рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 10нчы сыйныфы өчен тематик план
календарно-тематическое планирование (10 класс) по теме

 

Дәреслек: Татар теле: рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 10нчы сыйныфы өчен дәреслек ( рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Мәгариф, 2009.

Соңгы елларда республикада татар әдәбиятын куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде.  Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре  үсте.  Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар  әдәбиятын өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

          Русмәктәбендә татар  әдәбиятын  өйрәтүдә төп бурыч – программа таләп иткән сүзлек һәм грамматик минимумын сөйләмдә урынлы һәм дөрес куллануга ирешү.

        Татар  әдәбияты  дәресләрендә укучылар бирелгән сөйләмне дөрес кабул итәргә, сөйләмдә катнашырга (диалогик сөйләм), күргәннәре һәм ишеткәннәре турында сөйләргә (монологик сөйләм), татарча текстларны укырга һәм аңларга, шулай ук грамоталы  уку  күнемәләренә ия булырга тиешләр.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл 10_rrrrrrrrrrre_word.docx60.21 КБ

Предварительный просмотр:

               “  Килешенде”                                      “Килешенде”                                                      “Килешенде”                                              

Метод. берләшмә рәисе                                УТЭ буенча дир.                                                        Мәктәп директоры                                                

                                                                        урынбасары  

____________/Әхмәтова Г.И.                    ___________/ Рәҗәпова Р.З                                      ____________/Герасимова Г.В.                                        

Протокол №

“    ” август   2011 ел                                   “    ” август   2011 ел                                                  “      ” август 2011 ел                  

                        Эш программасы

                                     Нурлат муниципаль районы

                      Нурлат шәһәре 8нче урта гомум белем мәктәбе

                                   Сафина Роза Идрис кызы

           Iнче категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы

      Рус телендә сөйләшүче балаларга  татар  әдәбияты ,   10нчы сыйныф                        

                                                                                                                                            Пед. совет                                                                                                                                                                                                                    

                                                                                                                                           утырышында    каралды

                                                                                   Протокол №

                                                                                           “   ” август  2011ел

                                                                               2011-2012нче уку елы

                               

                                         

                                               Тематик план

                                                                  Татар  әдәбияты  буенча

Сыйныф:      10____

Укытучы:   Сафина Роза Идрис кызы

Сәгатьләр саны:

Барлыгы:  70 сәг; атнага:  2 сәг

Планлаштырылган язма эшләр саны:  

   Сүзлек диктанты -2(28-33сүз); диктант-1( 95-105, 105-125 сүз); сочинение – 1; изложение -1(105-160, 165-175 сүз).

Административ контроль эшләр саны:  4сәг.

Планлаштыру түбәндәгеләргә нигезләнеп төзелде:

1.Программа  “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен  укыту программалары”на (Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова.  Казан. “Мәгариф” нәшрияты. 2003)

2. Дәреслек: Татар теле , 10 нчы  класс. Р.З.Хәйдарова, Р.Л. Малафеева,З.М.Шаһвалиева. Казан. “Мәгариф” нәшрияты. 2009

  1. Өстәмә материал:   

1. Хайдарова Р.З. , Гиниятуллина Л.А. Сборник ситуативных упражнений по татарскому языку для русскоязычных учащихся. Набережные Челны, 2004.

2.Учебное пособие и фонохрестоматия «Лингва» для ускоренного изучения татарского языка. Набережные Челны, 1999.

3.Л.Ә.Гыйниятуллина, Р.З.Хәйдәрова. Татар теленнән эш дәфтәре. Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 9 нчы  сыйныфы өчен (рус телендә сөйләшүче балалар өчен).   Казан, “Мәгариф”, 2010.

4.Мультимедийная обучающая программа «Татар Телле заман».

 

                                                           Татар әдәбиятыннан тематик план 

                                                                           ( Рус төркеме. 10нчы сыйныф.  70 сәг.)

Дәрес темасы

Сәгать саны

Дәрес тибы

Коммуникатив максат

Контроль төре

Үзләштерергә яки камилләштерергә тиешле белем һәм күнекмәләр

Өй эше

Дата

Лексика

Грамматика

План

Факт

   I.

  Белем һәм тормыш. (14 дәрес)

1.

М .Хөсәен “Китап”

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Беррәттән, мәдәният

Транскри -ция

Диалогны өйрәнергә

2.

Р.Фәхретдин иҗаты

Дәрес-сәяхәт (интернет)

Интернет белән эшләү алымна -рын үстерү

Көнләшү, әхлакый, икътисад,

Текстның эчтәлеген сөйләргә тәрҗемә итәргә һәм планын

3-4.

 Р.Фәхретдин. “Китап уку.

Дәрес-сәяхәт (интернет)

Укучыларның фикерләү сәлә- тен үстерү, сүз -лек байлыгын арттырү

Сүзтезмә

Тәрҗемә  итәргә һәм план төзергә

5.

Каюм Насыйри иҗаты.

“Тәрбия китабы”

Дсү

Сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

Зачет

Олы буын, махсус

Диалогларның берсен ятларга

6.

 Х.Шабанов “Китап”

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Әһәмиятле, кушылма, әверелә, укымышлы

Сорауларга җавап бирергә

7.

Дсү дәресе

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Бер диалогны ятларга

8.

Казан дәүләт университеты.

Тәрҗемә дәресе

Текст өстендә эшләү, күтәрел- гән мәсьәләгә үз карашыңны күнекмәләрен камилләштерү

йөк ташучы, көтәргә, мөс- тәкыйль рә- вештә, ятим- нәр йорты, хезмәттәш, матдә, буын,

Сорауларга нигезләнеп эчтәлеген сөйләргә

9.

Бай тарихлы фәнни үзәк

Дәрес-сәяхәт (интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Карар, халык авыз иҗаты, матди һәм рухи мирас, мөстәкыйль

Сүзен  сүзгә тәрҗемә итәргә

10.

Фәнгә багышланган гомер. Роальд Сәгъдиев – фән күгендәге якты йолдыз.

Тәрҗемә дәресе

Текст өстендә эшләү, күтәрел- гән мәсьәләгә үз карашыңны күнекмәләрен камилләштерү

тест

юнәлеш, әзер -ләү, гыйльми дәрәҗә, тынгысыз

Сөйләргә әзерләнергә

11

 Роальд Сәгъдиев – фән күгендәге якты йолдыз.

Сөйләм үстерү дәресе

Диалогик һәм монологик сөй -ләм күнекмәлә- рен камилләште

Кытыклый торган, әчкелт ис, кабара, хуш исле, сизеп тора, тоярга, хәл итәләр,

Сорауларга нигезләнеп сөйләргә

12

Дсү дәресе.

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Шулаймыни

Бер диалогны ятларга

13.

 Татарлар кайларда яшиләр?

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Читекче, тор -мыш чыгана -гы, күн кисәкләре, сафлык, җөй,  

Укырга, тәрҗемә

14.

Контроль тест.

Контроль дәрес

Укучыларның логик фикерләү дәрәҗәсен үстерү

Тест

Сүзлекне кабатларга

  II.

  Иң зур байлык –күңел матурлыгы. (8 дәрес)

15

Фатих Әмирхан иҗаты.

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

 Биографиясен сөйләргә.

16.

 Ах, хәят, нинди матур син!

Сөйләм үстерү дәресе

Диалогик һәм монологик сөй -ләм күнекмәлә- рен камилләште

Сүзлекне кабатларга

17.

Дсү дәресе

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Бер диалогны ятларга

18.

Галиәсгар Камал иҗаты.

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Тукланырга, таләп, даими, җилләтергә, чыныктыру, истә тотарга,  

Сорауларга җаваплар әзерләргә

19

 Галиәсгар Камал “Беренче театр”

Тәрҗемә дәресе

Текст өстендә эшләү, күтәрел- гән мәсьәләгә үз карашыңны күнекмәләрен камилләштерү

Көрәш сәнга -те, кул көрә -ше, ихтыяр көче

Укырга, тәрҗемә

20.

 Галиәсгар Камал “Беренче театр”

Сөйләм үстерү дәресе

Логик фикерләү күнекмәләрен үстерү

Уңышка ире -шү, түземле -лек, берләште -рә, хәрәкәтлә -нергә,

 Әсәрне сәнгатьле укырга

21.

Киенә белү – үзе бер һөнәр.

Дәрес-сәяхәт (интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Төгәлләү, ур- так, көндәш, бил, егарга, арка, тәкә,

Текстның планын төзергә һәм план буенча сөйләргә

22.

«Тормыш мәгънәсе » темасы буенча

диалоглар төзү.

Дсү

Сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

Бер диалогны ятларга

 III

                Зарарлы гадәтләрдән сакланыгыз! (7 дәрес)

23.

Сәламәтлек – зур байлык!

Аңлап уку дәресе

Күпдәлилле фи -керләү тибын- дагы текстка үз өстәмәләрен кер- теп, әңгәмә үткәрү.

Яңа буын

Тәрҗемә итәргә

24.

Тәмәке тартуның зарары.

Дәрес-сәяхәт (интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

 Әсәрне сәнгатьле укырга

25.

Дсү дәресе

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Бер диалогны ятларга

26.

Аракы кешене нишләтә..

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Качкын, яңгырый, чегән кызы,

Сорауларга җавап бирергә

27.

Контроль тест.

Контроль дәрес

Укучыларның логик фикерләү дәрәҗәсен үстерү

Тест

Сүзлекне кабатларга

28.

 “Ак үлемнән саклан!”

Тәрҗемә итү дәресе

Укучыларның  фикерләү сәләтен үстерү, фикерне төгәл һәм дөрес итеп әйтә белү күнекмәләрен камилләштерү

Текстның эчтәле -ген сөйләргә

29.

 “Ак үлемнән саклан!”

Тәрҗемә итү дәресе

Тәрҗемә итү күнекмәләрен үстерү

Тәрҗемә итеп бетерергә

IV.

Дустың булмаса –эзлә, тапсаң –сакла! (14 дәрес)

30.

Дустың булмаса –эзлә, тапсаң –сакла!

Сөйләм үстерү дәресе

Күпдәлилле фи -керләү тибын- дагы текстка үз өстәмәләрен кер- теп, әңгәмә үткәрү.

Дулкынландыргыч, мәнфә- гать,хуш килә

Сорауларга җавап бирергә

31.

Дус була белү серләре.

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Чор, каза -ныш, якынча, җитәкче

Сорауларга җавап бирергә

32.

“Минем дустым”

Интернет белән эшләү дәресе

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Анык, гамәл. тетерәндерү, мизгел,  сулыш

Бер тапшыру турында чыгыш (сообщение) әзерләргә

33.

Өч дус. (Әкият)

Дәрес-сәяхәт (Интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Туган якны өйрәнүче, тупланма,

Текстны сөйләргә

34.

 “Өч дус” әкиятен ныгыту

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Сәхифә, ашъ- яулык, катлам

Аңлап укырга

35.

 Тугрылыклы дуслык.

Сөйләм үстерү дәресе

. Текстны анализ -лап укып, мәгъ -лүмат алу бурычын кую

Хәтер, шәҗәрә, нәсел, хезмәткәр

Аңлап укырга

36.

Дсү дәресе

Дсү

Парлап һәм коллективта эшләү күнекмә -ләрен ныгыту

Бер диалогны ятларга

37

 Фатих Хөсни иҗаты.

Дәрес-сәяхәт (Интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Мәңгеләш-терү, тәшкил итә, җанлан- дыра, остаз

Сорауларга җавап әзерләргә

38.

Фатих Хөсни. “Кабак”

Аңлап уку дәресе

Күпдәлилле фи -керләү тибын- дагы текстка үз өстәмәләрен кер- теп, әңгәмә үткәрү.

Ау, игенче -лек, тукучы -лык, яу

Укырга, тәрҗемә итәргә

39.

 Фатих Хөсни. “Кабак” әсәрен ныгыту

Аңлар уку дәресе

Укучыларның аңлап укуларына ирешү, күтәрел- гән мәсьәләләргә үз карашын булдыру.

Багланышлар, уртак, сәед, балкып

Укырга, тәрҗемә итәргә

40.

 Фатих Хөсни. “Кабак”

2 нче өлеш.

Аңлар уку дәресе

Укучыларның аңлап укуларына ирешү, күтәрел- гән мәсьәләләргә үз карашын булдыру.

Өяз, әмер, ни- гез, корыла,

Укырга, сораулар- га җавап бирергә

41.

Һади Такташ иҗаты. “Мокамай”

Аңлап уку дәресе

Укучыларның аңлап укуларына ирешү, күтәрел- гән мәсьәләләргә үз карашын булдыру.

Афәт, басу, каһарман, тармак, куе.

Текстның эчтәлеген сөйләргә

42.

И.Юзеев. иҗаты “Мин телим дусларга”

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Күпдәлилле фи -керләү тибын- дагы текстка үз өстәмәләрен кер- теп, әңгәмә үткәрү.

Йөк, чыгары -ла, кертелә, килешү, ышанычлы, мәгълүмат

Текст буенча диалог әзерләргә

43.

Теманы йомгаклау.

Йомгаклау дәресе

Тест

 5

Саф хисләр – беренче хисләр. (13дәрес)

44.

 Габделхәй Сабитов иҗаты.

Уку һәм сөйләм үсте -рү дәресе

Укучыларның  фикерләү сәлә -тен үстерү, фи -керне төгәл һәм дөрес итеп әйтә белү күнекмәлә- рен камилләште

Серле, төз, өрәңге, кара- гай, куаклык, кушылдык, шифалы, бөрлегән

Текстны сөйләргә

45.

 Габделхәй Сабитов “Ярсулы яз”

Дәрес-сәяхәт, (интернет) сөйләм үсте -рү дәресе

Казан шәһәрендә -турында мәгълү -мат биреп, уку -чыларны яңа белемнәр белән коралландыру.

Яр, төбәк, көрәштәш, мәшһүр, хакимият, мәһабәт

Текст буенча диалог төзергә

46.

 Габделхәй Сабитов “Ярсулы яз”

Дәрес-сәяхәт, (интернет)

Интернет белән эшләү алымна- рын үстерү

Рухи, мәркәз, капка

Текстны сөйләргә

47.

 Алмаз Гыймадиев. “Зөлфия + мин”. 1нче бүлек.

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Текстны анализ -лап укып, мәгъ -лүмат алу бурычын кую

Чолганыш, әсир,  яшерен оешма

Сорауларга җавап рәвешендә эчтәлек -не сөйләргә

48.

Хат язу..

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Парлап һәм кол- лективта эшләү күнекмәләрен ныгыту

Үзешчән, кыллы

Укырга, тәрҗемә итәргә

49.

 Алмаз Гыймадиев. “Зөлфия + мин”. 1нче бүлек.

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Юкә, җилкән, көнкүреш

Планын төзеп. план буенча сөйләргә

50.

 Алмаз Гыймадиев. “Зөлфия + мин”. 2нче бүлек.

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Уку һәм сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

Таң калү, лаек булу, тасфирлау

Мәхәббәт турында чыгыш әзерләргә

51.

 Алмаз Гыймадиев. “Зөлфия + мин”. 2 нче бүлек.

Уку һәм сөйләм үстерү дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Чын, вазифа. утын, тал, кал –кулык, туры. мохит,

Текстның эчтәлеген сөйләргә

52.

 Вил Казыйханов. “Йөрәк киңәш көтә”

Күзәтү дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Ашамага кереште, кунакча, түшәк

 Әсәрне сәнгатьле укырга

53.

 Вил Казыйханов. “Йөрәк киңәш көтә”

Ныгыту дәресе.

Күзәтү һәм сәнгатьле уку дәресе

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Хәсрәт, фарыз. хак итү

  Әсәрне сәнгатьле укырга

54.

Контроль тест.

Контроль дәрес

Укучыларның логик фикерләү дәрәҗәсен үстерү

Тест

Сүзлекне кабатларга

55.

 Әмирхан Еники  иҗаты. “Кем җырлады?”

Белгәннәрне системалаштыру дәресе

Укучыларның  фикерләү сәләтен үстерү, фикерне төгәл һәм дөрес итеп әйтә белү күнекмәләрен камилләштерү

Биографиясен сөйләргә

56.

 Әмирхан Еники    “Кем җырлады?”

Драма әсәрләрен уку дәресе

Драма әсәрләрен аңлап уку алым -нарын ныгыту

Аңлап укырга

6.

Беркем дә, бернәрсә дә онытылмый.(14 дәрес)

57.

Шәйхи Маннур иҗаты.

Драма әсәрләрен уку дәресе

Драма әсәрләрен аңлап уку алым -нарын ныгыту

Эчтәлеген русча сөйләргә

58.

 Шәйхи Маннур “Әсирлектә туган дуслык”

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Өйрә, киндер мае, кыйланыш

Тәрҗемә итәргә

59.

Гариф Ахунов иҗаты.

Укучыларның фикерләү дәрәҗәсен үстерү дәресе

Текстны анализ -лап укып, мәгъ -лүмат алу бурычын кую

Аудара, ашык-пошык. котырышып. балкышып

Эчтәлеген сөйләргә

60.

 Гариф Ахунов. “Шагыйрьнең каһарманлыгы”

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Гөрелте, түземсезлек, култыкса, яра, ташлама, фөҗдан

Сорауларга җавап бирергә эчтәлеген русча сөйләргә

61.

Гариф Ахунов. “Шагыйрьнең каһарманлыгы” әсәрен ныгыту.

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Арык, ятак, бөркет, очкын. шыксыз,

Эчтәлеген  русча сөйләргә

62.

Габдрахман Әпсәләмов иҗаты.

Сәнгатьле уку дәресе

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Сөеп-сөеп, чөеп-чөеп, биеп-биеп,

5 нче бирем, тәрҗемә

63.

 Габдрахман Әпсәләмов “Батырлык”

Күзәтү дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Хәсрәт, кай -гы, шик, үке- неч, ваклык

 Әсәрне  сәнгатьле укырга

64.

 Габдрахман Әпсәләмов “Батырлык”

әсәрен ныгыту.

Күзәтү дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Могҗиза, игелек, башым тубал

Текстны үз сүзләрең белән сөйләргәшигырьләрен сәнгатьле укырга

65.

 Мөхәммәт Мәһдиев иҗатын өйрәнү

Күзәтү  дәресе

Укучыларның күзаллауларын киңәйтү

Күңел чәчәге, гайбәт

1-4 нче сорауларга җавап бирергә

66.

 Мөхәммәт Мәһдиев “Бәхилләшү” әсәреннән өзек.

Аңлап уку дәресе

Текстны аңлап уку алымнарын ныгыту

Золым, нәсер, кинаяле, ба -кый, мәкерле.

Әсәрне сәнгатьле укырга

67.

 Контроль эшкә әзерләнү. Ел буена үткәннәрне кабатлау.

Сәнгатьле уку дәресе

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

68

Контроль тест.

Контроль дәрес

69

Йомгаклау дәресе

Йомгаклау дәресе

 70

Йомгаклау дәресе

Йомгаклау дәресе

                                                                                         Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:

1. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (“Закон об образовании” Закон  Российской Федерации).

2. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы.

- 6 статья – белем алу теле (телләре).

- 7 статья – мәгарифнең дәүләт стандартлары.

-10 статья –уку-укыту программалары.

- 32 статья – мәгариф учреждениесенең вәкаләтләре һәм җаваплылыгы.

3. Гомуми белем эчтәлегенең мәҗбүри минимумы (ТР  Мәгариф министрлыгының 478 номерлы боерыгы, 05.07.2000 ел).

4. ТР Мәгариф министрлыгы.-  Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту программасы 1-11нче сыйныфлар. – Казан: Мәгариф,  2003.

6. Дәреслек: Татар теле: рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 10нчы сыйныфы өчен дәреслек ( рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Мәгариф, 2009.

Соңгы елларда республикада татар әдәбиятын куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде.  Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре  үсте.  Укучыларда лингвистик (тел), аралашу (коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культурологик) компетенцияләр булдыру рус мәктәбендә татар  әдәбиятын өйрәтүнең максатын тәшкил итә.

          Рус мәктәбендә татар  әдәбиятын  өйрәтүдә төп бурыч – программа таләп иткән сүзлек һәм грамматик минимумын сөйләмдә урынлы һәм дөрес куллануга ирешү.

        Татар  әдәбияты  дәресләрендә укучылар бирелгән сөйләмне дөрес кабул итәргә, сөйләмдә катнашырга (диалогик сөйләм), күргәннәре һәм ишеткәннәре турында сөйләргә (монологик сөйләм), татарча текстларны укырга һәм аңларга, шулай ук грамоталы  уку  күнемәләренә ия булырга тиешләр.

       Телгә өйрәтүдә коммуникатив методка өстенлек бирелә. Коммуникативлык телгә өйрәтү процессының барлык якларын үзенә буйсындыра. Укыту максатлары, бурыч, принцип, методлары, эш алымнары шуннан чыгып билгеләнә.

 

Гомуми  белем бирү мәктәбендә татар  әдәбиятын  өйрәтүнең төп максаты – гамәли максат, ягъни телне аралашу чарасы буларак үзләштерү өчен, укучыларга гаилә-көнкүрешкә, уку хезмәтенә бәйле сөйләм ситуацияләре кысаларында белем бирү һәм күнекмәләрне үстерү, укучыларның акыл эшчәнлеген активлаштыру, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, сөйләм культурасын үстерүдән гыйбарәт.

       Тәрбияви максат балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

                                                              Укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр

  1. Татар теленең төп фонетик үзенчәлекләрен гамәли белү(сингармонизм  һ.б.).
  2. Татар теленә генә хас фонемаларның дөрес әйтелешенә ирешү.
  3. Басымны дөрес кую.
  4. Татар теленең иҗек калыпларын белү.
  5. Әйтелеше буенча җөмлә төрләрен аеру, дөрес әйтү.
  6. Кушма, тезмә, парлы сүзләрне дөрес язу.
  7. Татар, рус телләрендәге фонетик аермаларны аңлата белү.
  8. Лексик , фразеологик берәмлекләрнең кулланылышын гамәли үзләштерү.
  9. Алынма сүзләрне сөйләмдә дөрес куллану.
  10. Татар телендә сүз ясалышының төп ысулларын белү.
  11. Сүзлекләрдән файдалана белү.
  12. Антоним, синонимнарны дөрес куллану.
  13. Һәр сүз төркеменең сөйләмдә кулланылышы, төрләнешен, ясалыш ягыннан төрләрен, төркемчәләрен гамәли үзләштерү.
  14. Җөмләдә сүзләр бәйләнешен, бәйләүче чараларны гамәли үзләштерү.
  15. Иярченле кушма җөмләләрнең төрен билгели белү.
  16. Бер үк фикерне төрле ситаксик модельләр белән белдерә белү.
  17. Язма сөйләмдә тыныш билгеләрен дөрес куюга ирешү.
  18. Җанлы сөйләмнең төп фикерен билгели алу, төп мәгълүматны таба белү.
  19. Сөйләшү үткәрү, ирекле аралаша алу.
  20. Сораулар бирә, җавап кайтара алу.
  21. Үз фикереңне җиткерә, дәлилли белү.
  22. Сөйләмне тулы, аңлаешлы оештыра белү.
  23. Өйрәнелгән темага сочинение язу.
  24. Укылган яки тыңланган текстның планын төзеп, аның эчтәлеген язмача һәм телдән сөйләп бирү.
  25. Язма формада аралашу тәгъбирләрен гамәли үзләштерү.

ТӨП ЭЧТӘЛЕК

Темалар

Дәресләр саны

Әдәбият

1.

Белем һәм тормыш.

12+2(бсү)+1(тикш.э)

2.

Иң зур байлык – күңел матурлыгы.

6+1(бсү)

3.

Зарарлы гадәтләрдән сакланыгыз!

6+1(бсү)

4.

Дустың булмаса – эзлә, тапсаң – сакла.

12+1(бсү)

5.

Саф хисләр – беренче хисләр.

13+2(бсү)

6.

Беркем дә, бернәрсә дә онытылмый.

11+1(тикш.э)

7.

Йомгаклау.

1

Гомумбелем күнекмәләрен бәяләүнең критерийлары һәм нормалары

Укуны бәяләү нормасы – 10 нчы сыйныфта 90-95 сүз.

Текстны тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укыганда “5”ле куела.

Текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфографик хата җибәреп(авазларның әйтелешен бозу, басымны дөрес куймау, синтагмаларга бүленештә ялгышу) укыганда “4”ле куела

Текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфографик хата җибәреп укыганда һәм уку тизлеге акрын булганда, “3”ле куела

Текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укыганда, “2”ле куела.

Диалогик сөйләмне бәяләү

Бирелгән ситуация буенча яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзегәндә, “5”ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзегәндә, “4”ле куела

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып диалогик сөйләм төзегәндә, “3”ле куела.

Бирелгән ситуация яки тема буенча диалог төзи алмаганда, “2”ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм өчен “5”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелгән, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы булган монологик сөйләм өчен “4”ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелмәгән, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хатасы булган монологик сөйләм өчен “3”ле куела.

Өйрәнелгән темага яки бирелгән темага монолог төзи алмаганда, “2”ле куела

Йомгаклау билгесе

Йомгаклау билгесе яртыеллык һәм уку елы ахырында куела. Ул, беренче чиратта, укучыларның телдән сөйләм күнекмәләре, бәйләнешле сөйләм төзи белү осталыгы, татар телендә аралаша алу мөмкинлекләреннән чыгып, шул ук вакытта язма эшләрнең нәтиҗәләрен исәпкә алып куелырга тиеш.

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

УМК

Укытучы өчен методик   әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

- Программа: Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын  укыту программасы. (1-11 сыйныфлар) К.: “Мәгариф”  н-ты, 2003.

- Дәреслек: Татар теле: рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 10нчы сыйныфы өчен дәреслек ( рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Мәгариф, 2009.                            

- Диктантлар җыентыгы (төрле авторлар)

- Изложениеләр җыентыгы (төрле авторлар)

-  Н.В. Максимов.Татар теленнән тестлар

1. Вәлиева Ф.С., Саттаров Г.Ф.Урта мәктәп һәм гимназияләрдә  татар телен укыту методикасы, К..: Раннур н-ты, 2000 ел.

2. Зәкиев  М.З. Татар синтаксисы. К.: “Мәгариф” нәшрияты, 2005.

3. Хисамова Ф.М. Татар теле морфологиясе. К.: “Мәгариф” нәшрияты, 2006.

4. Галлямов Ф.Г. Татар теле дәресләрендә синтаксик һәм пунктуацион анализ. Алабуга, 1996.

5. Гыймадиева Н., Нуруллина Р.Татар теленнән кагыйдәләр җыентыгы. К.: “Мәгариф”, 2007.

6. Максимов В.Н. Урта мәктәптә татар теле укыту. Фонетика. Морфология.К.: “Мәгариф” н-ты, 2004.

7. Максимов В.Н. Татар теленнән кулланма (синтаксис). Өченче китап. К.: “Мәгариф” н-ты, 2003.

8. Максимов В.Н. Урта мәктәптә татар теле укыту. Кушма җөмлә синтаксисы.

К.: “Мәгариф” н-ты, 2004.

9. Нигъматуллин М., Грамматик анализ. Алабуга, 2000.

10. Лингвистик анализ үрнәкләре.

11. Татар телендә тыныш билгеләре.

12. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»  журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары

1. Лингвистик анализ үрнәкләре.

2. Татар телендә тыныш билгеләре.

3.Ф.Г.Сәяпова, Ф.С.Кәримова

«Гади һәм кушма җөмлә синтаксисыннан таблицалар» Яр Чаллы, ӨПББИ,1999

4.Н.В. Максимов.Татар теленнән тестлар

Өстәмә әдәбият

Исеме

Авторы

Нәшрияты һәм басылган елы

1.

 Русско-татарский словарь

Ф.А.Ганиев, Ф.Ф.Гаффарова

Казань:Тат.книжн.изд.,2001

2.

Татарско-русский словарь

И.А.Абдуллин, Ф.А.Ганиев, М.Г.Мухамадиев, Р.А.Юналеева

Казань:Тат.книжн.изд.,2002

3.

Татарский энциклопедический словарь

Институт татарской энциклопедии АН РТ

Казань:1998

4.

Татарча-русча фразеологик сүзлек

Сафиуллина Ф.С.

Казан: Мәгариф, 2001

5.

Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

Казан: Матбугат йорты, 2005

6.

Сүзләр һәм җөмләләр дөнясында: рәсемле ситуатив татарча-русча сүзлек

Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова

Казан: Мәгариф, 2000

7.

Татар телен өйрәнүчеләр өчен текстлар

Гыйлаҗетдинова А.

Казан: Яңалиф ,2004

8.

Сборник текстов по татарскому языку для дополнительного и внеклассного чтения

НигматуллинаР.Р.,Юнусова Р.А.

Наб.Челны: Хорошая тиогр.,2004.

Методик әдәбият

Исеме

Авторы

Нәшрияты һәм басылган елы

1.

Диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы

Гыймадиева Н.С., Закирова Г.Н

Казан: Яңалиф,2006.

2.

Татар теле буенча бердәм дәүләт имтиханы

Г.Р.Галиуллина, Х.Х.Кузьмина, Р.Р.Шәмсетдинова, Ә.Ш.Юсупова, К.С.Фәтхуллова, Э.Н.Федорова

Казан: Школа,2007

3.

Обучение татарскому произношению в русской школе

Ч.М.Харисова

М.: Гуманит.изд.центр ВЛАДОС,2001

4.

Обучение татарской устной речи

Ф.Ф.Харисов

Казань: Магариф, 1999

5.

Основы методики обучения татарскому языку как неродному

Ф.Ф.Харисов

СПб.: филиал изд. «Просвещение»

6.

Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан

Р.З.Хайдарова

Наб.Челны:«Набережночелнинская тип.»,2006

10нчы сыйныфның удмурт төркеме өчен

татар теле  һәм татар әдәбиятыннан

календарь-тематик план

                                     Төзүче: I категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы Акбирова Ләйсән Рәүф кызы

Татар теле – 35 сәгать (атнага 1 сәг. исәбеннән)                Әдәбият – 70 сәгать (атнага 2 сәг. исәбеннән)             Барысы – 105 сәгать                    

Яңа материалны аңлату һәм тема өстендә эш –  86  

Тикшерү дәресләре – 5(2)

Бәйләнешле сөйләм теле үстерү (Бсү) - 8

Кабатлау - 6

Программалаштыру материалы:

1.    Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты, 2008.

2.     Татар әдәбиятыннан гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты, 2008

3.    Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту программасы, Казан, Мәгариф. – 2003.

4.    Татарский язык, Татар теле: Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 6нчы сыйныфы өчен

       дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан: Мәгариф, 2009.

                                                                       

                                                                   

Пред- мет

Дәреснең темасы

Материал, җиһазлау

Метод һәм алымнар

Өстәмә эш

Сәг. саны

Планл. вакыт

Үтелгән вакыт

Искәрмәләр

Белем һәм тормыш.

Дәреслек, татар теле укыту программасы, таблицалар, карточкалар, сүзлекләр, рәсемнәр.

Укытучы сүзе, сорау-җавап, сәнгатьле уку, монологик һәм диалогик сөйләм күнегүләре, эчтәлек сөйләү, сүзлек эше, күнегүләр өстендә эш, сорау-җавап, тәрҗемә күнегүләре.

1.

Ә

М.Хөсәен. “Китап” шигыре.

1

2.

Т

Китап, үрдәк кебек исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

1

3.

Ә

Ризаэддин Фәхретдин.

1

4.

Ә

Р.Фәхретдин. “Китап һәм уку”.

1

5.

Ә

Каюм Насыйри.

Китапларын карау.

1

6.

Т

“Тәрбия китабы” текстындагы лексик-грамматик материал.

1

7.

Ә

Х.Шабанов “Китап.”

1

8.

Т

Хикәя фигыль.

1

9.

Ә

Бсү Китап – киңәшчем минем.

1

10.

Т

Ясалышы буенча исемнәрнең төрләре.

1

11-12.

Ә

Казан дәүләт университеты.

Фотолар карау.

2

13.

Т

“Р.Сәгъдиев – фән күгендәге йолдыз” текстындагы лексик-грамматик материал.

1

14.

Ә

Р.Сәгъдиев – фән күгендәге йолдыз.

1

15.

Ә

Бсү Чит илләрдәге татарлар.

Фоторәсемнәр карау.

1

16.

Т

Сан төркемчәләре.

1

17-18.

Ә

Татарлар кайларда яшиләр?

2

19.

Ә

Бүлекне кабатлау.

1

20.

Ә

Тикшерү эше.

1

Иң зур байлык – күңел матурлыгы.

21.

Т

Сыйфат фигыль.

1

22.

Ә

Ф.Әмирхан. “Хәят” повестеннән өзек.

Язучы тур. матер б-н танышу

1

23.

Т

“Ах, хәят, нинди матур син!..” өзегендәге лексик-грамматик материал.

1

24.

Ә

Бсү Лиза һәм Хәятның дуслыгы.

1

25.

Т

Җөмлә кисәкләре.

1

26.

Ә

Г.Камал – атаклы драматург.

Альбом карау.

1

27-29

Ә

Г.Камал. “Беренче театр”.

3

30.

Т

Исем фигыль.

Дәреслек, татар теле укыту программасы, таблицалар, карточкалар, сүзлекләр, рәсемнәр.

Укытучы сүзе, сорау-җавап, сәнгатьле уку, монологик һәм диалогик сөйләм күнегүләре, эчтәлек сөйләү, сүзлек эше, күнегүләр өстендә эш, сорау-җавап, тәрҗемә күнегүләре.

1

31.

Ә

Киенә белү – үзе бер һөнәр.

1

32.

Т

Тикшерү эше.

1

33.

Ә

Тормыш мәгънәсе.

1

Зарарлы гадәтләрдән сакланыгыз!

34.

Т

Инфинитив.

Әдәби зс-дән мис.эз

1

35.

Ә

Сәламәтлек – зур байлык.

1

36.

Ә

Бсү  Сәламәт булыйм дисәң...

1

37.

Т

Исем фиг-нең килешләр белән төрләнеше.

1

38.

Ә

Тәмәке тартуның зыяны.

Матбугат матер б-н танышу.

1

39-40.

Ә

Аракы кешене нишләтә?

2

41.

Т

Теләк фигыль.

Җөмләләр язу.

1

42-43.

Ә

“Ак үлем”нән саклан!

2

Дустың булмаса – эзлә, тапсаң -  сакла.

44.

Т

Төзелеше буенча фигыльләрнең төрләре.

1

45.

Ә

Дус була белү серләре.

1

46.

Ә

Бсү  Чын дус.

Дуслык тур. мәкаль.уку.

1

47.

Т

Бәйлек сүзләр.

1

48-49.

Ә

“Өч дус” әкияте.

2

50.

Т

Хәбәрлек сүзләр.

1

51.

Ә

Тугрылыклы дуслык.

1

52.

Ә

Тугрылыклы дуслык нинди була?

1

53.

Т

Контроль эш.

1

54-55.

Ә

Ф.Хөсни. “Кабак” хикәясе, 1нче өлеш.

2

56.

Т

Тезмә фигыльләр.

1

57-59.

Ә

Ф.Хөсни. “Кабак”, 2нче өлеш.

3

60.

Т

Тәмамланмаган үткән заман хикәя фигыль

Тест эшләү.

1

61.

Ә

Һ.Такташ. “Мокамай” шигыре.

1

62.

Т

“Мокамай” шиг-дәге лексик-граммат. мат.

Һ.Такташ шиг.уку.

1

63.

Ә

И.Юзеев. “Мин телим дусларга”.

1

Саф хисләр – беренче хисләр.

Дәреслек, татар теле укыту программасы, таблицалар, карточкалар, сүзлекләр, рәсемнәр.

Укытучы сүзе, сорау-җавап, сәнгатьле уку, монологик һәм диалогик сөйләм күнегүләре, эчтәлек сөйләү, сүзлек эше, күнегүләр өстендә эш, сорау-җавап, тәрҗемә күнегүләре.

64.

Т

Хәл фигыль формалары.

1

65-67.

Ә

Г.Сабитов. “Ярсулы яз”.

3

68.

Т

Җөмлә төрләре.

Хикәя язу.

1

69-71.

Ә.

А.Гыймадиев. “Зөлфия+...мин”, 1нче өлеш

3

72.

Т

Тезмә кушма җөмлә.

1

73-74.

Ә

А.Гыймадиев. “Зөлфия+...мин”, 2нче өлеш

2

75.

Т

“Зөлфия+...мин”текстындагы лекс.-грам.м

1

76.

Т

Иярчен хәл җөмләләр.

1

77-79.

Ә

В.Казыйханов. “Йөрәк киңәш көтә”.

3

80.

Ә

Бсү. Яшьләр арасында әхлаксызлык күренешләре һәм киләчәгебез.

1

81.

Т

Иярчен җөмләләрнең төрләре.

Җөмләләр тикшерү.

1

82.

Ә

Әмирхан Еники.

1

83.

Ә

Әмирхан Еники. “Кем җырлады?”.

1

84.

Т

“Кем җырлады?”хик. лексик-грамматик м.

1

85.

Ә

Бсү. “Җиңү безгә җиңел бирелмәде”.

Фотолар карау.

1

Беркем дә, бернәрсә дә онытылмый.

86.

Т

Шарт фиг-ң зат-сан белән төрләнеше.

1

87.

Ә

Шәйхи Маннур.

1

88.

Ә

Ш.Маннур. “Әсирлектә туган дуслык”.

1

89.

Т

“Шагыйрьнең каһарманлыгы” текстындагы лексик-грамматик материал.

Тест эшләү.

1

90.

Ә

Гариф Ахунов.

1

91-92

Ә

Г.Ахунов. “Шагыйрьнең каһарманлыгы”.

2

93.

Т

“Батырлык” текстындагы лексик-гр. матер

1

94-95.

Ә

Г.Әпсәләмов. “Батырлык”.

2

96.

Т

Кабатлау күнегүләре.

Тест эшләү.

1

97.

Т

“Бәхилләшү” өзегендәге лекс-гр. материал

1

98-100.

Ә

М.Мәһдиев. “Бәхилләшү”.

3

101.

Ә

Тикшерү эше.

1

102.

Т

Контроль эш.

1

103.

Ә

Ел буена үтелгәннәрне кабатлау.

Тест эшләү.

1

104.

Т

Хаталар өстендә эш. Йомгаклау.

1

105.

Ә

Йомгаклау.

1


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы (рус балалары өчен) эш программасы

Рус телендә урта гомуми  белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы (рус балалары өчен)Эш программасы...

ТАТАР УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ БИРҮ МӘКТӘБЕНЕҢ 5 НЧЕ СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН ӘДӘБИЯТТАН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

  Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:1.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Закон...

ТАТАР УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ БИРҮ МӘКТӘБЕНЕҢ 8 НЧЕ СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН ӘДӘБИЯТТАН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:1.“Россия Федерациясендә мәгариф турында” Федераль Законы, декабрь, 2012 ел.2.“Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013 ел.3.Төп...

ТАТАР УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ БИРҮ МӘКТӘБЕНЕҢ 5 НЧЕ СЫЙНЫФЫ ӨЧЕН ТАТАР ТЕЛЕННӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

  Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:1.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Закон...

Рус телендә урта гомуми белем бирү мәктәбенең 10 нчы сыйныфы өчен татар әдәбиятыннан тестлар (татар балалары өчен)

10 нчы сыйныфта татар әдәбияты чорларга бүлеп өйрәтелә башлый. Әлеге ярдәмлектә исә Урта гасыр әдәбиятына караган  Болгар, Алтын Урда, Казан ханлыгы чоры, XVII, XVIII һәм XIX гасыр тарихы һәм әдә...