Рабочая программа по татарскому языку для 2класса (Русская группа)
рабочая программа на тему
Рус телле укучыларның рус телендә аралашуын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
Рабочая программа по татарскому языку для 2класса (Русская группа) | 457.24 КБ |
Предварительный просмотр:
1. Аңлатма язуы.
Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:
- “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (гамәлдәге редакциядә);
- “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы;
- “Татарстан Республикасыдәүләттелләреһәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2013 ел, 12 гыйнвар);
- “2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан
Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь);
- Ч.М.Харисова, К.С. Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина, “Рус телендә урта (тулы)
гомуми белем бирү мәктәбендә татар теленһәм әдәбиятын укыту программасы” (рус балалары өчен): 1-11 нче сыйныфлар. - Казан: Мәгариф, 2011;
- Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән рус телендә төп
гомуми белем бирү мәкт. 2нче с-фы өчен дәреслек «Күңелле татар теле”(рус балалары өчен)/ [Р.З Хәйдәрова,Н.Г.Галиева] –. Казан: Татармультфильм нәшр.,2013;
- Татарстан Республикасы Аксубай муниципаль районының “Аксубай 2 нче урта гомуми белем
мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесенең 2015-2016нчы уку елына укыту планы;
- Татарстан Республикасы Аксубай муниципаль районының “Аксубай 2 нче урта гомуми белем
мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесенең уставы;
- 2015-2016 уку елында белем бирү процессында куллануга тәкъдим ителгән (рөхсәт ит дәреслекләрнең региональ исемлеге.
- Соңгы елларда республикада татар теленең куллану даирәсе киңәйде, иҗтимагый функциясе көчәйде. Милләтара мөнәсәбәтләрне якынлаштыручы, җайга салучы чара буларак та аның мөмкинлекләре үсте. Мәгариф системасы алдына куелган стратегик максатларны тормышка ашыруда башлангыч сыйныфлар беренче баскыч булып тора. Рус балаларына татар теле укыту максаты күпкырлы, һәм ул берничә аспекттан тора: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү
- .Танып белү максаты. Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушы төбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Телгә өйрәтү процессын бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешен дә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп оештырырга кирәк.
Татар исемнәрен, Татарстан җирлеге топонимикасын дөрес әйтә белергә өйрәтү, аларның семантикасы белән кызыксындыру, балалар фольклоры, татар халык авыз иҗаты, әдәбият-сәнгать вәкилләре белән беренче таныштыру башлангыч этапта танып белү максатының төп эчтәлеген тәшкил итә.
Үстерү максаты. Шәхеснең белемле булуы аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – сыйфатлы белем бирүне оештыруның алшарты. Башлангыч этапта балаларның психик үсешен түбәндәге юнәлешләрдә үстерүгә аеруча игътибар таләп ителә:
– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;
– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлыкны үстерү;
– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне үстерү.
Тәрбия максаты. Укытучының шәхси сыйфатлары, укучы белән махсус оештырылган мөгаләмәсе укыту-тәрбия процессында зур роль уйный. Укытуның эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу – программа һәм дәреслек авторлары өчен зарур таләп. Балаларның яшь үзенчәлекләренә туры килгән, аларны кызыксындырган, мораль проблемаларны үз эченә алган эчтәлек, беренчедән, укыту процессында тәрбияви функция башкарса, икенчедән, турыдан-туры коммуникатив мотивация туу белән бәйле.
Белем бирү максаты. Укучыларның татар теле буенча лексик, грамматик, филологик беләмнәр суммасы дәрәҗәсендә генә калдырмыйча, сөйләм эшчәнлеге барлык төрләрендә дә кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә. Татарстан Республикасы Конституциясенең 8 нче маддәсе һәм «Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы» Закон нигезендә татар һәм рус телләре – тигез хокуклы дәүләт телләре. Күп милләтле Татарстанда дәүләт телләренең икесен дә белү халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенең нигезен тәшкил итә. Татар теле барлык урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләрендә төп укыту фәннәренең берсе булып тора.
Татар телен дәүләт теле буларак укыту – аралашу чарасы, шулай ук укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру ысулы да. Татар теле, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә, шулай ук рус телле укучыларны татар халкының мәдәнияте һәм милли үзенчәлекләренә якынайта, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, толерантлык, мәдәниятара аралашу осталыгы кебек универсаль күнекмәләр булдыруга этәргеч ясый.
Әдәби уку дәресләренең төп максаты һәм бурычлары:
башлангыч мәктәп укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы)формалаштыру;
укучының танып белү, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерү;
татар милләтенә, аның тарихи һәм мәдәни хәзинәләренә карата хөрмәт тәрбияләү; укучыларны мәдәниятара диалогка тарту; татар телен дәүләт теле буларак өйрәнүгә ихтыяҗ тудыру.
Рус телле балаларга татар телен укытуның төп максаты:
• татар телендә аралашу күнекмәләре булдыру;
• тел чараларын аралашу эчтәлегеннән чыгып сайлый белергә өйрәтү;
• тел белеменең фонетика,лексика,грамматика булекләре буенча башлангыч белем бирү,өйрәнелә торган тел берәмлекләрен тикшерә һәм куллана белү күнемәләрен булдыру;
• сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;
•укучыларда татар теленә хөрмәт һәм ихтирам тәрбияләү,телнең чисталыгын,дөреслеген саклау,телне, халыкның рухи мирасын өйрәнүгә кызыксыну уяту.
Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:
1)татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;
2)татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
3)программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
4)карап чыгу, танышу, өйрәнү, эзләнү максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
5)татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;
6)татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкә¬сендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныш¬тыруны дәвам итү;
7)халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.
2.Уку предметына гомуми характеристика
Рус телле укучыларның рус телендә аралашуын һәм фәннәрнең рус телендә үзләштерелүен истә тотып, темаларны үткәндә, грамматик категорияләрне аңлатканда, татар теленә хас күренешләрне рус теле белән янәшә куеп (сопостовительная грамматика) аңлату нәтиҗәле.
Коммуникатив технология нигезендә төзелгән дәреслекләрнең төп үзенчәлеге текстның эчтәлеген үзләштерү цикллылыкка корылган булуында. Цикл – текстны укып, аның эчтәлеген диалогик, монологик, ягъни мөстәкыйль сөйләм дәрәҗәсенә җиткерү өчен кирәк булган дәресләр саны. Бу сан даими түгел. Ул текстның лингвистик яктан катлаулылыгына, текстның күләменә бәйле. Текстны өйрәтү өч этаптан тора: текст алды, текст этабы, тексттан соңгы этап. Беренче этапта укучылар текстны лингвистик яктан кабул итәргә әзерләнәләр. Дәрес тибы буенча бу дәресләр лексик күнекмәләрне формалаштыру, грамматик күнекмәләрне формалаштыру дәресләре. Без тел өйрәтү процессын икегә: тел һәм әдәбиятка бүләбез. ЛКФ, ГКФ дәресләре татар теле дәресе буларак алына, бу дәресләрдә без, гомумән, татар теленең лексикасын һәм грамматикасын өйрәнәбез. Укучылар текстны лингвистик яктан кабул итәргә әзер булганда гына, без текст этабына күчәбез. Бу дәрестә, нигездә турыдан-туры текстны уку, текст өстендә эшләү буенча күнегүләр системасы өстенлек итә, бу әдәбият (уку) дәресләре һәм тибы буенча лексик-грамматик күнекмәләрне камилләштерү дәресләре булып тора. Текстның авырлыгына карап, бер яки берничә дәрес булырга мөмкин. Бу дәресләрдә алда өйрәнелгән лексика һәм грамматика турыдан-туры текстта кабатлана, төрле бәйләнешләргә керә, ягъни лингвистик материалны сөйләмдә куллану камилләшә. Тексттан соң булган этапта текст эчтәлеге буенча диалогик-монологик сөйләмгә чыгу дәресләре оештырыла. Дәрес тибы: диалогик-монологик сөйләм дип атала. Бу этапта тексттагы лексик-грамматик материал сөйләмдә мөстәкыйль куллану дәрәҗәсенә җиткерелә.
Тел өйрәтү процессында татар теле һәм әдәбияты дәресләре үзара бәйләнештә булалар. Һәр циклда әдәби әсәрләрне өйрәнү өчен бирелгән сәгатьләр санына татар теле дәресләре саны да, әдәбият дәресләре саны да керә.
Билгеле булганча, дәреснең структур берәмлеге – күнегү. Дәрескә алынган күнегүләр үзара эчтәлек, авырлык ягыннан бәйле һәм алар күнегүләр системасын тәшкил итәләр. Шуның өчен дәреслектәге күнегүләрнең урынын алыштыру дөрес түгел. Өстәмә күнегүләрнең төп максаты – бер үк материалның төрле эш төрләре аша кабатланышын тудыру һәм истә калдыруны тәэмин итү. Дәреслектә аудирование күнегүләре юк, ә дәрес планында һәр цикл буенча аудирование күнегүләре эшкәртелеп бара. Ситуатив күнегүләр дәреслектә диалогик – монологик сөйләм дәресләре этабында бирелсә дә, дәрес планында ул циклның беренче этабында ук кертелә. Ситуатив күнегүләр һәм аудирование күнегүләре коммуникатив технологиягә нигезләнгән дәресләрдә төп күнегүләр системасын тәшкил итә.
3.Уку предметының урыны.
Эш программасы тел белеме тармаклары арасында коммуникативлык принцибы ,шәхси индивидуальләштерү принцибы, телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы, системалылык һәм эзлеклелек, фәннилек, аңлаешлылык принципларын истә тотып төзелде. Татар теленнән эш прграммасы белем бирү учреждениесенең уку планы нигезендә гамәлдәге базис план буенча 2нче сыйныфта атнага 3 сәгать татар теле исәбеннән төзелә. Программада 70 сәгать каралган
Татар теленнән контроль эшләр.
№ | Эш төре | Сәгать саны |
1. | Сүзлек диктантлары | 2 |
2. | Диктант | 2 |
3. | Котроль күчереп язу | 2 |
4. | Контроль эш | 4 |
4.Укыту предметы эчтәлегендә рухи-әхләкый гамәлләр.
Федерал дәүләт стандарты кабул ителү шартларында башлангыч сыйныфларда татар теле укыту.
2009 нчы елның 6 нчы октябрендә Россия Федерациясенең Мәгариф һәм фән министрлыгы боерыгы (№ 373) белән башлангыч гомуми белем бирү стандартлары расланды. Бу стандартлар соңгы 5 ел дәвамында төзелде һәм 10 ел дәвамында гамәлдә булачак. 2011-2012 нче уку елыннан Россия Федерациясендә барлык I сыйныф укучылары яңа стандартлар нигезендә укытуга күчте. Әлеге стандарт белем бирү процессының эчтәлеген яңарту, аның нәтиҗәләрен югары сыйфатлы итү максатын күздә тотып төзелде.
Традицион дәресләрдән яңа стандарт таләп иткән дәресләр нәрсәсе белән аерыла соң?
Икенче буын федераль дәүләт стандартының мәктәп алдына куйган иң мөһим бурычларының берсе мондый: мәктәпне тәмамлаганда, укучы “үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш”. Бу яңа стандартта “эшлекле белем бирү” (деятельный характер образования) дип атала. Һәм ул стандартның нигезе булып тора. Димәк, традицион дәресләрдән аермалы буларак, укытучы, әзер материалны бирүче түгел, ә белем алуны оештыручы булырга, укучыны үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрергә тиеш. Укытучының төп максаты: укыту-тәрбия бирү процессында укучының белемгә сәләтен ачу, универсаль уку гамәлләре формалаштыру, рухи яктан камил, иҗади мөмкинлекләрен тормышка ашырырга сәләтле, гомумкешелек кыйммәтләренә уңай карашлы шәхес тәрбияләү.Ягъни укучылар дәрес темасын үзләре ачарга, уку проблемасын үзләре табарга һәм чишәргә тиеш булалар. Гади генә итеп әйткәндә укытучы балалар фикер эшчәнлеге белән идарә итүче дирижер вазифасын гына башкара. ( дәрестә укытучының тавышы 10% кына яңгырарга тиеш.)
Ә шулайда укыту әшчәнлеген укытучы нинди принципларны күздә тотып төзи?Билгеле яңа буын федераль дәүләт стандартларының таләпләре, максаты бар.
Башлангыч мәктәптә гомуми белем бирүдә яңа федераль дәүләт стандартларының төп максаты һәм бурычы булып балаларда белем алырга кызыксыну һәм теләк уяту, мөстәкыйль уйларга, алган белемнәрен практикада куллана белергә өйрәтү.
Әхлакый: гомумкешелек кыйммәтләренә уңай мөнәсәбәт формалаштыруга юнәлтелгән гамәлләр.
Шәхси нәтиҗәләр:
1) Туган республикага, туган илгә, халкына, ил тарихына карата гражданлык нигезләре, үз милләтен ярату, татар булуы белән горурлану хисләре формалаштыру;
2) табигать, халык, культура, дин төрлелеген берләштергән дөньяга социаль караш формалаштыру;
универсаль уку гамәлләре:
1) дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү;
2) үз фикерләрен телдән, яки язмача 3) башка халыкларның культурасына, тарихына хөрмәтле караш, башкалар фикеренә карата түземлелек формалаштыру;
4) укучының тоткан урынын, укучы ролен кабул итү, укуга карата кызыксыну уяту, укуның шәхсән мәгънәсен аңлауны формалаштыру;
5) әхлакый нормаларны кузаллауга нигезләнеп, укучының үз эшләгән эшләре өчен шәхси җаваплылыгын, мөстәкыйльлеген үстерү;
6) эстетик ихтыяҗ һәм хис формалаштыру;
7) башкалар хисен аңлау, кайгырта белү, шәфкатьлелек, мәрхәмәтлелек, әхлакый хисләрен үстерү;
8) балаларның дуслары, олылар белән хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру, конфликтлы ситуацияләрне булдырмау һәм алардан чыгу юлларын таба белүләрен үстерү;
9) куркынычсыз һәм сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру, төрле тормыш ситуацияләренә һәм әдәби әсәрләрдәге геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
10) иҗади хезмәткә, эшнең нәтиҗәсенә мотивация булдыру, материаль һәм рухи байлыкларга сак караш формалаштыру.
3) укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү;
4) сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү;
5) башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү;
6) текстны укыганнан соң «автор белән диалог» алып бару (әсәрдә автор әйтергә теләгәнне таба белү).
5. Укытуның панлаштырылган нәтиҗәләре. .
Тыңлап аңлау
-Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау;
-тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру;
-сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп аера белү.
-сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү;
-ишеткән сөйләмнең, җөмләнең эчтәлегенә төшенү. Татар теле ” предметы буенча 2 нче сыйныф программасын үзләштерүнең шәхси нәтиҗәләре:
– татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;
– шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;
– татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру.
--Әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.
Татар теленә өйрәтүнең метапредмет (регулятив, коммуникатив, танып-белү) нәтиҗәләре:
- укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;
эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү;
- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли белү, алар белән дөрес эш итә белү;
- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү;
- әңгәмәдәшең белән аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;
- парларда һәм күмәк эшли белү;
- әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;
- үрнәк буенча эшли белү;
- аерым темаларга караган сорауларга җавап бирә белү;
- рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү;
- аңлап укый белү;
- укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирү
- чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру
Татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре.
.
I Сөйләшү.
Диалогик сөйләм.
2 нче сыйныфта дәрес вакытының 70-80% ын сөйләшергә өйрәтү ала. Сөйләм эшчәнлегенең бу төре буенча укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиешләр:
– сайланган эчтәлек аша әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү;
– дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.
Монологик сөйләм:
– җанлы һәм җансыз предметларны, рәсем, картина эчтәлеген сурәтләп сөйли белү;
– өйрәнелгән темалар буенча кечкенә информация бирә белү.
II Ишетеп аңлау (аудирование).
Аралашу өчен, төп шартларның берсе – әңгәмәдәшләрнең бер-берсенең сөйләмен аңлавы. 2 нче сыйныфта ишетеп аңларга өйрәтүнең бурычлары түбәндәгеләр:
– нормаль темп белән әйтелгәннең ишетү аша мәгънәсен аңларга, аңлаган турында фикер йөртергә, аралашуда кулана белергә өйрәтү;
– сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетү аша аерырга өйрәтү;
– ишетү хәтеренең күләмен үстерү.
III Уку.
Уку эшчәнлеге буенча укучылар түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиешләр:
– Татар әлифбасына гына хас хәрефләрне дөрес уку, авазларны дөрес әйтә белү.
- Транскрипция билгеләрен укый һәм куллана белү күнекмәләрен формалаштыру.
– Интерференция күренешеннән котылу өчен, рус теленнән кергән сүзләрдә һәм татар теленең үз сүзләрендә бер үк хәрефнең төрле авазлар белдерүен аңлап аера белү. Мәсәлән: алма – автобус; кош – помидор һ.б.
– Сәнгатьле дөрес уку күнекмәләре формалаштыру.
– Уку техникасын үстерүгә ярдәм итә торган рифмовкалар, җырлар, рифмалаштырылган әкиятләр өйрәнү.
Язу.
– 2 нче сыйныфта язуга өйрәтүнең төп максаты – татар әлифбасы хәрефләрен, программага кергән сүзләрне дөрес язарга өйрәнү.
– Иптәшеңә яки әниеңә записка язу, төрле бәйрәмнәр белән котлау, уенга чакыру язу, үзең турында кечкенә белешмә яза белү күнекмәләрен булдыру.
-Дөрес күчереп язу күнекмәләрен формалаштыру.
Уку елы ахырына универсаль уку гамәлләре формалаштыру. УУГ.
Шәхси нәтиҗәләр
Шәхси универсаль уку гамәлләре:
- “Гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, “башкаларга карата түземлелек” төшенчәләрен кабул итү, аларның кадерен белү;
- Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, татар булуың белән горурлану;
- укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү;
- әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;Предметара нәтиҗәләр.
Регулятив универсаль уку гамәлләре:
- Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү.
- Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү.
- Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү.
- Эш сыйфатына бәя бирә белү.
- Эш барышында гади генә эш приборлары белән эш итә белү.( линейка, бетергеч, карандаш, )
Танып белү универсаль уку гамәлләре:
- Дәреслек белән эш итә белү.
- Хәрефләрне танып, текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку.
- Этнокультура өлкәсенә караган сүзләр булган текстны, сүзлекләр кулланып, аңлап уку.
- Текстта очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү.
- Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү.
- Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирә, тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү.
- Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.
- Укылган яки тыңланган зур булмаган текстның эчтәлеген сөйли белү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:
- Дәрестә һәм төрле ситуацияләрдә диалогта катнаша белү
- Укытучының, классташларның сорауларына җавап бирү;
- Сөйләм этикеты нормаларын үтәү: исәнләшә, саубуллаша, рәхмәт белдерә белү.
- Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү.
- Парларда эшли белү.
6. Программаның эчтәлеге. .
Уку курсы темаларының эчтәлеге.
1. Без мәктәпкә барабыз. (11 сәг.)
Үткәннәрне кабатлау. Фигыльләрнең зат-сан б/н төрләнүе. Кайчан? ничек? сораулары. Х.з.х.ф.-нең барлык- юклык формалары. Җөмләдә сүзләр тәртибе. Сорау белдерүче аффикслар- мы/ -ме. Кая? кайда? сораулары. Кайдан? соравына җавап формасы. Татар телендә сингармонизм законы. Х.з.х.ф.-нең зат белән барлык-юклык формасында төрләнеше. Үткәннәрне ныгыту. Контроль күчереп язу.
2. Көз җитә. Базарда. (12 сәг.)
О, ө хәрефләренең дөрес язылышы. Антонимнар. Нинди?соравы. Җиләк- җимеш исемнәре. Җөмләләр төзеп язу. Нишли? соравы. Татар хәрефләренең дөрес язылышы. Исемнәрнең тартым белән төрләнүе. Җөмләдә хәбәрнең урыны. Җөмләдәге сүзләргә сорау кую. Татар хәрефләренең дөрес язылышы. Үткәннәрне кабатлау.
3. Мин чисталык яратам. (6 сәг.)
Кайчан? соравы. Исемнәрнең тартым б/н төрләнүе. Кабатлау. Дәрес №49. [П]-[б] авазларының чиратлашуы. 20-100гә кадәр саннарның язылышы. Исемнәрнең күплек саны. Белән бәйлеге һәм чөнки теркәгече б/н җөмләләр төзү. Кемгә? Нәрсәгә? сораулары. Контроль эш . Хаталар өстендә эш. Йомгаклау дәресе.
4. Гаилә. Өйдә булышу. (8 сәг.)
Иртәнге аш, көндезге аш, кичке аш сүзтезмәләре б/н җөмләләр төзү. Татар халык ашлары исемнәре б/н җөмләләр төзү. Исемнең төшем килеше. Кабатлау. Юнәлеш, төшем, чыгыш килешләре. Җөмләдә сүзләр тәртибе. Җөмлә төрләре. Х.з х.ф-нең зат- сан б/н төрләнүе. Ү.з х.ф-нең зат- сан б/н төрләнүе. Кабатлау дәресе.
5. Кыш. (9 сәг.)
Исемнәрнең күплек саны. Ә теркәгече. Котлау тексты язу. Тәртип саннары. Фигыльнең барлык- юклык формалары. Капма- каршы мәгънәле сүзләр. Һәм теркәгече. Риза, риза түгел сүзләре. Сүзлек диктанты. Кайчан? соравы. О,Ө хәрефләре. Нинди? соравы. Теманы йомгаклау.
6. Туган җирем. (9 сәг.)
Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Кайда? соравы. Контроль күчереп язу. Исемнәрнең Иялек килеше. Кеше исемнәренең һәм фамилияләренең язылышы. Нинди? соравы. Аша, аркылы бәйлекләре. Ялгызлык исемнәрен кабатлау. Фигыльнең зат-сан б/н төрләнеше. Контроль эш. Хаталар өстендә эш. Үткәннәрне кабатлау.
7. Кибеттә. (5 сәг.)
Исемнәрнең тартым б/н төрләнүе. Үткән заман хикәя фигыльнең барлык-юклык формасы. Җөмләдә сүзләр тәртибе. Җөмләдәге сүзләргә сораулар кую.
8. Җәй. (7 сәг.)
Кайчан? соравы. Саннарның язылышын кабатлау. Сыйфат һәм аның сораулары. Исемнең Чыгыш килеше. Раслау җөмләләр. Контроль язма эш. Хаталар өстендә эш. Ел буе үткәннәрне кабатлау.
2нче сыйныфта татар телен үзләштерү нәтиҗәсендә укучы белергә аңларга тиешле күнекмәләр:
1 .Без,сез,алар алмашлыкларын сөйләмдә куллану.
2. Исемнең төшем килешендә төрләнеше белән танышу.
3.Кем?Нәрсә?Кайда?Кая?Кайдан?Нинди?Ничек?Ничә?Ничәнче? сорауларына җавап бирә,аларны кулланып, сораулар бирә белү.
4. Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнешен гамәли үзләштерү.
5. Әле, бик кисәкчәләрен сөйләмдә куллану.
6. Боерык фигыльнең барлык һәм юклык формалары белән таныштыру.
7. Хәзерге заман хикәя фигыльнең I, III зат юклык формасынсөйләмдә куллану.
8. Астында, өстендә бәйлек сүзләрен сөйләмдә куллану белән таныштыру.
9. Хәзерге заман хикәя фигыльнең I, II, III зат күплек формасын сөйләмдә куллану.
10. Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта берлек сан III зат формасы белән таныштыру.
11. Мин, син зат алмашлыкларын юнәлеш килешендә сөйләмдә куллану.
12. 11 дән 100 гә кадәр саннарны сөйләмдә куллану.
13. Сабын белән юына төзелмәсен сөйләмдә куллану.
14. Ә теркәгечен сөйләмдә куллану.
15. Сыйфатның гади дәрәҗәсен сөйләмдә куллану.
16. Кирәк, кирәк түгел, ярый, ярамый сүзләрен сөйләмдә куллану.
1. Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар, аларны дөрес әйтү һәм дөрес язукүнекмәләрен камилләштерү. Сингармонизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары һәм аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы. Сүзләрнетранскрипция билгеләре белән яза белү.
2. Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау авазлар. Аларны дөрес әйтү һәм язу күнекмәләрен камилләштерү.
3. Татар алфавитын яттан өйрәнү.
4. Сүзләрне иҗекләргә бүлү. Укылган иҗекләр санын билгели белү.
5. Аралашу өчен бирелгән темаларга караган сүзләрнең дәрес әйтелешенә ирешү.
6. Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә кую.
7.Укыту методик комплекты.
Дәреслек: Р.З. Хәйдәрова, Н.Г.Галиева,Г.М.Әхмәтҗанова “Күңелле татар теле”. Рус телендә белем бирүче дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 2 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2013 ел.
Өстәмә әдәбият:
1.Р.З.Хәйдәрова,Н.Г.Галиева.Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту.2нче сыйныф .Укытучы өчен методик кулланма.(Казан.”Мәгариф” нәшрияты.1999)
2.”Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар” 1-11нче сыйныфлар.Казан , Татарстан китап нәшрияты, 2011.Төзүчеләр: Р.З.Хәйдәрова,Р.Л.Малафеева
3.Татар теленнән диктантлар ,контроль эшләр,тестлар. Р.Н.Фатыйхова . ”Гыйлем” нәшрияты .2009.
4.”Мәгариф” журналы
8.Укыту-тематик план
№ | Дәрес темасы | Сәг.саны | Уку эшчәнлегененә характеристика һәм уку эшчәнлегенең төрләре | Үткәрү вакыты | ||||
План | Факт | |||||||
1 | Беренче сентябрь –зур бәйрәм | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 1.09 | ||||
2 | Хәзерге заман хикәя фигыль, барлык-юклык формасы | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; | 2.09 | ||||
3 | Сорау белдерүче аффикслар –мы/-ме | 1 | Шәхси (личностные)иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; | 4.09 | ||||
4 | Кая? Кайда? Сорауларына җавап формасы | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 8.09 | ||||
5 | Кайдан? Соравына җавап формасы. | 1 | Шәхси (личностные) иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные)Дәреслек белән эш итә белү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 9.09 | ||||
6 | Мин — дәрестә.Татар теленә генә хас авазлар. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 11.09 | ||||
7 | Татар телендә сингармонизм законы. | 1 | Шәхси (личностные)иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 15.09 | ||||
8 | Исемнәрнең тартым белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 16.09 | ||||
9 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат белән барлык-юклык формасында төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 18.09 | ||||
10 | «Безнең сыйныфта» текстындагы лексик – грамматик материал | 1 | Шәхси (личностные)иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) | 22.09 | ||||
11 | “Яңа уку елы белән” темасы буенча сүзлек диктант.Татар теленә генә хас авазлар. | 1 | Шәхси (личностные)иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 23.09 | ||||
12 | Хаталар өстендә эш. Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән, барлык-юклык белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; | 25.09 | ||||
13 | «Яңа уку елы белән» темасын кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные) иптәшләреңә, дусларыңа карата ярдәмчел булу; Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү Танып белү (познавательные) Дәреслек белән эш итә белү. | 29.09 | ||||
14 | ө, о хәрефләренең дөрес язылышы. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 30.09 | ||||
15 | Көз нинди бу | 1 | Шәхси (личностные)көзге табигатькә соклану; | 2.10 | ||||
16 | Мин көз турында сөйлим.Әйе,юк,түгел сүзләре. | 1 | Шәхси (личностные)көзге табигатькә соклану; | 610 | ||||
17 | Чөнки теркәгече. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу | 7.10 | ||||
18 | «Базарда» текстындагы лексик – грамматик материал | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 9.10 | ||||
19 | “Көз” темасы буенча сүзлек диктант. Әйе,юк,түгел сүзләрен кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные) көзге табигатькә соклану | 13.10 | ||||
20 | Хаталар өстедә эш. Нишли?соравы. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 14.10 | ||||
21 | Көз билгеләре.Капма-каршы мәгънәлә сүзләр. | 1 | Шәхси (личностные) көзге табигатькә соклануРегулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 16.10 | ||||
22 | «Көз» тексты. Җөмләдә хәбәрнең урыны. | 1 | Шәхси (личностные) көзге табигатькә соклану; | 2 0.10 | ||||
23 | ө, о хәрефләренең дөрес язылышы. | 1 | Шәхси (личностные) көзге табигатькә соклану; | 21.10 | ||||
24 | Кая?Кайда?Кайдан сораулары. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 23.10 | ||||
25 | “Көзге уңыш”темасына | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 27.10 | ||||
26 | Сүзнең нигезе һәм кушымча. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 28.10 | ||||
27 | Ныгыту. Үткән заман хикәя фигыль. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 30.10 | ||||
28 | Үткән заман хикәя фигыль. Кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 10.11 | ||||
29 | Көндәлек режим. Нишли? Нишләде? сораулары. | 1 | Шәхси (личностные) сәламәтлегең турында кайгырту; укучы ролен үзләштерү; | 11.11 | ||||
30 | “Мин вакытны әйтә беләм” | 1 | Шәхси (личностные)сәламәтлегең турында кайгырту; укучы ролен үзләштерү; | 13.11 | ||||
31 | Җөмләдә сүз тәртибе. | 1 | Шәхси (личностные)сыйныфта шәхси әйберләргә сакчыл караш; | 17.11 | ||||
32 | Мин бүген нишләдем? Үткән заман хикәя фигыльнең берлек санда зат белән төрләнеше | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 17.11 | ||||
33 | “Мин санарга өйрәнәм | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 18.11 | ||||
34 | Минем бер көнем. Көндәлек режим. | 1 | Шәхси (личностные)сәламәтлегең турында кайгырту; | 20.11 | ||||
35 | Диктант. | 1 | 1 | 24.11 | ||||
36 | “Алсу— пөхтә кыз”хикәясе. Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 25.11 | ||||
37 | “Алсу- пөхтә кыз” хикәясе.Контроль күчереп язу. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булуРегулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү.Танып белү (познавательные) Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү.Коммуникатив Парларда эшли белү. | 27.11 | ||||
38 | “Акыллы малай” хикәясе | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү. Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Дәреслек белән эш итә белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. | 1.12 | ||||
39 | “Акыллы малай” хикәясе өстендә эш. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 2.12 | ||||
40 | Исемнәрнең берлександа тартым белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. Коммуникатив Парларда эшли белү. | 4.12 | ||||
41 | Исемнәрнең берлександа тартым белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирү. | 8.12 | ||||
42 | Берлек һәм күплек саны. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 9.12 | ||||
43 | Табиб-янында. 20—100 гә кадәрсаннар. | 1 | Шәхси (личностные) сыйныфта шәхси әйберләргә сакчыл караш; Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 11.12 | ||||
44 | Чөнки теркәгечен сөйләмдә куллану. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Танып белү (познавательные) Укытучының авыр булмаган сорауларына җавап бирү. | 15.12 | ||||
45 | Кемгә? Нәрсәгә? Сораулары һәм аңа җавап | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Танып белү (познавательные)Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 16.12 | ||||
46 | Кабатлау дәресләре. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 18.12 | ||||
47 | Вакытны әйтә белү. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 22.12 | ||||
48 | Ә.Бикчәнтәева. Дәү әнием. | 1 | Шәхси (личностные)гаилә әгъзалары турында кайгырту; | 23.12 | ||||
49 | Исемнең төшем килеше белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) | 25.12 | ||||
50 | Берлек һәм күплек сандагы исемнәрне төшем килешендә куллану. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) | 12.01 | ||||
51 | Исемнәрнең төшем килеше белән төрләнүе. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 13.01 | ||||
52 | “Ял көне” хикәясе | 1 | Шәхси (личностные)гаилә әгъзалары турында кайгырту;укуга карата кызыксыну хисе булу, Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 15.01 | ||||
53 | “Ял көне” тексты өстендә эш. | 1 | Шәхси (личностные)гаилә әгъзалары турында кайгырту;укуга карата кызыксыну хисе булу, | 19.01 | ||||
54 | “Безнең гаилә” темасы буенча сүзлек диктант | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) | 20.01 | ||||
55 | Җөмлә төрләре. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, Регулятив (регулятивные) | 22.01 | ||||
56 | Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән, төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Танып белү (познавательные)Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. | 26.01 | ||||
57 | Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; | 27.01 | ||||
58 | Үткән заман хикәя фигыльнең барлык-юклык формасы. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Дәреслек белән эш итә белү. | 29.01 | ||||
59 | Үткән заман хикәя фигыль. Бармады формасы. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 2.02 | ||||
60 | Кабатлау дәресе | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү. Танып белү (познавательные) Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 3.02 | ||||
61 | “Кышкилде” хикәясе эш. | 1 | Шәхси (личностные) кышкы табигатькә соклану;Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 5.02 | ||||
62 | Контролькүчереп язу. “Кыш килде” | 1 | Шәхси (личностные) кышкы табигатькә соклану;укучы ролен үзләштерү; | 9.02 | ||||
63 | Ә теркәгечен сөйләмдә куллану. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 10.02 | ||||
64 | Әтиләр көненә котлау тексты. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 12.02 | ||||
65 | Тәртип саннарын сөйләмдә куллану. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 16.02 | ||||
66 | “Яңа ел ” лексик – грамматик материал . | 1 | Шәхси (личностные) кышкы табигатькә соклану; укуга карата кызыксыну хисе булу. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү.Танып белү (познавательные) | 17.02 | ||||
67 | Фигыльнең барлык-юклык формалары. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 19.02 | ||||
68 | Капма-каршы мәгънәле сүзләр. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; | 23.02 | ||||
69 | “Тауда” хикәясе.Һәм теркәгечен сөйләмдә куллану. | 11 | Шәхси (личностные) кышкы табигатькә соклану;укуга карата кызыксыну хисе булу. | 24.02 | ||||
70 | Текст өстендә эш (дәвамы). Капма-каршы мәгънәле сүзләр. | 1 | Шәхси (личностные) кышкы табигатькә соклану;укуга карата кызыксыну хисе булу. | 26.02 | ||||
71 | Ф.Кәрим. “Яз җитә.” Кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные)язгы табигатькә соклануРегулятив (регулятивные) | 1.03 | ||||
72 | Тәрҗемә итү күнегүләре. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 2.03 | ||||
73 | 8 нче Март-әниләр бәйрәме.Котлау язу. | 1 | Шәхси (личностные)укуга карата кызыксыну хисе булу, әниләргә, әбиләргә ярату хисе булу. Регулятив (регулятивные)Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 4.03 | ||||
74 | Күнегүләр өстендә эш. Кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные) Укытучы ярдәмендә эшнең дөреслеген тикшерү. Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 8.03 | ||||
75 | “Туган ягым” хикәясе өстендә эш | 1 | Шәхси (личностные)- Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт хисе булдыру. | 9.03 | ||||
76 | Ә.Рәшитов “Кояшлы ил.” | 1 | Шәхси (личностные)Туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт тудыру | 11.03 | ||||
77 | Теманы кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 15.03 | ||||
78 | Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. | 1 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү.Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. | 16.03 | ||||
79 | Исемнәрнең иялек килеше белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные) әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные)Дәреслек белән эш итә белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 18.03 | ||||
80 | Исемнәрнең юнәлеш килеше белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 30.03 | ||||
81 | “Казан кунагы” тексты. | 1 | Шәхси (личностные)- гаиләгә, туганнарга карата хөрмәт, әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату, | 1.04 | ||||
82 | Килешләр. Исемнәрнең юнәлеш,урын-вакыт һәм иялек килешләре. | 1 | Шәхси (личностные)- әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; | 5.04 | ||||
83 | Тәрбияле бала Сөйләм телен үстерү. | 1 | Шәхси (личностные) әти-әнине ярату; үз милләтеңне ярату. Регулятив (регулятивные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Предметларны, чагыштыра, охшаш һәм аермалы якларын билгели белү. | 6.04 | ||||
84 | Сүзлек диктант | 1 | Шәхси (личностные) - укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 8.04 | ||||
85 | “Мин авылда яшим” хикәясе. | 1 | Шәхси (личностные) - әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләрен һәм геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 12.04 | ||||
86 | Син хайваннарны беләсеңме? | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) Тиешле мәгълүматны дәреслектән таба белү. | 13.04 | ||||
87 | Киемнәр кибетендә. Исемнәрнең тартым белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)кибеттә әйбер сатып алырга өйрәнү; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. анып белү (познавательные)Дәреслек белән эш итә белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. | 15.04 | ||||
88 | Үткән заман хикәя фигыльнең барлык-юклык формасы. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; | 19.04 | ||||
89 | “Матур киемнәр” хикәясе. | 1 | Шәхси (личностные)кибеттә әйбер сатып алырга өйрәнү; укучы ролен үзләштерү; | 20.04 | ||||
90 | “Матур киемнәр” хикәясен кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) | 22.04 | ||||
91 | Әйдә-уйныйбыз. Исемнәрнең тартым белән төрләнеше. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные) Эш сыйфатына бәя бирә белү. Танып белү (познавательные) | 26.04 | ||||
92 | “Киемнәр кибетенә барам”структурасын сөйләмдә куллану. | 1 | Шәхси (личностные) кибеттә әйбер сатып алырга өйрәнү; укучы ролен үзләштерү; | 27.04 | ||||
93 | Үткән заман хикәя фи-гыльнең,хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, барлык-юклык формалары. | 1 | Шәхси (личностные) Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. | 2904 | ||||
94 | Кабатлау. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү. Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные)Дәреслек белән эш итә белү. | 3.05 | ||||
95 | Диктант. | 1 | Шәхси (личностные) укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 4.05 | ||||
96 | Хаталар өстендә эш. “Җәй җитте” хикәясе. Саннарны җөмләдә куллану. | 1 | Шәхси (личностные)җәйге табигатькә соклану, табигать турында кайгырту. | 6.05 | ||||
97 | Сыйфат һәм аның сораулары. | . 1 | Шәхси (личностные) Коммуникатив Башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 11.05 | ||||
98 | Г. Тукай. “Бала белән күбәләк”. Сүзлек диктанты. | 1 | Шәхси (личностные)укучы ролен үзләштерү; Регулятив (регулятивные)Эш сыйфатына бәя бирә белү. | 13.05 | ||||
99 | Ш.Галиев.”Жираф белән Зариф.” Җөмләдә сүзләр тәртибе. | 1 | Шәхси (личностные) Танып белү (познавательные Дәреслек белән эш итә белү. | 17.05 | ||||
100 | Раслау җөмләләр. | 1 | Шәхси (личностные)табигать турында кайгырту;укучы ролен үзләштерү; Укытучы ярдәме белән эшне планлаштырырга өйрәнү. Танып белү (познавательные) Дәреслек белән эш итә белү. Яңа сүзләрнең мәгънәсенә төшенү. | 18.05 | ||||
101-102 | Нишләде? Нишли? сораулары. | 2 | Шәхси (личностные)җәйге табигатькә соклану, табигать турында кайгырту; | 20.05 24.05 | ||||
103-105 | Йомгаклау. Җәй. | 3 | Шәхси (личностные) укуга карата кызыксыну хисе булу, укучы ролен үзләштерү; | 25.05 27.05 31.05 |
Башлангыч сыйныфлар өчен
диктантлар җыентыгы
(рус телендә сөйләшүче балалар өчен)
2 сыйныф
Сүзлек диктантлары
Белем бәйрәме.
- Дәрес, бетергеч, көндәлек, сүзлек, рәсем, хата, дәреслек, эш.
- Балалар, дуслар, каләмнәр, дәреслекләр, бәйрәмнәр, көннәр, дәфтәрләр, рәсемнәр.
- Каршылый, котлый, ясый, карый, сөйли, килә, сөйләшә, шатлана, ярата.
- Каршында, янында, алдында, артында, өстендә, астында, чөнки, кебек.
Сәламәт булыйк.
- Авыру, сәламәт, файдалы, үлән, даруханә, мәтрүшкә, агач, гөлҗимеш, кычыткан.
- Симез, таза, ябык, еш, сирәк, тиз, әкрен.
- Сызлый, дәвалана, шөгыльләнә, чыныга, җыя, кызына, авырый, йөткерә, ята.
Спорт уеннары.
- Уен, чана, тимераяк, тау, чаңгы, шугалак, кәшәкә, ярыш, беренчелек.
- Кышын, җәен, язын, көзен, һәрвакыт, кайвакыт, аннары, элек.
- Уйный, шаяра, шуа, катнаша, җиңә, котлый, йөгерә, сикерә, йөзә.
Ашханәдә.
- Кесәл, тавык ите, дөге боткасы, кәбестә ашы, токмач, пылау.
- Пилмән, карабодай, гөмбә, өчпочмак, ризык, солы, ашханә, балык.
- Ашый, пешерә, керә, чыга, оныта, эчә, ала, бирә.
- Зур, матур, тәмле, чиста, якты, иртәнге, кичке, көндезге, файдалы.
- Әдәпле, тәрбияле, яхшы, тыныч, баллы, тырыш, ач, тук.
Базарда
- Кавын, карбыз, әфлисун, чикләвек, өрек, йөзем, борыч, сарымсак, бәрәңге.
- Кабак, чөгендер, шалкан, бәйләм, чәчәк, умырзая, кибет, яшелчә, кыяр.
- Кебек, аша, белән, турында, өчен, ләкин, чөнки, бу, теге.
Без театрга барабыз.
•Тамашачы, башкаручы, биюче, бина, пәрдә, сәхнә, осталык, җыр, шигырь.
- Күренекле, күп, кызык, яңа, күңелле, рәхмәтле, һәрвакыт, кайвакыт, атказанган.
- Башкара, ачыла, ябыла, ошый, катнаша, җырлый, бии, башлана, тәмамлана.
Бәйрәмнәр.
- Тантана, көн, кичә, кунак, ил, халык, бүген, кеше.
- Милли, дини, халыкара, төрле, чит, кичке, борынгы, бәхетле.
- Белем бәйрәме, Яңа ел бәйрәме, Нәүрүз бәйрәме, Уңыш бәйрәме, Җиңү көне.
- Котлый, тели, сөйли, җырлый, уйный, саный, үтә, була, өйрәтә.
- Мәкаль, шигырь, сынамыш, табышмак, башваткыч, тизәйткеч, җыр, бию.
Һөнәрләр белән танышабыз.
Укытучы, төзүче, тегүче, язучы, сатучы, табиб, тәрбияче, рәссам, эшкуар. .
Балыкчы, китапханәче, пешекче, хезмәткәр, нефтьче, урманчы, машина йөртүче, җырчы-биюче.
- Эшли, яза, дәвалый, әйтә, пешерә, сөйләшә, җырлый, бии.
- Укыта, сата, төзи, тегә, йөртә, тарата, саклый, тәрбияли.
Татарстан - бәзнең Ватаныбыз.
- Казан, Алабуга, Кама, Чистай, Идел, Бөгелмә, Әлмәт, Чаллы, Нократ.
- Авыл, шәһәр, хуҗалык, ил, тарих, башлык, дәүләт, Ватан, бәйләнеш.
* Туган, тыгыз, бай, борынгы, чит, дус, төрле. Яши,'чикләшә, горурлана, таба, чыгара, җитештерә, үстерә.
Әти-әниләргә булышабыз.
- Ярдәм итә, хуҗа, хуҗалык, хуҗабикә, хезмәт.
- Чүкеч, кадак, пычак, кайчы, такта, энә, идән, пычкы.
- Тырыш, эшчән, яхшы, әйбәт, өлкән, ярдәмчел, ялкау, тәрбияле.
- Юа, сөртә, сибә, булыша, йөри, эшли, кага, бәйли, чигә.
Без сәяхәткә чыгабыз.
- Ял, сәяхәт, сәяхәтче, юл, урман, юлдаш, тау, күл, елга.
- Матур, эссе, күңелле, яхшы, җылы, салкын, кызык, башка, төрле.
- Чыга, эзли, сәяхәт итә, җыя, җыена, таба, коена, кызына.
- Аркылы, башка, бирле, саен, янында, артында, өстендә, төбендә, башында.
Диктантлар
Иң күңелле көн.
Мин бүген бик иртә тордым. Портфельгә карандашлар, дәфтәрләр, линейка һәм бетергеч салдым.
Мине әтием, әнием, дәү әти белән дәү әни озата чыктылар. Энем белән сеңлем карап калдылар. Мин мәктәпкә киттем.
Мәктәптә безне укытучы апа каршылады. (35 сүз)
(Б.Камаловтан)
Мәктәптә.
Бу - минем мәктәбем. Ә бу - безнең сыйныф бүлмәсе. Сыйныф бүлмәсе чиста, матур, якты.
Татар теле дәресе бара. Укучылар язалар, укыйлар, җавап бирәләр, дәрес тыңлыйлар. Укытучы сораулар бирә, дәрес аңлата.
Укучылар татар теле дәресен яраталар. (34 сүз)
* * *
ft
Без өченче сыйныфта укыйбыз. Бу - безнең сыйныф бүлмәсе. Дәресләр сәгать сигездә башлана. Бүген дүрт дәрес: математика, рус теле, татар теле һәм җыр дәресе була.
Дәрестә без укыйбыз, язабыз, сөйлибез, тыңлыйбыз. Ә тәнәфестә уйныйбыз, ял итәбез. (35 сүз)
* * *
Бүген биш дәрес була. Бишенчесе - җыр дәресе. Җыр дәресендә без яңа җыр өйрәнәбез. Җыр җылы яз турында. Язын кар эри, гөрләвекләр ага. агачлар яфрак яра, кояш кыздыра, кошлар җылы яктан кайталар. Бу җыр бик матур. (35 сүз)
Тынычлык җыры.
Бер кыз рояльдә уйный. Аның бармаклары бик тиз йөгерә. Рояль өстендә - нота китаплары. Ноталар тәрәзәдән балконга чыкканнар, балконнан тротуарга төшкәннәр...
Кошлар ноталарны җыйганнар һәм төрле илләргә очканнар. Тынычлык җыры бөтен дөньяга бик тиз таралган. (34 сүз)
(Е. Кобец-Филимоновадан)
Безнең гаилә.
Безнең гаилә зур. Гаиләдә биш кеше бар: әбием, әтием, әнием, энем һәм мин. Әбием карт. Ул эшләми. Әнием -укытучы. Уп мәктәптә эшли. Әтием заводта эшли. Энем кечкенә. Ул бакчага йөри.Мин өченче сыйныфта укыйм.
Безнең гаиләбез тату. (37 сүз)
Чыршы бизәү.
Зур чыршыны балалар бүлмәгә алып керделәр. Аңа бик матур уенчыклар элделәр. Әнә зәңгәр, кызыл, сары шарлар. Менә куян рәсеме, аю, бүре, тиен, төрле-төрле кошлар. Чыршыга яңгыр сиптеләр. Аннан соң ут кабыздылар. Чыршы бик матур булды. (35 сүз)
(Х.Гардановтан)
Искәрмә: яңгыр - дождик (ёлочное украшение)
Минем әни.
...Минем әни поликлиникада табибә булып эшли. Ул балаларны дәвалый. Әнием балаларны бик ярата. Шуңа күрә ул бик тырышып эшли. Ул мәктәптә дә, балалар бакчасында да була. Мин дә табибә булырга телим. (31 сүз)
(Ә. Бикчәнтәевадан)
Минем апам.
Минем апам бар. Аның исеме - Зөһрә. Ул унынчы сыйныфта укый. Апам бик яхшы укый. Аның дусты Роза да яхшы укый. Алар бер сыйныфта укыйлар, бер йортта яшиләр. Минем апам укытучы булырга тели. (32 сүз)
Шәһәрдә.
Минем исемем - Рөстәм. Мин авылда яшим. Ә шәһәрдә минем дустым Равил яши.
Җәй көне мин шәһәргә кунакка бардым. Шәһәр матур. Аның урамнары киң. Урамда автобуслар, трамвайлар, матур машиналар йөри. Миңа шәһәр бик ошады. (33 сүз)
Авылда.
Мин шәһәрдә яшим. Җәйге каникулда мин абыем белән авылга кайтам. Авылда әби белән бабай яши. Без аларга булышабыз.
Авылда безнең дусларыбыз да бар. Алар белән елгага су коенырга, урманга җиләк җыярга барабыз. Урманда гөмбә, җиләк күп.
Авылда рәхәт. (38 сүз)
Бакчада.
Безнең өй артында бакча бар. Анда төрле агачлар үсә. Менә - алмагач. Ә болары - карлыган куаклары. Бакчада чия дә бар. Түтәлләрдә яшелчә үсә. (22 сүз)
Мәктәп бакчасында.
Бүген көн матур һәм җылы булды. Яңгыр яумады. Җил дә исмәде.
Дәрестән соң укучылар бакчага чыктылар. Алар түтәлләр ясадылар. Кызлар түтәлләргә чәчәкләр, яшелчәләр утырттылар. Ә малайлар су сиптеләр. Балалар бик тату эшләделәр. Бакчаматур булды. (35 сүз)
Урманда.
Менә урман. Анда каен, усак, нарат, чыршы, имән агачлары үсә.
Урманда усал бүре, хәйләкәр төлке, куркак куян, матур тиен дә яши. Урманда зур пошилар, энәле керпеләр дә бар.
Урманда матур, күңелле, рәхәт. (32 сүз)
Тиен.
Тиен - матур җәнлек. Ул урманда яши. Тиен зур түгел. Ул һәрвакыт агачтан агачка сикерә.
Тиен җәй көне кышка азык киптерә. Ул гөмбә, чикләвек ярата. Аның туны җылы. Шуңа күрә ул салкын көннәрдә дә туңмый. (34 сүз)
Искәрмә: азык - пища
Төлке.
Төлке - урман җәнлеге. Ул басуларда, ярларда да яши. Төлке бик хәйләкәр. Аның туны кызгылт сары төстә.
Төлке кышын йокламый. Ул азык эзли. Кар астыннан төпке тычкан тота. Ул каз, үрдәк тә ярата. (32 сүз)
Куян.
Куян - матур җәнлек. Ул урманда, басуларда яши. Куян җәен - соры, кышын ак була. Куянның колаклары озын, ә койрыгы кечкенә. Ул - куркак җәнлек. Ул төлкедән, бүредән курка.
Куян үләннәр, агач кайрысы ашый. Ул кыш көне йокламый. (35 сүз)
Искәрмә: агач кайрысы - кора дерева
Шугалакта.
Кыш. Көн матур, аяз. Урамда кар күп.
Мәктәп янында шугалак бар. Миша белән Юра шугалакка баралар. Анда кеше күп. Миша да, Юра да тимераякта яхшы шуалар. Малайларга шугалакта бик күңелле. (30 сүз)
Декабрь.
Декабрь - кыш ае. Декабрьдә кар аз була, кошларга җим табуы кыен. Балалар аларга ярдәм итәләр, җимлекләр куялар.
Кыш айлары - декабрь, гыйнвар, февраль. Бу - салкын айлар. Кышын көннәр кыска була. (29 сүз)
Май ае.
Май - матур, ямьле ай. Майда табигать уяна. Агачлар яфрак яра. Кошлар сайрый. Аланнарда, болыннарда чәчәкләр үсә. Иң беренче умырзая чәчәк ата. Ул бик матур. Аннары энҗе чәчәгенең дә ак чәчәкләре күренә. Шомырт та ак чәчәк ата. (36 сүз)
Җәй көне.
Җәй! Матур, җылы җәй җитте! Җәйге каникул башланды. Балалар җәй көне ял итәләр. Алар су коеналар, кояшта кызыналар, балык тоталар, урманда җиләк һәм гөмбә җыялар. Балалар саф һавада уйныйлар. Алар җәйне яраталар. (32 сүз)
Чукмар белән Тукмар.
Бер әбинең ике әтәче була. Ак әтәчнең исеме - Чукмар. Кара әтәчнең исеме - Тукмар.
Әтәчләр еш сугышалар. Әби Тукмарны күршеләргә бирә. Чукмар Тукмарны сагына. Әби Тукмарны алып кайта.
Хәзер алар тату яшиләр, ди. (32 сүз)
(А.Алиштан)
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по татарскому языку для 2класса
Рабочая программа по татарскому языку для 2 класса...
рабочая программа по татарскому языку для русской группы русского класса 8 класс
Рабочая программа по татарскому языку для русской группы русского класса (8 класс) составлена в соответствии со Стандартом...
Рабочая программа по татарскому языку для 6 класса (Татарская группа)
6 нчы сыйныфта, 5 нче сыйныфларда үткәннәрне кабатлаганнан соң, морфология турында гомуми мәгълүмат бирелә. Сүз төркемнәре турында төшенчә бирелә , аларның лексик-грамматик мәгънәсе, морфологик-...
Конспект урока по литератуоному чтению на татарском языке для 2класса (Русскоязычная группа) по теме "ЯЗ, Яз билгеләре"
Урок изучения нового материала, с указанием УДД, с применением диапроектра....
Рабочая программа по татарскому языку для 5 класса (татарская группа)
5 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:-- Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү ста...
Рабочая программа по татарскому языку для 5 класса (татарская группа)
5 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:-- Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү ста...
Рабочая программа по татарскому языку для 7 класса (русская группа, УМК Хайдарова Р.З
7 нче сыйныфның рус төркеме өчен татар теленнән эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде. - Россия Федерациясе Мәгариф министрлыгының 2004 нче елны...