Технологическая карта урока "Н. Лугинов "Айгылла" кэпсээнэ"
план-конспект урока (8 класс) на тему

Темата

Н. А. Лугинов “Айгылла” кэпсээнигэр дойду ахтылҕана

Сыала

Үөрэнээччилэр айымньы туһунан бэйэлэрин тус санааларын ситимнээн этэ, айымньыны ырыта үөрэнэллэригэр усулуобуйа тэрийии.

1.Үөрэнээччи айымньыны киэҥник анааран өйдүүрүгэр уһуйуу, дьиҥ оло5у кытта  дьүөрэлээн көрүүтүн ситиһии.

2. Үөрэнээччи айымньыны чинчийэр, аахпыты анаарар, киэҥник толкуйдуур, санаатын этэр дьо5урун сайыннарыы.

 3. Төрөөбүт дойдуга тапталы, киэҥ туттууну уһугуннарыы.

Уруок тиибэ

Ырытыы

Тγмγк ситиhии:

Ытык ѳйдѳбγллэри иӊэрии тγмγгэ:  Төрөөбүт дойдуну таптааһын, киэҥ туттуу.

Үѳрэх сатабылларын иҥэрии тγмγгэ:

Билэр-кѳрѳр сатабыл: Бэриллибит тема5а тугу билэрин кэпсиир. Өй үлэтин араас дьайыыларын кэбэҕэстик оҥорор.  

Бэйэни салайынар-дьаһанар сатабыл: Сыалын таба туруорунар. Туох ханнык тγмγккэ кэлиэхтээ5ин быhа холоон билэр. Итэ5эhин, ал5аhын кѳннѳрѳр, бэйэтин тылыгар-ѳhγгэр тыл нуорматын ирдэбилин тутуhарга дьулуhар. Тылын-ѳhγн тупсаран, санаатын сиhилии этэргэ, кэпсииргэ дьулуhар. Ал5аhа суох саӊарарга, санаатын ыпсаран, хомо5ойдук этэргэ кыhаллар. Бириэмэтин аттарынар. 

 Бодоруһар сатабыл:  

Бииргэ үлэлиир үөрүйэх. Атын о5о санаатын истэр, бэйэтин санаатын этэр. Алтыhыы туругар кэбэ5эстик киирэр.

Кэпсэтэр үөрүйэх. Кэпсэтэр киhитин убаастыыр, сэӊээрэр, санаатын бол5ойон истэр, ылынар. Кэпсэтэригэр дьон бол5омтотун тардар, сэргэхситэр, сонуур5атар. Кэпсэтэр кэмӊэ бэйэ кѳрбγтγн, истибитин, аахпытын сиһилии сэһэргиир. 

Тустаах γѳрэх биридимиэтин γѳрэтии тγмγгэ:

        Үөрэнээччи айымньыны, уус-уран уобараһы ырытар. 

Туттуллар матырыйаал: Кинигэ, үлэлиир тэтэрээт,  проектор, презентация.

Үлэ кѳрүӊнэрэ:  бэйэ γлэтэ, пааранан.

Үлэ көрүҥэ

Учуутал үлэтэ

Үөрэнээччи үлэтэ

Тэрээһин түһүмэҕэ

Уруокка бэлэмнэрин кѳрѳр, тэрийэр.

Уруокка бэлэмнэнэллэр.

Уруок тематын, сыалын туруоруу

Синквейн ньыматынан уруок тематын, сыалын туруоруу.

1 слайда.

Төрөөбүт дойду

2 даҕааһын аат суруйуу

3 туохтуур суруйуу

4 тылынан иэйиигин суруй

1 анал аат

Быһаарар.

Теманы чопчулуур.

Оҕолор көрөннөр толкуйдууллар, суруйаллар. Суруйбуттарын ааҕаллар. Уруок тематын таһаараллар. Сыалларын туруоруналлар. Анал илиискэ суруналлар.

Ырытыы

Уобараһы ырытыы.

Айгылла уобараһын ырытыы.

Талларар.

Оҕолор талан ыланнар Айгыллаҕа дьоннор сыһыаннарын суруйаллар. Кини хайдах киһи буоларын быһаараллар.

Ромашка Блума ньыматынан айымньыны ырытыы

2 слайд.

1. Ханнык историческай кэм ойууланарый?
2. Кини доруобуйата мөлтөҕүн, ыарахан туруктааҕын туохтан билэбитий?
3. Хайдах киһи Айгылла курдук дойдутугар курдаттыы таттарыан сөбүй?
4. Эн санааҕар Айгылла үтүөрүө дуо? Киниэхэ туох көмөлөһүөн сөбүй?
5. Төрөөбүт дойду ахтылҕана туохха көстөрүй? Тиэкистэн холобурдаа.
6. Дьиэҕэ үлэ сорудаҕа. Өрүүнэттэн сурук. Кэпсээни ситэрии.

Быһаарар. Үлэни тэрийэр.

Оҕолор ыйытыыларга тылынан толору  эппиэттииллэр. Тиэкиһинэн үлэлииллэр. Санааларын  көмүскүүллэр.

Айымньыны тэҥнээн көрүү.

Софрон Данилов “Кии сыта” кэпсээнин кытта тугунан алтыһалларын кэпсэтиһии.

Кэпсэтиини саҕалыыр, тэрийэр, салайар.

Пааранан үлэ. Кэпсээни тэҥнээн көрөллөр. Ис хоһооннорун кэпсииллэр. Тугунан алтыһалларын быһаараллар.

Ырытыыны түмүү

Төрөөбүт дойду ахтылҕана санааларын сааһылаан этэллэр.

                                                                                                               Рефлексия

Саныыбын төрөөбүт алааспын,

Онно саас сандааран эрдэҕэ,

Күн көмүс толбоно сылаастык

Түннүккэ дьиримнээн түстэҕэ.

Аҕынным даҕаны тыа сытын,

Айылҕа уһуктар силигин.

Ырааҕыан төрөөбүт алааһым,

Онно тиийдэрбиэн билигин!

                Леонид Попов

Уруокка хайдах үлэлээбиттэрин, сыалларын сиппиттэрин-сиппэтэхтэрин сыаналаналлар. Уруок түмүгүн оҥороллор.