Җилкәннәр җилдә сынала
план-конспект урока (8 класс) на тему

                        Фәнис Яруллин.  «Җилкәннәр җилдә сынала»            

                                      (8 нче сыйныф, рус төркеме)

                                                                       Алабуга шәhәре 1 нче урта мәктәбенең                                                                                                                                                            

                                                                     1 нче категорияле татар теле

                                                                     hәм әдәбияты укытучысы                                                                        

                                                                     Садыйкова Гөлсинә Минзариф кызы

Максат:

 1.  Фәнис Яруллинның “ Җилкәннәр җилдә сынала” әсәреннән  өзек                     белән таныштыру.

2. Сүзлекне баету, фикерләүне үстерү.

3. Хезмәткә мәхәббәт, татар язучыларының әсәрләрен өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү.

Җиhазлау: Ф. Яруллин портреты, фоторәсемнәр, китаплар күргәзмәсе, дәрес темасына рәсем – иллюстрация, яңа сүзләр язылган плакат, магнитофон язмасы, Ф. Яруллинның тормыш юлы турында презентация.                         

                                       Дәрес барышы

  I. Дәресне оештыру.

1. Исәнләшү, уңай психологик халәт тудыру.

- Исәнмесез, хәерле иртә, укучылар!

- Исәнмесез, хәерле иртә!

- Хәлләрегез ничек?

- Кояшлы иртә кебек.

Татар телен өйрәнергә дип килдек!

2. Фонетик күнегү.

Татарча да яхшы бел,

Русча да яхшы бел!

Икесе дә безнең өчен

Иң кирәкле затлы тел!

- Әйе, укчылар, Шәйхи Маннур безгә рус телен дә, татар телен дә бертигез белергә кирәк дип әйтә.

3. Дежур укучы белән әңгәмә.

ІІ.Актуальләштерү.

Өй эшен тикшерү.

1. Фәнис Яруллинның биографиясе буенча сорауларга җавап бирү.
2.  Ф. Яруллинның тормыш юлы турында презентация карау.

ІІІ. Яңа материал өйрәнү.

1. Дәреснең темасы, алга куелган максатлар белән таныштыру.

2.Яңа сүзләр кертү, алар белән сүзтезмәләр, җөмләләр төзү.

турникта тартыла – подтягивается на турнике

селкенеп – раскачиваясь

тирес түгә - вывозит навоз

сызгырып җибәрә - свистит

суырып алалар – выдергивают

ныгытам – укреляю

абзар тазарта – чистит хлев

 су ташый – носит воду

ялына – ялына – всячески упрашивая

көч сынашу – проба силы

 3. Магнитофон язмасыннан Фәнис Яруллинның “ Җилкәннәр җилдә сынала” әсәреннән өзекне тыңлау.

  4. Хикәяне уку (дәреслек - 40, 41 нче битләр). 1-2 җөмлә белән русча эчтәлекне ачу. “Фәнияр ни өчен көчле булып үсә?”дигән сорауга җавап бирү.

  5. Хикәяне “чылбыр” буенча укыту, тәрҗемә иттерү.

  6.Хикәянең эчтәлеге буенча сораулар төзү, сорауларга җавап бирү. (Парларда эшләү.)

  7.План пунктларын хикәя эчтәлеге тәртибендә урнаштыру:

         - Фәниярның беренче турнигы.

         - Фәнияр кечкенәдән үк спортны яратты.

         - Әнисенең Фәниярга тапшырган эшләре.

         - Дусларның ярдәме.

         - Лапта уены.

        - hәркемнең көчле булып үсәсе килә.

   8. Планга туры килгән өлешләрне хикәядән табып уку.

   9. Дөрес раслауларны билгеләү. (Тактада язылган.)

    - Фәнияр спортны кечкенәдән үк яратты.

    - Фәнияр спортны зурайгач яратты.

• Өй каршында зур гына бакча бар иде.
• Өй каршында кечкенә генә бакча бар иде.

 - Фәнияр бакча капкасына турник ясады.

-   Фәнияр ишегалды капкасына турник ясады.

    - Фәнияр кайчагында турникта тартыла.

    - Фәнияр hәрвакыт турникта тартыла.

 - Фәнияр әнисенә булышмый, спорт белән генә шөгыльләнә.

 - Фәнияр әнисенә булыша, спорт белән шөгыльләнә.

10.Фәнияр белән әнисе арасында барган диалогны табу. Ролльләргә бүлеп укыту.

Іv.  Ныгыту.

Ситуатив күнегүләр башкару.

1. Спроси у друга, как он помогает маме.
2. Попроси друга вытереть пыль.
3. Твоя сестренка хорошо помыла посуду. Похвали ее.
4. Докажи, что ты хороший помощник.
5.  Как ты скажешь о том, что ты не пойдешь в магазин, потому что готовишь кушать.

Сорауларга җавапларны хикәядән табып уку.

1. Фәниярнең әниләре эшкә киткәч, Фәнияр нишли?
2. Резин тупны каян алдылар? 3) Фәнияр hәм малайлар нинди эшләр башкаралар? 4) Малайлар кемне “камыр батыр” дип атыйлар? 5) Малайлар нинди спорт төрләре белән шөгыльләнәләр?  

v. Йомгаклау.

     Билгеләр кую.

      vІ  . Өйгә эш бирү.

      1) Җөмләләрне дәвам итәргә.

- Әниләре эшкә киткәч, Фәнияр ... .

-Фәнияр сызгыргач, малайлар ... .

-Әнисенә ялынгач, ул аңа ... .

- Резин туп алып кайткач, малайлар ... .

- Әнисе кушкан эшләрне эшләгәч, алар ... .

- Малайлар су буена төшкәч, ... .

2) Малай белән әнисе арасындагы диалогны парларда сөйләшергә өйрәнергә.