Зоохэй наадан (" Сметанная вечеринка")
материал

            Сценарий обряда «Зɵɵхэй наадан» 

Автор: Маркова Татьяна Вампилоновна,  учитель бурятского языка и литературы МБОУ «Улейская СОШ» Осинского района Иркутской области, руководитель школьного историко-краеведческого музея

                                                                                                                             Хγтэлбэрилэгшэ:

Сайн байна, хγндэтэ нγхэд!

Хаанаhаа ерээбди гэхэдэ,

Оhын голhоо гараhан

Υлеэ нютагhаа,

Хγгшэн абын хормойhоо ерээбди!

 Хγтэлбэрилэгшэ:

Ямар харгыгаар

Ябажа ерээбди гэхэдэ,

Дааганай сабшаhан

Губи сагаан харгыгаар ерээбди,

Ангара мγрэнэй

Атхарма харгыгаар ерээбди!

Хγтэлбэрилэгшэ:

 Юун хэрэгээр ерээбди гэхэдэ,

Газарай холоhоо, уhанай ехэhээ,

Урдын еhые дахажа,

Холо газарые ойртуулжа,

Хуушан юумые шэнэлжэ,

Зɵɵхэй наада харуулхаяа ерээбди!

Басаган:

Тɵɵдэй, сайн байна, мантаа зɵɵхэйемнай шанажа γгыт!

Недондо шанаhан зɵɵхэйнтнай амтан мγнɵɵшье аман соом байна.

«Тобшобой дэгэл байхабэй,

Тоhобой зɵɵхэй байхабой» - гэжэ нээрэштаа.

Абагты, энэ Υлеэ соогоо суглуулhан зɵɵхэй.

Мγнɵɵ γшɵɵ амтатайгаар шанаарайт.

Тэбхэр hайхан нютагтаа

Тɵɵдэй боложо жаргаарайт!

Тɵɵдэй:

 Яалай, яалай!

Намайгаа hγсеолгэжэ,

Амайемни ангайлгажа ябанат.

Мγнɵɵнси залуушуул амаараа Ангара байлгахаар.

Хγбγγн:

Тɵɵдэй, иимэ γдхэн зɵɵхэй суглуулhанай тγлɵɵ

намдаа тоhыень билтарса хээрэйт.

Багад:

Нγхэд, тɵɵдэйн тогооной бусалсар хγγрээ хэлсэе.

 Багад: Таабаринуудые таая?

Багад: Таая, таая!

Басаган:

Танай манай хоорондо поршоонхо хабшуулдашоо. Юум тэрэ?

Хγбγγн:

 Татай яра, юугээ хэлэнэш?!  Хэншье γбэйл.

Басаган:

Энэшни модоной хоорондохи хγбхэ.

Багад: Зγб,зγб!

Хγбγγн:

 Гурбан улаан юум бэ?

Басаган: Ябарта тэнгэриин заха улаан,

Ялгада хэбтэhэн γнэгэн улаан,

Яргалтай hамганай хасар улаан.

Булта : Зγб хэлэнэш.

Басаган:

Гурбан бог юум бэ?

Харюу: Муу γбhэн хγрэйн бог,

Мухар тγгэсэг  ойн бог,

Муу эзы гэрэйн бог.

Тɵɵдэй:

Зай, хγбγγд, басагадни, хγхэ шонодол зɵɵхэй болоо.

Утархайнь тоhон болоо. Аягаа бэлдэгты.

Тоhоо γлеэгээ хадаа, штрафта унахад.

Булта: Амтатай байнал даа зɵɵхэймнай!

Басаган:

Амтатай зɵɵхэйтнай аша гушанарайтнай хото нэмэжэгдэжэ байг!

 Толгойдоо тон гэхэ γбшэбэй,

хамартаа хан гэхэ ханяадабэй,

элγγр энхэ, ута наhатай, удаан жаргалтай ябаарайт!

Тɵɵдэй:  Яалай!

   Асуудал: Хэн дуу дуулахаб?

Булта: Валя басаган дуу бариха.

Булта: Бэрхээр дуулана.

Басаган: Розанна шγлэг хэлэхэ «Минии Υлеэ».

Булта: Бэрхэ, бэрхэ!

Хγбγγн:

Υлеэ нютагтамнай барилдаашад олон. Хэн барилдахаб?

Хубарандаа:

Барилдаанай баруун заха, урилдаанай ури заха хэн барихаб?! (танец орла)

 Басаган:

 Халюун  ногоон таладаа

Халуун галаа носоое,

Халуун галаа тойрожо,

Хатаржа наадая!

Хубарандаа: Еохороо наадая, наадая!

Хγтэлбэрилэгшэ:

Уужам тэнюун  Υлеэ дайдаhаа

Удаан саг соо ябажа,

Ураг таригуудаараа ушаржа,

Хγбγγд басагадаар танилсажа,

Сэдьхэлэй дγγрээд байнабди!

Хγтэлбэрилэгшэ:

Баабайнгаа нютагта баян боложо,

Эжынгээ нютагта эрхим боложо ябаарайт!

Хабтагай hайхан Υлеэ нютагаа

Хараад, эрьеэд ябаарайт!

Дахин уулзатараа баяртай!!!