Саха тыла уонна литературата. 5 кылаас. Рабочая программа
рабочая программа (5 класс) на тему

№

Тиэмэ

Чааһа

Учуутал дьайыыта

Үөрэнээччи үлэтэ

Ылыахтаах сатабыла

Дь/үлэ

Күнэ дьыла

Туолбут күнэ

1

Норуот тылынан уус-уран айымньыта.

1

Киирии кэпсэтии.

2

Дьиктилээх остуоруйа абылаҥнара

1

Остуоруйа абыла²ын о±о±о и²эрии. Бол±омтолоохтук истэр дьо±урун сайыннарыы.

Тугу билэрин кэпсиир

Остуоруйа дьиктитин арааран билии

Конспект – устуу.

3

“Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин” остуоруйа

1

Дор±оонноохтук аа±ар µ³рµйэ±ин сайыннарыы. Айымньы ис хо´оонун аа±а олорон ³йдµµргэ µ³рэтии. Остуоруйа к³м³тµнэн о±о у´уну-киэ²и толкуйдуу улаатарыгар иитии.

Аа±ыы. Авторы баты´а ырытыы. Туругутук µлэ. Уру´уйдатыы. «Кэргэн сµктэр кыыс», «Хаардьыт Бэргэн», «Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин». Кыыс о±о сµктэн барар µгэ´ин били²²и ыал буолуу сиэрин кытта тэ²нээн к³рµµ.

Уустаан-ураннаан ааҕыы

Кэпсииргэ бэлэмнэнии

4

Кыыс о±о кэрэ сэбэрэтэ.

1

Кыыс оҕо майгытын-сигилитин

Уруһуй

5

Хаардьыт Бэргэн кыы´ы сµктэн илдьэ барыыта.

1

Былыргы уруу ыһыаҕын үгэстэрин билии

Кэпсииргэ бэлэмнэнии

6

Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин остуоруйа±а итэ±эл, тыл-³с.

1

Өбүгэ төрүт үтүө үгэһин билии

7

¥чµгэй ¥³дµйээн

1

¥тµ³, м³кµ бы´ыы ³йд³бµлµн µ³рэтии. О±о албынныыр ку´а±анын билэ улаатарыгар тирэх санаа биэрии.

Оруолларынан аахтарыы. ¥тµ³, м³кµ бы´ыы ту´унан кэпсэти´ии.

Бырааттыылар сылаас сыһыаннаах буолуохтаахтарын өйдүүр

Кэпсииргэ бэлэмнэнии.

8

Ку´а±ан Ходьугур ал±астара.

1

Эппиэтинэстээх буолуу тугун билии.

Уруһуй “Сэттэ кыталык кыргыттар”

9

К³т³рд³р мунньахтара - остуоруйа

1

К³т³рд³р мунньахтарынан ки´и майгыта ойууламмытын µ³рэтии. Толкуйдуур дьо±урун сайыннарыы. Айымньы геройдарын туһунан кэпсииллэрин ситиһии.

Саха сиригэр кыстыыр, соҕуруу баран кыстыыр көтөрдөрү билиэхтээхтээх. Дьон майгытыгар атылыы туруоран толкуйдуур дьоҕурдаах буолуохтаахтар. Көтөр сахалыы-нууччалыы  аатын биллэрии, көрөн араарар буолуохтаахтар. Кустар араастарын билиэхтээх. Уруһуйдаан чиҥэтии.

Уустаан-ураннаан, истээччигэ тиэрдэрдии ааҕыар кыахтаах буолуу.

10

Көтөрдөр олохторун туһунан остуоруйаҕа

1

Соҕурууттан айаннаан кэлэр көтөрдөр дьылҕаларын билии.

Уруһуй

11

Остуоруйа±а омун, ап-хому´ун...

1

Остуоруйа абыла²ын о±о±о и²эрии. Бол±омтолоохтук истэр дьо±урун сайыннарыы.

Остуоруйа омунун араарыахтаах, ап-хомуһун тугун билиэхтээх. Остуоруйаттан арааран буолар, тиэкистэн этиилэрин тыыран ылыахтаах.

Остуоруйа дьиктитин арааран билии

12

Таабырын

1

Бэргэн, сытыы тыллаах уустук таабырыннары араастарынан, суолталарынан наардатыы.

Таабырын хас биирдии тылыгар суолта ууран таайыытын толкуйдаан таһаарыахтаах. Бэйэлэрэ саҥа таабырын толкуйдууллар.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар.

Уруһуй

13

Норуот таабырына.

1

Таабырын ис хоһоонун илдьиритэр үөрүйэҕэр үөрэтии.

Таабырын өйдөбүлүн, суолтатын кэпсиир. Уус-уран уратытын, таайыллар ньыматын быһаарар.

Атын норуоттар таабырыннарыгар тэҥнээн, санаатын толору сурунар буолуохтаах.

Таабырын бэлэмнээн кэлии

14

£с хо´ооно. £с хо´оонун иитэр суолтата.

1

Оҕо санаатын толору истэр ыйытыылары бэлэмнээһин. Өс хоһооно иитэр суолтатын туһунан өйдөтүү. Өс хоһоонугар тыл баайын, этии дириҥ ис хоһоонун быһаартарыы.

Өс хоһоонуну тиэмэнэн наардыыр. Ис хоһоонуну илдьиритэн быһаарар. Олох үтүө-мөкү өрүттэрин арааран өйдүүр буолар.

Тылын баайа хаҥыыр.

15

Чабыр±ах араастара Былыргы чабыр±ахтар..

1

Чабырҕах кистэлэҥнэрин быһаарыы. Ис хоһоонун оҕоҕо тиэрдии.

Былыргы чабырҕахтары ааҕыахтаах, сатаан толорор буолар.

Тыла-өһө сайдар

16

Суруйааччы остуоруйата.

1

Норуот тылынан уус-уран айымньытын остуоруйатыттан суруйааччы айымньыта туох уратылааҕын быһаарыы.

Норуот т.у-у айымньытын кытта тэҥнээн көрөр.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар

17

Эллэй. «Чурум-Чурумчуку»

1

Чурум-Чурумчуку хорсун сырыыларын холобуругар олоҕуран уол оҕо өйүгэр сабыдыалы, дьайыыны оҥоруу. Айымньы омуннаах түгэннэрин булларыы.

Оҕо кэпсиир, санаатын этинэр, сөбүлээбит сюжеттраны уруһуйдаан көрдөрөр, тылыгар-өһүгэр үлэлэри толоруохтаах.

Кэпсиир дьоҕура сайдар.

18

Чурум-Чурумчуку уонна аптаах таас...

1

Толкуйдуур дьоҕура сайдар.

19

Чупчуруйдаан баай албына.

1

Санаатын сааһылаан толору этинэр,этиини таҥар, тылы-өһү наардыыр.

20

Аптаах таас ту´угар Чурумчуку  охсу´уута

1

Күүстээх санаалаах буолар

21

Чурум-Чурумчуку остуоруйа±а омуннаа´ын.

1

Омуннааһыны кытта олох судургу хартыыналарын араарар буолар.

22

Т.Сметанин «Кµ³рэгэй» остуоруйата

1

Суруйааччылыын билиһиннэрии, айар үлэтин кэпсээһин. Ааҕыы, ис хоһоонун ырытыы. Күөрэгэй кутуйахтары кытта доҕордоһуута, Кини үтүө майгыта-сигилитэ. Кини холобурунан инникигэ тардыһыы күүһүн тиэрдии

Тулаайах оҕо дьылҕатын ааҕан аһыныгас санаата уһуктар. Айымньы сюжеттарынан уруһуйдуур. Остуоруйаны

Аһыныгас санаалаах буолар.

23

Маачаха ийэ сы´ыана.

1

Тыйыс сыһыан куһаҕанын өйдүүр буолар.

24

Кµ³рэгэй µµрµллµµтэ.

1

Аһыныгас санаалаах буолар.

25

Кµ³рэгэй уонна сэттэ кутуйах.

1

Толкуйдуур дьоҕура сайдар.

26

К³мµс манньыаттар. Кµ³рэгэй мµччµргэннээх сырыылара.

1

Киһи туһугар долгуйар буолар

27

«Мойот уонна Кµ³рэгэй».

1

Чугас дьонугар кыһаллымтыа буоларга дьулуһар

28

Суруйааччы чабыр±а±а

1

Чабырҕах төрүт өйдөбүлүн биллэрэргэ тирэх буолуу. Туһааннаах литературалары ыйан-кэрдэн биэрии.

Чабырҕаҕы ааҕыы. Хайдах майгылаах оҕотун ырытыы, оннук майгы куһаҕанын өйдөтүү.

29

Петр Тобуруокап «Тараас ту´унан чабыр±ах»

1

Чабырҕах ис хоһоонугар олоҕуран оҕо майгы-сигили туһунан санаатын этинэригэр кыах биэрии.

Чабырҕаҕы ааҕыы, ырытыы. Чабырҕах ааҕарга холонуу. Чабырҕах ис хоһоонунан оҕо мэтириэтин айыахтаах. Санаатын толору этэиэхтээх.

Саныыр санаатын сааһылаан саҥарар буолуохтаах.

Өйгө үөрэтии.

30

Болот Боотур «Чо±ой уонна  Ньо±ой».

1

Чабырҕах ис хоһоонугар олоҕуран оҕо майгы-сигили туһунан санаатын этинэригэр кыах биэрии.

Чабырҕаҕы ааҕыы, ырытыы. Чабырҕах ааҕарга холонуу. Чабырҕах ис хоһоонунан оҕо мэтириэтин айыахтаах. Санаатын толору этэиэхтээх.

Саныыр санаатын сааһылаан саҥарар буолуохтаах.

Өйгө үөрэтии.

31

М.Матахова. «Силиспит сиртэн, майгыбыт мантан»

1

Чабырҕах төрүт өйдөбүлүн биллэрэргэ тирэх буолуу. Туһааннаах литературалары ыйан-кэрдэн биэрии.

Чабырҕаҕы ааҕыы. Хайдах майгылаах оҕотун ырытыы, оннук майгы куһаҕанын өйдөтүү.

Тыла сайдар, имигэс, хомоҕой буолар

Өйдөммөт тыллары сурунуу

32

С. Омоллоон. «Хара²а±а тыкпыт сырдык».

1

Суруйааччылыын билсиһии.

Айымньыны ааҕыы.

Ньукуус туьунан элбэҕи ааҕан билии. Ньукуус үөрэххэ талаһыыта, оннук майгыга иитии.

Суруйааччылыын билсиһии.

Айымньыны ааҕыы.

Ньукуус туһунан элбэҕи ааҕан билии.

Болҕомтолоохтук истэр

Уруһуй.

33

Ньукуус µ³рэххэ тарды´ыыта.

1

Үөрэх суолтатын өйдүүр

Кэпсииргэ бэлэмнэнии

34

Хара²а уонна сырдык ³йд³бµлэ.

1

Үтүөнү,  мөкүнү араарар

35

Анна Неустроева «Тиргэ´иттэр».

1

Саха 1 – кы дьахтар суруйааччытын билсиһиннэрии.

Оҕолор туохха тубэспиттэрин оҕолорго тиэрдии

Айымньыны ааҕыы. Быьаарыылаах ааҕыы.

Түмүк санаалаан айымньыны ааҕыы.

Эдьиийдии балыстыы (уруулуулар) сыһыаннарыгар өйдөбүлэ кэҥиир

Эргэрбит тыллары хомуйуу

36

Булт үөрүүтэ

1

Бултуйууттан үөрүү диэн тугун билэр

Булт тэриллэрин уруһуйдааһын

37

Николай Заболоцкай «Сайылыкка»

1

Суруйааччылыын билсиһии, айымньыны ааҕыы

Сэмэнчик хорсунун оҕолорго холобурдааьын. Хорсун буоларга иитии.

Айымньыны ырытыы. Аат толкуйдааһына.

Хатылааһын. Санаа этиниитэ.”Мин Сэмэнчик эбитим буоллар” Быьһаарыылаах ааҕыы.

Мындыр - словарнай үлэ. Синонимнары булуу.

Толкуйдуур дьоҕуру сайыннарыы, айыы.

Бэйэ санаатын этиинэр.

Хатылаан ааҕыы

38

Сэмэнчик уонна бандьыыттар

1

Хорсун санаалаах буоларга дьулуһар

Историяны кытта сыһыаран көрүү

39

Сэмэнчик а±атын быыһааһына

1

Санаатын толору этинэр.

Ийэҕэ, аҕаҕа тапталы биллэрэр этиилрэи суруйан кэлии

40

Хорсун, мындыр өйдөөх Сэмэнчик

1

Төрөппүтүгэр тапталын биллэрэргэ дьулуһар буолар

Мин хорсун киһини билэбин айар үлэ

41

Уйбаан Нуолур. Саллаат о±ото Чооруона.

1

Суруйааччылыын билсиһии.

Сэрии саҕанааҕы олоҕу билсии, үлэһит буоларга иитии.

Чооруона утуэ майгыта, оҕолорго олох ыараханын өйдөтүү.

Айымньыны ааҕыы.

Быьаарыылаах ааҕыы.

Оҕолорго сурук суруйтарыы, айар дьоҕуру сайыннарыы.

Сурук ис хоһоонун ырытыы.

42

«¥с муннуктаах сурук».

1

Сэрии толоонугар сурук суолтатын өйдүүр

Сурук суруйан кэлии

43

«А±аа, сурук кµµтэбин...»

1

Сэрии алдьархайын билэр

44

Николай Лугинов. «Чыркымай».

1

Ийэҕэ таптал, ытыктабыллаах сыһыан оҕо кыра сааһыттан ылынар, ону уһугуннарыы. Тулалыыр тыынар тыыннаах бары оҕолорун көмүскүүр айылыглаахтарын оҕоҕо бигэтик тиэрдии.

Кэпсээнтэн  холобурдары таҥан булаттыыр, тоҕоостоох ыйытыылары биэрэр, киһи уонна айылҕа быстыспат ситимнэрин толкуйдуур.

Билиитэ дириҥиир,  толкуйдуур дьоҕура сайдар.

45

Оннооҕор көтөр оҕотун көмүскүүр

1

Санаатын толору этинэр.

Уруһуй

46

Сэмэн Тумат «Муора арыытыгар олох».

1

Суруйааччылыын билсиһии,  айымньыны ааҕыы. Аҕа оҕотун булка үөрэтиитэ, холобур оҥостуу. Аҕа холобуругар оҕо үөрэниитэ, сиэрдээх буоларга иитии.

Быһаарыылаах ааҕыы, ырытыы. Булт сиэрэ-туома. Быһаарыылаах ааҕыы, ырытыы. Кэпсээһин, санааны этинии.

Төрөппүккэ таптала күүһүрэр.

47

А±ам  иитиитэ.

1

Тус олоҕор билэр холобурдарыгар тирэҕирэр буолар.

Ыйытыыларга бэлэмнэнии

48

Булчут  киһи сүрүн үгэстэрэ, айылҕа кистэлэҥнэрэ

1

Айылҕаҕа таптала күүһүрэр

Булт туһунан кэпсииргэ бэлэмнэнии

49

Хо´оон тутула, айыллар суолтата.

1

Хоһоон суолтатын, тутулун үөрэтии. Тылын-өһүн кытта үлэлиир ньыманы үөрэтии.

Хоһоон атын айымньы жанрыттан уратытын билиэхтээх.

Хоһоон кэпсэээнтэн уратытын бигэтик билэр.

50

Өксөкүлээх Өлөксөй. «Үрүйэ».

1

Уустаан-ураннаан ааҕар үөрүйэхтэрин үөскэтии.

Хоһоон аатын кытта ис хоһоонун суолтатын ырытар. Улуу суруйааччы олоҥун кэпсээниттэн сонуннары оҕолорго иһитиннэрии.

Хоһоон ис хоһоонун ырытар буолар.

Өйгө үөрэтэр быһа тардан.

51

А.И.Софронов – Алампа «Ма²найгы хаар».

1

Саха сирин кыһынын кэрэтин туһунан тус санаатын этинэрин ситиһии. Сөптөөх ыйытыылары туруоран кэпсэтиигэ сиэтэн киллэрии.

Хоһоон тылын-өһүн, киэбин, тутулун толору быһаарар. Харахха көстөн кэлэр курдук этиллибит холобурдардаах этиилэри хомуйар.

Тэҥнээн көрөр үөрүйэхтэнэр.

52

Семён Данилов. «Кы´ы²²ы кµн».

1

Хоһоон суолтатын, тутулун үөрэтии. Тылын-өһүн кытта үлэлиир ньыманы үөрэтии.

Хоһоон атын айымньы жанрыттан уратытын билиэхтээх.

Төрөөбүт дойдутугар таптала күүһүрэр.

53

И.Атаманов «Мин мантан сэриигэ барбытым».

1

Киһи киһиэхэ сыһыанын хоһоон нөҥүө тиэрдии. Төрөөбүт дойдуга тапталы иитии. Хоһоон тылыгар-өһүгэр болҕомтону ууруу.

Хоһоон аатын кытта ис хоһоонун суолтатын ырытар.

Өйүгэр тутар дьоҕура сайдар.

54

Петр Тобуруокап «Кµ³рэгэйдиин к³рсµ´µµ».

1

Төрөөбүт дойдуга, ийэ айылҕаҕа тапталы иитии. Хоһоонноохтук ааҕарга үөрэтии.

Хоһоон тылын-өһүн, киэбин, тутулун толору быһаарар. Харахха көстөн кэлэр курдук этиллибит холобурдардаах этиилэри хомуйар.

Өйүгэр тутар дьоҕура сайдар.

Өйгө үөрэтии

55

Степан Тимофеев  «Мин ийэм».

1

Ийэҕэ тапталы күүһүрдүү. Ийэ туһунан айар дьоҕурдарын сайыннаралларыгар орох оҥоруу. Ырыа матыыбын иһитиннэрии.

Уус-ураннык ааҕыы. Ыллаан тиэрдии. Ийэҕэ тапталы суругунан толору тиэрдиэхтээх.

Ийэҕэ таптатала күүһүрэр.

Уруһуй “Мин ийэм”

56

Уустаах Избеков «Оотуй уонна Тоотуй».

1

Оруолга киирэн туран ааҕаары ирдээһин. Сэрии алдьархайын тириэрдии. Туһааннаах литературалары ыйан биэрии. Кинигэни кытта үлэлиир үөрүйэхтэрин үөскэтии.

Оруолларынан ааҕыы.

Драма суолтатын, уратытын билиэхтээх.

Оруолларынан үллэстэн ааҕыы. Ыйытыыга толору эппиэти бэлэмниир. Хас биирдии уобараска мэтиритэтин оҥорор.

Айымньыны истээччигэ тиэрдэрдии ааҕар кыахтанар

57

58

«Оотуй уонна Тоотуй кэпсэтиилэрэ».

Ма±алай М³рµ³н албыныгар киирэ сы´ыылара.

1

Айымньы геройдарын толкуйдарынан кэпсиир үөрүйэхтэнэр.

Олоххо туһалааҕы оҥоҥрорго дьулуһар буолар.

59

«Саллаат махтала».

1

Албын уонна чиэһинэй буолуу утарыта турар суолталарын чэпчэкитик араарар буолар.

60

«Оотуй уонна Тоотуй хорсун бы´ыылара».

1

Хорсун быһыы тугун билиэхтээх

61

А.Кривошапкин. «Таба хайдах дьиэтийбитин ту´унан».

1

Таба туһунан билиһиннэрии. Айымньы ис хоһоонун илдьиритэр ыйытыылары биэрии.

Тус санаатын этинэр. Тылын-өһүн таба туһанар, айымньыны бэйэтэ ааҕар, ыйытыылары бэлэмниир.

Айымньы ааҕааччы олоҕор туох туһалааҕын толору өйдүөхтээх.

62

Андрей Кривошапкин «Ма²ан таба».  

1

Айымньыны оҕоҕо тиэрдии. Таба иитэр хоту олохтоохторун олохторун-дьаһахтарын оҕо билэригэр тирэх ууруу.

Кэтээн көрүөхтээх, болҕомтолоохтук ааҕар, айымньыга кылгас былаан оҥоруу.

Киһиэхэ тиэрдэрдии кэпсиир буолуохтаах. Айымньы ис хоһоонун толору өйдүүр буолар.

63

Платон Ламутскай «Сир иччитэ».

1

Айымньы тутулун быһаарыы. Литератунай өйдөбүл  (терминнэри) быһаарыы.Быһаарыылаах ааҕыы, тыллары быһаарыы. Айымньыны ааҕыы, билсиһии.

Айымньы тутулун араарар, айымньы аатын, тиэмэтин толору ырытар буолуохтаах.

Кэпсиир, тус санаатын толору этинэр, ыйытыыга эппиэттиир буолар.

64

Гаврил Курилов-Улуро Адо. «Юко кэпсээннэрэ».

1

Таба туһунан билиһиннэрии. Айымньы ис хоһоонун илдьиритэр ыйытыылары биэрии.

Тус санаатын этинэр. Тылын-өһүн таба туһанар, айымньыны бэйэтэ ааҕар, ыйытыылары бэлэмниир.

Айымньы ааҕааччы олоҕор туох туһалааҕын толору өйдүөхтээх.

65

Мария Федотова - Нулгынэт. «Сµлтэкээн чо±о».

1

Айымньы тутулун быһаарыы. Литератунай өйдөбүл  (терминнэри) быһаарыы.Быһаарыылаах ааҕыы, тыллары быһаарыы. Айымньыны ааҕыы, билсиһии.

Айымньы тутулун араарар, айымньы аатын, тиэмэтин толору ырытар буолуохтаах.

Кэпсиир, тус санаатын толору этинэр, ыйытыыга эппиэттиир буолар.

66

Суруйааччылар олохторунан, айар үлэлэринэн тургутук

1

Билиитин бэрэбиэркэлииргэ тоҕоостоох ыйытыылары таҥыы.

Сылы быһа тугу билбитин хатылыыр. Толкуйдуур, кинигэттэн, араас литератураттан эппиэттэри көрдүүр.

Бэйэтин билиитигэр эрэллээх буолар.

67

Хоту дойду суруйааччылара

1

Хоту дойду суруйааччыларын туһунан оҕо бэйэтэ булан сонуннары хомуйарын ситиһии.

Хатылыырга кэпсиир, толору эппиэти биэрэр кыахтаах буолуохтаах

Чинчийэр дьоҕура сайдар.

68

Сыллааҕы хатылааһын

1

Хатылааһын ыйытыылара.

Билбитин барытын санаан этинэр, ээппиэттиир.

№

Тиэмэ

Чааһа

Учуутал дьайыыта

Үөрэнээччи сатабыла

Ылыахтаах сатабыла

Дь / үлэ

Күнэ дьыла

Туолбута

Саха тыла – төрөөбүт тылбыт

1

Тыл омук быһыытынан сайдарга туох суолталааҕын ыйыталаһыы

Тыл туһунан санаатын этинэр.

Санаатын этинэ үөрэнэр. Бэйэтин толкуйун толору көмүскэнэр буолуохтаах

Санааны сурукка тиһии

1.09

Сэргэстэһэр уонна хоһулаһар бүтэй дорҕооннор

1

Урут барбыты хатылыыр сорудахтары бэлэмниир. Санатар сыаллаах үлэ

Урут билбитин этинэр. Эрчиллиилэри толорор.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар. Билэрин толору эппиэттииргэ үөрэнэр. Оҕолор иннилэригэр эппиэттэһэр буолар.

2.09

Тыл хонуутугар айан

1

Сорудахтары бэлэмнээн кэлии

Толкуйдуур. Бэйэтин санаатын этинэр. Саҥаны тобулар.

Саныыр санаатын толору толлугаһа суох этинэр. Бэйэтин билиитигэр эрэнэр.

3.09

Тыл састааба – хатылааһын, санатыы

1

Урут барбыты хатылыыр сорудахтары бэлэмниир. Санатар сыаллаах үлэ

Урут билбитин этинэр. Эрчиллиилэри толорор.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар. Билэрин толору эппиэттииргэ үөрэнэр. Оҕолор иннилэригэр эппиэттэһэр буолар.

8.09

Дорҕоон суолтата

1

Дорҕооннору санатыһыы. Бүтэй уонна аһаҕас дорҕооннору санатыһыы. Уратыларын араара үөрэнии.

Уратыларын араара үөрэнэр.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар. Билэрин толору эппиэттииргэ

9.09

Диктант “Отуу уота”

1

Тиэкиһи бэлэмниир. Оҕолор үлэлиир таһымнарын үөрэтэр.

Сөпкө суруйарга үөрэнэр. Алҕастарга үлэлэһэр.

Алҕаһы була үөрэнэр.

10.09

Лексика өйдөбүлэ. Тыл эйдэбулэ, суолтата.

1

Лексика өйдөбүлүн билиһиннэрии. Тылдьыт арааһын били. Тыл суолтатын быһаарыы, сөпкө туттарга үөрэтии.

Саҥа өйдөбүлү биллэрии. Тыл суолтатын сөпкө туттарга үөрэтии.

Тылы суолтатынан билиэхтээх

15.09

Тыл грамматическай суолтата.

1

Хас биирдии тыл лекс-й суолтатын быһаарытынан булар сорудахтары биэрии.

 Толкуйдуур дьоҕуру сайыннарыы. Тылдьыт көмөтүнэн тылы ырытыахтаах.

16.09

Айар үлэ “Көмүс күһүн”

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

17.09

Элбэх уонна биир суолталаах тыллар

1

Тылы ырыттарыы. Араас халыыптаах эрчиллиилэри биэрии.

Хас биирдии тыл суолтатын быһаарыахтаах. Бэйэтэ толору ырытар, араарар буолар.

Тылын баайа хаҥыыр.

22.09.

Тыл көнө уонна көспүт суолтата

1

Тыл көнө уонна көспүт суолтатын быһаарыы.

Суолталарынан тиэкискэ туһанар, наардыыр. Тиэкистэн туһааннаах холобурдары булар.

Тылын баайа хаҥыыр

2-лии холобурга этии

23.09

Тыл оонньуута Дифтоннар

1

Оҕо болҕомтотун, көҕүн уһугуннарар сорудахтары бэлэмнээһин.

Учебник. Тылдьытынан туһаныы, тыл ситимигэр киллэрии. Тиэкистэн биир, элбэх суолталаах тыллары бэйэтэ булар, лекс-й суолтатын быһаарар, тыл ситимигэр киллэрэр буолар.

Тыл саппааһа хаҥыыр

24.09

Тыл көнө уонна көспүт суолтатыгар хатылааһын

1

Тыл көнө уонна көспүт суолтатын быһаарыы.

Суолталарынан тиэкискэ туһанар, наардыыр. Тиэкистэн туһааннаах холобурдары булар.

Тылын баайа хаҥыыр

29.09

Омоним

1

Омоним лексическэй суолтатын быһаарыы. Саңарарсаҥаҕа, уус-уран айымньыга омонимы булуу, быһаарыы.

Омониы тиэкискэ сатаан туттуу. Омоним лекс-й суолтатын быһаарар. Саҥарар саҥаҕа сатаан туһанар буолар. Быһаарыы. Тылдьытынан үлэ холобурдарын көрдөрөр.

Урут билбэтэҕин билэр. Санаатын этинэр. Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

5 холобур сурунан кэлии

30.09

Диктант “Кырынаас”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

1.10

Антоним

1

Антонимы булуу. Паараласпыт тылы үөскэтии. Саҥарар саңаҕа таба туһаныы

Утарыта суолталаах тыллары туттуу. Паараласпыт тыллары таба туһанар, үөскэтэр, саҥарар саҥаҕа, тиэкискэ судургутук туһанар буолар.

Урут билбэтэҕин билэр. Санаатын этинэр. Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

26 эрчиллии

6.10

Синоним

1

Синоним суолтатын быһаарыы, кэккэтин ситэрии. Сүрүннүүр тылы булуу.

Синонимы таба туттуу. Толкуйдуур дьоҕуру сайыннарыы. Синоним этигэн күүһүн араас истиилгэ туттуохтаах.

29 эрчиллии

7.10

Диктант “Хорсун быһыы”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

8.10

Синонимы саҥарар саҥаҕа туттуу.

1

Синонимы суолтатынан 4 бөлөххө араарыы.

Саҥарар саҥаҕа араастарын туттуу. Уус-уран ойуулуур-дьүһүннүүр холобуру айан, этии толкуйдуур, тиэкискэ туһанар.

Урут билбэтэҕин билэр. Санаатын этинэр. Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

31эрчиллии

13.10

Толору синоним

1

Түөлбэ, киирии тыллары араартарыы, атынынан солбуйар сорудахтары биэрии

Тылдьытынан үлэ. Синоним кэккэтин булуохтаах. Синоним кэккэтин булар, сүрүннүүр тылы араарар, синоним кэккэтигэр тылы суолтатынан сааһылыыр буолар.

Кроссворд таайыыта

14.10

Аахпыттан суруйуу

“Ийэҕэ таптал”

Тиэкиһи чуолкайдык ааҕыы. Хос быһаарыы, кэпсэтиһии. Өйдөммөт тыллары быһааран биэрии.

15.10

Дэгэт синоним

1

Дэгэт синонимтан өйдөбүлү санааны ордук чопчу быһаарар тылы талан суруйуу.

Синоним этигэн күүһэ.

Урут билбэтэҕин билэр. Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

36эрчиллии

20.10

Стиль синонима

1

Стиль синонимын этиигэ сөпкө туһаныы.

Истиилгэ таба туһаныы. Эрчиллиилэри толоруу. синонимы этиигэ туһанар.

39 эрчиллии

21.10

Айар үлэ “Хаар” (Хоһоон)

1

Оҕо айар дьоҕурун уһугуннарар тиэмэни талыы. Былаан оҥорон биэрии. Оҕо тугу, туохха сыһыаран суруйуон сөбүн толору быһаарыы.

Саныыр санаатын сурук тылынан толору биэрэргэ дьулуһуу.

Айар дьоҕура сайдар.

22.140

Тыл лексическэй суолтата

1

Уус-уран ойуулуур-дьүһүннүүр холобуру айан этии толкуйдааһына, тиэкискэ туһаныы

Тыл көспүт суолтатын сөпкө туттуу.  Уус-уран сиһилиир ньыма арааһыгар күспүт суолталаах тыллары ыйар, тиэкискэ туһанар.

Санаатын этинэр.

27.10

Хонтуруолунай диктант “                     ”

1

Ылбыт билиини бэрэбиэркэлээһин

Суругунан үлэ. Ылбыт үөрүйэҕи туһаныы.

Эппиэтинэстээх, болҕомтолоох буолар

Ситэрии.

28.10

Урут барбыты хатылыыр тургутук.

1

Сыыһаларга улэ.

Этии чилиэнинэн тардыы.

4 арааска 2-лии холобур

29.10

Этии. Этии тиибэ

1

Этии арааһын быһаарыы,сурук бэлиэтин таба туттуу.

Этиини бэйэ-бэйэтиттэн араарыы. Холобурдарынан чиңэтии.

56 эрчиллии

10.11

Тыл ситимэ

1

Этииттэн тыл ситимин араарыы,баһылатар тылы быһаарыы.

Тыл ситимин оҥорор, этиигэ киллэрэр, тутах тылтан ыйытыы туруорар.

Урут билбэтэҕин билэр. Санаатын этинэр. Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

61 эрчиллии

11.11

Диктант “Ыалдьыт”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

12.11

Этии тутаах чилиэннэрэ. Туһаан уонна кэпсиирэ.

1

Этииттэн этии тутаах чилиэннэрин булуу.

Боппуруоһу сөпкө туруоран булалларын ситиһии.

Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

63 эрчиллии

17.11

Этии ойо5ос чилиэннэрэ. Быһаарыы

1

Этииттэн быһаарыыны булуу.

Боппуруоһун, холобурдарынан биллэрии. Этии тутаах уонна ойоҕос чилиэннэрин ыйытыы туруоран булар.

71 эрчиллии

18.11

Тыл баайын хаҥатар тургутук

Сахалыы тылдьыттары кытта билиһиннэрии. Тылдьыт арааһын араарарга үөрэтии

Тылдьытынан сатаан үлэлиир. Эргэрбит тыллары булан ылар, быһаарыыларын устуу, саҥа чаастарынан тыллары быһаарыыларынткытта устуу.

Тылдьытынан үлэлиир сатабылланар

19.11

Толоруу

1

Этииттэн толорууну булуу

Падеж боппуруостара, ону үөрэтии. Учебниктан эрчиллиилэри толоруу

Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

74 эрчиллии

24.11

Сиһилии

1

Этииттэн сиһилиини булуу

Сиһилии боппуруостара Холобурдарынан чиҥэтии. Араас этиигэ сиһилиини сыыһата суох булар.

Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

Схемананэтиитолкуйдааһына

25.11

Дорообо, туох сонун - сэһэргэһии

1

Тоҕоостоох ыйытыылары бэлэмниир

Атын оҕолорго ыйытыылары биэрэгэ холонор. Уустук ыйытыылары биэрэргэ үөрэнэр. Киһини толкуйдатар ыйытыылары бэлэмниир.

Саныыр санаатын толлугаһа суох этинэр буолуохтаах.

26.11

Этии чилиэннэрин хатылыыр уруок.

1

Тиэмэни чиҥэтии

Этии чилиэннэрин этииттэн булан ылыыларын ситиһии. Карточка оҥоруу

Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

Холобурдары булуу

01.12

Биир уустаах чилиэннэрдээх этии.

1

Этиигэ, тиэкискэ биир уустаах чилиэннэри булуу, сурук бэлиэтин сөпкө туруоруу.

Үөрэтии, холобурдары таҥыы. Этиигэ б.у.ч. эбэр, сурук бэлиэтин туруорар, ис хоһооно хайдах уларыйарын билэр, болҕойон көрөр, араарар .

Билиитин атын оҕоҕо судургутук тиэрдэргэ, санаатын этинэргэ үөрэнэр.

92 эрчиллии

1.12

Хоһоон айыыга рифмэ, ритм

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

3.12

Туһулуулаах этии

1

Этиигэ туһулууну булуу, сурук бэлиэтин таба туруоруу.

Туһулуулары оҥоруу, тутта үөрэнэр. Бэйэтин холобурдарын булларыы. Этиигэ ыйытыыыны туруоран туһулууну булар.

Интонациялаахтык ааҕар буолар

100 эрчиллии

8.12

Судургу уонна холбуу этиилэр

1

Судургу уонна холбуу этиини тутаах чилиэннэринэн быһаарыы.  Уратыларын өйдөтүү.

Судургу уонна холбуу этиилэр уратыларын табан араарар. Тэнийбэтэх этиини тэнитэр. Этиигэ сурук бэлиэтин табан туһанар.

Этиини холкутук ырытар

9.12

Айар үлэ “Саҥа дьыл иһэр”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

10.12

Этиини ырытыы бэрээдэгэ

1

Этиини ырыта үөрэнии

Этиини ырытарга үөрүйэҕи иҥэрии.

Эппиэтинэстээх, болҕомтолоох буолар

Этии толкуйдааһына

15.12

Сирэй саҥа

1

Сирэй саҥалаах этиини араарыы, сурук бэлиэтин туруоруу

Сурук бэлиэтин сөпкө туруорарга эрчиллии. Сирэй саҥалаах этиини араарар, сурук бэлиэтин туруорар.

16.12

Сирэй саҥаны чиҥэтэр диктант “Көтөрдөр мунньахтар”

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

Холобурда онор.

17.12

Хонтуруолунай диктант “                  ”

1

Улуустан кэлэр сорудахтаах диктант. Оҕолору турукка киллэрии. Тиэкис ис хоһоонун быһаарыы.

Суругунан үлэлииллэр. Болҕомтолоро күүһүрэр.

Эппиэтинэстээх.

22.12

Диалог. Диалогка сурук бэлиэтэ.

1

Диалогу сирэй саҥаттанараарыы, тиэкискэ диалогу таба туһаныы

Диалогу сирэй саҥаттан, араарар, сурук бэлиэтин сөпкө туруорар. Тиэкискэ диалогу таба туһанар.

Дьону кытта холкутук кэпсэтэр, иннин быһаарсар буолар.

23.12

Хатылааһын. Сирэй саҥаҕа сурук бэлиэтэ.

1

Барбыт тиэмэҕэ хатылыыр эрчиллиилэр.

Барбыты чиҥэтии.

24.12

Саҥа дорҕоонноро үөскүүр усулуобуйалара

1

Саңа теманы быһаарыы. Саҥа органнарын билии

Дорҕооннору хатылааһын, саҥа артик.эрчиллии. Таблица оҥорор.

Эппиэтинэстээх, болҕомтолоох буолар

Ааҕыы

12.01

Алфавит

1

Сахалыы алфавит историятын, бэрээдэгин билии.

Алфавиты ааҕыы.

Эппиэтинэстээх, болҕомтолоох буолар. Толкуйдуур дьоҕура сайдар.

Алфавиты өйгө үөрэтии

13.01

Суругунан үлэ. “Саҥа дьыл туһунан санаалар”

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

14.01

Аһаҕас уонна бүтэй дорҕооннор

1

Дорҕоон наарданыытын билии

Таблица көмөтүнэн дорҕооннору араара, наардыы үөрэнэр. Тылга сыһыарыы эбиллэригэр аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиитин сокуонун тутуһан, таба саҥарар, суруйар.

Дорҕооннору таба саҥарар.

Кроссворд таайыыта

19.01

Кылгас уонна уһун аһаҕас дорҕооннор

1

Уһун аһаҕас дорҕоонноох тыллары таба суруйуу.

Б/д. тахсар у а/д тыллары, кылгас а/д тыллары булларыы. Саҥарарга тыл хамсыырынан сирдэтэн, илин-кэлин, киэҥ-кыараҕас, уос-айах дорҕооннорун араарар.

128 эрчиллии

20.01

Кроссворд, сканворд

1

Оҕолорго сорудаҕы быһаарыы. Тиэмэлэринэн наардаан үөрэтии.

Сүбэлэһэн, бөлөҕүнэн үлэлииллэр.толкуйдууллар. тылы таба түбэһиннэрэргэ толкуйдуур дьоҕурдара түргэтиир.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар

21.01

Дифтоннар

1

Дифтоннар үөскүүр усулуобуйаларын билии

Уустук дорҕоону өйдөтүү. Учебникка тирэҕирэн суруйуу.

Кроссворд оҥоруу.

26.01

Аһаҕас дорҕооннору наардааһын

1

Аһаҕас дорҕоон наарданыытын, систиэмэтин билии.

Айах, уос көмөтүнэн араарарга үөрэтии. Учебнигынан сиртэиэн таблица оҥоруу

Тылларыбулуу

27.01

Айар үлэ “Арай мин аптаах буолуум”

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

28.01

Аһаҕас дорҕооннор дьүөрэлэһэр сокуоннара

1

Тылга дорҕоон эбиллэригэр аһаҕас дорҕоон дьүөрэлэһиитин сокуонун тутуһан таба саҥарыы, суруйуу.

Өрө, хардарыта, төттөрү ассимиляциялары дуоскаҕа холобурдааһын. Учебник, таблица

136 эрчиллии

2.02

Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннор.

1

Ньиргиэрдээх уонна ньиргиэрэ суох бүтэй дорҕооннору араарыы Аһаҕас дорҕооннор сабыдыалларынан бүтэй дорҕооннору таба суруйуу.

Саҥаран үөрэтии. Таблица көмөтүнэн дорҕооннору наардыы үөрэнэллэр. Быраабылалары сурунуу, холобурдарынан чиҥэтии.

Дорҕоону билэр.

Тылларыбулуу 142 эрчиллии

3.02

Диктант “Доҕордуулар”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

4.02

Бүтэй дорҕооннор аһаҕас дорҕооннор сабыдыалларынан солбуллуулара.

1

Бүтэй дорҕоон бары сокуоннарын биллэрии. Араас көрүҥнээх эрчиллиилэри толорторуу.

Эрчиллилэри толорор. Дорҕооннорго бэйэтин холобурдарын аҕалар.

9.02

Бүтэй дорҕооннор дьүөрэлэһэн туруулара

1

Бүтэй дорҕооннор дьүөрэлэһэр сокуоннарын билии

Быраабылалар онно олоҕуран холобурдар. Схема оҥоруу

Тылы таба суруйар.

147эрчиллии

10.02

Айар үлэ “Саас иһэр”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

11.02

Бүтэй дор5ооннор хоһулаһан туруулара

1

Хоһуласпыт бүтэй дор5оонноох тыллары таба суруйуу.

Хоһуласпыт б/д тыллары булларыы, этиилэри толкуйдатыы.

Таба суруйарга үөрэнэр

155эрчиллии

16.02

Дорҕооннорго хатылааһын

1

Бүтэй дор5ооннор дьүөрэлэһэр сокуоннарынбилэрии

Быраабыланы ааҕа билиэхтээх, холобурдары таҥар, схема оҥорор.

Билиитин чиҥэтэр.

17.02

Фонетическай ырытыылаах тыл диктана

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

18.02

Тыл састааба. Тыл олоҕун уонна сыһыарыытын өйдөбүлэ.

1

Тыл оло5ун, сыһыарыытын араарыы. Үөскэтэр уонна уларытар сыһыарыыны быһарыы

Араарарга эрчийии , холобурдарынан теманы быһаарыы. Учебник, таблица

159 эрчиллии

23.02

Саха тылын орфографията

1

Саха тылын орфографиятын историятын билии. Тылдьытынан үлэ

Тыллары таба суруйарга эрчиллии. Учебник. Тылдьытынан үлэлиир үөрүйэ5и иңэрии. Учебник. Орфографическай тылдьыт

165 эрчиллии 170 эрчиллии

24.02

Тыл саппааһын байытар тыл оонньуута

1

Оҕолорго сорудаҕы быһаарыы. Тиэмэлэринэн наардаан үөрэтии.

Сүбэлэһэн, бөлөҕүнэн үлэлииллэр.толкуйдууллар. тылы таба түбэһиннэрэргэ толкуйдуур дьоҕурдара түргэтиир.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар

25.02

Орфографическай тылдьыттар, кинилэр суолталара

1

Тылдьыт киһи олоҕор туһатын өйдөтүү. Тылдьыты ким оҥорорун быһаарыы.

Биирдиилэригэр тылдьыты биэрэн, тыллары көрдөтүү. Эрчиллиилэри толорор.

Толкуйдуур дьоҕура сайдар.

Сыһыарыы аһаҕас дорҕоонун таба суруйуу

1

Киирии тылларга сыһыарыы а/д таба суруйуу. Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билии

Орфографическайтылдьыт,

176, 190 эрчиллии

1.03

Айар үлэ “Мин сөбүлүүр дьиэм кыыла”

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

2.03

Аһаҕас дорҕооннорунан саҕаланар сыһыарыы иннигэр тыл олоҕун таба суруйуу.

1

Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билии

Орфографическай тылдьытынан үлэлиир. Киирии тыыларга сыһыарыы эбиллитигэр уларыйар сокуоннарына эрчиллиилэри толорор.

198 эрчиллии

3.03

Киирии тыл олоҕун бүтэһик дорҕоонун түһүүтүн таба суруйуу

1

Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билии

Учебник. Орфографическайтылдьыт

201 эрчиллии

8.03

Аахпыттан суруйуу “Аптаах тыл”

Быраабыланы тутуһан суруйуу

Тугу истибитин суруйар.

Истэн суруйар дьоҕура сайдар. Толкуйдуур, тылы, этиини наардыыр үөрүйэҕэ сайдар

9.03

Тыл олоҕор аһаҕас дорҕоон эбиллиитин таба суруйуу

1

Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билии

Бэйэ холобурдарынан быраабыланан сирдэтэн холобурдааһын. Учебник. Орфографическайтылдьыт

208 эрчиллии

10.03

Бүтэй дорҕооннор сэргэстэһиилэринэн  бүтэр тыллар олохторун уларыппакка суруйуу

1

Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билии

Холобурдар, чиҥэтэр эрчиллиилэр. Учебник. Орфографическайтылдьыт

211 эрчиллии

15.03

Суругунан үлэ

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

16.03

Сымнатар бэлиэ түһэр уонна түспэт түбэлтэлэрэ

1

Тыллары таба суруйуу. Быраабыланы билэллэрин ситиһии.

Холобурдар, чиҥэтэр эрчиллиилэр. Орфографическай тылдьытынан холкутук үлэлиир, туһанар

215 эрчиллии

17.03

Холбуу тыллар

1

Холбуу тыллары таба суруйуу, ал5аһы булан көннөрүү

Холбуу тыллар-лексическэй ситим, тылы таба талан этиигэ туһанар.

226 эрчиллии

5.04

Киирии тыллары чиҥэтэр диктант

1

Сахалыы тылдьыттары кытта билиһиннэрии. Тылдьыт арааһын араарарга үөрэтии

Тылдьытынан сатаан үлэлиир. Эргэрбит тыллары булан ылар, быһаарыыларын устуу, саҥа чаастарынан тыллары быһаарыыларын кытта устуу.

Тылдьытынан үлэлиир сатабылланар

6.04

Тылы көһөрүү

1

Тылы көһөрүү быраабылатын билии

Текси сүһүөҕүнэн араарыы, быраабыланы тутуһуу. Учебник

230 эрчиллии

7.04

Фонетическай ырытыы

1

Тыллары дорҕооннорунан ырыта үөрэтии.

Карточка оҥорор. Нуучча тылын сабыдыалынан саха тылын орфоэпиятын нуорматын кэһии түбэлтэтин арааран истэр.

12.04

Суругунан үлэ

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх диктаны талыы. Сорудахтаах оҥоруу.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, эбии сорудаҕы толоруохтаах.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

13.03

Текст өйдөбүлэ, тутула

1

Текст тутулунсатаанараарарга үөрэтии. Эрчиллиилэри быһаарыы. Толкуйдуур дьоҕурун сайыннарар эрчиллиилэри биэрии.

Тиэкискэ этии хайдах ситимнэспитин быһаарар, хас да этиини сатаан ситимниир.

Сорудахтарытолоруу

19.04

Текскэ этии ситимэ, текскэ этиилэр ситимнэһэр ньымалара

1

Ситимниир ньымалары биллэрии

Текст айыы,этиилэр ситимнэһиилэрин быһаарыы. Эрчиллии көмөтүнэн

Текст этиитинырытыы

20.04

Айар үлэҕэ былаан оҥоруу

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

21.04

Тиэкис тиэмэтэ уонна сүрүн санаата.

1

Тиэкиһи ырытыы

Сүрүн санааны текстэн булан ылар. Тиэмэтин таайар, былаан оҥорор. Эрчиллилэри толорор

Сорудахтарытолоруу

26.04

Эпиграф. Бэргэн этиилэр.

1

Тиэкискэ аналлаах бэргэн этиилэри таҥар. Бэргэн этиилрэ диэн туохтарын

27.04

Текст былаана

1

Уустук уонна тэнийбит былаан оҥотторуу

Тиэкиһинэн үлэ. Тылы-өһү ырытар, былаан оҥорор.

Тиэкисбылааныноңоруу

28.04

Аахпыттан суруйуу “Чөөчө”

1

Быраабыланы тутуһан суруйуу

Тугу истибитин суруйар.

Истэн суруйар дьоҕура сайдар. Толкуйдуур, тылы, этиини наардыыр үөрүйэҕэ сайдар

3.05

Тиэкис тиибэ.

1

Тиэкис тиибин таба быһаарыы

Холобурдарынан биллэрии, араарарга үөрэтии.

Тиэкиһиырытыы

4.05

Ойуулааһын

1

Айылҕа көстүүтүн тылбаайн туһана уус-уран этиилэри толкуйдуур. Тиэкис суруйар. Ойуулуу-дьүһүннүүр ньыманы туһанар.

5.05

Айар үлэ “Мин сөбүлүүр идэм”

1

Оҕо олоҕор чугас тиэмэлээх айар үлэ тиэмэтин талыы.

Тылы таба суруйарга дьулуһуохтаах. Алҕастарын таба булуохтаах, айар үлэҕэ элбэх тылы сыымайдыы үөрэнэр. Этиини таҥар үөрүйэхтэрэ сайдар.

Тылы алҕаһа суох, таба суруйарга дьулуһар буолар.

6.05

Сэһэргээһин,

1

Сиһилиир ньыманы үөрэтии. Сэһэргиир үөрүйэҕин уһугуннарыы.

Текст айыыта, этиилэр ситимнэһиилэрин ырытар

Сэһэргээһиҥҥэ тиэкис булуу

10.05

Тойоннооһун

1

Тиэкиһи дакаастаан суруйарга үөрэнии

Текст сурун санаатын ылан дакаастыырга үөрэнии

Хатылааьынна бэлэмнэн

11.05

Диктант

1

Таба суруйар үөрүйэҕин   сайыннарар.

Оҕо өйүн үлэтэ сайдар. Толкуйдуур дьоҕурун сайыннарар.

12.05

Тиэкиһи сиһилии ырытыы

1

Хатылаа

17.05

Хатылааһын. Этии чилиэнинэн ырытыы

1

Этиилэри ырытыы, тест толоруу . Билиини бэрэбиэркэлээһин

Эрчиллиилэри толоруу, эбии сорудахтары толоруу.Суругунан үлэ

Хонтуруолунайга бэлэмнэн.

18.05

Тыл хонуутугар айан – остуоруйа тылыгар

1

19.05

Айар үлэ “Самаан сайын кэлэн иһэр”

1

Билиини тургутуу

Суругунан улэ

24.05

Үлэни ырытыы.

1

Сыыһаларга үлэ, өйдөөбөтөҕү санатыьыы.

Суругунан үлэ

Сайын эрчиллиилэр.

25.05

Саныыр санаам ситимэ “Киһи биирдэ олорор”

1

26.05