План урока по теме "Мана тег хаврт" 6 класс
план-конспект урока (6 класс) на тему

Кичәлин девсңгүд

Кичәлин йовуд

Дөңцл

Багшин  көдлмш

Сурһульчнрин көдлмш

I. Кичәлд белдлһнә агчм

Мендллһн.

- Мендвт, күүкд!

- Сән бәнт?

- Йир сән! Тиигхлә кичәлин йөрәләр эндрк кичәлән эклхмн.

- Тиигтхә! Эндрк мана кичәлд гиичнр бәәнә, мана күндтә гиичнрлә мендлтн, күүкд!

- Суутн, күүкд!

 Мендллһн.

- Сән бәәнәвидн. Би, чи , бидн, мадн сән бәәнәвидн.

Кичәлин йөрәл келлһн.

Мана кичәл сәәнәр болтха,

Мадн цугтан сәәнәр көдлтхә,

Эндр мана мөрн гүүтхә,

Аштнь цугтан сән темдгүд автха!

Тиигтхә! Йөрәл бүттхә!

Гиичнрлә мендлцхәнә.

Сурһульчнр ормдан сууцхана

2-гч слайд

II. Дассан давтлһн,

герин даалһвр шүүлһн

- Урдк кичәлд мадн юуна тускар  күүндләвидн?

104 – гч дамшлһн

«Чон болн арат» гидг күүндвр умшад, цегмүдин орчд кергтә орч нерд бичх кергтә.

- Ямаран орч нерд меддвт?

 -Орч нерн гисн юмб?

 - Орч нернә тускар.

Эврә дурарн нег сурһульч самбрт герин даалһврас зәңгс бичнә, хойр

сурһульч герин даалһвран наадад үзүлнә.

Сурһульчнр карточкс үзүләд, орч нердин әңгинь келцхәнә.

- Орч нерн – заагч эс гиҗ сургч үгмүд. - Орч нерд киискврмүдәр хүврнә, зәңгин мөч болна.

Самбр, церд

Аратын болн чонын маскс , девтр

карточкс

III. Кичәлин төр болн күцлмүднь тәвлһн.

- Йир сән, күүкд!

Ода болхла ду соңсад, юуна тускар дууч Бембин Гилән дуулҗахнь келтн.

- Эн дууна үгмүд ямаран шүлгәс? Түүрвәчнь кемб?

- Чик, эндр мадн хаврин тускар күүндвр тогтах зөвтәвидн, шин үгмүд дасад, келлһән өргҗүләд, келврән  тогтах зөвтәвидн.

 Ду соңсцхана.

Манҗин Нимгр «Эн цуһар хавр»

Сурһульчнр кичәлин төр келцхәнә.

 3-гч слайд

Көгҗм, «Эн цуһар хавр» гидг дун

Даслур, 75-гч халх, 105-гч дамшлһн

Девтрмүд

Девтр, цеврәр бичлһн

4-гч слайд

Даслур.

«Цев» гидг наадна зокалар амн үгәр келлһн.

 Девтрмүдт өдрин то, кичәлин төр бичлһн.

- Ода болхла, девтрмүдән секәд, эндрк өдрин то, кичәлин төрән бичтн.

- Даслурмудан 75-гч халхт секәд, «Мана тег хаврт»  келвр олҗ автн.

- Эн келвр умшхин өмн, тадн хаврин тускар меддгән келтн.

Сурһульчнр  өдрин то,  кичәлин төр бичцхәнә.

Даслурмудар көдллһн.

Сурһульчнр эврәннь үгәр хаврин тускар келцхәнә

IV. Шин төр батллһн

- Ода мадн текстлә таньлдхмн.

- Тодлҗ авх үгмүдәс эс медгдҗәх шин үгмүд  девтртән буулһҗ бичтн.

Наласн – раскинувшееся  широко; эң-зах уга – бескрайний; зултрһн -  прутняк; идшлҗ йовна – пасутся; зурмна ишкрлһн – свист суслика; үкр малын мөөрлһн – мычание коров; көдлҗәх машидин ә - звук работающих машин;  теегин кеермҗ- украшение степи; сер-сер гисн салькта – с легким дуновением ветра; бүр-бүр гисн хурта – с накрапывающим мелким дождем.

- Ямаран үгмүд тадн меддг биләт, ямаран үгмүдиг ода тодлут?

Текстиг умшлһн.

Сурһульчнр тодлҗ авх үгмүдән девтрмүдтән буулһҗ бичцхәнә.

Сурһульчнрин хәрү

5-гч слайд

Текстәр көдллһн, айслулҗ умшлһн, орчуллһн

Үгин көрңгинь байҗуллһн

6-гч слайд

V. Цогц батруллһна агчм

-Бостн, хойр һарарн «оньс» кетн, деегшән «җилң» таттн, «аврһ моһа»,  «атхр зара», «омгта һәрд».

Сурһульчнр физминуткан давулцхана.

 7 -гч слайд

VI. Дамшлтын көдлмш

- Күүкд, эн келврәр тогтасн сурврмудт хәрү өгхмн.

1. Хальмг тег хаврт ямаран?

2. Ямаран ду, ә теегт соңсч болхмн?

3. Хальмг теегиг ямаран орнла дүңцүлҗ болҗана?

4. Бамб цецгин тускар ю меднәт?Кедү зүсн урһна, нерәдлһнь ямаран болна, яһад тиим нертә болсмби?

- Бамб цецгүдин тускар ямаран аш кех кергтә?

Сурврмудт хәрү өглһн

Сурһульчнр соңсхврмудан  соңсхана

- Йиртмҗиг харх кергтә,

тег –мана зөөр.

Сурврмудт чикәр хәрү өглһн

Слайд №8

Шинҗлтин көдлмш, соңсхврмуд

Слайд №9

Слайд № 10

VII.

«Мана тег хаврт» гидг ментальн карт

тогталһн.

Амн урн үгин зөөрәс

- Ширә деер зургуд бәәнә, тадн эн зургуд хәләһәд, ухалад,  ирлцәтә зәңгс бичтн. Плакат деер келврин ментальн  карт тогтаһад,  амн үгәр цәәлһх зөвтәт

- Хаврин тускар амн урн үгәс ю меддвт?

- Хаврин цагт ямаран нәр болна?

- Ямаран боорцгуд хавр магтна?

- Ямаран ду дуулҗ чадхвт?

Сурһульчнр зәңгс тогтаһад бичцхәнә, зургудан плакат деер өлгцхәнә. Картар амн үгәр келцхәнә.

Сурһульчнр үлгүрмүд, дарҗңгуд келнә, «Хаврин дун» ду дуулцхана, Цаһан Сарин, боорцгудын  тускар келцхәнә.

Ментальн карт тогталһн

Плакат, зургуд, маркер

Рефлексия

- Яһҗ көдлвт, кичәл таасгдви?

Күн болһн цааснд бичәтә зәңгс умшад, кергтә зәңгинь темдгләд келцхәтн.

Эндр би сәәнәр көдлүв….

Эндр нанд күнд болв…..

Эндрк кичәл нанд таасгдв…

Би хальмг келән цааранднь даснав…

Цаасн, бичүр

Кичәлин ашлвр

- Эндр мана кичәлд  юуна тускар күүндвр болв?  

Сурһульчнр  амн-үгәр санаһарн хувалцна.

Ментальн карт

Герин даалһвр

Күн болһн эврән бийиннь ментальн карт тогтаһад, хаврин тускар амн үгәр келх зөвтә.

Герин даалһвр бичцхәнә

Өдрлг

Темдгүд тәвлһн

- Эндр кичәлд көдлснтн икәр ханҗанав. Тадна санаһар ямаран темдгүд тадн аввт?

- Цуг мадна  хальмг келнә  кичәлмүдин дуудвр ямаран болҗана?

- Сурһульчнр темдгүд тәвцхәнә.

Хамдан ни-негн бәәһәд,

Хальмг келән дасхмн!

карточкс