4 нче сыйныф рус төркеме ,дәрес эшкәртмәсе " Безнең Татрстан"
учебно-методический материал (5 класс)

Әдәби уку: 4сыйныф  (рус төркеме)
Тема: Безнең Татарстан
Максат: 1. Татарстан турында алган белемнәрне кабатлау, ныгыту.Татарстанның башкаласы-Казан турында белемнәрне тирәнәйтү.

2.Укучыларның логик фикерләү сәләтен үстерүгә шартлар тудыру.
3.Туган якка хөрмәт, мәхәббәт тәрбияләү.

Бурыч: Укучыларның иҗади фикерләү сәләтен, үз-үзеңә бәя бирү мөмкинлекләрен үстерүгә шартлар тудыру, аралашу һәм коллективта хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру.

УУЭ

Регулятив:

- укытучы ярдәме белән максат кую һәм бурычларны билгели белү;укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү:

-сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу;проблеманы билгеләү;аларны чишү өчен алгоритм булдыру.

Коммуникатив:

- хезмәттәшлектә башкаларның фикерләрен исәптә тоту һәм карашыңны яклый белү;

- бердәм эшчәнлектә уртак нәтиҗәгә килү.

Шәхси:

Ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучан булу.

Җиһазлау: компьютер,   Татарстан картасы, герб, флаг,схемалар, карточкалар, презентация, интерактив такта, рәсемнәр
Дәреснең тибы: кабатлау

             Предметара бәйләнеш: география

 Дәрес барышы

I Оештыру өлеше.Уңай психологик хәләт тудыру.

•  Исәнмесез,  балалар!Хәерле көн!
• Исәнмесез, хәерле көн!
• Хәерле көн миңа,
• Хәерле көн сиңа,
• Хәерле көн аңа,
• Хәерле көн безгә!
• Укучылар кәефләрегез ничек?Мин сезгә херле көн телим.

2.Дежур укучы белән әңгәмә.

 Һава торышы турында сөйләшү.

II Белемнәрне актуальләштерү. Укучыларның уку эшчәнлеген мотивлаштыру.

“И туган тел, и матур тел, әткәм-әнкәмнең теле! 
Дөньяда күп нәрсә белдем син туган тел аркылы.”

-Бүгенге дәресебезне шушы шигырь юллары белән башлыйсы килә.Бу шигырь юллары нинди шигырьдән ,аны кем язган?

-Әйе ,Г.Тукайның “Туган тел” шигыре.Г.Тукайның тууына быел ничә ел?

- Г.Тукайның тууына быел 130 ел.

-Туган тел сүзен нинди сүзләр белән янәшә куябыз?

-Туган ил,туган як,Ватан сүзләре белән янәшә куябыз.

-Туган ил ул нәрсә?

-Туган ил ул- алтын арышлар,зифа камышлар,иркен болыннар,үскән нигезләр,туган йорт,туган җир.

-Безнең туган илебез нинди республика?

-Безнең туган илебез Татарстан республикасы.

Төркемнәргә ак  конвертлар бирелә.Конвертларда Татарстан турында җөмләләр язылган.

-Бирелгән сүзләрдән җөмләләр төзегез.1 нче слайд.

Җөмләләрне укыту.Татарстан турында текст килеп чыга.

1 нче төркем.Татарстан республикасы Россия дәүләтендә урнашкан.Россиянең дә,Татарстанның да дәүләт символлары бар.

2 нче төркем.Россиянең Дәүләт флагы ак,зәңгәр ,кызыл өлешләрдән тора.Дәүләт гербында ике башлы бөркет сурәтләнгән.

3 нче төркем.Татарстан гербында ак барс сурәтләнгән.Дәүләт флагында яшел,ак,кызыл төсләр бар.

III.Дәрескә максат һәм бурычлар кую

-Укучылар,бирелгән җөмләләрдән нәрсә төзедек?

-Текст төзедек.

-Текстта  нәрсә турында сүз бара?Бүген безнең дәреснең темасы нинди булыр? Дәрестә нәрсә турында сөйләшербез?

-Татарстан Республикасы турында сөйләшербез.

-Безнең бурычыбыз нинди?

-Республикабыз турында сөйли белү.

 IV. Белем һәм осталыкларны төрле ситуацияләрдә куллану.

Слайдлар буенча әңгәмә үткәрү.2 нче слайд

-Россиянең ил башлыгы кем?

-Россиянең флагында нинди төсләр бар?

-Россиянең гербында нәрсә сурәтләнгән?

-Татарстанның ил башлыгы кем?

-Татарстанның флагында нинди төсләр бар?

-Татарстанның гербында нәрсә сурәтләнгән?

- -Татарстанда нинди зур шәһәрләр бар?

-Татарстан аша  нинди зур елгалар ага?

-Татарстанда нинди милләтләр яши?

-Бәяләмә карточкасында үзегезгә бәя куегыз..

Нәтиҗә: Татарстанның гербы, флагы бар. Рәхмәт балалар, сез бу биремне дә дөрес үтәдегез.

-Әйтегез әле,Татарстан Республикасының башкаласы нинди шәһәр?

-Казан шәһәрендә булганыгыз бармы?

Г.Тукайның “Пар ат” шигыре” өзек уку

Казан шәһәре турында текст уку,текстка исем бирү.

Сүзлек эше:

Сүзләрне  дөрес уку,сүзтезмәләр төзү.

Башкала-столица

Мәчет-мечеть

Манара-башня(минарет)

Шәһәр-город

Казан Кремле-Казанский Кремль

Сөембикә манарасы-Башня Сююмбике

Кол Шәриф мәчете-Мечеть Кул Шариф

Милли музей-национальный музей

Күптән түгел-недавно

 Манара очы-шпиль башни (верхушка башни)

-Укытучының үрнәк укуы;

-Исем бирү.

-Укучыларның чылбыр буенча укуы.

-Төркемнәрдә җөмләне тәрҗемә  итәләр,җавабын тикшерәләр.

-Текстны тәрҗемә итү.

Нәтиҗә:Казан шәһәре турында укыдык. Бәяләмә карточкасында бәя кую.

V Белемнәрне гомумиләштерү һәм системалаштыру

1.Җөмләләрне текст тәртибендә урнаштыр. Сары конверт бирелә.Җөмләләрне дөрес итеп төзиләр.(Төркемнәрдә)Җөмләләрне һәрбер төркемнән бер укучы укый.

Казан-бик матур шәһәр.Күптән түгел без Казанга экскурсиягә бардык.Кремльдә Кол Шәриф мәчете, Сөембикә манарасы бар.Сөембикә манарасының очында алтын ай бар.

2.Кызыл карточкалар бирелә.Җөмләләрне дәвам ит.Һәр укучы карточкаларда эшли.

Казанга экскурсиягә ...... .

Казан Кремле ...... .

Сөембикә манарасы җиде ..... .

Манара очында ..... .

Милли музей Кремль янында... .

Карточкаларны иңдәш иптәшләре белән алмашып тикшерәләр.Бәя карточкаларында бәя куела.

3.Диалогта төшеп калган репликаларны өстәп укырга.Иңдәш дустың белән укып күрсәт.Экранда тикшерелә.

 Бәя карточкаларында бәя куела.

“Татарстан- минем Республикам” Җыр тыңлау.

VI. Өй эше турында мәгълүмат, аны үтәү буенча күрсәтмә бирү                                     1. составить рассказ о Казани;

2. составить кроссворд на тему “Казан”;

3. составить диалог на тему “Казан”.

VII. Рефлексия. (дәрескә йомгак ясау).

- Дәрес башында үзебезгә нинди максат һәм бурычлар куйган идек?

- Без үзебезнең бурычларыбызны үтәдекме?

- Сезгә күбрәк нәрсә ошады? Ни өчен?

- Татарстанның нинди дәүләт символлары бар?

- Татарстанда нинди шәһәрләр бар?

-Казан нинди шәһәр Һ.б.

VIII. Укучыларның белемен бәяләү. Үзбәя

  - Укучылар, сезгә дәрестә барысы да ошадымы,аңлашылдымы?

-Күрсәтегез.