Открытый урок на тему:" Фенолы"
план-конспект урока по химии (10 класс) на тему

   Тема :№3  .                            Дәрес № 3.                                                      Дата :   16.12.13.

Тема : Фенол, төзелеше, узлекләре, табу , куллану.

Максаты: 1)Фенол турында белем булдыру, төзелеше, узлекләре, кулланышы белән таныштыру.

                    2)Фенол молекуласында атомнарның бер-берсенә  тәэсирен  аңлату,аны реакция

                     тигезләмәләре белән дәлилләү,чагыштыру  алымнары, материалны  анализлау ,                      

                   3)Әйләнә тирәлекне саклау, табигатькә  карата культуралы караш тәрбияләү.

                    4)  Сөйләм телләрен   үстерү ,индивидуаль , коллективта ярдәмләшеп эшләү,  китап белән эшләү экунекмәләре тәрбияләү.

Җиразлар: Фенол,этил спирты, тимер (III) хлориды, карточкалар, пластилин, чиста битләр,

Дәрес тибы: Яңа материал өйрәнү  дәресе.

Дәрес  төре:  Бурыч кую , аны чишү дәресе.

Дәреснең методы : эвристик әңгәмә.

Дәрес  этаплары:

1. Этап:мотивацияле –ориентлашу  : (дәреснең максатын кую.)

Укытучы  ориентлашу өчен  сорау бирә,  укучыларның уку материалы буенча   яңа материалны өйрәнүгә күчү  моменты  башкарыла.

•   Хәзерге вакытта нинди кушылмалар өйрәнәбез? Матдәләрнең нинди классларын беләбез ?
• Укучылар җавабы.(Углеводородларның функциональ кушылмаларын, яки  ОН  төркемебулган кушылмалар.)
• Бу кушылмалар нинди практик әрәмияткә ия?
• Шундый ук ,ОН төркеме кергән тагын  башка кушылмалар булырга мөмкинме? Булса нинди исем бирербез икән?

2. Этап : башкару( дәреснең бурычларын билгеләү ,аны чишү.)

а)ЭЙ   АР  ГАЙД ( таблица буенча укучыларның фикерләу кунекмәләрен ныгыту)Таблицаны укып , фенол матдәсе  турыында язылган  җөмләләр белән килешсәгез +, килешмәсәгез –билгеләре куеп чыгыгыз.

Китаптан 86 биттән физик  узлекләре булеген укып, соңыннан дигән баганага  уз фикерегез белән чагыштырып   яңадан +,-- билгеләрен куегыз.Әгәр кайсы булса да җавпны узгзртсәгез , аңлатасыз ни өчен? Сезнең өчен кайсы җөмлә бик әhәмиятле дип уйлыйсыз?

-укучы җавабы.(Агулы булуы, тотарга яки трегә тидерегә ярамый , ул тирене пешерә.)

б)Укытучы:Тактада укучы спирт фенолның молекуляр , стуктур формулаларын   яза, сыйныф дәфтәрдә яза.Радикал исемнәрен язарга.(карточкалар өстәлдән ала)

Укытучы : ( проблемалы сорау .)Кайсы кушылмада ОН төркемендәге Н атомының хәрәкәтчәнлеге  зуррак?

Укытучы аңлатмасы.(молекулада атомнарның бер –берсенә тәэсирен , ОН  төркеменең бензол боҗрасына, и киресенчә, спиртларда радикалның ОН төркеменә  тәэсирен  чагыштыру).

Укучы яңадан нәтиҗә ясый.Димәк:Фенол молекуласында ОН төркеменң  Н атомы хәрәкәтчәнрәк. в)Шуңа бәйле рәвештә укучылар фенолның химик узлекләрен күрсәтуче схема төзи,китап белән Фенол + Na = натрий феноляты + Н2

Фенол +NaOH= фенолят натрия + Н2О

Фенол +Вr2= 2,4,6 трибром фенол (ак утрым)+3НBr

Фенол + азотная кислота = 2,4,6 тринитрофенол +3Н2О

Фенол + FeCL3= тимер (III) феноляты ( куе шәмәхә ) + 3НСL (сыйфат реакциясе)

Фенол + О2 = СО2+Н2О ( составын билгеләү)

Табу: а)Хлорбензолдан б) ташкъмер сумаласыннанв)натрий фенолятыннан

г)Фрейер моделе белән эш. Өстәлдәгекәгазьне дурткә бөкләп   ябык почмагын өчпочмаклап бөкли , урасын ачып ромб уртасына  фенол дип яза.(5минут вакиыт бирелә)

Әhәмиятле характеристика                   бик эhәмиятле булмаган хирактеристика

Мисаллар                                                  капма каршы мисаллар.

Укучылар җавапны укый , башкалар өсти. Фенолларга билгеләмә бирәләр,укыйлар.

Ныгыту: 1)пластилиннан фенол молекуласының масштаблы моделен ясарга2)Химик узлекләрен курсәткән рекция тигезләмәләрен язарга.3)карбонат кислотасы,  этил спирты, фенол бирелгән кислота үзлекләре кимү тәртибендә урнаштырырга.

           Өй эше   : &19 ук.№1,2 яз.

             3)Куллану өлкәләрен курсәткән таблица төзергә ,  бу өлкәдәге hөнәр ияләрен санарга.

  Татарстан Республикасы   Кукмара  муниципаль районы  Зур Кукмара  авылы аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнү   буенча урта гомумбелем биру  мәктәбе.  

Тема: Фенол , аның узлекләре, табу, куллану.

10 сыйныф

(химия фәне)

                                                                                                                  Шакирова Гөлсинә Юсуповна

                                                                                      беренче    категорияле химия укытучы

   Тема :№3  .                            Дәрес № 3.                                                      Дата :   16.12.13.

Тема : Фенол, төзелеше, узлекләре, табу , куллану.

Максаты: 1)Фенол турында белем булдыру, төзелеше, узлекләре, кулланышы белән таныштыру.

                    2)Фенол молекуласында атомнарның бер-берсенә  тәэсирен  аңлату,аны реакция

                     тигезләмәләре белән дәлилләү,чагыштыру  алымнары, материалны  анализлау ,                      

                   3)Әйләнә тирәлекне саклау, табигатькә  карата культуралы караш тәрбияләү.

                    4)  Сөйләм телләрен   үстерү ,индивидуаль , коллективта ярдәмләшеп эшләү,  китап белән эшләү экунекмәләре тәрбияләү.

Җиразлар: Фенол,этил спирты, тимер (III) хлориды, карточкалар, пластилин, чиста битләр,

Дәрес тибы: Яңа материал өйрәнү  дәресе.

Дәрес  төре:  Бурыч кую , аны чишү дәресе.

Дәреснең методы : эвристик әңгәмә.

Дәрес  этаплары:

1. Этап:мотивацияле –ориентлашу  : (дәреснең максатын кую.)

Укытучы  ориентлашу өчен  сорау бирә,  укучыларның уку материалы буенча   яңа материалны өйрәнүгә күчү  моменты  башкарыла.

•   Хәзерге вакытта нинди кушылмалар өйрәнәбез? Матдәләрнең нинди классларын беләбез ?
• Укучылар җавабы.(Углеводородларның функциональ кушылмаларын, яки  ОН  төркемебулган кушылмалар.)
• Бу кушылмалар нинди практик әрәмияткә ия?
• Шундый ук ,ОН төркеме кергән тагын  башка кушылмалар булырга мөмкинме? Булса нинди исем бирербез икән?

2. Этап : башкару( дәреснең бурычларын билгеләү ,аны чишү.)

а)ЭЙ   АР  ГАЙД ( таблица буенча укучыларның фикерләу кунекмәләрен ныгыту)Таблицаны укып , фенол матдәсе  турыында язылган  җөмләләр белән килешсәгез +, килешмәсәгез –билгеләре куеп чыгыгыз.

Китаптан 86 биттән физик  узлекләре булеген укып, соңыннан дигән баганага  уз фикерегез белән чагыштырып   яңадан +,-- билгеләрен куегыз.Әгәр кайсы булса да җавпны узгзртсәгез , аңлатасыз ни өчен? Сезнең өчен кайсы җөмлә бик әhәмиятле дип уйлыйсыз?

-укучы җавабы.(Агулы булуы, тотарга яки трегә тидерегә ярамый , ул тирене пешерә.)

б)Укытучы:Тактада укучы спирт фенолның молекуляр , стуктур формулаларын   яза, сыйныф дәфтәрдә яза.Радикал исемнәрен язарга.(карточкалар өстәлдән ала)

Укытучы : ( проблемалы сорау .)Кайсы кушылмада ОН төркемендәге Н атомының хәрәкәтчәнлеге  зуррак?

Укытучы аңлатмасы.(молекулада атомнарның бер –берсенә тәэсирен , ОН  төркеменең бензол боҗрасына, и киресенчә, спиртларда радикалның ОН төркеменә  тәэсирен  чагыштыру).

Укучы яңадан нәтиҗә ясый.Димәк:Фенол молекуласында ОН төркеменң  Н атомы хәрәкәтчәнрәк. в)Шуңа бәйле рәвештә укучылар фенолның химик узлекләрен күрсәтуче схема төзи,китап белән Фенол + Na = натрий феноляты + Н2

Фенол +NaOH= фенолят натрия + Н2О

Фенол +Вr2= 2,4,6 трибром фенол (ак утрым)+3НBr

Фенол + азотная кислота = 2,4,6 тринитрофенол +3Н2О

Фенол + FeCL3= тимер (III) феноляты ( куе шәмәхә ) + 3НСL (сыйфат реакциясе)

Фенол + О2 = СО2+Н2О ( составын билгеләү)

Табу: а)Хлорбензолдан б) ташкъмер сумаласыннанв)натрий фенолятыннан

г)Фрейер моделе белән эш. Өстәлдәгекәгазьне дурткә бөкләп   ябык почмагын өчпочмаклап бөкли , урасын ачып ромб уртасына  фенол дип яза.(5минут вакиыт бирелә)

Әhәмиятле характеристика                   бик эhәмиятле булмаган хирактеристика

Мисаллар                                                  капма каршы мисаллар.

Укучылар җавапны укый , башкалар өсти. Фенолларга билгеләмә бирәләр,укыйлар.

Ныгыту: 1)пластилиннан фенол молекуласының масштаблы моделен ясарга2)Химик узлекләрен курсәткән рекция тигезләмәләрен язарга.3)карбонат кислотасы,  этил спирты, фенол бирелгән кислота үзлекләре кимү тәртибендә урнаштырырга.

           Өй эше   : &19 ук.№1,2 яз.

             3)Куллану өлкәләрен курсәткән таблица төзергә ,  бу өлкәдәге hөнәр ияләрен санарга.

  Татарстан Республикасы   Кукмара  муниципаль районы  Зур Кукмара  авылы аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнү   буенча урта гомумбелем биру  мәктәбе.  

Тема: Фенол , аның узлекләре, табу, куллану.

10 сыйныф

(химия фәне)

                                                                                                                  Шакирова Гөлсинә Юсуповна

                                                                                      беренче    категорияле химия укытучы