Урок "Второстепенные члены предложения" 5 класс
план-конспект урока (5 класс)

Тема:Второстепенный член.Определений.

Цель:«определений» умылымашым йоча – влак дек шукташ, тудын ойыртемже дене палымым ышташ, предложенийыште рашлыкшым ончыктымаште определенийын кулешлыкшым ончыкташ, предложенийым  член шот дене лончылымо годым определенийым кудыр линий дене палемдаш туныкташ, йоча – влакын мут поянлыкыштым пойдараш да йылмыштым лывырташ; уш – акылыштым, арун да чаткан возен моштымашыштым вияндаш; шочмо йылме деке шумандаш.

Урокын эртымыже

Ι. Организационный момент

Туныктышо:

-Поро кече, пагалыме тунемше-влак! Икте-весым порын ончалына, шыман шыргыжалына. Ме таче урокнам пайдалын эртарена, шуко уым пален налына, пашам келшен ыштена манын ушанем.

2. Кодшо урокысо материалым ушештарымаш.

Тунемме предложений член-влакым ушештарымаш

Туныктышо йодыш – влакым пуа.

- Предложенийын негызшылан могай член – влак шотлалтыт?

- Нуным эше кузе маныт?

- Главный деч моло членже кузе маналтыт?

- Второстепенный член – влак предложенийыште могай сомылым ыштен шогат.  (Моло член – влакым умылтарен шогат.

 - Нуно могай член – влакым рашемден шогат?

- Кодшо урокышто могай второстепенный член дене палыме лийна?

Повторение об изученных членах предложения.

-А кызыт ме ончалына (организационный этап) те кузе келшен  пашам ыштен моштеда.. Конэрс структура почеш пашам ыштена

-Тунемше-влак, пырдыжысе табличкыш ончалына.Чыла тиде шомак-влакым могай шомак иктыш уша ?(Нуно предложенийын членже –влак улыт)

-Йоча-влак предложенийын могай членже тыланда утларак келша? Тудын нерген каласкален пуэда.

-Ончалза. Кӧ «Подлежащий» лукым ойырен налын- теве тудо тудын лукшо, «Сказуемыйым»- теве тендан лук, кӧ ойырен «Умландарыше членым»- теве тендан лук. «Ешартык-влак»- теве тендан лук.

-А ынде чылан шогалына.Кажныда шкендан предложений член   нерген каласкалаш ямдылалтыда.Туналеш тудо, ко капше дене кужу.

-Молодцы. Верышкына шинчына

3. Урокын темыже да уроклан задачым шындымаш

Умбакыже пашанам шуэна.

-А ынде доскаш пуымо предложенийым синтаксически тушкан лончылына.

Санун ачаже у ечым налын пуэн.

Лончылымо годым нелылык лектеш.

- Санун мут могай йодышлан вашешта? У мут могай йодышлан вашешта? Нуно могай член лийыт? Дополнений мо?

Тугеже марий йылмыште эше вес второстепенный член уло. Тудым определений маныт.

- Таче ме нине йодыш – влаклан вашмутым пуышаш улына. ( Доскаш возымым чылан лудыт.)

Слайд № 2,3

1). Определений мом ончыкта?

2). Тудо могай йодыш – шамычлан вашешта?

3). Могай ойлымаш ужаш дене каласалтеш?

4). Определений могай член – влакым рашемден шога?

5). Предложенийым лончылымаште кузе палемдалтеш?

- Айста ынде тетрадешда темым возен шындена. Урокын темыже да целже  могай лиеш? (Определений.) Кодымо корнышкыда йытыран гына возен шындыза.

Йоча-влакын иктешлымышт почеш:

- Айста МИКС ПЭА ШЭА эталон почеш определений темым кузе умылыдам тергена.        

1.Музык почеш йоча-влак шогалыт да кушталтат.

2. Пар дене шогалыт да саламлалтыт.

3. Туныктышо йодеш.

-Умылтаре йолташетлан мо тыгай определений.

4. Музык уэш шергылтеш.

-  Ойлончышто определенийын кулешлыкше?

IV. Учебник дене паша .Пенгыдемдымаш.

1.Стр.95,правилым лудмаш

- Мемнан определений нерген иктешлымашна учебникысе правил дене келшен толеш але уке.

-Рвезе-влак, мый, ӱшаныме шуэш, те тачысе темым умыленда, определенийым шке ойышто кучылтыш да предложенийыште муын моштеда манын шонем.

2.Упр.144 лум мут перен определенийым шынден,мут сочетаний-влакым чонен возыза.

3.Тушка паша. Слайд 4

- Тунемше-влак кызыт мемнан идалыкын могай жапше? Шошо

-Мый, тыланда шошо нерген пале мут-влакым возаш темлем. Тиде заданий   монгысо пашам шукташ полша.

Жап эртыш.

-Вашмутым  устел № 2,4-ше номеран участник лудеш. Да молат

4) «Ко озажым муэш ?» модыш. Пуымо пале мут – влаклан энертен, мо нерген ойлымым палымаште учашымаш.

1. Сут, сур, шыде, шучко. (Пире.)

2. Йушто, луман, поранан, пургыжан, мардежан. (Теле.)

3. Иман, кишан, пугыльман, кукшо. (Пунчо.)

4. Тукан, пондашан, шоран. ( каза.)

Г) « Келшыше мут кулеш» модыш. Мый лум мутым каласем, а те тудын палыжым ончыктышо мутым каласеда.

игече (могай?) ночко, пылан, ояр, сай, йуран.

олма….

порт….

йоча….

пушенге….

5. У темым иктешлымаш.Слайд 5

Йодыш – влаклан вашештымаш:

- Таче ме могай у второстепенный член дене палыме лийна?

- Могай второстепеннй членым определений маныт?

- Тудо могай йодыш – шамычлан вашешта?

- Определений могай главный членым да могай второстепенный членым рашемден шога?

- Пале мутат, определеният могай йодышлан вашешта. Вара нуным кузе ойыркалыман?

6.Рефлексия

 - Урокышто могай пашам шуктышда?

-Чылажымат ыштен  кертда мо?

Шкендадан пашадам аклыза.

Нарынче круг- урокышто чыла умылышым,чыла пашам шуктышым.

 Йошкар круг-урокышто  чылажымат шым  умыло. Изиш ушештараш кулеш.

 Ужар круг-урокышто кугу йосылык- влак лие.

7.Монгсо паша. «Молан мый шошо пагытым йöратем?» темылан сочиненийым воза.