Программно-методические и дидактические материалы
учебно-методический материал

Ажалайдэбтэр

Буряадхэлэн

6 класс

Интеллект-карта «Тэмээн»

Гэрэйдаабари

Табанхушуумалайнэгыеньшэлээд,

интеллект-карта зохёогоодерэхэ.

Толи

Зогдор - грива

Бүхэн - горб

Сомсог - шпоры

Табгай - лапа

Энгин - верблюдица

Ботогон - верблюжонок

Дугшаха–лениво рысить

Хэрзэгы – жестокий

Уураг- молозиво

Хирээ – ворон

Бэрхэшээл – трудность

Мээхэй - нежный

Хэшээлэйтемэ:_________________________

Даабари. Yгүүлэлсооһоотэмээнгэжэүгыепадежнүүдээртааруулжабэшэгты

Нэрын падеж ____________________

Хамаанай падеж__________________

Зүгэй падеж______________________

Yйлын падеж_____________________

Зэбсэгэй падеж____________________

Хамтын падеж____________________

Гаралай падеж____________________

Даабари. Таабаринуудыетаагты.

1. Гайхамшагехэбэетэй,

Газартахүрэмэдэлһэтэй

Гэгээн шара зула.        

                                           ____________________

2. Yглөө 4 хүлтэй,

Yдэр 2 хүлтэй,

Yдэшэ 3 хүлтэй.

                                           _____________________

3. Гарта барижаболохогүй,

Галдашатахагүй,

Газардэлхэйгээрдүүрэн.

                                            ______________________

4. Хүлгаргүйаад,

Хүүргэбаридаг.

                                             ______________________

Даабари. Тусшүлэгсоодоогуурзураатай

юумэнэйнэрэнүүдэй падеж тэмдэглэгты.

Yншэнсагаанботогонтухай

Урдынсагайгунигтайдомог

Абяагүйхэнхүүгэдшагнажа,

Анхаранхадуунабытдаа.

Эриг саган энгинэхэhээ

Эрьюухэрзэгыхоёрбаяшуул

Нарайнялхаботогыетаһалжа,

Гансатаүншэрүүлһэнгэхэ.

Эхынгээуурагһүмбэйамсаагүй,

Дулааханхоншоорыньүнэсөөгүй

Гунигтаабтаһанботогохон

Эхэеэбэдэрхэеэгарааһэн.

Харгызамданьһүрэгхирээнүүд,

Yлэнхооһоншононуудушараа.

Хүнһөөлшэрүүнхайрагүй

Амитанолдоогүйл, халагдаа.

Замай хүндэбэрхэшээлнүүдые

Эрэлхэгзоригтойгоордабажа,

Энхэргэнмээхэйэхэтэеэ

Золгохожаргалтайбайбал ха.

«Гэдэргэээрьенбүхараарай!» -

ГэжэЭхэньуяранзахиба.

Бэеэбарингүйэрьехэдэнь,

Хоёрхүлтэйхүйхэрнүүд

Хайратаэнгинэхын

Халуунамииеньтаһалба.

Нилээдхүндэашааень,

Нюргандээрэньхаяба.

Холшоржааханнаһандаа

Эхынэнхэрэлүзэхээрхэгүй,

Дууһашагүйхаргыгаарашаашэрээд,

Дугшажалябахазаяатайбайбагү?