаттарҙың   программа талаптарына  тап   килеү-килмәүе;

- дәрестең     методик    яҡтан     дөрөҫлөгө,    ҡулланылған ысулдарҙың,   алымдарҙың   эффектлылығы;

- уҡытыусы телмәренең тасуирилығы, әҙәби тел нормаларына тура   килеү-килмәүе;

- укытыусының яуаптарҙы баһалау юлдары, кире бәйләнеш булдырыу   саралары;

- уҡыусыларҙың танып белеү эшмәкәрлеген            әүҙемләштереү  алымдары;

- балаларҙың йәш һәм шәхси үҙенсәлектәрен иҫәпкә алып эш итә белеү-белмәү;

- дәрестә   предмет-ара   бәйләнеш   булдырыу;

- ҡулланылған күргәҙмәлелек төрҙәре, уларҙың маҡсатҡа ярашлы булыу-булмауы;

- уҡыусыларҙың   үҙ   аллы   эштәрен   ойоштороу;

- телмәр   үҫтереү   принцибын   иҫәпкә   алыу-алмау;

- тәрбиәүи һәм үҫтереү маҡсаттарын тормошҡа ашырыу-ашырмау;

- дәрес   ваҡытын   дөрөҫ   бүлә   белеү-белмәү;

- укыусыларҙың   дәрескә   мөнәсәбәте,   әүҙемлеге;

- ял итеү   минуттарын   ваҡытлы   һәм   эффектлы  үткәреү.

                  Дәрестең структураһы:

         Дәрес уҡытыуҙы ойоштороуҙоң мөһим берәмеге. Тотороҡло һәм вариантлы өлөштәрҙән тороуы.

         Дәрестең башы. Уның тәғәйенләнеше – уҡыусыларҙы дәресте үҙләштереүгә әҙерләү, дәрестең маҡсатын билдәләү, йүнәлеш биреү. Уҡытыусының сәләмләүе, таҡтаға датаны һәм теманы яҙыу, өйгә эште тикшереү. Инеш әңгәмәнең (фонетик күнекмәләр, әңгәмә) дәрес материалын үҙләштереү өсөн уҡыусыларға стимул биреү хеҙмәтен үтәүе.

        Дәрестең төп өлөшө.  Яңы материалды аңлатыу, төрлө күнегеүҙәр, һорауҙар  ярҙамында нығытыу, текст, һүрәттәр менән эш һб.

        Дәресте йомғаҡлау.  Дәрескә һығымта яһау, һөҙөмтәһен билдәләү; контроль,  баһалау, өйгә эш биреү.

 Уҡытыусы  түбәндәгеләрҙе белергә тейеш:

дәрес  ваҡытын дөрөҫ планлаштырырға;

• дәрес материалын аңлайышлы,  маҡсатҡа ирешеүгә йүнәлешле аңлатырға;
• уҡыусылар өсөн ҡыҙыҡлы, аңлайышлы материал ҡулланырға;
• уҡыусыларҙың эшмәкәрлеген дөрөҫ ойошторорға (һорауҙарға – яуап, телмәр күнекмәләрен һб.);
• техник сараларҙы, күргәҙмә материалды киң ҡуллынырға;
• уҡыусыларҙың телгә ҡыҙыҡһыныуын, активлығын булдырырға; башҡортса мөмкин тиклем күберәк һөйләшергә, аралашырға;

Дәрестең структур берәмеге булараҡ күнегеүҙәр, биремдәр.

Дәрескә технологик карта

6а класс, Башҡортостан ҡунағы. Бүлем һаны.