Сценарий театрализованного представления "Мичун уке ачажат"
план-конспект занятия по теме

                     Сценарий

           «Мичун уке ачажат»

                  Модшо-влак

        Автор        

         Мичу

        Мичун аваже

        Курий

        Курий вате

        Оксий

Полий

Йошкар пондаш

        Тияк

Туныктышо-

Пошкудо, йоча-влак, кова-влак

                                        1-ше ужаш

Тÿно мардеж лумым тÿргыкта, мÿгыра… Кунам ик гана пий опталта, вара адак йымен возеш.

Пычкемыш порт. Изи рвезе уремыш ончен шинча.

Мичу (изи лампеш тулым чукта). Авам кунам паремеш гын?

Аваже: Мичу, кочкашет уло мо?

Мичу: Уло…кочмемжат ок шу.

Аваже: Коч…тыланет кушкаш кулеш…Ой…Мичу, изишак вÿдым

          кондо…йÿмем шуэш.

Мичу (вÿдым пуэн): Авий, моэт коршта?

Аваже: Ой, Мичу, йыжынем пытен…кынелаш полшо…

Мичу (кынелаш полшен): Авий, мо лийынат? Мо лийынат?

Аваже: Мичу, воч малаш

Мичу: Омем ок шу, авий

        Ойган сем йонга. Мичун аваже койкышто кия. Мичу,ÿстел коклаште шинчен, тÿрлым шонкала. Вара лыж-ж лийын мален колта. Мурсем кугемеш. Мÿндырчын йÿк шокта: « Мичу-у-у-у-у-у-у-у!». Мичу, торштен кынелын, аваж дек куржын мия.

Мичу (уло йÿкын, чон йосыж ден ): Авий! Ави-и-и-и-й!!!!

                Ойган сем.

2-шо ужаш

Мичун суртыштыжо ен-влак погыненыт. Нунын коклаште Курий кугыза ден Курий ватат улыт.

Курий: Юмо пÿрен-юмак налын (йырым-йыр ончыштеш )

Курий вате: Эй, Мичуэм,тыйже мом ыштет ынде

Курий: Ну, поминаяш тÿналына. Илымыж годым мыйым    шыдештарыш гынат, поминаяш возеш. Мичу, тол тыят, пырля кумал.

        Мичу аважын кийыме койкыштыжо  кумык возын шортеш.

Мичу (шке семынже): Авий сай ыле, молан осалын ойла

Ик пошкудо: Йочана пеш ойгыра.

Весе: Ойгырымыжо-можо. Аваже эрыкыш колтен.

Курий: (пенгыде йÿкын ). Ну, Мичу, мый тыланет ынде опекун лиям. Ынде мыйын оем колышташет перна.

        Чыланат эркын шаланен пытат. Мичуат Курий почеш эркын кая.

        АВТОР: Кок кече гыч Курий Мичум шке декше илаш нангайыш. Кугу огыл гынат, ончык лийшаш йосо ÿмырым раш шижын налеш.

        Курийын суртшо. Курий ден ватыже кутырен шинчат.

Курий вате: Ынде мо…ушет веле кая. Шке икшывет улмо ÿмбач еныным погетат, кинде кочкаш кунам сита. Пашам тудлан ыштыкташ кÿлеш.

Курий: Йöра, ит васаре (Мичум кычкыра). Мичу, тыйым арам пукшаш шот уке. Йыдал ышташ тунем. Чыланат яра илаш тÿналыда гын, мыйым вашке нултен пытареда.

Курий вате: Туныкто, туныкто.

Полий: Мичу, мыянемат ик музырым ыстен пу.

        Курий, Мичум шынден, пулвуешыже нийым чоткыдын кылден шында. Мичу «Ой!» манын кычкыралеш.

Курий: Пеш нечке улатыс! Тыланет пряник ден шерлодак кулеш, ужат?! (вуйжо гыч перен колта). Арам логар!!

                Курий лектын кая. Тиде жапыште Оксий толеш

Оксий: Тыйым мемнан дене садак кырен пытарат. Иктаж вере шыжым тунемаш кае-сайрак лиеш. Мемнан дене тый йомат. Теве аватын оралтыжымат ужален колтат.

                        Курий толеш.

Курий: Молан нимом ода ыште! Молан йыдалетым шуэнат!?

Оксий: Йочан модмыжо шуэш. Ода уж мо: уремыште йоча-влак лÿшкат.

Курий: Тый пеш писе улат, ÿдыр ожо! Тыят ача-аватым нултен пытарет. Тыйын танашет марлан каен пытеныт. Тый гына кодынат (кая).

Оксий: Мичу, ончо веле, кугызат чыла ужален пытара…Вÿта ден ушкал ужалыме оксам тыйын лÿмет дене банкыш пыштыман. Кугызат тидым садак ок ыште.

Мичу: Мый нимомат ыштен ом мошто. Авийын оралтыжым ужалат мо?

Оксий: Туге. Советыш кай да вуйым ший.

Мичу: Лÿдам.

Оксий: Лÿдмо дене огыл. Советыш кайыде, тый садак йомат. Каен каласе. Уке гын, нимомат ок кодо.

Шÿлыкан сем. Декораций вашталтеш.

                                        3-шо ужаш

        Совет порт.Кок ен шинча. Иктыже кагаз тÿшкам луга, вара ик кагазым муын, йошкар пондашан марийлан шуялта. Мичум огыт уж.

Тияк: Налогет шукак ыш лий.

Йошкар пондаш (шинчам пуялын ): Шуко лияш амалже уке.

Тияк: Мыйын ятыр тольо (Мичум ужын). Тый мом каласет.

Мичу (лудын ): Мый …опекун нерген…икече тыяк возенат..

Тияк: Вара!

Мичу ( шортын ): Ужалат…Олмапум кÿрыштыныт.

Тияк ( кугу йÿкын): Мом ужалат!? Раш ойло.

Мичу: Ушкалым, вÿтам…

Йошкар пондаш: Э-э-э-э, тиде Курийын ашнаш налме эргыже. тудын ик портшо веле. Курий шкенжыным ужален.

Тияк: Тый мом кычалтыл коштат!?

Мичу (шортын): Мыйым иктат ок чамане, авияк веле чамана ыле…

        (лектын кая)

         АВТОР: Ялыш мöнгеш кайышыжла, корнышто ик вере шинчын шортеш, вес вере шинчын шонкала. Кугызаж дек миен пурымек шижещ, Курий тудын вуйшияш мийымыж нерген пален налын.

        Курийын суртшо. Курий, кандырам налын, Мичум лупшаш тÿналеш.

Курий (орадыш кайышыла): А-а-а-а., тый вуйшияш коштат, вуйшияш! Мый тыйым пукшем-йÿктем, а тый вуйшияш.

        Мичу пеш чот магыра, шортеш да тылеч вара лектын куржеш.

Курий (почешыже кычкырен): Ушет пура, эше пöртылат.

                                4-ШЕ УЖАШ

АВТОР: Теве тыге Мичу, шÿкшо Мыжерым чиен, вачеш изи котомкам сакен, сурт еда пурен-лектын, окнам перкален коштеш.

Кува-влак: Изи кÿчызо, лÿмет кузе?

Мичу: Мичу.

Кува-влак: Мöнгыштет огыт пукшо мо?

Мичу (шортын): Авий… колен.

Кува-влак: Эй, йочажат, тулык-илыш йöсо илыш (Мичулан киндым шуялтат).

АВТОР:  Йоча-влак Мичум ужытат, тÿшкан погынен, уждымым ужмыла ончен шогат. Вара икте, весе йодыштыт.

Йоча-влак: Кусо улат?

Вес йоча: Мом коштат?

2-шо йоча: Лÿмет кузе?

Мичу: Мичу.

Лочо йоча (Мичун мешакшым ончыктен): Кÿчызо-влак чыланат його улыт, ачий мыланем ойлыш.

Вес йоча: Йогыжым-можым тый кушеч палет? От кол мо: тулык улам манеш.

Йоча: Кулакиге, ачаже поянат, йорлым ужмыжо ок шу.

3-шо йоча (мушкындым ончыктен): Тыге ойлаш тÿналат гын, пырля модашат огына нал.

Чыланат: Огына! Огына! Кулак тукым.

        Лочо йоча лÿдмыж дене шенгек ончен-ончен куржеш.

Ик йоча: Айда,Мичу, мыйын кувавай таче салмамуным кÿэштын, айда.

Весе: Мый снегым пукшем.

Мичу (изи йукын): Мый кочкынам…

Вес йоча: Колышт, Мичу, тый тунемаш пуро…Мемнан ялыште школ уло, туныктышат пеш сай, марий ÿдыр Тушто пукшат, тыге йодышт коштын, илышет осал лиеш.

        Тыге йоча-влак ойырлат. Мичу умбаке кая

 АВТОР: Тыге Мичу коштын. Кас лиймеке, иктаж деке малаш пура. Южгунам корнышто нойымыж дене мален колтат, кас юалгеш иже шижеш. Тунам вара ялыш шуаш ок тöчö. Ик чевер кечын, олык дене кайышыжла ик еным вашлиеш.

Ен: Кушко тыге коштат?

Мичу: Йодышт коштам.

Ен: Мöнгыштетше молан от иле?

Мичу: Нигöат уке…Тулык улам.

Ен: Туге-е-е. Кусо улат?

Мичу:

Ен: Уй-уй. Иктаж коло менге лиеш вет.

Мичу:Ала…

Ен: Лÿмет кузе?

Мичу: Мичу.

Ен: Йора, Мичу, тений шыжым Торешсола йочапöртыш мие, тунемаш налына. Ялет гыч тулык улмет нерген справкым нал.

АВТОР: Ял гыч ялыш коштмыж дене Мичун ушыжо чылтак мутаялтын. Могай ял, энер-йодыштын огыл. Вашлийме енын мутшо почеш кагаз налаш мичу ялышке каяш лиеш.

        Урем. Курийын сурт ончылжо.

Пошкудо: Курий, Мичует пошкудо ялыште кÿчен коштеш маныт.

Курий: Айда, тек коштшо. Садак кылмен кавара.

Оксий: Тыланда пайда веле. Кола гын, тыланда суртпогыжо лиешыс.

Пошкудо: Тый, Курий, ен икшывым ончет гын, ончо. Уке гын, пекун гычат лектын возат.

Курий: Те тидлан кöранен иледа,ужат! Кÿлеш гын, те пекун лийза.

Пошкудо: Лийына! Она лий шонет мо!

        Тиде жапыште Мичу толеш.

Оксий (Мичум ужын шортын колта): Ой, Мичу, кушто йомын коштат.

Мичу: Мый тунемаш кайынем. Тулыкеш кодмо нерген кагазым ял гыч налаш кÿлеш, вара тунемаш налыт.

Оксий:  Кагаз кагаз семын, пекуным весым шогалташ кÿлеш.

Курий кува (сайын койын): Эй, Мичуем, ала-могай титак дене мемнан деч ойырлышыч. Векат, тыйым йÿкшыктарен колтеныт. Айда, пöртыл мемнан дек. Ме öрджъен она ул.

Мичу: Огым! Ынде мый тунемаш каем.

        Йочапöрт. Йоча-влак погыненыт, Ош тувырым чиеныт. Мурым мурат, почеламутым лудыт.

Ик тунемше: Колыштса мый почеламутым тыланда лудын пуэм

                Ик тымык ото уло мемнан элыште,

                Шога тудо ото кугу ер серыште.

                Тушто ладыра деч ладыра пушенге кушкеш.

                Тушто мотор деч мотор саска шочеш..

                Тушто, ужар лышташ лонгаште, шÿшпык мура,

                Тудо ото гыч ерышке яндар памаш йога.

                Тушто шудыжат ужаргырак,

                Тушто пеледышыжат сылнырак.

                Тудо отым мый йöратем,

                Тушто пушенге руышым мый вурсем.

Туныктышо: Изи йолташ-влак! Тачысе кече-шемер калыкын пайремже. Тачысе кечын, 1918 ийыште, шемер калык революцийым ыштен, эрыкым налын. Изи йолташ-влак, шемер калыклан полшаш, кушкын шумекыда, у илышым ышташ ямдылалтса!

Йоча-влак: Эре ямде улына!

        Тиде жапыште Мичу толын пура. Туныктышо тудым ужын каласа.

Туныктышо: Тендан у йолташда лиеш. Теат тулык улыда, тудат тулык, тудымат шке коклаштыда сай ашныза.

Йоча-влак: Эре ямде улына!