КТД "«Җаӊһр» - алдр дуулвр мѳӊкртхә"
методическая разработка (6 класс) на тему

Арабаджиева В.Д. – хальмг келнә болн

                                     литературин багш,

                                     МБОУ «Яшалтинская СОШ  имени  В.А.Панченко»

КТД ««Җаңһр» - алдр дуулвр мөңкртхә.»

Марһанд 6 команд орлцна. Команд болһнд маршрутн цаас өгх кергтә.

6 зогсалмудар йовад, команд болһн даалһврмуд күцәнә.Зогсал болһнд 10 минут йилһгднә.

1.Медрлин зогсал

Даалһвр: Орчулх (6 минут)+ 4 минут (проверка).

Бумбин орна магтал.

Дөрвн талан

Дөчн хаани нутг номдан орулсн,

Үкл уга мөңкин орта,

Үрглҗд хөрн тавн насни дүрәр бәәдг,

Үвл уга хаврин кевәр,

Зун уга намрар,

Даарх киитн угаһар,

Халх халун угаһар,

Сер-сер гисн салькта,

Бүр-бүр гисн хурта

Бумбин орн болна.

«Җаңһр» - хальмг улсин баатрльг дуулвр.

Хальмг улс ик кезәнәс нааран ни-негн, кен ахан күндлҗ, кен  дүүһән эрклүлҗ, бат орн-нутгинәр бәәх күслтә бәәсмн.Санҗ йовсн эн санаһан, уха-күслән амн үгәр келҗ, үйәс үйд герәслҗ , «Җаңһр» үүдәсн мөн.

   «Җаңһр»  нег күүнә бичсн, бүрдәсн  үүдәвр биш, олн -әмтн     үйәс үйнүр амн үгәр келҗ манна цаг күртл хадһлсмн. Өдгә цагт бидн 26 өвәрц   һол төртә дуд мееднвидн . Хальмгин аһу   ик чинртә үүдәвриг 19-гч зун җилин эклцәс авн номтнр шинҗлсмн.

Немш номт Бергман 1804-гч җил «Җаңһрин» бөлгүд то уга олн гиҗ герчллә. В.Закруткин 52 бөлг гиҗ темдгллә. 1910-гч җил Питер балһснас В.Л.Котвич Ээлән Овлаһас «Җаңһрин»

10 бөлгүд бичҗ авсмн. Тер җил оютн Очра Номт  Ээлән Овлан  «Җаңһр»  онц дегтр болҗ барлгдла.

Хальмг әмтнд үлгүр болад , кезән-кезәнәс  нааран йовата,  әмән   әврллго төрскн орн-нутган харслһн.

2. Марһана зогсал.

Сурврмудт хәрү өгх.

- Җаңһрин үй кен меднә ?

-- Җаңһрахн кедү дуңһра күцәд судг билә?

- Баатрмудын күцц нердинь келцхәтн?

-- Баатрмудын күлгүдинь заатн?

- Баатрмудын зер-зевин заатн?

- Җаңһрин бәәшңгин нерәдлһнь?

- Җаңһрин бәәшңг кедү давхрта?

-Оһтрһуһас кедү дутуһар бәәшңг  бәәҗ?

- Җаңһрин бәәшңг кедү өңгтә билә?

3. Зурлһна  зогсал .

«Бумбин орна» зург зурх.

 4.Спортивн зогсал

5.Келлһнә зогсал.

«Җаңһрин»  баатрмудын андһар келҗ өгтн.

Җил насн хойран

Җидин үзүрт өлгий,

Җилв бах хойран

Һанцхн Җаңһртан өгий.

Эзн деерән  эргәд,

Эңгин олн-әмтнәннь төлә

Байн эмҗл нертә

Элкән йүүләд өгий,

Бух     нигт гиҗ,

Хәрү хәләгсн  бодң маднд  уга.

Уул өндр гиҗ,

Өргл өөднь  эс һаргсн  күлг маднд  уга.

6. Үүдәлтин зогсал (творческая остановка)

  Сделать шлем из подручного материала.

Ашлвр: 3 команд һашгудар мөрәлгднә. Хамгин сән командирмүд бас мөрәлгднә.

Оценочный лист

Команда                   командир