Рабочая программа по родному языку и литературе. 7класс.
рабочая программа (7 класс) на тему

Рабочая программа содержит пояснительную записку, календарно-тематическое планировагие, контрольно-измерительный материал.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл rabochaya_programma_7_klassa.docx157.46 КБ

Предварительный просмотр:

Муниципальное бюджетное образовательное учреждение

«Старосуркинская  средняя общеобразовательная школа»

Альметьевского муниципального района РТ

Рассмотрено:                       Согласовано:                          Утверждаю:

на заседании МО                Зам. Директора по УВР          Директор_________

Протокол №___от               ___________________          приказ №__________

«___»_______2015 г.         «___»_________2015 г.        «__»_________2015 г.

Рабочая программа

по родному языку и литературе в 7 классе

учителя Бикбовой Ирины Леонтьевны

                                                                            Рассмотрено на заседании

                                                                           педагогического совета школы

                                                                           Протокол №_____________

                                                                           от_________________2015г.

2015-2016 уч. г

Календарно – тематическое планирование

уроков  по родному языку

Класс 7

Учитель-  Бикбова Ирина Леонтьевн

Количество часов

Всего 140 часов ; в неделю 4 часа

Плановых контрольных уроков - 5 , зачётов___ , тестов_____ ч.

Планирование составлено  на основе государственного образовательного стандарта  основного общего  образования в Чувашской Республике. Национально-региональный компонент. Чебоксары, 2007;   примерной программы по родному языку для общеобразовательных школ, рекомендованных Министерством образования Чувашской  республики  2013 г.,  программы  по родному языку и литературе для общеобразовательных  школ,  рекомендованной Министерством образования Чувашской  республики  2007, учебного плана МБОУ «Старосуркинская СОШ» на 2014-2015 учебный год, учебного календарного графика на 2014-2015 учебный год, Положения о рабочей программе МБОУ «Старосуркинская СОШ» и школьного расписания на 2014-2015 учебный год.

Учебник – Чăваш чĕлхи 7 класс В.И.Дмитриев,  Шупашкар, Чăваш кĕнеке издательстви, 2009 ҫ., Тӑван  литература. 7 класс. З.С.Антонова, П.Н.Метин. Шупашкар. Чӑваш кĕнеке издательстви. 2010 ҫ

Дополнительная литература –Килти вулав кĕнеки 7 класс, Н.Г.Иванова, Шупашкар,_Чӑваш кĕнеке издательстви. 2008ҫ.__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

                         

Ăнлантару çырăвĕ

Ку программăна И. А. Андреев профессор çырнă патшалăх стандарчĕпе ( Пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан шкулти чăваш чĕлхи. Патшалăх стандарчĕ.) тата программăпа ( Чăваш чĕлхи программи : Чăваш шкулĕн 5-9 мĕш класĕсем валли И. А. Андреев хатĕрленĕ, 2007 ҫ.), 2014-2015 ҫҫ. шкулӑн вĕренӳ планĕпе, календарлӑ вĕренӳ графикĕпе, ĕҫ программисен Положенийĕпе тата шкул расписанийĕпе  усă курса çырнă.

  Вĕренÿ планĕ тăрăх   чăваш чĕлхипе литературăна  вĕренме 7 класра  эрнере  4  сехет уйăрнă. Çулталăкра вара 140 сехет.

Тĕп тĕллев – вĕренекенсене кулленхи хутшăнура  пĕр-пĕринпе чăвашла калаçма хăнăхтарасси. Календарлă тематика планне  чăваш шкулĕсенчи 7 классем валли хатĕрленĕ программăпа килĕшÿллĕн  чăваш шкулĕн 7 класĕ валли В. И. Димитриев, В. А. Егорова, З. С. Антонова, П. Н. Метин  хатĕрленĕ учебниксене тĕпе хурса тунă.

  Унччен вĕреннĕ сăмахсенчен тăракан текстсене учитель е класри ача вуланине ăнланма, текст содержанине кĕскен каласа пама пултармалла. Ыйтнине хирĕç вĕренекен тĕрĕс хуравлама пултармалла.

  Вĕренÿ çулĕ вĕçленнĕ тĕле ачасем хăйсен кулленхи ĕçĕ-хĕлĕ, вĕрентĕвĕ,  канăвĕ, шухăш-ĕмĕчĕ  çинчен диалог формипе те, монолог формипе те калаçма пĕлмелле.

Ачасен çыхăнуллă пуплевĕ ÿсмелле. Сăмахсемпе усă курас енчен те, чĕлхе тытăмĕ енчен те ачасен пуплевĕ тĕрĕс пулмалла.

   7 класра литература вулавĕ, литература пĕлĕвĕн кÿртĕм вĕренĕвĕ никĕсре. Кÿртĕм вĕренÿ  шутланакан кĕçĕн пусăм (V-VII ) ачасене вулама, вуланине ăнланма, сăнарсене хак пама, жанрсене, литература тероийĕн ансат ыйтăвĕсене пĕлме, вĕсем пурнăçа мĕнлерех çутатнине чухлама хăнăхтарса çитермелле. Чĕлхе туйăмĕ, вулав хăвăртлăхĕ ку çулсенче хăйĕн виçине ларса çитмелле. Ачасен хăйсен пултару хастарлăхĕ пурри çак çулсенчех палăрмалла, вĕсем хаçат-журналпа çыхăну тытма, пичетленме пуçламалла.

            Халăх сăмахлăхĕпе çыруллă сăмахлăх хайлавĕсене тĕпе хурса V-VII классенчи материала темăсем тăрăх хатĕрленĕ. Вĕсенчен пĕрисем йăлтах вуласа, тарăннăн тишкĕрсе вĕренмеллисем ,теприсем --   вуласа паллашмаллисем, виççĕмĕшĕсем – килте вуласа класра сÿтсе явмаллисем. Вуламалли хайлавсен шутне чăваш литературин, ача- пăчан литературин «ылтăн фондĕнчи» хайлавсем кĕнĕ.

            Кĕçĕн классенче ачасем (V-VII ) илемлĕ хайлавăн тишкĕрĕвĕпе çыхăннă ăнлавсемпе паллашаççĕ: хайлав теми; литература геройĕ, унăн характерĕ (ĕçĕсем, хăйне мĕнле тытни, сăн-сăпачĕ, пуплевĕ, шухăшĕ- кăмăлĕ); автор, характеристика, илемлĕ пайрăмсем.; сюжет (хайлаври ĕç-пуç, сăнланнă çынсем, пейзаж, интерьер); пуплеве илемлетекен мелсем; пафос (хавха); прозăллă тата сăвăллă пуплев.    

Программа содержанийĕ

Чĕлхепе

Пире: чёвашсене: вырёс ч.лхи питех те кирл.:

анчах тёван ч.лхе вырённе мар: унпа п.рле

(И?Я? Яковлев) _ к\рт.м кала=у

VI класра в.реннине аса илесси

Япала яч.сен пуплеври тётёшлёх.: в.сем паллё яч. пек те: наречи пек та =\реме пултарни% йывё= =урт: улма йывё=: чул к.пкр; к.ркунне =итр. _ к.ркунне час-часах =умёр =ёвать; Мёнкун эрни _ чёваш ч.лхи урок. эрнере икк. пулать?

Хёш-хёш япала яч.сем тулли тата тулли мар п.лтер.шпе те =\реме пултарни% кун иртет те =ул иртет _ тулли п.лтер.шл.; унтанпа кун иртр. е =ул иртр. теме =ук: ми=е кун е ми=е =ул иртнине калас пулать (п.р кун иртр.: ви=. =ул иртр.) _ тулли мар п.лтер.шл.?

Глагол

Глаголён сёпатлё формисем

I? Глагол п.лтер.ш.: тулашри паллисем? Глагол т.п.? Глаголшён вёл пу=ламёш (е словарь форми) пулни?

Глаголён пулаю форми (п.лт.м _ п.лейр.м: п.леймер.м)?

Кётарту наклонений.: вёхёт: сёпат: хисеп тёрёх улшённи?

Кётарту наклонений.: унён вёхёч.сем% хальхи вёхёт: иртн. вёхёт: пулас вёхёт? Иртн. вёхёт формисем% п.рре иртн. вёхёт (куртём: куртён: курч.): теми=е иртн. вёхёт (кураттём: кураттён: куратч.)? Кётарту наклонений.нчи глаголсене т.р.с =ырасси?

Хушу наклонений.н формисене т.р.с =ырасси (кайччёр: вулаччёр _ кайчч.р: вулачч.р мар)? 

,м.т наклонений.: в.сене т.р.с =ырасси?

Кил.ш\ наклонений.: унён п.лтер.ш.: сёпатланёв.? Сёпатлану формисене т.р.с =ырасси?

Глагол формисен п.лтер.ш. улшённи?

II? Глаголён сёпатлё формисемпе вырёнлё усё курасси? Глаголсене п.лтер.ш тёрёх ушкёнласси% .=е-х.ле кётартаканнисем (.=ле: тёрёш: пултар: \ркен: ер=): ку=ём глагол.сем (к.р: тух: кай: кил: ирт: чуп: ут т?ыт?): тёрёма кётартаканнисем (лар: тёр: вырт: кан: =ывёр: т.л.р: чирле т?ыт?): кёмёл-туйём глагол.сем (сав: юрат: сивле: тирке: кёмёлла: пёшёрхан: кулян т?ыт?): пуплев глагол.сем (кала=: пупле: сёмахла: ыйт: тавёр: ч.н: шарла т?ыт?)?

Глаголён синоним.сене е синонимлё формисене тупасси: в.семпе вырёнлё усё курма хёнёхтарасси (Эп. малалла утрём _ вёл килелле уттарч.; хир.= ч.нмер. _ хир.= ним.н те шарламар. _ хир.= сёмах хушмар.)?

Глаголён стиль уйрёмлёх.сене палёртасси% ут _ уттар: кай _ кайтар: танкка: танкёлтат; кала= _ павра: с\п.лтет: лёпёртат т?ыт?

Глаголён сёпатсёр формисем? Причасти

Сёпатсёр формёсен ушкён.сем% причасти: деепричасти: инфинитив? Сёпатсёр формёсене сёпатлисенчен тата п.р-п.ринчен уйёракан паллёсем?

Сёпатсёр формёсен п.лтер.ш.сем: пуплеври тётёшлёх.?

I? Причастин тухё=лё тата тухё=сёр формисем?

Хальхи причасти: унён формисем _ -акан(-екен) тата –ан(-ен) аффикссем? Хальхи причасти падеж тата хисеп тёрёх улшённи?

Хальхи причастин =уклё форми: вёл иртн. причастиннипе п.р килни% вулакан к.неке _ вуламан к.неке; вуланё к.неке _ вуламан к.неке? Хальхи причастин пуплеври вырён.% тёрёшакан ача; таракана п.р =ул: хёвалакана =.р =ул; ывёл ача ашш.не: х.р ача амёшне хывакан; вёл =ынпа хир.=екен мар (у?к? хир.=мест); ача утакан пулч.?

Хальхи причасти –и тата –скер аффикс йышённи?

Иртн. причасти: унён =уклё форми: пуплеври вырён. (.=лен. .=: .=лен. чух хы==ён): ачасем переменёна тухнё)?

Иртн. причасти –и тата –скер аффикссем йышённи: =ав аффикслё формёсем падеж тата хисеп тёрёх улшённи?

Иртн. причастин сказуемёй пулнё чухнехи вёхёт п.лтер.ш.?

Иртн. причастин пуплеври тётёшлёх.: унён –и аффикслё форми япала яч.н вырён.нче =\рени?

Пулас причасти: унён =уклё формисем тата хёш-п.р падеж формисем (каяссён: каясса; х.вел анаспа; чирлесрен сыхлан)? Пулас причастин –шён(-ш.н) аффикслё форми: унён пуплеври вырён.пе п.лтер.ш.?

Пулас причастин пуплеври вырён.пе тётёшлёх.?

Хальхи: иртн.: пулас причастисен пул глаголлё п.рлеш.в.сем% Ача утакан пулч.? Анне .=е кайнё пулнё? ,=е вёхётра тёвас пулать? В.сен п.лтер.ш.?

Пулмалли причасти: унён формисем: пуплеври вырён.?

+ител.кл.х причастий.: унён пулёв.: пуплеври вырён.: п.лтер.ш.?

II? Причастисен п.лтер.ш.пе пуплеври вырённе сёнасси? Причасти формисемпе т.р.с усё курма хёнёхтарасси% Пурёнан пурнё=у телейл. пултёр; Атте .=рен таврёнасса к.тетп.р (таврёнассине мар); ,= ёнё=лё в.=ленессе шанатёп (в.=ленессине мар)? 

Причастисемпе ытти пуплев пай.сен синонимлёх.пе паллаштарасси% канмалли кун _ кану кун.: вуламалли к.неке _ вулав к.неки; мухтанакан =ын _ мухтанчёк =ын; =.т.лн. к.пе _ =.т.к к.пе т?ыт?те?

Иртн. причастипе тата п.рре иртн. вёхёт формисемпе пуплевре вырёнлё усё курасси% Эп. ку =ынна та=та курнё (куртём мар); Ман атте ялта \сн. (\ср. мар); Пурённё тет п.р карчёкпа старик (пурёнч.= мар)? 

Деепричасти

I? Деепричасти п.лтер.ш.: унён уйрёмлёх.сем: пуплеври вырён.?

Тётёшрах т.л пулакан деепричасти формисем: в.сен вариантлёх.% _сан(-сен): _сассён(_сесс.н); _нё=ем.н(_н.=ем.н): _нё=ем(-н.=ем): -иччен: -са(-се): -а(-е)? 

II? Деепричастипе синонимлё формёсем: в.сенпе вырёнлё усё курасси% килсе =\ре _ килех =\ре; кё=ал Хусана кайса пулмар. _ кё=ал Хусана каяймарём; васкавлён _ васкаса; тухса \кн. _ тухнё \кн. т?ыт?те?

Инфинити

Инфинитив формисем% -ма(-ме): -машкён(-мешк.н) аффикслисем? В.сен пуплеври вырён.?

Чёваш ч.лхинчи инфинитивпа вырёс ч.лхинчи инфинитив: в.сен уйрёмлёх.?

Пулёшу сёмах.сем

Хы=сёмахсем

I? Хы=сёмахсен п.лтер.ш.пе уйрёмлёх.сем?

Хы=сёмахсемпе туллии маар п.лтер.шл. сёмахсем (япала яч.семпе паллё яч.сем: наречисем)% вёрман =ий.н: вёрман х.ррипе: вёрман вит.р: вёрман урлё: =ын хы==ён кай?

II? Хы=сёмахсемпе тулли мар тата тулли п.лтер.шл. сёмахсене п.р-п.ринчен уйёрма в.рентесси (хы==ён =\ре _ тулли п.лтер.шл.: уяв хы==ён _ хы=сёмах; ёш. ним.р: тул. тим.р _ тулли п.лтер.шл.: юр ёшне чик _ тулли мар п.лтер.шл.)?

Союзсем

I? Союзсен п.лтер.ш.пе пуплеври вырён.? Сыпёнуллё тата пёхёнуллё союзсем: в.сен уйрёмлёх.: ушкён.сем?

Сыпунёллё союзсемпе наречисем: татёксем% анчах(рах) килт.м _ наречи; уйёх =утатать: анчах ёшётмасть _ союз; эп. ёна п.рре анчах курнё _ татёк?

Пёхёнуллё союзсемпе тулли мар п.лтер.шл. глагол формисем% сывлёхлё пулас тесе _ союз; эп сана Мускава кайнё тесе _ тулли мар п.лтер.шл. глагол форми?

II? Союзсемпе пуплевре т.р.с усё курасси (Ванюк: Верук тата Санюк; Ванюкпа Верук тата Санюкпа Нинук)? Союзпа сининимлё формёсемпе вырёнлё усё курасси% сана курас тесе килт.м _ сана курма килт.м _ сана курасшён килт.м?

Татёксем

I? Татёксен п.лтер.ш.: уйрёмлёх.сем? Татёксене т.р.с =ырасси?

II? Татёксем предложени содержаний.пе тата унён тытём.пе =ыхённине ёнланма хёнёхтарасси?

Междомети

I? Междометисен ытти пуплев пай.сем хушшинчи вырён.? Междометисене т.р.с =ырасси: в.сем хы==ён чарёну палли лартасси?

II? Пуплевре междометисемпе вырёнлё усё курма хёнёхтарасси?

Морфологипе в.реннине аса илсе

п.т.млетесси

Тулли п.лтер.шл. сёмахсем тата тулли мар п.лтер.шлисем? Пулёшу сёмах.сем? В.сен уйрёмлёх.?

М.нш.н междомети тулли п.лтер.шл. сёмахсем шутне те: пулёшу сёмах.сен шутне те к.мест$

Чёваш тата вырёс ч.лхисенче паллё яч.сен уйрёмлёх.сене ёнкарса илесси? М.нш.н чёваш ч.лхинчи паллё яч.сем вырёс ч.лхинчи пек ик. ушкёна уйрёлма==.$

Вырёс ч.лхинче ев.рлевсем пур-и$ Эсир в.сенчен хёшне-хёшне п.лет.р$ Кала=ура в.семпе усё куратёр-и$

+ыхёнуллё пуплеве аталантарасси

Кала=ёва е =ырёва тик.с: у=ёмлё: таса тума хёнёхтарасси? Шухёша в.=е-в.=.н (п.рин =инчен тепри =ине ку=са каймасёр) й.ркелесе пырасси? Кала=ура «=\п.лл.» сёмахсем те: ытлаши илемлетни те кирл. мар?

Кала=упа =ыру ч.лхинчи уйрёмлёхсене асёрхама: в.сене пёхёнма в.рентесси? Т.сл.хрен: кала=ура глаголсен к.ске формисем (каяп: каймас: каян: в.л кайма= йышшисем) п.рре те кил.ш\с.р мар? +ырура вара тулли формёсем вырёнлёрах? Кала=ёва диалект сёмах.сем е в.сен формисем к.ме пултара==.% уйла (шухёшла вырённе): пахча алтёмёр (чаврёмёр): хёнча (хё=ан вырённе)? +ырура вара литература нормисене =ир.прех тытса пырас пулать?

7 класра вĕреннĕ ачасен мĕн-мĕн пĕлмелле:

- хăй çинчен, тăван çемье, ялĕ, шкулĕ, çинчен кĕскен те анлăраххăн та çыхăнуллă каласа пама пултармалла;

- çанашкалах вуланă пĕр-пĕр хайлав çинчен, курнă фильм çинчен, ăçта та пуллин кайса курни çинчен те ирĕклĕн каласа пама пĕлмелле;

- сăпайлă калаçăва тирпейсĕрринчен, кăмăллине чăртмаххинчен уйăрма пĕлмелле;

- чĕлхери сăмахсене май пур таран пуплев пайĕсен çине уйăрма, пуплев вайĕсен паллăрах уйрăмлăхĕсене кăтартма пултармалла;

- пуплев пайĕсен тĕрлĕ формисемпе вырăнлă усă урмалла.

 Çапах та вĕрентекенĕн çакна асра тытмалла: чĕлхене хутщăнура (калаçура е çырура) кирлĕ пек усă курма вĕрентеймесен унăн тытăмĕ çинчен калаçнин усси çукпа пĕрех. Чĕлхе тытăмне пĕлни пуплевре палăртмалла. Ачан калаçăвĕпе çырăвĕ çулсеренех пуянланса, якалса, тасалса пыни кăна унăн чĕлхе пĕлĕвĕ тарăнланса пынине кăтартать.

Тематика план.

Темёсем

Сехет шуч.

1

К\рт.м урок

1

2

6 класра в.реннине аса илесси

3

3

Глаголăн сăпатлă формисем

21

4

Причасти

12

5

Деепричасти

4

6

Инфинитив

3

7

Пулăшу сăмахĕсем. Хыçсăмахсем.

4

8

Союзсем

7

9

Татăксем

3

10

Междомети

3

11

В.реннине аса илесси

10

Пĕтĕмпе

71

                             Т.р.слев .=.сем

Тĕрĕслев ĕçĕ

Тема

1

Тĕрĕслев диктанчĕ

Айта

2

Тĕрĕслев диктанчĕ

Пĕрремĕш сунар

3

Тĕрĕслев диктанчĕ

Палан

4

Тĕрĕслев диктанчĕ

Чӑваш чĕлхи- таван чĕлхе

5

Тĕрĕслев диктанчĕ

Пăши.

VII класс п.терн. =.ре ачасен м.н-м.н п.лмелле%

Литературăпа

В.ренекенсен =аксене п.лмелле%

_ хайлавсен авторне тата хайлава м.нш.н =апла ят панине ёнлантарма;_ в.ренн. хайлавсен темипе т.п шухёшне: тытём.н уйрёмлёх.сене кётартма; хайлавсенчи .=сен й.ркине: сёнарсене п.р-п.ринпе танлаштарма: в.сен хушшинчи =ыхёнёва палёртма;

_ литература хайлав.сен илемл.х мел.сене тишкерме;

_ драма: лирика тата лиро-эпика хайлав.сен уйрёмлёх.сене у=са пама;

_ программёра кётартнё текстсене пёхмасёр калама?

В.ренекенсен =аксене тума пултармалла%

- =ырав=ё тунё сёмахсене курма% тав=ёрса илме: =авён ев.рл. п.ч.к сценёсем: калавсем: юрёсем: \керч.к-т.рленч.к =ырма;

- хайлаври .=сен й.ркипе тытём.н п.лтер.шне у=са пама;

- хайлаври илемл.х мел.сене тупма: в.сен шухёшпа сёнарлёх п.лтер.шне кётартма;

- учитель ыйтёв.семпе =ыхёнтарса литература геройне характеристика пама;

- хайлаври геройсене п.р-п.ринпе тата пурнё=ри =ынсемпе танлаштарма;

- илемл. литература: ёслёлёх тата публицистика хайлав.сене т.р.с вулама: кирлине =ырса илме;

- в.ренн. хайлав =инчен каласа пама; ыйтёва туллин хуравласа: сёнарсене уйрёммён танлаштарса: ушкёнласа сёнарлама: сочинени =ырма:

- прозёлла сёвё хайлама;

- эпика хайлав.н е унён п.р сыпёк.н планне тума;

- килте вуланё е ытти \нер хайлав. =инчен (харпёр хёй шухёшне п.лтерсе) калама е =ырма;

- ха=атри тавлашу материал.сене с\тсе явнё чухне хёй.н шухёшне у=са пама: интервью илме: репортаж е т.рленч.к =ырма: стена ха=ач.: журнал кёларма;

- хрестоматири тата вуланё к.некесенчи ёнлантарса панё материалпа: словарьсемпе: справочниксемпе усё курма?

Пёхмасёр калама в.ренмелле%

«Пире улпут =.нес =ук» (истори юрри)? «Сакки сарё сарлака» (хёна юрри)?

+е=п.л Мишши «Хурё= шанчёк»: «Чёваш ч.лхи»? +емен Элкер «Х.н-хур ай.нче» (поэмёри п.р сыпёк.)?

Пет.р Хусанкай «Сёмах хёвач.»: «Таня» (поэмён п.р сыпёк.)? Юрий Сементер «Сунём»?

Стихван Шавлы «Тавтапу= сана: т.нче»? Георгий Тал-Мёрса «Хирте»? Пет.р Хусанкай «Йыхрав»?

Ир.кл. вулав валли%

Иван Ахрат «+ич. юлташ =ул.пе»? Николай Мартынов «Урпашра та вутчуль пур»? Вениамин Тимаков «Пурнё= т.с.сем»: «Туссемпе т.л пулни»? Александра Лазарева «+урхи кёмёл»? «Малтанхи» (=ырнисен пуххи)? Николай Иванов «Вёрман тухтёр.»? Александр Галкин «Пурнё=ри т.рл. мыскара»? М.три Кипек «Сунар=ё калав.сем»? «Кулёш кушел.»? Сатирёпа юмор (=ырнисен пуххи)? Александр Артемьев «+унатлё =уралнисем»? Александр Алга «В.сем =ир.м саккёрён пулнё»? Хвет.р Агивер «Илемл.х т.к.р.»? «Юратнё к.неке»? Ш?: 1976?

Пёрёнми п.лмелли ёнлавсем%

ёшри кала=у (монолог)       сёвё хывём.                  

гражданла лирика           сёнарсен тытём.

гуманизм (=ынлёх)           =ут =анталёк лирики

драма (выляну)             =ут =анталёк тасалёх. (экологи)

лиризм                   характеристика

лирика (=уйлану)            ч.лхе илем.

лирика герой.              шахвёрту

лиро-эпика                 пика (калану)

паттёрлёх туйём.            юрёсем%

психологизм                истори юррисем

пуплев =аврём.сем           вёйё юррисем

сёвё ви=и%                 улах юррисем

ик. тата ви=. сыпёклё        хёна юррисем

сёвё ви=исем

Шкулта чёваш литературине в.рентес ёслёлёх концепций.пе патшалёх стандарч. ку=ёмлё тапхёр валли хат.рлен. программёри т.п шухёшсенех =ир.плетр.?

   Малтанхи пекех в.рент\ тёватё ёстрёмлё? Пу=ламёш классенче (I-IV)  ёнлантаруллё вулав пулсан к.=.н классенче (V-VII)  литература вулав.: литература п.л.в.н к\рт.м в.рен.в. ник.сре? Вёталёх классем (VIII-IХ) халёх кун-=улне: культура аталанёвне вёхётпа талккёш сарём.нче курмалёх \ссе =ите==.?    Халёх сёмахлёх.пе =ыруллё сёмахлёх хайлав.сене т.пе хурса  VII класри материала темёсем тёрёх хат.рлен.? В.сенчен п.рисем йёлтах вуласа: тарённён тишкерсе в.ренмеллисем (пёрёнми в.рен\ шай.): теприсем _ вуласа паллашмаллисем (тарён п.л\ шай.): ви==.м.ш.сем _ килте вуласа класра с\тсе явмаллисем? V-VII классенчи ачасен хастарлёхне  тата аталанёвне кура уроксенче вуласа паллашма: килте вулама с.нн. хайлавсемпе уйрёммён .=лемелле? Вуламалли хайлавсен шутне чёваш литературин (т.рл. жанрлё классикин): ача-пёча литературин «ылтён фонд.нчи» хайлавсем к.н.? В.сем ачасене шухёшлама: тёван ч.лхене юратма: илемл.хе туйма: таса чун-ч.релл. пулма: хёйсен тавракурёмне сарма: т.нче тата этем пирки ытларах п.лме хисте==.? теории енчен пёхсан ку классенчи ачасем хайлавсенче =ырав=ё ытларах чён пурнё=ри фактсене мар: хёй шухёшласа кёларнё геройсемпе пулёмсене пурнё=ри пек сёнласа кётартнине ёнланма тив.=? VII  к.=.н классенче ачасем илемл. хайлавён тишкер.в.пе =ыхённё ёнлавсемпе палаша==.% хйлав теми; литература герой.: унён характер. (.=.сем: хёйне м.нле тытни: сён-сёпач.: пуплев.: шухёш.-кёмёл.); автор: характеристика: илемл. пайрёмсем; сюжет (хайлаври .=-пу=: сёнланё =ынсем: пейзаж: интерьер); пуплеве илемлетекен мелсем; пафос (хавха); прозёллё тата сёвёллё пуплев? Кунта ятлё-сумлё =ырав=ёсемпе юнашар =амрёк =ырав=ёсен хайлав.сем те тив.=л. вырён тупнё? В.сен илемл.х.пе: шухёш.пе ёс_хакёла: кёмёл-туйёма =.клентерме пултаракан хайлав.сене ушкёнласа панё? ХХ .м.р в.=.нче палёрнё =амрёк =ырав=ёсен хайлав.сем программёра тётёшах т.л пула==.? В.сене ачасем юратса вула==.: унта сапёрлёхшён усёллё вит.м =ител.кл.? V- VII классенче темёсемпе .=лен. май в.рентекенсен хальха==ён пичетленсе пыракан ёнё=лё хайлавсемпе усё курма тёрёшмалла?

     В.рентекенпе хёйсен \с.м.ш.н ытларах п.лекен ачасем шкула ан \пкелечч.р тесе программёна ви=. шай ви=ипе й.ркелен.?

     К.скетн. хайлавсем хушшинче вуласа тишкермеллисем тата вуланё хы==ён с\тсе явмаллисем (килти вулав) пула==.? +ыру .=.сем ирттермелли хайлавсене кашни ачан п.р сиктермес.р п.т.мпех вуласа тухма тивет? Пёрёнми вулама с.нн. хайлава вуласа тухманни программёна пурнё=ламанни шутланать? Пёхмасёр калама с.нн. сёвёсене в.ренменни те =авах? В.сем йышлё мар: анчах в.сене п.лмеллех? Ку вёл _ аялти шай? +\лти шай вара ачан пултарулёх.нчен тата вёл малашне ё=та м.не в.ренме каяссинчен нумай килет?

     Харкам т.лл.н вулама с.нни (ир.кл. вулав) _ лайёх в.ренекен е вулама юратакан ачасем валли? Ку йышши хайлавсем малтан в.реннисемпе тачё =ыхёнса тёра==.? В.сене ахаль йышши класра й.ркипе в.ренсе пыракан ачасем те: тарён п.л\ клас.нче е ятарлё лицей-гимназире в.ренекенсем те вулаччёр тесе программёна к.ртн.?

     Программёна май пур таран к.скерех те у=ёмлёрах тунё? Халёх сёмахлёх.пе литературёна шкулта \нер.н п.р т.с. тесе в.рентме с.ннине т.пе хунё? Хайлавсене малтанхи пек ёнлантарса панисем: темёна ёнлантарса тёнисем кунта =ук? В.сем меслет кётартёв.сенче тата в.рен\ к.некисенче пулмалла? Т.п темёсене к.скен у=са панё? Ку вёл в.рент\=. уроксене планланё чухне хёш сулёма т.пе хумаллине систерет: м.н чухл. в.ренмеллине палёртать? Анчах =акё вёл хайлава яланах п.р майлё кёна ёнлантармалла е урёххи =инчен кала=ма юрамасть тени мар? Малтан е кайран в.рентме: п.р хайлава тепринпе ылмаштарма юрать? +апах та в.ренсе тухнё чух аттестаци .=. =ырма: абитуриента чёваш филологи уйрёмне в.ренме к.ме кирл. пулакан хайлавсене сиктерсе хёварни стандарта тата программёна тытса пыманнине п.лтерет?      Литература в.рент.в.н стандарч. ыйтнине в.рентекен кирек м.нле меслетпе: ёслайпа пурнё=лама пултарать? Программёра ёна =авна тумалли т.п =ул-й.ре кётартса панё

Программа содержанийĕ

 Литературăпа

   К\рт.м? Илемл. сёмахлёхён т.рл. тапхёрти ёсталёх.? Халёх пурнё=. Улшёнса пынё=ем.н сёмахлёхпа илемл. литература пуянланни? Пурнё=а сёнарсем урлё т\р. е ытарлё кётартни?

I? Халёх сёмахлёх.

1? Истори юррисем

  Юрё IX_XIX .м.рсенче аталанни: халёх историй.н паллё тапхёр.семпе =ыхённи% 1) Атёл тёрёх.нчи =ынсен пурнё=не сёнлани; 2) монгол-тутар: Хусан хан.сем пусмёрлани; 3) С?Разинпа Е?Пугачев сёнар.сем; 4) ир.кл.х к.реш.в.?

  Вуласа в.ренме% «Мамук ханён пу=не вёрёнтёр!»: «Хура халёх ку==ул.сем???»: «Разин патша килн. тет»: «Пире улпут =.нес =ук»?

  Вуласа паллашма% «Кил.: =ит. утлё паттёр»: «Шурё Атёл =инче пурённё чух»: «Атьёр: тёрёр: х.= тытар»?

  Килте вулама%

  Михаил Лермонтов? «Иван .мп\пе =амрёк сыхлав=ё тата Калашник ху=а =инчен хунё юрё» (К?В?Иванов ку=арёв.)?

  Ёсталёхпа илем т.нчи? Истории юррисем: в.сен поэтики (сюжет: истори чёнлёх.: сёвё ви=и: сёнарсен тытём.: ч.лхе илем.)? 

2? Вёйё-улах: хёна юррисем

    Юрё этеме пурнё=ри йывёрлёхсене =.нтерме: халёх тытса пыракан ырё й.ркепе пурёнма в.рентни: ырра малалла аталантарма пулёшни: телейш.н к.решме хавхалану к\ни? Хёна: вёйё-улах юррисем янёравлё: ёшё туйёмлё: =ут =анталёкри илемл.хпе п.р к.в.лл. пулни: в.сенче =ынсем хёйсен кёмёл- туйёмне туллин кётартни?

    Хёна юррисем пурнё=а анлён хакласа п.т.млетни% =.р .=.н тухё=лёхне хисеплесе: .=е чысласа: пурнё=а п.т.млетсе юсани?

    Вуласа в.ренме% «+.м.рт =е=ки =урёлсан»: «+ерем пусса вир акрём»: «Сар х.р сиксе вёй калать»: «Пир.н урам анаталла»: «Сакки сарё сарлака»?

    Вуласа паллашма% «Уйёх =ути =утё =утатать иккен»: «Тёван сана _ тав сана»? «Хурён =ул=ё =урсассён»: «Улми лайёх-и???»: «Саврём сире»?

    Килте вулама% «Х.вел тухать х.релсе»: «Эй: выляма: выляма»?

    Ёсталёхпа илем т.нчи? +ич. сыпёклё сёвё ви=и? Юрё сёввисен пахалёх.% ансат сёнарлёх: хутламсем: мёшёрлёхсем (параллелизм): сёпатлантару? +ир.п тытёнса тёракан ытарлё п.лтер.шл. (символла) сёнарсем? Аллитераципе ассонас (п.л\пе хёнёхёва аталантарасси)?

II +ыруллё сёмахлёх (литература)

3? Пусмёрпа т.тт.мл.хе хир.=

    ,= халёх. пусмёр=ёсене чун-ч.ререн курайманни? Литературёра тёшманён ирс.р .м.тне-т.ллевне: м.ск.нл.хне \керч.кл.н кётартни?  

    Хайлавсенче XVIII .м.рти чёваш ял. сёнланни? Пёлхавлё тытё=усемпе чёваш хресчен.н к.реш.вне сёнарлён п.т.млетни? Патша саманинчи ылханлё пурнё=а: ирс.р .=сене сёнлёхлё мелсемпе \керни? +ут т.нче илем.пе пусмёр т.нчин сивлек сён-сёпатне хир.=летсе кётартни? Сталин саманинче х.н-хур курнё халёх сёнар.?

    Халёха т.р.сл.хш.н =апё=акансем майлё =авёракан паттёрлёх: =.клен\л.х хавхи (пафос)? +.н. саманашён: =.н. пурнё=шён =апё=акан к.реш\=.сене мухтани?

    +.н. саманара чёваш ч.лхи хёватлён аталанса каясса шанни?

    Вуласа в.ренме%

    +е=п.л Мишши? «Иртн. самана»: «Хурё= шанчёк»: «Пуласси»? Филипп Федоров? «Сталин .ни»?

    +емен Элкер? «Кушлавёш уй.»: «Х.н-хур ай.нче»?

    Вуласа паллашма%

    Федор Павлов? «Судра»?

    Килте вулама%

    Валери Туркай? «Чёваш тупи»: «Утём хы==ён утём _ ир.кл.х енне»? Иван Мучи? «Хурёнлё =ул»?

    Ёсталёхпа илем т.нчи? Эпика тата лирика хайлав.сен т.п уйрёмлёх.сем?

4? Ук=апала эрехех =ынна ёсран кёларать

    ,=к.пе ирт.хни этем пурнё=.ш.н пысёк хёрушлёх пулнине кётартни?

    Ук=апа эрехе: наркомание пула =ын сён.пе те: кёмёл.пе те улшёнса: тискерленсе пыни? Хайлавсенчи гуманизм идейисем: ырёпа усал тавра автор шухёшланисем?

    Вуласа в.ренме%

    Константин Иванов? «+акё =утё т.нчере» («Нарспи» поэма сыпёк.)?  Игнатий Иванов? «+ынна мулшён туман: мула =ыншён тунё»? Трубина Мархви? «Хёнаран»?

    Вуласа паллашма%

    Денис Гордеев? «Ч.ке= йёвине ан салатёр»? Юлия Силэм? «Пумилкке»?

    Килте вула Наталья Шибаева? «Амантнё чун»? Николай Кушманов? «Мул _ эрнел.х: ёс _ яланлёх»?    Ёсталёхпа илем т.нчи? +ырав=ён сёнарлё шухёшлав. тата сёнар калёплас мелсем? Пуплев т.с.сем% монолог: диалог: полилог?

5? Тёван ч.лхе _ чёваш ч.лхи

    Ч.лхе _ халёх ёсне: п.л.вне: кёмёлне упракан пурлёх? Тёван ч.лхес.р наци аталанаймасть? Ч.лхе _ икс.лми пуянлёх: ёна .м.р.пе в.ренмелле?

    Лирика хайлав.сенче =ырав=ёсем чёваш ч.лхин илем.пе: янёравлёх.пе савёнса мухтанни: тёван ч.лхене тиркекен: уншён тёрёшман =ынсене питлени?

    Вуласа в.ренме%

Пет.р Хусанкай «Сёмах хёвач.»: «Эпир пулнё: пур: пулатпёр Александр Артемьев «Хунавлах хёрнисем» (роман сыпёк.)

Геннадий Волков «Тёван ч.лхем.р=.м +е=п.л Мишши «Тёван ч.лхе»

    Вуласа паллашма%

Митта Ва=лей. «Тёван ч.лхем» Альберт Канаш «Тёван ч.лхене» Людмила Смолина «Парне – ачамёрсене»

    Килте вулама%

Василий Давыдов-Анатри «Тёван ч.лхе» Валерий Туркай «Истори суч. ум.нче»

Ёсталёхпа илем т.нчи? Сёвё ви=исем? Сёмахсен ытарлё тата ку=ёмлё п.лтер.ш.сем% пуплев =аврём.сем: шахвёрту: пысёклату: п.ч.клет\: тропсем (метоними: синекдоха)?

6? Тёван =.р-шыв сывё пулсан тёван йёву та пул. сан???

Ваттисем тёван =.ршыва ку= шёр=илле упрама хушни? Чёваш халёх. хёй.н =.рне-шывне .л.к те: хал. те вил.мрен хёрамасёр х\т.лени? +.ршыв паттёрсене мухтакан хайлавсем?

Илемл. литература .= халёх.н характер =ир.пл.хне: чётёмлёхне: чун-ч.ре «=улёмне» психологилле =ив.ч те тарёнрах сёнлани?

Вуласа в.ренме%

Пет.р Хусанкай «Таня»? Николай Теветкел «Ё=та-ши ман асатте»?

Михаил Сениэль «Т.п пултёр вёр=ё!»

Вуласа паллашма%

Аркадий ,=х.л «Ёмёрт кайёк»? Нина Артемьева «+ухату»?

Килте вулама%

Иван Лисаева «Вун пилл.кре эп.: комбат»?

Ёсталёхпа илем т.нчи? Хайлавсен темипе т.п шухёш.: сюжеч. Унён тытём.пе =ыхёнса тёни? Хайлав тытём.% .= ум.: .= пу=ламёш.: .= аталанёв.: х.р\ саманч.: .= в.=лен.в.?

7? Кайёк хитре т.к.пе: этем _ ырё ёс.пе

Этем ёс-хакёл. _ кив=ен туянайми пуянлёх? Ёс-хакёла куллен-кун пёхса пырасси? Литература _ =ын чунне: шалти т.нчине у=са кётартакан сёмах \нер.? Ачасен \с.м йывёрлёх.сем: в.сене т.р.с ёнланса =.нтерме в.рентесси?

Вуласа в.ренме% Юрий Скворцов «Ултёк»? Юрий Сементер «Сунём»?

Вуласа паллашма%

Любовь Мартьянова «Кала=»: «Х.рсене»? Стихван Шавлы «П\рнепе т.ллесе»? Джозеф Киплинг «Халал» (Заповедь)?

Килте вулама%

Юрий Скворцов «Славик»? Александр Кёлкан «Каппайчёк пучах» (юптару)?

Ёсталёхпа илем т.нчи? Произведенири сёнарсене танлаштаруллё характеристика парасси: психологилл. сёнлёхсем: ёшри монолог: лиризм =ынсен характерне вёйлатни?

8? П.ч.к =ыннён пысёк чун.

Ёс-хакёлпа чун-ч.ре кил.ш\л.х.? Савёнё=па килен.в.: тарёхупа хурланёва палёртмалли мелсем? +ырав=ёсем гуманизм ыйтёв.сене =ив.чч.н хускатни: =ынсен чун-ч.рине вит.мл.н кётартни? Чун тасалёхне ачаран упрасси? Пурнё= т.ллев. _ малалла ч.некен хёват?

Вуласа в.ренме%

Юрий Скворцов «Пушмак й.р.»? Григорий Луч «Чун туйём.»? Николай Терентьев «К.м.л п.л.тсем»?

Вуласа паллашма%

Елизавета Осипова «Ытлашши т.пренч.к»? Станислав Сатур «+ырмасем тискерр.н курёна==.»?  

Килте вулама%

Трубина Мархви «Ача чухнехи»?

Ёсталёхпа илем т.нчи? Хайлаври хир.= тёру (конфликт) й.р.сем? Конфликтра сёнарсен: характерсен вит.мл.х. у=ёлса пыни? Тулашри (=ынсем хушшинчи) тата шалти (=ын чун-ч.ринчи) хир.=\сем?

9? +ут =анталёк _ этемл.х сёпки

Этем _ =ут =анталёкён чи ёслё та вёйлё ч.р. чун.? Этемпе тавралёхён кил.ш\л.х.? Тёван тёрёхри =ут =анталёка упрасси: пуянлатасси: т.пчесси? +ут =анталёк тасалёх. _ сывлёх пахалёх.? Экологи проблемисем% пархатарлё =ын этеме юратнипе =е= =ырлахманни: =ут =анталёк пуянлёх.пе илем.ш.н тёрёшни: ёна хими им-=ам.пе т?ыт? вараласа п.тернине сивлени?

Вуласа в.ренме%

М.три Кипек «Кайёк тус.»? Георгий Тал-Мёрса «Хирте»? Митта Ва=лей. «Атёл юрри»?

Стихван Шавлы «Тавтапу= сана: т.нче»?

Вуласа паллашма%

+емен Элкер «Ыраш пусси _ тыр пусси»? Иван Викторов «Выртмара»?

Килте вулама%

Ухсай Яккёв. «Х.велл. =умёр»?

Ёсталёхпа илем т.нчи? Лирика т.с.сем? +ут =анталёк лирики? +ут =анталёк илемне: пулём.сене: вёхёч.сене сёнлани? Илемл.х мел.сем?

10? Сарлака ман тёван =.ршывём

Пысёк тата п.ч.к тёван =.ршывёмёр? Аслё =.ршывёмёр тёван килтен пу=ланни? +.ршыва юратасси: упрасси: х\т.лесси _ кашнин таса тив.=.? +.ршыв пуянлёх.ш.н: ир.кл.х.пе никама пёхёнманлёх.ш.н к.решме п.лни _ этем.н хаклё пахалёх.?

Вуласа в.ренме%

Пет.р Хусанкай «Йыхрав»: «+уралнё =.ршывра»? Валем Ахун «Хаклё =.р.м-шывём»?

Вуласа паллашма%

Юрий Скворцов «Шыв сим.сленн. чух»? Энтип Ва==и «+ут =анталёк илем.»?

Килте вулама%

Юрий Скворцов «Х.л.х х\ре кёвакал»? Людмила Смолина «Тёван ялём»?

Ёсталёхпа илем т.нчи? Илемл. текст уйрёмлёх.сем? Сёмахён ку=ёмлё п.лтер.ш.сем? +ырав=ён кёмёла п.лтермелли: т.рл. пулёма сёнарлён \кермелли май.сем (п.л\пе хёнёхёва аталантарасси)?

Тематика план.

Темёсем

Сехет шуч.

1

К\рт.м урок

1

2

Халăх сăмахлăхĕ. Истори юррисем.

3

3

Вăйă-улах, хăна юррисем.

3

4

Пусмăрпа тĕттĕмлĕхе хирĕç

8

5

Укçапала эрехех çынна ăсран кăларать.

4

6

Тăван чĕлхе-чăваш чĕлхи.

6

7

Тăван çĕршыв сывă пулсан тăван йăву та пулĕ

6

8

Кайăк хитре тĕкĕпе, этем- ырă ăсĕпе

5

9

Пĕчĕк çыннăн пысăк чунĕ

7

10

Çут çанталăк-этемлĕх сăпки

10

11

Сарлака ман тăван çĕршывăм

6

12

В.реннине аса илесси

10

Пĕтĕмпе

69

Учебниксем

Чёваш ч.лхи 7 кл? В?И?Дмитриев Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2009?

Тёван литература 7 кл?  З?С?Антонова:  П?Н?Метин  Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2010?

Килти вулав к.неки 7 кл? Г?Г?Иванова: Е?Г?Крышкина Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2007?

Хушма литература

Хăнёхтарусен пуххи Л?Г?Петрова 2006?

Чёвашла-вырёсла тата вырёсла-чёвашла словарь М?И?Скворцов: А?В?Скворцова Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2006?

Чёваш ч.лхин орфографи словар. Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви:2007?Чёваш патшалёх гуманитарии ёслёлёх.сен институч.: 2004

Чёваш знциклопеди словар. Л?П?Сергеев Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2004?

Обучение составлению чувашского текста О?И?Печников Чебоксары 2007? Чувашский государственный университет имени Н?И?Ульянова

Диктант  тексч.сен пуххи   Л?П?Сергеева:Г?Ф?Брусова: В?В?Павлов Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2012?

Изложении тексч.сен пуххи Г?Ф?Брусова Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2004?

Сёмах т.нчи Л?П?Сергеев Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2011?

Грамматика вёййисем Л?П?Сергеев Шупашкар? Чёваш к.неке издательстви 2008?            

Ҫыру ĕҫĕсен хисепĕ

Тĕрĕслев ĕçĕсен шучĕ

1 чĕрĕк

2       чĕрĕк

3 чĕрĕк

4 чĕрĕк

çулталăкра

Диктантсем (грамматика ĕçĕсемпе те)

2

1

1

1

5

Изложени

1

1

2

0

4

Сочинени

2

0

1

3

6

Пĕтĕмпе

5

2

4

4

15


7 класс. Чăваш чĕлхипе литератури. Тематика планĕ. 140 сехет.

Урок теми

Сехет шучĕ

Урок тĕсĕ

Мĕн пĕлмелле тата мĕн пултармалла

Вĕренекенсен ĕçĕ

Тĕрĕслев материалĕ

Килти ĕç

Вăхăт

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

план

факт

        Кӳртĕм урок – 1 с.

1.

«Тăван чĕлхе чуна çĕклет» лекци урок.

1

калаçу

Тăван чĕлхе аталанăвĕ çинчен  çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле

Палăртуллă вулав

Калаçу, ыйту-хурав

1-мĕш хăнăхтару

1.09

        6 класра вĕреннине аса илесси  - 3 с.

2.

Вĕреннине аса илесси. Лексика

1

хутăш

Вырăсларан йышăннă сăмахсене, вырăнти сăмахсене çырма пĕлмелле

Çыру ĕçĕ

Ыйту-хурав

5-шер неологизм, архаизм,профессионализм сăмахĕсене тупма

5.09

                                                  Халӑх сӑмахлӑхĕ. Истори юррисем. – 3 с.

3.

Илемлě сăмахлăхăн тěрлě тапхăрти ăсталăхě.

1

çĕнĕ тема

Илемлě сăмахлăхăн тěрлě тапхăрти ăсталăхě çинчен пĕлмелле

Учебникра çырнине тĕслĕхсемпе çиреплетни

Калаçу, ыйту-хурав

3-5 стр. вуласа ǎнланни.

1.09

4.

Истори юррисем. «Мамук ханăн пуçĕ вăрăнтăр», «Хура халăх куççулĕсем»

1

çĕнĕ тема

Истори юррисем çинчен  çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле

6-14 стр. Илемлĕ вулав, тĕп шухǎшĕсене палǎртни

Ыйтусемпе ĕçсем

Сăвăсене ăнланса вулама вĕренмелле.

5.09

5

Пуплев пайĕсем. Япала ячĕ, паллă ячĕ, хисеп ячĕ, местоимени.

1

хутăш

Пуплев пайĕсен тĕрлĕ формисемпе усă курма пĕлмелле

Таблицăсемпе ĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

Сăмахсене падеж тăрăх вĕçлеме.

8.09

6

Тĕрĕслев диктанчĕ. «Айта».

1

тĕрĕслев

Вĕренне правилăсемпе усă курма пĕлмелле

Вĕреннине çирĕплетни

Тĕрĕслев диктанчĕ

Глагол çинчен вĕреннине аса илме

12.09

7.

Вăйă-улах, хǎна юррисем.

1

сĕнĕ тема

Вăйă-улах, хǎна юррисем  çинчен  çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле

15-24 стр. Илемлĕ вулав, юрǎсене итлени

Ыйтусемпе ĕçсем

Пǎхмасǎр вĕренме, стр.15-24 вулама.

8.09

                                                                                                                                                                                                                    Вӑйӑ- улах, хана юррисем – 3 с.

8.

Юрă – халăх пурнăçĕн тĕкĕрĕ. Сочинени.

1

çыхăнуллă пуплев

юрăсем  çинчен  çыхăнуллă çырса пама пĕлмелле

Шухăша сырура тĕрĕс палăртасси

Сочинени

24-27 стр. ыйтусемпе ĕçлени.

12.09

Глаголӑн сӑпатлӑ формисем – 21 с.

9

Глаголсем çинчен ăнлантарни.

    1  

çĕнĕ тема

Глагол формисен пĕлтерĕшĕ çинчен пĕлмелле

Правилăсене аса илесси

Карточкăпа ĕçсем

39-мĕш хăнăхтару.

15.09

10

Глаголсен пулăвĕ.

1

хутăш

Глаголсен пулăвĕ çинчен пĕлмелле, вĕсемпе çырура тĕрĕс усă курма

Сăмах аффиксĕсемпе паллашни, таблицăпа ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

44-мĕш хăнăхтару, таблица стр. 18-19

19.09

11.

Килти вулав урокě. «Истори юррисем», «Хăна юррисем».

1

хутăш

«Истори юррисем», «Хăна юррисем»  çинчен  çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле

Содержании, сǎнарсем çинчен каласа пани

Ыйтусемпе ĕçсем

5-15 стр. , килти вулав кĕнеки.

15.09

12.

Юрă сăввисен сăнарлăхĕ.

1

хутăш

Юрă сăввисен сăнарлăхне курма пелмелле, вĕсем çинчен каласа пама.

Илемлĕх мелесене тупни

Тестировани

24-27стр. вулама.

19.09

13

Глаголсен пурлă тата çуклă формисем.

1

çĕнĕ тема

Глаголсен пурлă тата çуклă формисем мĕнле майпа пулнине пĕлмелле.

Хăнăхтарусем пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

49 –мĕш хăнăхтару.

22.09

14

Сăнлав сочиненийĕ «Илемлĕ-çке тăван ялăм».

1

çыхăнуллă пуплев

Тăван ял çинчен çыхăнуллă каласа çырса пама пĕлмелле.

Калаçу-çыру мелĕсемпе усă  курни

Сăнлав сочиненийĕ

Хайлава вĕçлеме.

26.09

                                       Пусмӑрпа тĕттĕмлĕхе хирĕҫ –8  с.

15.

Çеçпěл Мишши. « Иртнě самана».

1

çĕнĕ тема

Поэтăн пултарулахĕ çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Ç.Мишши пултарулǎхне пǎхса тухни, сǎввисене вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

«Пуласси» сăвва тишкерме, стр.29-31

22.09

16

Çеçпĕл Мишши « Хурçă шанчăк».

1

хутăш

Сăвăсенчи илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Илемлĕ вулав, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Пǎхмасǎр вĕренме.

26.9

17

Глаголăн сăпатлă формисем.

1

çĕнĕ тема

Глаголăн сăпатлă формисемпе вырăнлă усă курма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

54-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

29. 09

18

Кăтарту наклоненийĕ.

1

çĕнĕ тема

Кăтарту наклоненийĕнчи глаголсене тĕрĕс çырма пултармалла.

Темăна вуласа ăнланни, хăнăхтарусемпе çирĕплетни

Карточкăпа ĕçсем

Сăпат тăрăх вĕçлеме, 56-мĕш хăнăхтару.

3.10

19.

Ç. Элкер- чăваш халăх поэчě. Тěрлě енлě таланчě. « Хěн-хур айěнче» поэмăн теми, проблеми.

1

çĕнĕ тема

Ç. Элкер- чăваш халăх поэчě çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Ç.Элкер пултарулǎхĕпе паллашни, вулани, калани.

Ыйтусемпе ĕçсем

37-46 стр.вулама.

29.09

20

Ç. Элкерĕн « Хěн-хур айěнче» поэминчи сыпăксем.

1

хутăш

Ç. Элкер- чăваш халăх поэчě çинчен çыхăнуллă каласа пама , поэмăри геройсене характеристика пама пĕлмелле

Илемлĕ вулав, рольсемпе вулани, план туни

Ыйтусемпе ĕçсем

53-74стр. вуласа план тăрăх каласа памалла.

3.10

21

Кăтарту наклоненийĕ. Хальхи вăхăт.

1

çĕнĕ тема

Кăтарту наклоненийĕнчи  хальхи вăхăтри глаголсене тĕрĕс çырма пултармалла.

Сăпат формисене тĕрĕс çырма вĕренни.

Карточкăпа ĕçсем

61-мĕш хăнăхтару, 32стр.

6.10

22

Хальхи вăхăтри глаголсене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Хальхи вăхăтри глаголсене тĕрĕс çырма пултармалла

Çырассине çирĕплетесси

Сăмах диктанчĕ

63-мĕш хăнăхтару.

10.10

23

Ç. Элкерĕн « Хěн-хур айěнче» поэми.

1

хутăш

Поэмăри геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Илемлĕ вулав, рольсемпе вулани, план туни

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Сочинени çырма хатĕрленме.

6.10

24

«Чакка-пусмăрпа тĕттĕмлĕхе хирĕç кĕрешекен сăнар» сочинени.

1

çыхăнуллă пуплев

Чакка паттăрлăхĕ çинчен çыхăнуллă каласа çырса пама пĕлмелле.

Ç. Элкерĕн « Хěн-хур айěнче» поэми. тăрăх çырнă сочинени

Сочинени

Çырса пĕтерме.

10.10

25

Пулас вăхăт.

1

хутăш

Пулас вăхăтри глаголсене тĕрĕс çырма пултармалла

Ханăхтарусемпе ĕслени

Сăмах диктанчĕ

68-мĕш ханăхтару, 35 стр. таблица

13.10

26

Иртнĕ вăхăт. Пĕрре иртнĕ вăхăт.

1

çĕнĕ тема

Иртнĕ вăхăт. Пĕрре иртнĕ вăхăт  глаголĕсене тĕрĕс çырма пултармалла

Ханăхтарусем пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

75-мĕш хăнăхтару, правилăсем стр.37

17.10

27

Килти вулав урокě. И. Мучи. « Хурǎнлă çул».

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

 Содержанипе ĕçлени, сǎнарсем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

 Ыйтусене хуравлама.

13.10

28.

Юхма Мишши. «Ахмантей паттăр хĕçĕ».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

100-104 стр. ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

вулама

стр.77-87

17.10

29

Тĕрĕслев диктанчĕ. "Пĕрремĕш сунар"..

1

тĕрĕслев

Вĕренне правилăсемпе усă курма пĕлмелле

Вĕреннине çирĕплетни.

Тĕрĕслев диктанчĕ

20.10

30

Текста çывăх изложени. «Тухтăрсем те хăйсемех».

1

çыхăнуллă пуплев

Текста çыхăнуллă каласа çырса пама пĕлмелле.

Çыхануллă пуплеве аталантарасси

Изложени

Çырса пĕтерме.

24.10

                                             Укҫапала эрехех ҫынна ӑсран кӑларать –4 с.

31.

И. Иванов « Çынна мулшăн туман, мула çыншăн тунă».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Палăртулла вуласси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

93-97 стр. ыйтусемпе ĕçлени Содержани

20.10

32.

 Трубина Мархви. «Хăнаран» калав.

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

110-114 стр. вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.98-108 вулама, ыйтусем.

24.10

33

Текстпа  ĕçлесси. Текст темипе тĕп шухăшне тата илемлĕх мелĕсене тупасси.

1

хутăш

Текстпа  ĕçлеме, текст темипе тĕп шухăшне тата илемлĕх мелĕсене тупма пĕлмелле.

Текстпа ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

76-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

27.10

34

Темиçе иртнĕ вăхăт.

1

çĕнĕ тема

Темиçе иртнĕ вăхăт  глаголĕсене тĕрĕс çырма пултармалла.

Доска умĕнче ĕçлени

Йăнăшсене асăрхани

Сăмах диктанчĕ

82-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

31.10

35.

Трубина Мархви « Хăнаран» калав.  Эрех сиенě пирки калаçни.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

121-126 стр. вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.109-113 вулама, ыйтусем.

27.10

36.

Килти вулав урокě. Ю. Силем « Çылăхлă укçа».

1

хутăш

Хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сǎнарсемпе ĕçлени, терминсене пǎхса тухни

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

«Выçă куç», «Кама пăхнă-ши?» вулама

31.10

37

Темиçе иртнĕ вăхăт формисене çырасси.

1

хутăш

Темиçе иртнĕ вăхăт формисене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Сăпат тарах вĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

89-мĕш хăнăхтару.

10.11

38

Хушу  наклоненийĕ.

1

çĕнĕ тема

Хушу  наклоненийĕнчи глаголсемпе усă курма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем пурнăçлани  таблица

Анлантару диктанчĕ

93-мĕш ханăхтару, правилăсем.

14.11

                                  Тӑван чĕлхе – чӑваш чĕлхи – 6 с.

39

П. Хусанкай « Эпир пулнă, пур, пулатпăр» сăвăри илемлěх мелěсем.

1

çĕнĕ тема

Поэт çинчен  çыхăнуллă каласа пама,  сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

129-134 стр. вулани , ыйтусем çине хуравлани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Пǎхмасǎр вĕренме, стр.117-121

10.11

40

А. Артемьев  « Хунавлах хăрнисем».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, писатель çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

135-140 стр. вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

122-131 стр. вулама, ыйтусем.

14.11

41

Ĕмĕт наклоненийĕ.

1

çĕнĕ тема

Ĕмĕт наклоненийĕнчи глаголсене тĕрĕс çырма, усă курма пĕлмелле.

Сăпат тăрăх вĕслени

Карточкăпа ĕçсем

100-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

17.11

42.

Ĕмĕт наклоненийĕ.

1

хутăш

Ĕмĕт наклоненийĕнчи глаголсене тĕрĕс çырма, усă курма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

101-мĕш хăнăхтару.

21.11

43.

А. Артемьев  « Хунавлах хăрнисем».

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сǎнарсемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Сăнарсене сăнлама, ыйтусем стр.131-132

17.11

44

Г. Волков. « Тăван чěлхемěрçěм».

1

çĕнĕ тема

Тăван чĕлхе  çинчен  çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

147-150 стр. вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

 стр.147-151 вулама, ыйтусем.

21.11

45

Хушу наклоненийĕ.

1

çĕнĕ тема

Хушу наклоненийĕнчи глаголсене тĕрĕс çырма, усă курма пĕлмелле.

Сăпат тăрăх вĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

93,94-мĕш хăнăхтарусем, правилăсем стр.47

24.11

46.

Килĕшÿ наклоненийĕ.

1

çĕнĕ тема

Килĕшÿ наклоненийĕнчи  глаголсене тĕрĕс çырма, усă курма пĕлмелле.

Сăпат тăрăх вĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

107-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

28.11

47.

Ç. Мишши. « Чăваш чěлхи» .

1

хутăш

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

151-152 стр. вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Пăхмасар веренме

24.11

48

Лирика тĕсĕсем.

1

хутăш

Лирика тĕсĕсене уйăрма пĕлмелле.

154-157 стр. конспект çырни

Ыйту-хурав

стр.135-138 вулама, ыйтусем.

28.11

49

 Текста çывăх çырнă изложени. «Çывăх тус».

1

çыхăнуллă пуплев

Текста çыхăнуллă каласа çырса пама пĕлмелле.

Учебникпа ĕçлени, текста çывăх çырни

Изложени

Çырса пĕтерме.

1.12

Причасти. – 12 с.

50

Глаголăн сăпатсăр формисем. Причастисем.

1

хутăш

Глаголăн сăпатсăр формисем,причастисем çинчен пĕлмелле, аффикссене тĕрĕс палăртма пултармалла.

60стр.ыйтусемпе ĕслени; 109 хăн.

Карточкăпа ĕçсем

119,121-мĕш хăнăхтарусем, правилăсем стр.60

5.12

                                                Тăван çĕршыв сывă пулсан тăван йăву та пулĕ сан  – 6 с.

51

П. Хусанкай пултарулăхĕ. « Таня» поэма.

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, поэт çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

П.Хусанкай пултарулахĕпе тĕплĕнрех паллашни, поэмăна вуласа ǎнланни

Тестировани

стр.140-146 вулама, ыйтусем.

1.12

52

П. Хусанкай « Таня» поэма.

1

хутăш

Хайлаври героя характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сыпăксене палартулла вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.146-151 вулама, ыйтусем стр.152

5.12

53

Причастисен палăрту формисем..

1

çĕнĕ тема

Причастисен палăрту формисем мĕнле пулнине, вĕсене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Правилăсене хăнăхтарусемпе çирĕплетни

Сăмах диктанчĕ

127-мĕш ханăхтару, правилăсем.

8.12

54

Причастисен палăрту  формисем.

1

хутăш

Причастисен палăрту  формисене  тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

 128-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

12.12

55

П. Хусанкай « Таня» поэма.

1

хутăш

Хайлаври героя характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Поэмǎна вуласа ǎнланни, план, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.153-162 вулама, ыйтусем.

8.12

56

П.Хусанкайăн «Таня» поэмăри тĕп сăнар.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Тишкерÿ

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр163-167 вулама, ыйтусем стр.168.

12.12

57

Тĕрĕслев диктанчĕ. «Палан».

1

тĕрĕслев

Вĕренне правилăсемпе усă курма пĕлмелле

Тĕрĕслев ĕçĕ çырни

Тĕрĕслев диктанчĕ ДТП.91 стр

15.12

19.12

58

Хальхи причасти.

1

çĕнĕ тема

Хальхи причастисене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

134,135-мĕш хăнăхтарусем, правилăсем.

19.12

59

К.Турхан «Пулеметчик Иван Смирнов».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври героя характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Палартуллă вулани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Каласа пама, стр.170-176

15.12

19.12

60

А.Ĕçхĕл «Ăмăрт кайăк».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври героя характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Вулани, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Илемлĕ вулама стр.178-186

19.12

61

Иртнĕ причасти.

1

çĕнĕ тема

Иртнĕ причастисене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

140,141-мĕш хăнăхтарусем, правилăсем.

22.12

62

Пулас причасти.

1

çĕнĕ тема

Пулас  причастисене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

155, 156-мĕш хăнăхтарусем, правилăсем.

26.12

                                                       Кайăк хитре тĕкĕпе, этем ырă ăсĕпе – 5 с.

63

Ю.Скворцов «Ултăк» калав.

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Илемлĕ вулав

 каласа пани

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.188-198 вулама, ыйтусем стр.198-199

22.12

64

Ю.Скворцов «Пушмак йĕрĕ».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври героя характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Вулани, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.207-222, тишкерÿ.

26.12

65

Пулмалли причасти.

1

çĕнĕ тема

Пулмалли   причастисене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

164,165-мĕш хăнăхтару.

12.01

66

Çителĕклĕх причастийĕ.

1

çĕнĕ тема

Çителĕклĕх причастийĕсене  тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Сăмах диктанчĕ

170-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

16.01

67

Причастисене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Причастисене тĕрĕс çыра, вĕсемпе усă кура пĕлмелле.

Хăнăхтарусемпе ĕçлени

Карточкăпа ĕçсем

Причасти çинчен вĕреннине аса илме.

19.01

68

Ю.Сементер «Сунăм».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сăвва илемлĕ вулани, тишкерни

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Содержаниние каласа пама, стр.200-202

12.01

69

Ю.Скворцов, Ю.Сементер хайлавĕсенче палăртнă тĕп шухăш.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, тĕп шухăша тупса палăртма пĕлмелле.

Çыхăнуллă пуплев аталантарасси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Ыйтусемпе ĕçсем стр.222

16.01

70-71

Тĕрĕслев изложенийĕ. «Хурсем каток уçрĕç».

2

çыхăнуллă пуплев

Текста çыхăнуллă каласа çырса пама пĕлмелле.

Тĕрĕслев изложенийĕ çырни

Тĕрĕслев изложенийĕ

Йăнăшсене тÿрлетни. Çырса пĕтерме.

23.01

72.

Килти вулав урокě. Ача-пăча сăмахлăхě.  «Кăмăл улшăнчĕ».

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Содержанине калани, сǎнарсен хар-ки

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Ыйтусемпе ĕçсем.

19.01

                                                      Пĕчĕк çыннăн пысăк чунĕ – 7 с.

73.

Г. Луч. « Чун туйăмě» хайлаври çынсен чун-чěрине витěмлěн кăтартни.

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

221-232 стр. вулани, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.223-227 вулама, ыйтусем.

23.01

Деепричасти – 4 с.

74.

Деепричастисем çинчен ăнлантарни.

1

çĕнĕ тема

Деепричастисене тупма, тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Анлантару диктанчĕ

179-мĕш хăнăхтару, правилăсем стр.86

26.01

75.

Деепричастисене е деепричастиллĕ сăмах майлашăвĕсене запятойпа уйăрасси.

1

хутăш

Деепричастисене е деепричастиллĕ сăмах майлашăвĕсене запятойпа уйăра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

180-иĕш хăнăхтару, правилăсем.

30.01

76.

Г. Луч. « Чун туйăмě» хайлаври çынсен чун-чěрине витěмлěн кăтартни.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Содержанине калани, сǎнарсен хар-ки

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Ыйтусене хуравлама стр.233-234.

26.01

77

Н.Терентьев «Кĕмĕл пĕлĕтсем».

1

çĕнĕ тема

Çыравçă çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Содержанине калани, сǎнарсен хар-ки

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.236-249 вулама, ыйтусем.

30.01

78

Деепричастисен пулăвĕ

1

çĕнĕ тема

Деепричастисем мĕнле пуплев пайĕсенчен, мĕнле аффикссемпе пулни çинчен пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

189,190-мĕш хăнăхтарусем.

2.02

79

Деепричастисен пĕлтерĕшĕсем.

1

çĕнĕ тема

Деепричастисен пĕлтерĕшĕсем çинчен пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

195-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

6.02

80

Н.Терентьев. «Кĕмĕл пĕлĕтсем» хайлаври килĕшекен сăнарсем

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сăнарсене танлаштарни, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.249-264, ыйтусем.

2.02

81

Н.Терентьев. «Кĕмĕл пĕлĕтсем».

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Сăнарсене танлаштарани, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.265-277

6.02

Инфинитив –3 с.

82.

Инфинитив.

1

çĕнĕ тема

Инфинитив формисем, вĕсен пуплеври вырăнĕ çинчен пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

202-мĕш хăнăхтару.

9.02

83

 Инфинитив формисем, вĕсен пуплеври вырăнĕ.

1

хутăш

Инфинитив формисем, вĕсен пуплеври вырăнĕ çинчен пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

212-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

13.02

84

Пуплевпе çыру пултарулăхне аталантарасси. Сочинени.Темăсем стр.280

1

çыхăнуллă пуплев

Темăна уçса çыхăнуллă  çырса пама пĕлмелле.

Вĕреннĕ хайлавсене аса илсе çырасси

Сочинени

Çырса пĕтерме.

9.02

85

Килти вулав. М.Ухсай «Иркка шкула каять».

1

хутăш

Хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Вулани, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Содержани, ыйтусемпеĕçсем.

13.02

        Ҫут ҫанталӑк – этемлĕх сӑпки – 11 с.

86

Г. Тал-Мăрса « Хирте» сăвă.

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

281-283 стр. илемлĕ вулав.

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Пǎхмасǎр вĕренме. 282-284 стр. вулама.

16.02

87.

«Хăй пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсем» зачет урокĕ.

1

тĕрĕслев

Хăй пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсемпе тĕрĕс усă кура пĕлмелле.

Зачет урокĕ

Зачет

 Вĕреннине аса илме.

16.02

Пулăшу пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсем.  Хыç сăмахсем. – 4 с.

88.

Пулăшу пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсем.

Хыç сăмахсем.

1

çĕнĕ тема

Хыç сăмахсене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

221-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

20.02

89.

Митта Ваçлейě. « Атăл юрри» сăвă.

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

285-287 стр. , илемлĕ вулав

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Пǎхмасǎр вĕренме, стр.286-287

20.02

90

Хыç сăмахсене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Хыç сăмахсене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

227-мĕш хăнăхтару, 6 предложени çырма.

23.02

91

М. Кипек « Кайăк тусě» роман сыпăкĕсем.

(пролог).

1

çĕнĕ тема

Хайлаври геройсене характеристика пама, çыравçă çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Çыхăнуллă пуплев аталантарасси, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

290-295 стр. вулама, ыйтусем.

23.02

92

М. Кипек « Кайăк тусě» роман сапăкĕсем.

(«Тăшмансем»).

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Çыхăнуллă пуплев аталантарасси

ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

296-303 стр. вулама, ыйтусем.

27.02

93

Изложени. «Ошибка на обелиске».

1

çыхăнуллă пуплев

Вырăсла вуланă текста чăвашла çырса пара пĕлмелле.

Изложени çырни

Изложени

Çырса пĕтерме.

27.02

94.

Изложени.Вырăсла вуланă текста чăвашла çырни. «Ошибка на обелиске».

1

çыхăнуллă пуплев

Вырăсла вуланă текста чăвашла çырса пара пĕлмелле.

Изложени çырни

Изложени

Çырса пĕтерме.

1.03

95.

М. Кипек « Кайăк тусě» роман сыпăкĕсем.

(«Икĕ егерь).

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

289-330стр. содержани калани, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

304-312 стр. вулама, ыйтусем.

1.03

Союзсем – 7 с.

96.

Союзсем. Союзсен пĕлтерĕшĕ.

1

çĕнĕ тема

Союзсем. Союзсен пĕлтерĕшĕ çинчен пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

230-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

5.03

97.

М. Кипекěн « Кайăк тусě» роман сыпăкĕсем.

(«Çĕнĕ тĕл пулусем»).

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

289-330стр. содержани, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

314-320 стр. вулама, ыйтусем.

5.03

98

Сыпăнуллă союз.

1

çĕнĕ тема

Сыпăнуллă союзсемпе тĕрĕс усă курма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

233-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

8.03

99

М. Кипек « Кайăк тусě» роман сыпăкĕсем.

( «Сунар хуçалăхĕнче»).

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Çыхăнуллă пуплев аталантарасси, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

321-326 стр. вулама, ыйтусем.

8.03

100

Пăхăнуллă союз.

1

çĕнĕ тема

Пăхăнуллă союзсемпе  тĕрĕс усă курма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

235-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

12.03

101.

 

М. Кипек « Кайăк тусě» роман сыпăкĕсем. Эпилог.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Хайлава тишкересси, ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

327-328 стр. вулама, ыйтусемпе ĕçсем.

12.03

102.

Союзсене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Союзсене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

238-мĕш хăнахтару, правилăсем.

15.03

103.

Тĕрĕслев диктанчĕ «Чӑваш чĕлхи – тӑван чĕлхе ».

1

тĕрĕслев

Вĕреннĕ правилăсемпе усă курма пĕлмелле.

  Тĕрĕслев диктанчĕ çырни

Тĕрĕслев диктанчĕ

19.03

104.

Килти вулав урокĕ.«Çут çанталăк – этемлĕх сăпки» калаçу.

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Ыйтусемпе ĕçлени

Тестировани

Сочинени çырма хатĕрленме.

15.03

105.

Союзлă предложенисенче запятой лартасси.

1

çĕнĕ тема

Союзлă предложенисенче запятой ларта пĕлмелле.

Чарăну паллисем лартма вĕренни, хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

243-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

2.04

106.

Пуплевпе çыру ăсталăхне якатмалли урок. Сочинени. Темăсем кĕнекере стр. 332

1

çыхăнуллă пуплев

Темăна уçса çыхăнуллă  çырса пама пĕлмелле.

Çыхăнуллă пуплев аталантарасси, сочинени çырни

Сочинени

Çырса пĕтерме.

19.03

107.

Çут çанталăк лирики. Тропсем.

1

хутăш

Çут çанталăк илемне, пулăмĕсене, вăхăчĕсене сăнлама, илемлĕх мелĕсене тупма пĕлмелле.

329-331 стр. илемлĕ вулав, конспект.

ыйту-хурав

Терминсене пĕлме, стр.329-331 вулама.

2.04

108.

Союзсене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Союзсене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

242- мĕш хăнăхтару, правилăсем.

5.04

                     Татăксем – 3с.

109.

Татăксем.

1

çĕнĕ тема

Татăксен пĕлтерĕшĕ çинчен , вĕсене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Ыйтусемпе ĕçсем

251-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

9.04

                                                                                                                     Сарлака ман тăван çĕршывăм – с.

110.

Сарлака ман тăван çĕршывăм. Сочинени.

 

1

çыхăнуллă пуплев

Темăна уçса пама, çыхăнуллă  çырса пама пĕлмелле.

Çыру ĕçĕ çырни

Сочинени

Çырса пĕтерме.

5.04

111.

П.Хусанкай «Йыхрав».

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Вулани ,ыйтусемпе ĕçлени

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

234-235 стр. вулама, ыйтусемпе ĕçсем стр.340

9.04

112.

Татăксен ушкăнĕсем

1

хутăш

Татăксене ушкăнсем çине уйăрма пĕлмелле, вĕсене тĕрĕс çырма пултармалла.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

253-мĕш хăнăхтару, таблица стр.123-124

12.04

113

П.Хусанкай «Çуралнă çĕршывра».

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

В.Алентей «Палланă çын» вулани, калани.

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

336-340 вулама, ыйтусем стр.340-341

12.04

114

Татăксене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Татăксене тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

258-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

16.04

115.

В. Ахун. « Хаклă çěрěм-шывăм».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

342-347 стр. вулани, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

342-344 вулама, 344стр.

ыйтусемпе ĕçсем.

16.04

116

Илемлě сăмах  уйрăмлăхĕсем.

1

хутăш

Илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Текстпа ĕçлени

Ыйту-хурав

345-346 вулама, ыйтусем стр.347

19.04

                  Междометисем –3 с.

117

Междометисем.

1

çĕнĕ тема

Междометисене тупа, тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Ăнлантару диктанчĕ

268-мĕш хăнăхтару, правилăсем.

19.04

118

Междометисене тĕрĕс çырасси.

1

хутăш

Междометисене тупа, тĕрĕс çыра пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

271-мĕш хăнахтару, правилăсем.

23.04

119

П.Хусанкай «Тăван çĕршыв».

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Палăртуллă вуласси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Содержани калама, стр.260-264

23.04

120

Сочинени. «Ĕçпе кану лагерĕнче».

1

çыхăнуллă пуплев

Темăна уçса пама, çыхăнуллă  çырса пама пĕлмелле.

Çыру ĕçĕ  проект çырма вĕренесси

Сочинени

Çырса пĕтерме.

26.04

                                                                                                                                                      Вĕреннине аса илесси – 10 с.

121

Килти вулав урокĕ. Марфа Трубина «Ача чухнехи».

1

хутăш

Хайлаври геройсене характеристика пама, хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Трубина Мархви хайлавĕпе паллашни, ыйтусем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Вуласа пĕтерме, стр.206

26.04

122

В.Тимаков . «Аттемĕрсен сăваплă çĕрĕ».

1

çĕнĕ тема

Хайлава çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Тăван тавралăхпа танлаштарни, ыйтусемпе ĕçсем

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Ыйтусене хуравлама, стр.251

30.04

Вĕреннине аса илесси -- 10 с.

123

Диспут урок. «Чи интереслĕ урок».

1

хутăш

Чи интереслĕ урок çинчен çыхăнуллă каласа пама пĕлмелле.

Текстпа ĕçлесси

Ыйту-хурав

Çак темăпа хайлав çырма.

30.04

124

Хаçатсемпе ĕçлени.

1

хутăш

Хаçатсемпе ĕçлеме пултармалла.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Ыйту-хурав

Заметка çырса килме.

3.05

125

Илемлĕ сăмахлăх уйрăмлăхĕсем.

1

хутăш

Илемлĕ сăмахлăх уйрăмлăхĕсене тупма пĕлмелле.

Вуланă произведенисене аса илни

Тест ĕçĕ

345-346 стр. вуласа

ăнланма

3.05

126.

А.Ĕçхĕл «Çут çанталăк».

1

хутăш

Хайлава çыхăнуллă каласа пама, илемлĕх мелĕсене тупа  пĕлмелле.

Сǎвǎ тǎрǎх калаçу ирттерни, илемлĕх мелĕсене тупни

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

стр.249-251 вулама, ыйтусем.

7.05

127

Зачет урок. «Пулăшу пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсем».

1

тĕрĕслев

Пулăшу пĕлтерĕшлĕ пуплев пайĕсем çинчен вĕреннипе тĕрĕс усă кура пĕлмелле.

Вĕреннине аса илни

Зачет

Пĕр чĕр чун çинчен хайлав çырма.

7.05

128

Вĕреннине аса илесси. Глагол. Голсен пулăвĕ.

1

хутăш

Глагол çинчен, глаголсен пулăвĕ çинчен вĕреннине пĕтĕмлетме пĕлмелле.

Вĕренине аса илни

Тестировани

Панă глаголсемпе предложенисем çырма.

10.05

129.

Вĕреннине аса илесси. Глаголăн сăпатлă формисем.

1

хутăш

Глаголăн сăпатлă формисем çинчен пĕлмелле.

Вĕренине аса илни

Сăмах диктанчĕ

Вĕреннине аса илме.

14.05

130.

А.Алка «Ырă ят».

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Илемлĕх мелĕсемпе вырăнлă усă курасси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

132-134 стр. вулама, ыйтусем.

10.05

131

О.Туркай «Пахчари çĕмĕрт».

1

çĕнĕ тема

Сăвăри илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Вуласа тишкересси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Варçăра пуç хунисене аса илме,

стр.179-182

14.05

132

Вĕреннине аса илесси.Глаголăн вăхăт формисем. Наклонени.

1

хутăш

Глагосемпе усă курма, вĕсене тĕрĕс çырма пĕлмелле.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Карточкăпа ĕçсем

Илемлĕ литература

кĕнекинчен 5 предложени çырса илме.

17.05

133

Глаголăн сапатлă мар формисем. Причасти.

1

хутăш

Глаголăн сапатлă мар формисем çинчен пĕлмелле, вĕене тĕрĕс çырма.

Хăнăхтарусем  пурнăçлани

Сăмах диктанчĕ

Панă сăмахсене сапатлама

21.05

134

Иван Ивник «Ылхан».

1

çĕнĕ тема

Хайлаври  илемлĕх мелĕсене тупма, шухăшĕпе пĕлтерĕшне кăтартма пĕлмелле

Палăртуллă вуласси

Илемлĕ вулав, ыйту-хурав

Ыйтусем çине хуравлама, стр.177-179

17.05

135

Глаголăн сăпатлă мар  формисем. Деепричасти. Инфинитив.

1

хутăш

Глаголăн сапатлă мар формисем çинчен пĕлмелле, вĕене тĕрĕс çырма.

Пĕлтерĕшесене терес палăртасси

Карточкăпа ĕçсем

5 тĕслĕх тупма, преложенисем çырма.

21.05

136

Тĕрĕслев диктанчĕ. «Пăши».

1

тĕрĕслев

Вĕреннĕ правилăсемпе усă курма пĕлмелле.

Диктант çырни

Тĕрĕслев диктанчĕ

24.05

137

Халăх сăмахлăхĕпе илемлĕ литература. Пĕтĕмлетÿ.

1

хутăш

Вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетме пултармалла.

Пĕтĕмĕшле тишкерÿ

Ыйту-хурав

Вĕреннине аса илме.

21.05

138

Вĕреннине аса илесси.Пулăшу пĕлтерĕшле пуплев пайĕсем.

1

хутăш

Вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетме пултармалла

Пĕтĕмĕшле тишкерÿ

Карточкăпа ĕçсем

Вĕреннине аса илме.

24.05

139

Пĕтĕмлету урокĕ. VII класра вĕреннине аса илни.

1

хутăш

Вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетме пултармалла

Вĕреннине аса илсе çирĕплетсе хăварасси.

Ыйту-хурав

Вĕреннине аса илме.

28.05

140

Пĕтĕмлету урокĕ.

1

пĕтĕм

летÿ

Вĕреннине аса илсе пĕтĕмлетме пултармалла

Вĕреннине аса илсе çирĕплетсе хăварасси

Ыйту-хурав

Вĕреннине аса илме.

28.05

Шкул ачисен пĕлĕвĕпе хăнăхăвĕсене хакласси    

Сăмахпа каласа хуравланине хакламалли виçесем

«5» паллă виçи: а) ача вĕренннĕ материала пĕтĕмпех ăнланать, туллин каласа парать; ă) каланине кĕнекери тĕслĕхсемпе çеç мар, хăй тупнисемпе те çирĕплетме пултарсан; б) материала йĕркипе, çыхăнуллă, литература чĕлхин нормисене пăхăнса каласа парать.

           «4» паллă виçи: ача «5» паллă хаклавĕн материалне пĕтĕмĕшле пĕлме тивĕç, учитель асăрхаттарнă йăнăша хăй тĕллĕн  тÿрлетме пултармалла. Шухăш йĕркине 1-2 çĕрте, литература нормине 1-2 тĕлте пăсма юрать.

            «3» паллă виçи: ача вĕреннĕ тема материалне туллин уçса параймасть, правилăсене тĕрĕс калаймасть, каланине хăй тĕслĕхĕсемпе çирĕплетейместь, çыхăнуллă калаймасть, пуплев йăнăшĕсем 3-4 çитме пултараççĕ.

         «2»паллă виçи: ача вĕреннĕ материалăн чылай пайне пĕлмест, правилăсене тĕслĕхсемпе çирĕплетеймест, пăтраштарса, çыхăнусăр калать, материала пачах пĕлменни туйăнать пулсан.

Вĕренекенсен çыру ĕçне хакласси  

Çырса илни ( пăхса çырни )  

Çырса илме паракан текст калапăшĕ V класра 40-50 сăмахран, VI класра 50-70 сăмахран иртмелле мар.

         Çырса илнине хакламалли виçесем:

         «5» паллă ĕçе тирпейлĕ, йăнăшсăр, тĕрĕс пурнăçланă пулсан лартмалла;

         «4» паллă грамматика ĕçне пурнăçланă чухне 1-2 йăнăш янă пулсан лартмалла;

         «3» паллă лартнă ĕçре 3-4 йăнăшран ытла пулмалла мар;

         «2» паллă лартмалли ĕçре йăнăш 5-рен пуçласа 9-а çитме пултарать.

Çырса хуравланине хакласси  

V класра ыйту пама юрать ( енчен те ача кашни ыйтăва 4-6 сăмахран тăракан предложенипе хуравлать пулсан); VI-VII классенче – 10-12 ыйту ( кашни ыйтăва 5-7 сăмахран тăракан предложенипе хуравласан).

          Çырса хуравланă ĕçсене хакланă чухне çакна шута илмелле:  

         а)хуравсем тулли, тĕрĕс, çыпăçуллă пулни;

         ă) чĕлхене пĕлни;  

         б) орфографипе пунктуации хăнăхăвĕ.

Ĕçе пур енлĕн тишкĕрсе пĕр паллăпа хакламалла:

         «5» паллă – пур ыйтăва та тĕрĕс хуравланă ( хуравра 1 пуплев , 1 орфографи йăнăшĕ пулма пултарать).

          «4» паллă – пур ыйтăва та тĕрĕс хуравланă, анчах та ĕçре 3 орфографи йăнăшĕпе 2 пунктуаци йăнăшĕ е пĕр-икĕ хуравра 2-3 пуплев йăнăшĕ пур.

          «3» паллă – ыйтусене хуравлама пултарнă, анчах та 4-5 орфографи йăнăшĕ, 3-4 пунктуаци йăнăшĕ, 4 пуплев йăнăшĕ тĕл пулать.

         «2» паллă --  панă ыйтусенчен çуррине хуравлайман, текст содержанийĕнчен аякалла пăрăннă, 6-10 орфографи тата 5-6 пунктуаци йăнăшĕ янă, пуплев йăнăшĕ «3» паллă лартмалли виçерен иртсе кайнă.

Текст хуравĕсене хакласси

0-32 балл – «2»

33-50 балл – «3»

51-70 балл – «4»

71-100 балл – «5»  

Диктантсене хакламалли виçесем  

Уйрăм классенче тĕрĕслев диктанчĕн калапăшĕ çакăн пек пулма пултарать: V класра 90-100 сăмах, VII класра 110-120 сăмах, VIII класра 120-150 сăмах, IX класра 150-170 сăмах, X сăмах 170- 200 сăмах, XI класра 200-230 сăмах.

         Диктанта пĕр паллă лартса хаклаççĕ.

         «5» паллă ĕçе йăнăшсăр çырсан, 1 пĕчĕк орфографи йăнăшĕ е 1 пĕчĕк пунктуаци йăнăшĕ пулсан лартмалла.

         «4» паллă виçи: орфографи йăнăшĕ 2 тата пунктуаци йăнăшĕ 2; е орфографи йăнăшĕ 1, пунктуаци йăнăшĕ 3; пунктуации йăнăшĕ 4. Пĕр евĕрлĕ орфографи йăнăшĕ 3 пулсан та «4» лартма юрать.

         «3» паллă виçи: орфографи йăнăшĕ 4 тата пунктуаци йăнăшĕ 4; е орфографи йăнăшĕ 3, пунктуаци йăнăшĕ 5-е çитсен; е пунктуаци йăнăшĕ 7 çеç пулсан. Йăнăшсен уйрăмлăхĕсене кура орфографи йăнăшĕ 6, пунктуаци йăнăшĕ 6 пулсан та ( вĕсен шутĕнче пĕр пек йăнăшсем 3 пулсан ) диктантшăн «3» лартма пулать.

         «2» паллă çакăн чухне лартмалла: орфографи йăнăшĕ 7 таран пулсан тата пунктуаци йăнăшĕ 7-рен иртмесен; е орфографи йăнăшĕ 6, пунктуаци йăнăшĕ 8; е орфографи йăнăшĕ 5, пунктуаци йăнăшĕ 9; е орфографи йăнăшĕ 8, пунктуаци йăнăшĕ 6 пулсан.

        Тĕрĕслев ĕçĕ диктантран тата хушса панă ĕçрен тăрать пулсан – ăна икĕ паллăпа хакламалла. Ун пек чух диктант калапăшне 15 сăмах таран кĕскетме юрать.

        Хушма грамматика ĕçĕн хаклав виçи:

        «5» - ĕçе пĕтĕмпех тĕрĕс тунă;

        «4» - ĕçĕн ¾ пайне тĕрĕс тунă;

        «3» - ĕçĕн ½ пайне тĕрĕс тунă;

         «2» - ĕçĕн çуррине туман.

        Тĕрĕслев сăмах диктантне йывăр сăмахсене çырма хăнăхнине тĕрĕслес тĕллевпе ирттереççĕ. Кун пек дикттантри сăмах йышĕ çакăн пек пулма пултарать: V класра 10-15 сăмах, VI класра 15-20 сăмах, VII класра 20-25 сăмах, VIII класра 25-30 сăмах, IX класра 30-35 сăмах, X-XI классенче 35-45 сăмах.

        Тĕрĕслев сăмах диктанчĕн хаклавĕ:

        «5» - пĕр йăнăш та çук;

        «4» - 1-2 йăнăш;

        «3» - 3-4 йăнăш;

        «2» - 5-7 йăнăш таран.

        Вĕрентсе çыртарнă ĕçсене хакланă чухне нормăна чакарма юрать.

Сочиненисемпе изложенисене хакламалли виçесем  

Изложени валли ăс-пуçа аталантарас, кăмăл-сипете çирĕплетес енчен лайăх текст илмелле. Калапăшĕ вăтамран çакăн пек пулмалла: V клара 95-130 сăмах, VI класра – 130-180, VII класра – 200-250, VIII класра – 250-350, IX-XI классенче –400-450.

          Класра çырнă сочинени калапăшĕ вăтамран çакăн чухлĕ пулмалла: 5-6 классенче – 0,5-1 страница, 7-8 классенче – 1,0-2,0 страница, 9 класра – 2,0-2,5 страница, 10 класра – 2,5-3,5 страница, 11 класра – 3,5-6 страница.

Хаклав палли

Мĕн шута илмелле

Содержанипе чĕлхе пуянлăхĕ

Тĕрĕс çырма пĕлни

«5» паллă

Çырса пани темăпа килĕшÿллĕ. Тĕп шухăша ăнланса, туллин, пăтраштармасăр çырса кăтартнă, сăмах пĕлтерĕшне пăтраштарман. Сăмах йышĕ çителĕклĕ. Предложенисене грамматика тĕлĕшĕнчен лайăх йĕркеленĕ. Стиль енчен килĕшÿллĕ çырнă. Сочинении содержанийĕнче, пуплевре пĕрер çитменлĕх пулма пултарать.

1 орфографи йăнăшĕ; (е 1 пунктуаци йăнăшĕ; е 1 грамматика йăнăшĕ).

«4» паллă

Пĕтĕмĕшпе илсен содержании темăпа килĕшÿллĕ, анчах кăшт унран пăрăнни пур. Çырни, тĕпрен илсен, тĕрĕс, анчах уйрăм çĕрте фактсене пăснă. Шухăш татăлни тĕл пулать. Сăмах йышĕ çителĕклĕ. Пĕр стильпе çырнă, чĕлхи илемлĕ. Содержанире 2, пуплевре 3-4 çитменлĕх пулма пултарать.

2 орфографи йăнăшĕпе 2 пунктуаци йăнăшĕ;

(е 1 орфографи йăнăшĕпе 3 пунктуаци йăнăшĕ; е 4  пунктуаци йăнăшĕпе 2 грамматика йăнăшĕ).

«3» паллă

Ĕçе темăран чылай пăрăнса çырнă. Тĕп шухăшсене каласа панă, анчахтĕрĕсех мар фактсем пур.Йĕркеллех, çыхăнуллах çырман. Сăмах йышĕ чухăнрах, шухăша тивĕçлине суйласа илмен, пĕр пек предложенисемпе усă курнă. Стиль тикĕслĕхĕ çук, илемлех çырман.Ĕçре содержании енчен 4 çитменлĕх, пуплев енчен 5 çитменлĕх пур.

4 орфографи йăнăшĕпе 4 пунктуаци йăнăшĕ; (е 3 орфографи йанăшĕпе 5 пунктуаци йăнăшĕ; е 7 пунктуаци йăнăшĕпе 4 грамматика йăнăшĕ).  

«2» паллă

Ĕçре темăна уçса паман. Содержанире тĕрĕс мар вырăн чылай. Шухăш çыхăнулăхĕ çук, план тăрăх çырман. Стиль пĕр пек мар. Содержанипе пуплевре 6-7 çитменлĕх пур.

7 орфографи йăнăшĕпе 7 пунктуаци йăнăшĕ; ( е 6 орфографи йăнăшĕпе 8 пунктуаци йăнăшĕ; е 5 орфографи йăнăшĕпе 9 пунктуаци йăнăшĕ).

Тĕрĕслев ĕҫĕсем (Диктантсем)

 7 кл?                         Айта

Урам урлё пурёнакан Микулай мучирен йытё =ури илсе килт.м? Унён амёш. хура-шурё ула: пысёк? Ку вара кёмака хёрём. пек хуп-хура: п.р шурё пёнчё та =ук: анчах =ём. =у с.рн. пек =уталса тёрать? Урисем малти те: хы=алти те ухват пек кукёр? Т\рех паллё: к.ске ураллё йытё пулть?

/ссе =итр.? Айта \ссе =ит.нсен пир.н пата к\рш.сем те пыма хёракан пулч.=? Урам алёк.н =ек.л сассине илтсенех Айта шыва васкакан ётёр пек алёк умне шёлне й.рсе вирх.нсе пырать? Сасси хёй.н ытти йытёсенни ев.р хам! хам! тен. пек мар: =ин=ен те вёрёммён хум-хум! тесе каланён илт.нет?

К.ркунне енне Айта =ёвёрлар.? Ви=. хура муклашка Айтёпа п.рле хал. кил-=урта хуралла==.? (103 сём?) (О?Алек?)

П.ррем.ш сунар

Виктор хёй п.ррем.ш сёсара тытнине аса илч.? Пёшал пеме в.ренсе п.р ирхине вёл хыр вёрман. тёрёх тёсёлса выртакан =улпа тарён юр ашса пынёчч.? +анталёк ун чухне паянхи пекех ёшёчч.: анчах кутсёр-пу=сёр =ил-тёман ахёратч.? Сасартёк вёл хёй.нчен =.р утёмра темле кайёк =унач.семпе =апкаланса выртнине курч.? Ку карёк пулнё-м.н? Ун мёй.нчен хёмёр кушак майлёрах: анчах =ин=е те чёсмакрах тискер кайёк =акённё? Карёкён мёй.нчен сирп.нн. юн таврари курёка х.ретсе п.терн.: пу=. те к.=ех татёлса \кес пек силленкелесе тёрать?

Виктор =ывхарнине карёк тёшман. вёхётра сисеймер.: =авёнпах хёй.н пу=. те п.тр.-п.трех? Вун тёватё =улхи Виктор киле сёсарпа карёк =.клесе таврёнч.? (99 сём?) (М?Кип?) 

1? 1-3 предложенисенчи подлежащипе сказуемёя аялтан й.р туртса палёртёр?

2? «Сёмах т.п. + сём?у?аф? + сём?у?аф?» схемёпа кил.ш\лл. ик. глагол тупёр?

Т.р.слев диктанч.сем

Палан

Вёрманта йывё=сен =ул=исем сим.с-ха? Хурамапа ёвёс: =.м.рт =ул=исем =е= кёштах т.сне улёштарма пу=ланё? Палан =ырли вара сим.с =ул=ёсем хушшинчен аякранах х.п-х.рл.н курёнса ларать? Вёл пи=се мёнтёрланнё: алёпа кёшт т.к.нсенех с.ткенне п.р.хтерет? +авёнпа та п.р-ик кун маларах пу=тарма тытёнмалла та ёна? Сапакипе ху=са илмелле?

+ак илемл.: кашнин чунне =ывёх йывё= халёх: уйрём сёвё=семпе композиторсем хывакан юрёсенче те вырён тупнё? Сёмахран: Ф?Лукинён «У=ланкёри палан» юрё халёхра анлё сарёлнё?

+.р =инче 120-200 т.рл. палан те==.? Вёл =.р чёмёр.н нумай-нумай к.тес.нче тымар янё? Пир.н =.р-шывра 8 т.рл. палан \сет?

Палан вёрёран: =авён пекех: тымартан хунав ярса .рчет? Лутра йывё=сем хушшинче хёйне лайёх туять: х.веле юратать: =\лл.реххисем хуплама тытёнсан нумай пурёнаймасть? (115 сём?) (О?Алек?)

1? Наречисене аялтан туртса палёртёр?

2? Юлашки предложенири сёмахсем м.нле пуплев пай. пулнине =ырса тухёр?

В.реннине аса илесси

Т.р.слев диктанч.сем

Чёваш ч.лхи _ тёван ч.лхе

Кёнтёрла п\рт тёрринчен тумла пёнт! пёнт! туса анать?

_ +уркунне пулать!_ кулкаласа илч. Терентьев?

Вёл паян коммутатор ум.нче ларать? Эп. ун патне п.р-ик. хут к.рсе тухрём? М.н калён .нт.? Эпир икс.м.р те чёваш? Унпа чёвашла шёкёл-шёкёл кала=са ларатпёр? Тёван ч.лхе такамшён та ырё =ав! Такамшён та паха! Тёван ч.лхепе п.р-ик кун кала=масан та темскер =итмен пек: ёш канман пек туйёнать? Ара: паллах .нт.: тёван ч.лхепе хамёр чун-ч.рери чи вёрттён: чи кёткёс туйёмсем =инчен те =ав тери ёнланмалла: у=ёмлён каласа пама пулать?? Тёван ч.лхен кашни сёмах. _ к.м.л ук=а пек: чёнк! чёнк! туса янёрать? Ытти ч.лхепе кала=нё чухне: вёл тем пек ырё: тем пек пуян ч.лхе пулсан та: сёмахсене типтерл.н суйласа: лайёх шухёшласа кала=ас пулать? Тёван ч.лхе вара: эх: тёван ч.лхе _ шыв пек юхса: тёп-тёрё шыв пек шёнкёртатса пырать? Вёл хёй т.лл.нех юхать? Ир.кл.н: анлён??? (137 сём?) (В?Алент?)

1? Пулёшу п.лтер.шл. пуплев пай.сене аялтан п.р й.р туртса палёртёр: м.нле пуплев пай. пулнине =ырёр?

2? 1-м.ш предложение членсем тёрёх тишкер.р?


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по родному языку и литературе в 11 классе С(К)ОУ VIII вида

Рабочая программа по предмету "Родной язык и литература" в 11 классе специальной (коррекционной) школы VIII вида состоит из пояснительной записки и календарно-тематического планирования по двум модуля...

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО РОДНОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ УЧАЩИХСЯ 10-12 КЛАССОВ СПЕЦИАЛЬНЫХ (КОРРЕКЦИОННЫХ) ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ ШКОЛ VIII ВИДА

Данная программа разработана на основании нормативно- правовых документов: Закона «Об образовании», Типового Положения о специальном (коррекционном) образовательно...

Рабочая программа по родному языку и родной литературе 5 класс

Рабочая программа для родного русского языка...

Рабочие программы "Русский родной язык" 5-9 класс и "Русский язык" 5-9 класс по УМК В.В.Бабайцевой

В рабочих программах представлены планируемые результаты освоения учебного предмета "Русский язык" и "Русский родной язык", содержание учебного предмета по классам, сетка часов и к...

Рабочие программы по родному языку и родной литературе, методические материалы

Рабочие программы по родному языку и родной литературе, методические материалы...

Рабочие программы по родному языку (русскому) и родной литературе (русской) 8-9 классы

Рабочие программы по родному языку (русскому) и родной литературе (русской) 8-9 классы соответствуют требованиям ФГОС ООО....