Рабочая программа по татарскому языку и литературе для русскоязычных учащихся 8 класса
рабочая программа (8 класс) по теме

Закирова Римма Шавкатовна
Опубликовано 28.12.2016 - 21:47 - Закирова Римма Шавкатовна

Рабочая программа по татарскому языку и литературе для русскоязычных учащихся 8 класса составлена по работе с учебниками Р.З.Хайдаровой

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфлары өчен дәреслек буенча төзелгән547.5 КБ

Предварительный просмотр:

                                                                                                 

 “Каралды”                                                      “Килешенде”                                                                                   “Расланды”

Татар теле һәм әдәбияты                                  МБГББУ“Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”            МБГББУ “Матюшино урта гомуми

укытучыларының ММБ җитәкчесе               укыту  һәм тәрбия эшләре буенча директор урынбасары           белем бирү мәктәбе”директоры

_______________ /  Р.В.Загирова/                  ________________ /Шәрәфеева Р.Ә./                                           _______________ /Шәрәфеев И.Ә./

МБ утырышы беркетмәсе №___                        ___  ______  номерлы боерык

“___” ____________ 2016 нчы ел                  “___” ____________ 2016 нчы ел                                                  “___” ___________ 2016 нчы ел                              

                                                                                           

8 нче сыйныфта (рус төркеме) татар теленнән эш программасы

Төзеде: МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”

II квалификацион категорияле татар теле һәм әдәбияты

укытучысы Закирова Римма Шәүкәт кызы

Педагогик киңәшмә утырышында каралды

Беркетмә №__   “____”  __________  2016 нчы ел

2016-2017 нче уку елы

  1.         Аңлатма язуы.

                    Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:

1. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (Федеральный закон от 29.12.2012 N 273-ФЗ "Об образовании в Российской Федерации" )

2. “РФның халык телләре турында” 126-ФЗ нчы номерлы федераль законы” ( 24.07.1998).

3. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы  приказы, 30 нчы август  2013 нче ел, №1015("Об утверждении Порядка организации и осуществления образовательной деятельности по основным общеобразовательным программам - образовательным программам начального общего, основного общего и среднего общего образования").

4. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы  приказы  31 нче  март, 2014 нче ел №253(«Об утверждении федерального перечня учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего и среднего общего образования).

5. “Мәгариф турында”  Татарстан  Республикасының    Законы (Закон Республики Татарстан  “Об образовании” № 68-ЗРТ  от  22  июля 2013  года, статья 8).

6.  “Татарстан  Республикасының халык телләре турында”  Законы (Закон  Республики Татарстан от 08.07.1992 №1560-XII (ред. От 03.03.2012 г.) «О государственных языках  Республики Татарстан  и  других  языках  в  Республике  Татарстан»).

7.  Татарстан Республикасында  2012-2020 нче елларда  фән  һәм  мәгариф  үсеше  турында “ Дәүләт  программасы.

8.  2010-2015 нче елларда Татарстан Республикасында мәгарифне үстерү стратегиясе “Киләчәк” программасы.

9. «2014-2020 елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү» дәүләт программасы.

10.        СанПиН 2.4.2.2821-10 «Гомуми белем бирү учрежденияләрендә укыту өчен шартлар һәм укытуны оештыруга санитар-эпидеомиологик таләпләр» (РФның баш дәүләт санитар табибының 189нчы номерлы карары (29.12.2010)

11. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының  приказы, 09.07.2012 №4154/12(«Об утверждении регионального базисного учебного плана для образовательных учреждений Республики Татарстан, реализующих программы начального общего и основного общего образования)

12.Татар  теленнән гомуми белем бирүнең вакытлы дәүләт стандарты , 2008ел

13. Рус телендә  сөйләшүче  балаларга  татар  теле  һәм  әдәбиятын  укыту программасы   (Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова,К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова), Казан, 2013  нче  ел.

14.Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008 ел.

15. МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе” “Эш программасы” турындагы нигезләмәсе(2016 ел).

16. МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”2016-2017 нче уку елына укыту планы (29.08.2016 ел).

Татарстан Республикасы Конституциясенең 4 нче маддәсе һәм “Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы” Закон нигезендә татар һәм рус телләре – тигез хокуклы дәүләт телләре булып тора.   Татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү телне аралашу чарасы, шулай ук укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын  формалаштыру ысулы буларак үзләштерүдән гыйбарәт.    Татар телен аралашу чарасы буларак үзләштерү нәтиҗәсендә укучылар көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтә үзара аңлашу һәм  хезмәттәшлек итү күнекмәләренә ия булалар.

       Татар теле, танып белү чарасы буларак,  укучыларның фикер йөртү,  интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә, шулай ук  рус телле укучыларны татар халкының мәдәнияте һәм милли үзенчәлекләренә якынайта,  башка халыкларга карата  хөрмәт хисе, толерантлык, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыруга этәрә.  

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары:

- татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;

- программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән якиязмача монологиксөйләм булдыруга ирешү.;

- фразиологик берәмлекләрнең, мәкальләрнең рус эквивалентларын табарга һәм чагыштырырга өйрәтү;

- татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик  яктан дөрес төзергә күнектерү;

- халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы

        Тыңлап аңлау

Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;

сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;

зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән  әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;

Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.

Диалогик сөйләм

Сорау, җавап, килеш(мә)ү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;

аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;

парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;

терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;

татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.

Монологик сөйләм

Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;

конкрет ситуациягә үз карашыңны, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;

монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;

өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;

өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.

Уку

Программада тәкъдим ителгән текстларны, татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;

текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;

таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;

таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.

 Язу

Өйрәнелгән темалар буенча актив куллануда булган  сүзләрне дөрес яза белү;

конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү;

прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстлары (шәхси һәм официаль хатлар, котлаулар һ.б.) яза белү;

үзеңне борчыган проблемага карата үз фикерләреңне язмача җиткерә белү;

тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.

Укытуның эчтәлеге.

 Фонетик нигезләр.
Татар теленә хас булган авазларның әйтелеше, татар һәм рус телләрендә уртак булган,  лексик әйтелешләре белән аерылган авазлар.
Авазларның сүзләрдә, сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә әйтелеше.
 Лексик нигезләр. Синоним һәм антоним сүзләрне сөйләмдә куллану.

 Сүз ясалышы ысуллары. Татар теле һәм рус теленең сүзлек составындагы аермалар.Телнең грамматик нигезләрен өйрәнү.
      Тезмә сүзләрнең ясалышы һәм мәгънәсе турында мәгълүмат бирү(су анасы , кура җиләге, үги ана яфрагы).
      Кушма(яшүсмер, ашказаны) сүзләрне рус телендәге кушма сүзләр белән чагыштырып өйрәнүне дәвам итү. Кушма, парлы, тезмә исемнәрнең ясалышы, аларны сөйләмдә куллану.

Морфология.

 Исем.Берлек сандагы 1нче, 2нче, 3нче зат тартымлы исемнәрне килеш белән төрләндерә белү күнекмәләрен активлаштыру;
      Татар телендә исем ясаучы кушымчалар. Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе. Исемнәрнең ясалышы һәм төрләнеше.

Фигыль. Хәл фигыльнең 4 нче формасы (-ганчы/-гәнче, -канчы/-кәнче) белән таныштыру; -ып, -еп,-п; -гач-гәч/-кач-кәч формаларын сөйләмдә куллану. Исем фигыль формасы белән таныштыру. Сыйфат фигыльнең хәзерге һәм үткән заман формалары белән таныштыру.

Сыйфат.Сыйфат дәрәҗәләре.

Рәвеш. Рәвеш төркемчәләре белән таныштыру, сөйләмдә куллану.

Бәйләгеч сүз төркемнәре.Тезүче (һәм, да-да, әмма, яки) һәм ияртүче (әгәр, шуңа күрә) теркәгечләрне сөйләмдә куллану. Җыючы (һәм, да-да, та-та, ни...ни), каршы куючы (ләкин, ә, әмма), бүлүче (я, яки) теркәгечләре белән җөмләләр төзү күнекмәләрен системалаштыру.

Модаль сүз төркемнәре.Тәрҗемә аша кисәкчәләрнең семантик мәгънәләре белән таныштыру ( да, дә, та, тә; гына/генә, иң, бит, инде).

  1. Синтаксис. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен билгеләргә өйрәтү. Атау җөмләләрне сөйләмдә танып белү.

Рус телендә сөйләшүче балаларның татар теленнән белем һәм күнекмәләрен тикшерү төрләре.

5-9 нчы сыйныфлар

№

Эш төрләре

Сыйныфлар

5

6

7

8

9

1.

Тыңлап аңлау

0,5-0,7 минут

0,8-0,9 минут

1 минут

1,2 минут

1,5 минут

2.

Диалогик сөйләм

5-6 реп-лика

6-7 реп-лика

7-8 реп-лика

9-10 репли

ка

11-12 реп-лика

3.

Монологик сөйләм

7-8 фраза

8-10 фра-за

8-10 фра-за

10-12 фраза

10-12  фраза

4.

Һәр тема буенча ара-лаша белү күнекмә-ләрен ситуатив күне-гүләр аша тикшерү

4

4

4

4

5

5.

Уку

55-60сүз

60-70 сүз

70-80 сүз

80-90 сүз

90-95 сүз

6.

Язу:

Сүзлек  диктанты

8-10сүз

10-15 сүз

15-18 сүз

18-22 сүз

22-25 сүз

Сочинение

5-7 җөм-лә

7-8 җөм-лә

8-9 җөмлә

9-10 җөмлә

10-12 җөмлә

II. Эш программасының эчтәлеге.

Коммуникатив максат

Якынча сөйләм үрнәкләре

Сүзләр һәм сүзтезмәләр

Күп укыган – күп белер (20 сәг.)

“Яхшы уку җиңелме?” проблемасы буенча сөйләшү.

“Яхшы уку һәм яхшы яшәү” проблемасы буенча фикер алышу.

Интернет аша үз белемеңне күтәрү турында сөйләшү.

Татарстанның Милли китапханәсе турында сөйли белү.

Яхшы уку өчен үзеңә күп таләпләр куярга кирәк: дәрестә игътибарлы булырга, көн дә өй эшен эшләргә кирәк. Өй эшен күчерергә ярамый. <...>

Яхшы яшәү өчен яхшы уку кирәкме? Минемчә, ... .

Син интернет белән дусмы?

Рефератка материалны интернеттан алдым.

Татарстанның Милли китапханәсе Казанда урнашкан. <...>

Өлгерә, соңга кала, җитешә, иртәрәк, арый, сүз бирә, сүзендә тора, оныта, вакытында, борчыла, тантаналы, узды, бүлек, ялгышты, хәзинә, ком-пьютерлаштырылган, аралаша, килешү, аңлатмалы сүзлек, мәдрәсә, фарсы, гарәп, эзли, эзи, аралашу, чит ил, килешү, сирәк басма, атаклы.

Мин һәм минем яшьтәшләрем (28 сәг.)

Яшьтәшләрең белән аралашу кагыйдәләре, дуслашу серләре, нинди кызлар һәм малайлар ошавы турында сөйләшү

Яшүсмерләрнең мөнәсәбә-тендә алдашу, ялганлашу кебек күренешләргә үз карашын белдерә белү.

Яшүсмерләрнең файдалы хезмәттә катнашуы, гаилә бюдҗетына үз өлешләрен кертә алулары турында сөйләшү.

Укучылар арасындагы яшь талантлар турында әйтә белү.

Яшьтәшләреңне хөрмәт итәргә, аларга игътибарлы булырга, ... кирәк, Миңа эшчән кызлар,  тәмәке тартмый торган малайлар ошый. <...>

Ялганлашу – начар гадәт. Җиңү ялганга нигезләнергә тиеш түгел.

Җәй көне мин хезмәт бригадасында (хезмәт лагеренда) эшләдем.... . “Яшелләндерүчеләр” бригадасында хезмәт хакы зур булды...  . Көнлек хезмәт хакы ... сум иде.  Мин гаилә бюджетына үз өлешемне кертергә тырышам...

Безнең сыйныфта Оля бик матур җырлый. <…>

аралашу, ялганлашу, һичшиксез, кызара, хата тану, читләшә, гаеп эзли, ялгышын тану, үпкәләшү, мөнәсәбәт, ялгыз, дәрәҗә, иркен, сөйкемле,  тыйнак, ягымлы, сыра, тәмәке, батыр, горур, үз-үзеннән артык канәгать, ант итү, кызыксыну, адым, терелә, көнозын, гарьләнү, елак, көнләшү, чая, кызыксыну, серле, төп роль, хезмәт бригадасы, яшелләндерү, чистарту, хезмәт хакы, гаилә бюджеты, үз өлешем.

Буш вакытымны мин ничек үткәрәм? (Ялган нинди төстә?) (14 сәг)

“Егетлек" проблемасы буенча сөйләшү.

Яраткан музыкаң буенча фикер алышу.

Виртуаль аралашуның төрле ысуллары турында сөйләшү.

Нәрсә ул егетлек? Буш вакытны ничек үткәрү егетлек була ала?

Миңа күбрәк татарча рэп  ошый. Мин “Иттифак” төркеме белән кызыксынам. <...>

Минем интернетта үз сайтым, электрон адресым бар. Мин интернеттан файдалы мәгълүматлар алам. <...>

Тәртипсезлек, көчлелек, өлгерлек, егетлек, тупаслык, эшсезлек, башкаручы, иң, әйләнә-тирә, уртак тел табу, эчке дөнья, уен-көлке, игътибар үзәге, читләшү.

Табигать һәм кеше (Бәхет кайда була?) (10 сәг.)

Табигатькә сак караш турында сөйләшү.

Табигать серләре, табигатьтәге кызыклы күренешләр турында мәгълүмат бирә белү

“Яшел планета” конкурсында, Мин чисталык яратам”, “Кошларга ярдәм” акцияләрендә катнашу турында  сөйләшү.

Ял иткән урынны чиста калдырырга кирәк,  чөнки ... .

Чишмәләр изге урын, ял итү урыны, шуңа күрә ...

Оксана “Яшел планета” конкурсында беренче урынны алды, чөнки ул ... .

көрәшү, ягулык, учак ягу, чүп-чар, пычрату, чишмә, Җир шары, дым саклау, катнаша, җиңә.

Без Татарстанда яшибез (Үткәннәрне онытма син!) (13 сәг.)

Татарстанның урнашкан урыны, климаты, мәйданы, табигый байлыклары турында сөйли белү.

 Казан шәһәрендәге яңа үзгәрешләр турында сөйли белү.

Казанның бүгенге йөзе, архитектура истәлекләре, яңа ял итү урыннары.

Татарстан Европаның көнчыгышына урнашкан.

Казан метросының   Г.Тукай тукталышы миңа ошады. <…> Казанда яңа спорт корылмалары төзелде ... .

Сиңа Бауман һәм С-Петербург урамнарының кайсы күбрәк ошый?  Без аквапаркта ял итәргә яратабыз, чөнки ... .

Европа, көнчыгыш, чикләшә, мәйдан, төньяк, көньяк, күмер, бакыр, балчык, бүгенге йөзе, кайсы, оештырыла, истәлек, корылмалары.

Татарстанның күренекле әдипләре (Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр) (20 сәг.)

Габдулла Тукай, Муса Җәлил Абдулла Алиш  турында сөйли белү. Аларның шигырьләрен яттан сөйләү.

А.Алиш, Галимҗан Ибраһи-мов  турында белешмә бирә белү, әсәрләренең эчтәлеген кыскача сөйләү.

Габдулла Тукай 1886нчы елда мулла гаиләсендә туа. <…>

Муса Җәлил – Советлар Союзы Герое. <…>

Абдулла Алиш – Җәлилнең иптәше.

Мәдрәсә, ятим, үги әби, иҗат итә, ачы язмыш, яланаяк, асрарга, олаучы, гаҗәпләнде, кала, күрше авыл, мәкалә, әдәби әсәр, Бөек Ватан сугышы, әсирлек, тоткынлык, көрәш, төрмә, фашизмга каршы, легионерлар, үлемсез, мәңгелек, дан.

III. Татар теленнән уку-укыту тематик планы

Укыту планында 8 нче сыйныфта  татар теленнән 105 сәгать, атнага 3 сәгать бирелә. Бәйләнешле сөйләм үстерү: _ сәгать.

 Программада бирелгән сәгать саннары татар теле һәм әдәбиятка бүленә.Татар теленннән калган сәгатьләр әдәбиятка багышлана. Программада бирелгән “Буш вакытымны мин ничек үткәрәм?”  темасы дәреслектәге “Ялган нинди төстә?” темасына туры килә;  “Табигать һәм кеше”  темасы дәреслектәге “Бәхет кайда була?” темасына туры килә; “Без Татарстанда яшибез” темасы дәреслектәге “Үткәннәрне онытма син!”  темасына туры килә;  “Татарстанның күренекле әдипләре”  темасы дәреслектәге “Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр” темасына туры килә. Эш программасында да сәгать саннары шул темаларга бүленеп эшләнде.

Планлаштыру “ Коммуникатив технология нигезендә рус телле бабаларга татар теле һәм әдәбият укыту   программа”сы, Казан.Мәгариф,2011ел. ( Төзүчеләре: Р.З. Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева) нигезендә төзелгән

Дәреслек: Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008 ел.

                                                                            

№

               Төп темалар.

   Сәг.

                    Белем һәм күнекмәләр.

1

  Күп укыган – күп белер

20

- хәл фигыль, аның ясалышы, барлык һәм  юклык формаларын  дөрес куллану;

 - тезмә фигыль;

- хикәя фигыльнең үткән, хәзерге һәм киләчәк заманнары;

- шарт фигыль, аның  зат-сан белән төрләнеше

- җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре.

2

 Мин һәм минем яшьтәшләрем

28

- теләк фигыль;

- бәйлек һәм бәйлек сүзләр;

- юклык һәм билгеләү алмашлыклары;

- хәл фигыльнең –ып, -еп, -п формасы;

- исем фигыль;

- сыйфатларның –лы,-ле ясагыч формасы;

 - әйтү максаты буенча җөмлә төрләре;

- җыйнак һәм җәенке җөмләләр;

- бер составлы җөмләләр һәм аларның төрләре.

3

Ялган нинди төстә

14

- сыйфат фигыль, аның заман формалары;

- рәвеш;

- инфинитив;

- хәбәрлек сүзләр.

4

Бәхет кайда була?

10

- исемнәрнең ясалышы;

- бәйлек сүзләр.

5

Үткәннәрне онытма син!

13

- алмашлыклар;

- билгесезлек һәм билгеләү алмашлыклары.

6

Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр

20

- исемнәрнең килеш белән төрләнеше;

- исемнәрнең ясалышы;

- исем фигыль;

- билгесез үткән заман хикәя фигыль;

- ымлыклар.

Барлыгы

105

               Сәгать саны:  барлыгы  -  105сәг.,   атнага  - 3 сәг.

               Планлаштырылган контроль эшләр:   1чир. - 1 ,  II чир  -  1,   IIIчир  -  1,  IV чир  - 2,  барлыгы - 5.

               Диктант :   1чир. - 1,   II чир  - 1, III чир – 0,  IV чир   -1,    барлыгы  - 3.

               Тест:    1 чир.-  0,  II чир -  1, III чир -  2, IV чир  - 0,   барысы - 3.

               Бәйләнешле сөйләм үстерү:   1чир. - 0 ,  II чир  -  1,  III  чир  -  0,  IV чир  - 1 ,  барлыгы  - 2.

IV. Календарь-тематик план

№

Дәрес темасы

Сәг. саны

Эш төрләре һәм

ысуллары

Көтелгән

нәтиҗәлелек

  Үткәрү вакыты.

    План.

Факт.                

Күп укыган - күп белер (20 сәг.)

1

1нче сентябрь – Белем көне.

1

2

Хикәя фигыльнең хәзерге эаман формасы

1

Күнегүләр эшләү

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү

3

Хикәя фигыльнең хәзерге эаман формасы

1

Күнегүләр эшләү

Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү

4

Каюм Насыйриның биографиясе буенча  лексик-грамматик материал

1

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Исем ясаучы

Кушымчаларны кабатлау

5

Каюм Насыйриның "Әбүгалисина" әсәрендәге лексик-грамматик материал

1

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Хикәя

Фигыльнең заман формаларын искә төшерү

6

Хәл фигыль, аның ясалышы

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Хәл фигыль формаларын искә төшерү, сөйләмдә куллана белү

7

Тезмә фигыль

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Тезмә фигыльнең ясалышын искә төшерү

8

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Затланышлы, затланышсыз фигыльләр; билгесез үткән заман хикәя

Фигыльләрне искә төшерү, сөйләмдә куллана белү

9

Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль

1

Билгеле киләчәк

заман хикәя фигыль

 Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Фигыльләрнең ясалышын истә калдыру, сөйләмдә куллана белү

10

Шарт фигыль, аның  зат-сан белән төрләнеше

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Шарт фигыль, аның зат-сан белән төрләнешен искә төшерү

11

Шарт фигыль, аның  зат-сан белән төрләнеше

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Текстан шарт фигыльне табу, зат-санын билгеләү

12

Шарт фигыль, аның  зат-сан белән төрләнеше

1

Күнегүләр эшләү

Текстан шарт фигыльне табу, зат-санын билгеләү

13

В.Нуриевның "Өлгерәм әле" хикәясенең II өлешендәге лексик-грамматик материал

1

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек белән эшли белү

14

В. Нуриев  “Өлгерәм әле" хикәясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу

1

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

15

Диктант

1

Диктант язу

Тыңлап хатасыз яза белү

16

Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Җөмлә кисәкләрен җөмләдә таба белү 

17

“Татарстан Милли китапхасәсе” текстындагы лексик-грамматик материал

1

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Ия белән хәбәр арасында сызык кую очракларын искә төшерү

18

Л. Леронның “Пирамида” әсәренең лексик-грамматик материалы

1

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Хикәя фигыль, бәйлек сүзләрне җөмләләр төзүдә куллана белү

19

“Яхшы уку җиңелме? Темасы буенча сөйләшү

1

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

20

Үз-үзегезне тикшерегез!

1

Мин һәм минем яшьтәшләрем

(28 сәг.)

21

Теләк фигыль формасы

1

Күнегүләр эшләү, таблица белән эш

Таблица белән эшли белү

22

Контроль эш

1

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эшли белү

23

Хаталар өстендә эш

1

Җөмләләр төзү, сүзлек белән эш

Кагыйдәләрне искә төшерү, сүзлек белән эшли белү

24

Н. Гыйматдинованың “Болын патшасы” хикәясенең I-II өлешендәге лексик-грамматик материал

1

Хәл фигыль формалары теләкне белдерүче конструкцияләр

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек  белән эшли белү

25

Бәйлекләр, бәйлек сүзләр

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Бәйлекләрне һәм бәйлек сүзләрне җөмләдән табу һәм аларны җөмлә төзүдә куллану

26

Юклык, билгеләү алмашлыклары

1

Җөмләләр төзү

Күнегүләр эшләү

Юклык, билгеләү алмашлыклары нАңлау

27

-п, -ып/-еп формалы хәл фигыльләрнең юклык формасы

1

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

-п, -ып/-еп формалы хәл фигыльләрнең юклык формасын җөмләләр төзүдә куллана белү

28

Исем фигыль, аның килешләр белән төрләнеше

Исем фигыль, аның

килешләр белән төрләнеше буенча күнегүләр эшләү

Исем фигылҗнең килешләр белән төрләнүен аңлау

29

Исем фигыль, аның килешләр белән төрләнеше

Исем фигыль, аның

килешләр белән төрләнеше буенча күнегүләр эшләү

Исем фигылҗнең килешләр белән төрләнүен аңлау

30

Ш.Галиевның “Безнең йорт малайлары”  әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Сыйфат

Фигыльнең ясалу тәртибен искә төшерү, тексттан таба белү

31

Тест

Мыйстәкыйль эшләү

Белемнәрне тикшерү

32

Ш. Галиевның"Ялгыш адым" шигырендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Исем фигыльнең ясалу тәртибен искә төшерү, тексттан таба белү

33

Исемнәрнең баш килешен сораучы бәйлекләр

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Исемнәрнең баш килешен сораучы бәйлекләрне белү

34

-лы/-ле кушымчасы белән ясалган сыйфатлар

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

-лы/-ле

кушымчасы белән

сыйфатлар ясый белү

35

Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибен аңлау

36

“Безнең йортның подъезды” дигән темага сөйләшү

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Хикәя язу.

37

Әйтү максаты буенча җөмлә төрләре

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Җөмлә төрләрен аера белү

38

Әйтү максаты буенча җөмлә төрләре

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Җөмлә төрләрен таба белү

39

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә куллана белү

40

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә куллана белү, текстан таба белү

41

Диктант

Диктант язу

Тыңлап хатасыз яза белү

42

Бер составлы җөмләләр

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Бер составлы җөмләләрне таба белү.

43

Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмлә төрләре

Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмлә төрләре 

Җөмләләр төзү, күнегүләр эшләү

Бер составлы җөмлә төрләрен аера белү

44

Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмлә төрләре

Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмлә төрләре 

Җөмләләр төзү, күнегүләр эшләү

Бер составлы җөмлә төрләрен аера белү

45

“Минем яшьтәшләрем-дусларым” темасы буенча сөйләшү

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

46

БСҮ.“Минем яшьтәшләрем-дусларым” темасы буенча хикәя язу

Җөмләләр төзү,сүзлек белән эш

Хикәя язу

47

Контроль эш

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эшли белү

48

Хаталар өстендә эш

Җөмләләр төзү, сүзлек белән эш

Кагыйдәләрне искә төшерү, сүзлек белән эшли белү

Ялган нинди төстә? (14 сәг.)

49

К. Даянның “Өзелгән чәчәкләр” әсәренең 1 өлешендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Хәл фигыль формаларын җөмлә төзүдә куллану

50

К. Даянның “Өзелгән чәчәкләр” әсәренең 2 өлешендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Хәл фигыль формаларын җөмлә төзүдә куллану

51

К. Даянның “Өзелгән чәчәкләр” әсәре буенча диалогик сөйләмгә чыгу

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

52

Рәвеш, аның сораулары

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Рәвешнең сорауларын искә төшерү

53

Тест

Мыйстәкыйль эшләү

Белемнәрне тикшерү

54

М. Галиевның “Җиңәсем килде” әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

55

М. Галиевның “Җиңәсем килде” әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

56

Сыйфат фигыль, аның заман формалары

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Сыйфат фигыль, аның заман формаларын сөйләмдә куллана белү

57

Сыйфат фигыль, аның заман формалары

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Сыйфат фигыль, аның заман формаларын сөйләмдә куллана белү, текст һәм сүзлек белән эш итә белү

58

Әсәр эчтәлеге буенча сөйләшү

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

59

Инфинитив + предикатив сүзләр конструкциясе

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Инфинитив + предикатив сүзләр конструкциясен сөйләмдә куллану

60

А. Алишның “Алдакчы Наил” хикәясендәге  лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Сүзләрнең синоним, антоним парлары, сыйфат фигыльләрне җөмләләрдә куллану

61

Хәбәрлек сүзләр

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Хәбәрлек сүзләрне таба белү

62

Үз-үзегезне тикшерегез

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Тикшерү эше

Бәхет кайда була? (10 сәг.)

63

Н. Дәүлинең “Бәхет кайда була?” шигырендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау, Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Текст һәм сүзлек белән эшли белү

64

Исемнәрнең ясалышы

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Исемнәрнең

Ясалышын искә төшерү

65

Дәрдмәнднең “Бер хәзинә” әсәрендәге лексик-грамматик материал

Затланышлы һәм затланышсыз фигыльләр

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм дәреслек белән эшли белү

66

Дәрдмәнднең “Бер хәзинә” әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Текст һәм дәреслек белән эшли белү

67

Бәйлек сүзләр

Җөмләләр төзү,Күнегүләр эшләү

Бәйлек сүзләрне искә төшерү,таблица белән эшитү

68

“Бер хәзинә” әсәре буенча диалогик сөйләмгә чыгу

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

69

Н. Дәүлинең “Хезмәткә –хөрмәт” әсәрендәге лексик- грамматик

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

-лы/-ле, -сыз/-сез сыйфат ясаучы

кушымча ларны искә төшерү, сорауларга җавап бирә белү.

70

Үз-үзегезне тикшерегез!

Дәреслек, сүзлек белән эш, күнегүләр эшләү

Монологик сөйли белү

71

Контроль эш

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эли белү

72

Хезмәткә – хөрмәт турында сөйләшү

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

Үткәннәрне онытма син! (13 сәг.)

73

Р.Фәйзуллинның “Онытма син!” шигырендәге лексик-граммматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Чөнки, шуңа күрә

теркәгечләрен җөмләләр төзүдә куллана белү

74

Р.Фәхретдиновның «Идел суы ага торыр» әсәрендәге лексик-грамматик материал

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Таблица белән эш итә белү, ия белән хәбәр арасында сызык кую очракларын искә төшерү

75

Р.Фәхретдиновның «Идел суы ага торыр» әсәрендәге лексик-грамматик материал

Җөмләләр төзү,

Күнегүләр эшләү

Җөмләнең баш кисәкләрен таба һәм билгели белү.

76

Р.Фәхретдинов. “Идел суы ага торыр” әсәре буенча диалогик сөйләмгә чыгу

Диалогик-монологик сөйләм оештыру. Җөмләләр төзү,күнегүләр эшләү

Монологик сөйли белү

77

Сөембикә турындагы текстның лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Тамырдаш сүзләрне искә төшерү,

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

78

Тест

Мыйстәкыйль эшләү

Белемнәрне тикшерү

79

Алмашлыклар

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Алмашлыкларның төрләрен белү

80

Билгесезлек алмашлыклары

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

 Бнлгесезлек алмашлыкларын җөмләләрдән таба белү

81

Билгеләү алмашлыклары

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Билгеләү алмашлыкларын җөмләләрдән таба белү

82

Туган жирем –Татарстан» текстындагы лехсик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Алмашлыкларны кабатлау, текст һәм дәреслек белән эш итә белү

83

Татарстанның Милли музеенда» текстындагы лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Изафә

Бәйләнешне искә төшерү,тәрҗемә итә белү

84

Үз-үзегезне тикшерегез!

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Җөмләләр төзү, күнегүләр эшләү

Монологик сөйли белү

85

Контроль эш

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эшли белү

Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр (20 сәг.)

86

 Г. Тукай биографиясе буенча лексик-грамматик материал.

Билгесез үткән заман хикәя фигыль.

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

-дыр/-дер    кисәкчәсен сөйләмдә куллану; җөмләнең баш кисәкләрен таба белү

87

Г. Тукай биографиясе буенча диалогик сөйләмгә чыгу

Диалогик-монологик сөйләм оештыру.  Күнегүләр эшләү

Монологик сөйли белү

88

Г. Тукай биографиясе буенча лексик-грамматик материал.

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше.

Күнегүләр эшләү Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

89

Ә. Фәйзинең "Асрарга бала бирәм" әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

90

Ә. Фәйзинең "Асрарга бала бирәм" әсәрендәге лексик-грамматик материал. Исемнәрнең ясалышы.

Күнегүләр эшләү Дәреслек, сүзлек белән эш

Текст һәм сүзлек белән эш итә белү

91

Тукайның тормыш юлы турында сөйләшү

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

92

Диктант

Диктант язу

Тыңлап хатасыз яза белү

93

Г. Тукайның 'Су анасы" әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Сүз төркемнәрен аера белү; Кушма, парлы, тезмә сүзләрне таба белү  

94

Г. Тукайның 'Су анасы" әсәрендәге лексик-грамматик материал. Исем фигыль.

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау Җөмләләр төзү

Сүзләрнең антоним һәм синоним парларын таба белү

95

С. Алишев “Нәни батыр хикәясендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Исем фигыльне искә төшерү 

96

С. Алишев “Нәни батыр хикәясендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау Җөмләләр төзү

Сүзләрнең антоним парларын таба белү

97

Г.Ибраһимовның "Алмачуар" әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау 

Синонимнар, антонимнар табу; Сыйфат фигыльне кабатлау,текст белән эш итә белү

98

Г.Ибраһимовның "Алмачуар" әсәрендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш

Җөмләләр төзү

Бәйлек, бәйлек сүзләрне таба белү

99

Г.Ибраһимовның "Алмачуар" әсәренең 2 нче кисәгендәге лексик-грамматик материал

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Бәйлек, бәйлек сүзләрне сөйләмдә куллану

100

Ымлыклар

Җөмләләр төзү, Күнегүләр эшләү

Ымлыклар кагыйдәсен аңлау,сөйләмдә куллану

101

Үз-үзегезне тикшерегез!

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

102

Контроль эш

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эшли белү

103

Үткәннәрне йомгаклап кабатлау дәресләре

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Дәреслек, сүзлек белән эш, нәтиҗә ясау

Җөмләләр төзү, Күнегүләр эшләү

Парларда эшли белү

104

БСҮ.Имша язу

Мөстәкыйль эшләү

Мөстәкыйль эшли белү

105

Үз-үзегезне тикшерегез!

Диалогик-монологик сөйләм оештыру

Монологик сөйли белү

V.  8 нче сыйныфны тәмамлаучы рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерегә тиешле белем-күнекмәләр:

  1. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба һәм аера белү күнекмәләрен үстерү эшен активлаштыру.                
  2.  Кушма исем һәм кушма фигыль хәбәрле җөмләләрне дөрес аңларга һәм рус теленә тәрҗемә итәргә күнектерү.
  3.  Сыйфат фигыльнең заман формаларын сөйләмдә дөрес куллануга ирешү.
  4.  Хәл фигыльнең төрләрен гамәли үзләштерү эшен дәвам итү.
  5.  Өйрәнелгән затланышлы һәм затланышсыз фигыльләрнең морфологик формаларын кабатлау.
  6.  Аналитик фигыльләрнең мәгънә төсмерләрен аңлап кулланырга һәм рус теленә тәрҗемә итәргә өйрәтү.
  7.  Фигыльнең төшем һәм йөкләтү юнәлешләре белән таныштыру.
  8.  Бәйлек һәм бәйлек сүзләрнең төркемчәләрен сөйләмдә һәм язуда куллану күнекмәләрен тирәнәйтү.
  9.  Тәрҗемәле, омонимнар, антонимнар, синонимнар, фразеологик һәм башка төр сүзлекләрдән файдаланырга күнектерү.

10. Сөйләмдәге актив ымлыклар һәм аваз ияртемнәре белән таныштыру.

11. Бер составлы фигыль җөмләнең актив кулланыштагы төрләрен гамәли үзләштерү (билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмләләр).

12. Атау җөмләләрне танып белергә һәм сөйләмдә кулланырга күнектерү.

13. Диалогик сөйләмдә еш очрый торган сүз җөмләләр белән таныштыру.

14. Тулы һәм ким җөмләләрне аера белергә гадәтләндерү.

15. Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә куллану күнекмәләрен системалаштыру.

16. Татар һәм рус җөмләләрендә сүз тәртибенең үзенчәлекләрен аңлап, сөйләм оештыруга ирешү.

17. Туры сөйләмне дөрес төзергә күнектерү; тыныш билгеләрен куярга өйрәтү.

18. Фразеологик берәмлекләрнең мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллануга ирешү.

19. Актив үзләштерелгән сүзләрнең синонимнарын, антонимнарын кулланып, җөмләләр төзергә өйрәтү.

VI. Укыту - методик комплекты.

1 "Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1-11 сыйныфлар)" ( Р.З.Хәйдәрова, Казан, "Мәгариф", 2011ел).

2. Рус мәктәпләрендә рус төркеме укучыларына татар теле һәм әдәбиятыннан белем бирүнең дәүләт стандарты. (Казан, 2005).

3. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008 ел.

4. Гомуми урта белем бирү мәктәпләренең 6нчы сыйныфында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. ( Р.З.Хәйдәрова, Яр Чаллы, 2010)

5. Хикмәтле дә, бизәкле дә туган тел: Гомуми урта белем мәктәпләре, гимназияләр һәм лицейларның 5-11 сыйныф укучылары өчен тел турында кызыклы материаллар.-Казан:Мәгариф, 1998 ел.

6. Татар теленнән 222 тест.-Казан: “Яңалиф” нәшрияты,2005 ел.

7. Хәзерге татар әдәби теле:Күнегүләр:Югары һәм урта уку йортлары өчен.-Казан:Мәгариф,2002 ел.

8. Татар орфографиясенең кыен очракларына дидактик материаллар/СафиуллинаӘ.Н.-Казан: “Гыйлем”нәшрияты, 2008 ел.

9. Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар: Гомуми урта белем бирүче рус мәкт.5-11 с-лары өчен.-Казан:Татарстан Республикасы “Хәтер”нәшрияты(ТаРИХ),2003 ел.

10. Татар теленнән диктантлар, контроль эшләр, тестлар.(Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең V-IX сыйныфлары өчен ярдәмлек).-Казан:Гыйлем,2009 ел.

11. Диктантлар һәм изложениеләр(Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 5-11 сыйныфлары өчен).-Казан: “Яңалиф”нәшрияты,2006 ел.

12.Татар теле өйрәнүчеләргә.Кагыйдәләр һәм күнегүләр(Изучающим татарский язык. Правила и упраңнения):Рус телендә сөйләшүче балалар белән эшләүче укытучылар өчен/Р.Р.Нигъмәтуллина.-Казан:Мәгариф,2004 ел.

VII. Класстан тыш эшләр.


1.“Белем бәйрәме”
2.“Татар телен иң яхшы белүче укучы” конкурсы.
3.“Мин татарча сөйләшәм “ акциясендә катнашу.

4. “ТатарТеле.Инфо”татар теленнән халыкара олимпиадасында катнашу.

5. “Халыкара туган телләр көне” бәйрәмен үткәрү.

6. Муса Җәлилгә багышланган кичә.

7. Татар теле айлыгын үткәрү.

8. Габдулла Тукайга багышланган көннәрне үткәрү.

9. “Йомшак керпе” Бөтенроссия олимпиадасында катнашу.

10. “Татар Теле. Инфо” Халыкара олимпиадасында катнашу.

 

“Каралды”                                                      “Килешенде”                                                                                   “Расланды”

Татар теле һәм әдәбияты                                  МБГББУ“Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”            МБГББУ “Матюшино урта гомуми

укытучыларының ММБ җитәкчесе               укыту  һәм тәрбия эшләре буенча директор урынбасары           белем бирү мәктәбе”директоры

_______________ /  Р.В.Загирова/                  ________________ /Шәрәфеева Р.Ә./                                           _______________ /Шәрәфеев И.Ә./

МБ утырышы беркетмәсе №___                        ___  ______  номерлы боерык

“___” ____________ 2016 нчы ел                  “___” ____________ 2016 нчы ел                                                  “___” ___________ 2016 нчы ел                              

                                                                                           

8 нче сыйныфта (рус төркеме) татар әдәбиятыннан эш программасы

Төзеде: МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”

II квалификацион категорияле татар теле һәм әдәбияты

укытучысы Закирова Римма Шәүкәт кызы

Педагогик киңәшмә утырышында каралды

Беркетмә №__   “____”  __________  2016 нчы ел

2016-2017 нче уку елы

  1. Аңлатма язуы.

                    Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:

1. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (Федеральный закон от 29.12.2012 N 273-ФЗ "Об образовании в Российской Федерации" )

2. “РФның халык телләре турында” 126-ФЗ нчы номерлы федераль законы” ( 24.07.1998).

3. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы  приказы, 30 нчы август  2013 нче ел, №1015("Об утверждении Порядка организации и осуществления образовательной деятельности по основным общеобразовательным программам - образовательным программам начального общего, основного общего и среднего общего образования").

4. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы  приказы  31 нче  март, 2014 нче ел №253(«Об утверждении федерального перечня учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего и среднего общего образования).

5. “Мәгариф турында”  Татарстан  Республикасының    Законы (Закон Республики Татарстан  “Об образовании” № 68-ЗРТ  от  22  июля 2013  года, статья 8).

6.  “Татарстан  Республикасының халык телләре турында”  Законы (Закон  Республики Татарстан от 08.07.1992 №1560-XII (ред. От 03.03.2012 г.) «О государственных языках  Республики Татарстан  и  других  языках  в  Республике  Татарстан»).

7.  Татарстан Республикасында  2012-2020 нче елларда  фән  һәм  мәгариф  үсеше  турында “ Дәүләт  программасы.

8.  2010-2015 нче елларда Татарстан Республикасында мәгарифне үстерү стратегиясе “Киләчәк” программасы.

9. «2014-2020 елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү» дәүләт программасы.

10.        СанПиН 2.4.2.2821-10 «Гомуми белем бирү учрежденияләрендә укыту өчен шартлар һәм укытуны оештыруга санитар-эпидеомиологик таләпләр» (РФның баш дәүләт санитар табибының 189нчы номерлы карары (29.12.2010)

11. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының  приказы, 09.07.2012 №4154/12(«Об утверждении регионального базисного учебного плана для образовательных учреждений Республики Татарстан, реализующих программы начального общего и основного общего образования)

12.Татар  теленнән гомуми белем бирүнең вакытлы дәүләт стандарты , 2008ел

13. Рус телендә  сөйләшүче  балаларга  татар  теле  һәм  әдәбиятын  укыту программасы   (Төзүче-авторлары: Р. З. Хәйдәрова,К. С. Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова), Казан, 2013  нче  ел.

14.Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008ел.

15. МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе” “Эш программасы” турындагы нигезләмәсе(2016 ел).

16. МБГББУ “Матюшино урта гомуми белем бирү мәктәбе”2016-2017 нче уку елына укыту планы (29.08.2016 ел).

Татарстан Республикасы Конституциясенең 4 нче маддәсе һәм “Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы” Закон нигезендә татар һәм рус телләре – тигез хокуклы дәүләт телләре булып тора.   Татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү телне аралашу чарасы, шулай ук укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын  формалаштыру ысулы буларак үзләштерүдән гыйбарәт.    Татар телен аралашу чарасы буларак үзләштерү нәтиҗәсендә укучылар көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтә үзара аңлашу һәм  хезмәттәшлек итү күнекмәләренә ия булалар.

       Татар теле, танып белү чарасы буларак,  укучыларның фикер йөртү,  интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә, шулай ук  рус телле укучыларны татар халкының мәдәнияте һәм милли үзенчәлекләренә якынайта,  башка халыкларга карата  хөрмәт хисе, толерантлык, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыруга этәрә.  

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар әдәбияты укытының төп максаты һәм бурычлары:

- татар тәкъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәнү;

- карап чыгу, танышу, өйрәнү эзләнү максаты белән уку аша ныгыту, чөйләмдә кулллану, төрле жандагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;

- татар теле дәресләрендә алган белемнәрне әдәби әсәрләруку аша ныгыту, сөйләмдә куллану, тәкъдим ителгән текстларны яттан өйрәнү;

- татар балалар әдәбиятының күренекле язучылары, аларның иҗаты белән таныштыруны дәвам итү;

- татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;

- халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы

Тыңлап аңлау.

Бәйләнешле текстны аңлап, эчтәлеге буенча укытучының сорауларына җавап бирү; дәрес барышында җанлы сөйләмне аңлап аралаша белү;  фикер алышуда катнашу.

Диалогик һәм монологик сөйләм.

Тәкъдим ителгән ситуация  буенча сөйләшү үткәрү; лексик тема буенча бәйләнешле текст төзеп сөйләү.

Уку.

Танышу, өйрәнү һәм карап чыгу максаты белән уку төрләреннән файдаланып, текстларны аңлап уку һәм кирәкле мәгълүмәтләрне табу; укылган текстның эчтәлеген кыскача яки тулы итеп сөйләп бирү.

Рус телендә сөйләшүче балаларның татар теленнән белем һәм күнекмәләрен тикшерү төрләре.

5-9 нчы сыйныфлар

№

Эш төрләре

Сыйныфлар

5

6

7

8

9

1.

Тыңлап аңлау

0,5-0,7 минут

0,8-0,9 минут

1 минут

1,2 минут

1,5 минут

2.

Диалогик сөйләм

5-6 реп-лика

6-7 реп-лика

7-8 реп-лика

9-10 репли

ка

11-12 реп-лика

3.

Монологик сөйләм

7-8 фраза

8-10 фра-за

8-10 фра-за

10-12 фраза

10-12  фраза

4.

Һәр тема буенча ара-лаша белү күнекмә-ләрен ситуатив күне-гүләр аша тикшерү

4

4

4

4

5

5.

Уку

55-60сүз

60-70 сүз

70-80 сүз

80-90 сүз

90-95 сүз

6.

Язу:

Сүзлек  диктанты

8-10сүз

10-15 сүз

15-18 сүз

18-22 сүз

22-25 сүз

Сочинение

5-7 җөм-лә

7-8 җөм-лә

8-9 җөмлә

9-10 җөмлә

10-12 җөмлә

II. Эш программасының эчтәлеге.

Коммуникатив максат

Якынча сөйләм үрнәкләре

Сүзләр һәм сүзтезмәләр

Күп укыган – күп белер (11 сәг.)

“Яхшы уку җиңелме?” проблемасы буенча сөйләшү.

“Яхшы уку һәм яхшы яшәү” проблемасы буенча фикер алышу.

Интернет аша үз белемеңне күтәрү турында сөйләшү.

Татарстанның Милли китапханәсе турында сөйли белү.

Яхшы уку өчен үзеңә күп таләпләр куярга кирәк: дәрестә игътибарлы булырга, көн дә өй эшен эшләргә кирәк. Өй эшен күчерергә ярамый. <...>

Яхшы яшәү өчен яхшы уку кирәкме? Минемчә, ... .

Син интернет белән дусмы?

Рефератка материалны интернеттан алдым.

Татарстанның Милли китапханәсе Казанда урнашкан. <...>

Өлгерә, соңга кала, җитешә, иртәрәк, арый, сүз бирә, сүзендә тора, оныта, вакытында, борчыла, тантаналы, узды, бүлек, ялгышты, хәзинә, ком-пьютерлаштырылган, аралаша, килешү, аңлатмалы сүзлек, мәдрәсә, фарсы, гарәп, эзли, эзи, аралашу, чит ил, килешү, сирәк басма, атаклы.

Мин һәм минем яшьтәшләрем (15 сәг.)

Яшьтәшләрең белән аралашу кагыйдәләре, дуслашу серләре, нинди кызлар һәм малайлар ошавы турында сөйләшү

Яшүсмерләрнең мөнәсәбә-тендә алдашу, ялганлашу кебек күренешләргә үз карашын белдерә белү.

Яшүсмерләрнең файдалы хезмәттә катнашуы, гаилә бюдҗетына үз өлешләрен кертә алулары турында сөйләшү.

Укучылар арасындагы яшь талантлар турында әйтә белү.

Яшьтәшләреңне хөрмәт итәргә, аларга игътибарлы булырга, ... кирәк, Миңа эшчән кызлар,  тәмәке тартмый торган малайлар ошый. <...>

Ялганлашу – начар гадәт. Җиңү ялганга нигезләнергә тиеш түгел.

Җәй көне мин хезмәт бригадасында (хезмәт лагеренда) эшләдем.... . “Яшелләндерүчеләр” бригадасында хезмәт хакы зур булды...  . Көнлек хезмәт хакы ... сум иде.  Мин гаилә бюджетына үз өлешемне кертергә тырышам...

Безнең сыйныфта Оля бик матур җырлый. <…>

аралашу, ялганлашу, һичшиксез, кызара, хата тану, читләшә, гаеп эзли, ялгышын тану, үпкәләшү, мөнәсәбәт, ялгыз, дәрәҗә, иркен, сөйкемле,  тыйнак, ягымлы, сыра, тәмәке, батыр, горур, үз-үзеннән артык канәгать, ант итү, кызыксыну, адым, терелә, көнозын, гарьләнү, елак, көнләшү, чая, кызыксыну, серле, төп роль, хезмәт бригадасы, яшелләндерү, чистарту, хезмәт хакы, гаилә бюджеты, үз өлешем.

Буш вакытымны мин ничек үткәрәм? (Ялган нинди төстә?) (8 сәг)

“Егетлек" проблемасы буенча сөйләшү.

Яраткан музыкаң буенча фикер алышу.

Виртуаль аралашуның төрле ысуллары турында сөйләшү.

Нәрсә ул егетлек? Буш вакытны ничек үткәрү егетлек була ала?

Миңа күбрәк татарча рэп  ошый. Мин “Иттифак” төркеме белән кызыксынам. <...>

Минем интернетта үз сайтым, электрон адресым бар. Мин интернеттан файдалы мәгълүматлар алам. <...>

Тәртипсезлек, көчлелек, өлгерлек, егетлек, тупаслык, эшсезлек, башкаручы, иң, әйләнә-тирә, уртак тел табу, эчке дөнья, уен-көлке, игътибар үзәге, читләшү.

Табигать һәм кеше (Бәхет кайда була?) (7 сәг.)

Табигатькә сак караш турында сөйләшү.

Табигать серләре, табигатьтәге кызыклы күренешләр турында мәгълүмат бирә белү

“Яшел планета” конкурсында, Мин чисталык яратам”, “Кошларга ярдәм” акцияләрендә катнашу турында  сөйләшү.

Ял иткән урынны чиста калдырырга кирәк,  чөнки ... .

Чишмәләр изге урын, ял итү урыны, шуңа күрә ...

Оксана “Яшел планета” конкурсында беренче урынны алды, чөнки ул ... .

көрәшү, ягулык, учак ягу, чүп-чар, пычрату, чишмә, Җир шары, дым саклау, катнаша, җиңә.

Без Татарстанда яшибез (Үткәннәрне онытма син!) (10 сәг.)

Татарстанның урнашкан урыны, климаты, мәйданы, табигый байлыклары турында сөйли белү.

 Казан шәһәрендәге яңа үзгәрешләр турында сөйли белү.

Казанның бүгенге йөзе, архитектура истәлекләре, яңа ял итү урыннары.

Татарстан Европаның көнчыгышына урнашкан.

Казан метросының   Г.Тукай тукталышы миңа ошады. <…> Казанда яңа спорт корылмалары төзелде ... .

Сиңа Бауман һәм С-Петербург урамнарының кайсы күбрәк ошый?  Без аквапаркта ял итәргә яратабыз, чөнки ... .

Европа, көнчыгыш, чикләшә, мәйдан, төньяк, көньяк, күмер, бакыр, балчык, бүгенге йөзе, кайсы, оештырыла, истәлек, корылмалары.

Татарстанның күренекле әдипләре (Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр) (19 сәг.)

Габдулла Тукай, Муса Җәлил Абдулла Алиш  турында сөйли белү. Аларның шигырьләрен яттан сөйләү.

А.Алиш, Галимҗан Ибраһи-мов  турында белешмә бирә белү, әсәрләренең эчтәлеген кыскача сөйләү.

Габдулла Тукай 1886нчы елда мулла гаиләсендә туа. <…>

Муса Җәлил – Советлар Союзы Герое. <…>

Абдулла Алиш – Җәлилнең иптәше.

Мәдрәсә, ятим, үги әби, иҗат итә, ачы язмыш, яланаяк, асрарга, олаучы, гаҗәпләнде, кала, күрше авыл, мәкалә, әдәби әсәр, Бөек Ватан сугышы, әсирлек, тоткынлык, көрәш, төрмә, фашизмга каршы, легионерлар, үлемсез, мәңгелек, дан.

III. Татар әдәбиятыннан уку-укыту тематик планы

Укыту планында 8 нче сыйныфта  татар әдәбиятыннан 70 сәгать, атнага 2 сәгать бирелә.

 Программада бирелгән сәгать саннары татар теле һәм әдәбиятка бүленә.Татар теленннән калган сәгатьләр әдәбиятка багышлана. Программада бирелгән “Буш вакытымны мин ничек үткәрәм?”  темасы дәреслектәге “Ялган нинди төстә?” темасына туры килә;  “Табигать һәм кеше”  темасы дәреслектәге “Бәхет кайда була?” темасына туры килә; “Без Татарстанда яшибез” темасы дәреслектәге “Үткәннәрне онытма син!”  темасына туры килә;  “Татарстанның күренекле әдипләре”  темасы дәреслектәге “Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр” темасына туры килә. Эш программасында да сәгать саннары шул темаларга бүленеп эшләнде.

Планлаштыру “ Коммуникатив технология нигезендә рус телле бабаларга татар теле һәм әдәбият укыту   программа”сы, Казан.Мәгариф,2011ел. ( Төзүчеләре: Р.З. Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева) нигезендә төзелгән

Дәреслек: Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008 ел.

                                                                            

№

               Төп темалар.

   Сәг.

                    Белем һәм күнекмәләр.

1

  Күп укыган – күп белер

11

- темага караган лексиканы үзләштерү;

- җәйге ял турында сөйли алу;

- язучылар турында белем алу;

- әсәрдәге геройларга бәя бирә белү;

- китапханәдә кирәкле китап сорый белү.

2

 Мин һәм минем яшьтәшләрем

15

- темага караган лексиканы үзләштерү ;

- дус нинди була, ни өчен дуслашалар, бергә нишлиләр, проблемалары буенча сөйләшү;

 - укыган хикәянең эчтәлеген сөйли алу.

3

Ялган нинди төстә

8

- темага караган лексиканы үзләштерү ;

- үз фикереңне белдерә алу;

- өлкәннәр һәм кечкенәләрнең мөнәсәбәте турында сөйләшү;

- укыган хикәянең эчтәлеген сөйли алу;

- хикәядәге геройга характеристика бирә белү;

- хөрмәт, аралашу этикеты турында сөйләшү.

4

Бәхет кайда була?

7

- темага караган лексиканы үзләштерү;

- табигатькә сак караш тәрбияләү;

- хезмәткә хөрмәт тәрбияләү;

- укыган хикәянең эчтәлеген сөйли алу.

5

Үткәннәрне онытма син!

10

-дингә хөрмәт тәрбияләү;

- темага караган лексиканы үзләштерү;

-татар халык авыз иҗаты әсәрләрен сөйли алу;

 -татар халкының тарихы турында сөйли алу;

- Татарстан турында сөйли белү;

- музейга чакыра белү, сынлы сәнгать турында фикереңне әйтә белү.

6

Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр

19

- темага караган лексиканы үзләштерү ;

- язучыларның, шагыйрьләрнең исемнәрен әйтә белү;

- хикәядәге геройга характеристика бирә белү;

- укыган хикәянең эчтәлеген сөйли алу.

Барлыгы

70

               

Сәгать саны:  барлыгы  -  70 сәг.,   атнага  - 2 сәг.

Класстан тыш уку:    1 чир.-  0,  II чир -  1, III чир -  1, IV чир  - 1,   барысы - 3.

Бәйләнешле сөйләм үстерү:   1чир. - 0 ,  II чир  -  2,  III  чир  -  2,  IV чир  - 2 ,  барлыгы  - 6.

IV. Календарь-тематик план

№

Дәрес темасы

Сәг. саны

Эш төрләре һәм ысуллары

Көтелгән нәтиҗәлелек

  Үткәрү вакыты.

    План.

Факт.                

Күп укыган - күп белер (11 сәг.)

1

Р Вәлиева. «Мәктәбем»

1

Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру

Шигырь яңгырашын ишетү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

2

Каюм Насыйринең биографиясе

1

Язучының биографиясен сөйләү

Монологик сөйли белү

3

«Әбүгалисина» әсәренең беренче өлеше

1

План буенча сөйләү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

Аутентив материал белән эшли белү.

4

«Әбүгалисина» әсәренең икенче өлеше

1

План буенча сөйләү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

Аутентив материал белән эшли белү.

5

“Әбугалисина”әсәре буенча д.м сөйләмгә чыгу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Укучыларны үз фикерләрен  булдыруга өйрәтү

6

В. Нуриев “Өлгерәм әле” хикәясенең I - II өлеше

1

Әсәрне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру

Әсәрне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

7

“Өлгерәм әле” әсәре буенча д\м сөйләмгә чыгу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Укучыларны үз фикерләрен  булдыруга өйрәтү

8

Татарстан Милли китапханәсе

1

Татарстанның китапханәләре белән танышу

Дәреслек һәм өстәмә материал белән эшли белү

9

Татарстан Милли китапханәсе

1

Татарстанның китапханәләре турында сөйли белү

Дәреслек һәм өстәмә материал белән эшли белү

10

Л. Леронның “Пирамида”

әсәре

1

Дәреслек белән эшләү

Әдәби әсәрләрне укуга өйрәтү

11

Кабатлау күнегүләре

1

Мин һәм минем яшьтәшләрем (15 сәг.)

12

Н. Гыйматдинова. “Болын патшасы” хикәясе I-II өлешләр

1

План буенча сөйли белү

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

Аутентив материал белән эшли белү.

13

Н. Гыйматдинова. “Болын патшасы” хикәясе III ,4,5 өлешләрен уку

1

План буенча сөйли белү

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

14

“Болын патшасы”хикәясе буенча д\м сөйләмгә чыгу

1

Сорауларга төгәл җавап бирү

План буенча сөйләү

15

Ш. Галиевның биографиясе.

  Ш. Галиев. “Безнең йорт малайлары”

1

Язучының биографиясен сөйләү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

16

“Безнең йорт малайлары”тексты аша д\м сөйләмгә чыгу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Монологик сөйләм төзи белү

17

Ш. Галиевның  “Ялгыш адым” шигыре белән танышу

1

Шигырь уку

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

18

БСҮ “Көзге каникулны ничек үткәрдем” темасына сочинение язу

1

Сочинение яза белү

Дөрес һәм матур яза белү.

19

Ф. Шәфигуллинның биографиясе

1

Язучының биографиясен сөйләү

Монологик сөйләм төзи белү

20

Ф. Шәфигуллин. “Әнфисә кемгә елмая?” әсәре белән танышу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Парларда эшли белү, монологик сөйләм төзи белү

21

Р. Миңнуллинның  “Подъездагы язулар” әсәре белән танышу

1

Шигырь уку

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

22

Ф. Яруллинның биографиясе

1

Шагыйрьнең биографиясен сөйләү

Монологик сөйләм төзи белү

23

Ф. Яруллин. “Җилкәннәр җилдә сынала” әсәре белән танышу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

24

Әсәр эчтәлеге буенча сөйләмгә чыгу

1

Диалог төзи белү

План буенча сөйләү Диалогик сөйләм төзи белү

25

БСҮ “Дустыма хат”

1

Хат яза белү

Дөрес һәм матур яза белү.

26

КТУ Ф. Яруллинның “Сез иң гүзәл кеше икәнсез” шигырен уку.

1

Шигырьнең эчтәлеген сөйләү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

Ялган нинди төстә (8 сәг.)

27

К. Даянның  “Өзелгән чәчәкләр” әсәренең I өлеше белән танышу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Төп  фикерне билгеләү    

28

К. Даянның  “Өзелгән чәчәкләр” әсәренең  II өлеше белән танышу

1

План буенча сөйли белү

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        

29

“Өзелгән чәчәкләр” әсәре буенча диалогик сөйләмгә чыгу

1

Сорауларга төгәл җавап бирү

Диалогик сөйләм төзи белү

30

М. Галиевның  “Җиңәсем килде” әсәре белән танышу

1

Язучының биографиясен сөйләү

Үз фикерне булдыру,монологик сөйли белү

31

“Җиңәсем килде” әсәре буенча диалогик/монологик сөйләмгә чыгу

1

Диалог төзи белү

Диалогик сөйләм төзи белү

32

А.Алишның биографиясе.

1

Язучының биографиясен сөйләү

Үз фикерне булдыру,монологик сөйли белү

33

А.Алиш.”Алдакчы Наил” хикәясе белән танышу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

34

БСҮ “Кышкы каникулны ничек үткәрдем” темасына сочинение язу

1

Сочинение яза белү

Белемнәрне тикшерү

Бәхет кайда була? (7 сәг.)

35

Н. Дәүлинең биографиясе белән танышу.

1

Язучының биографиясен сөйләү

Үз фикерне булдыру,монологик сөйли белү

36

Н. Дәүлинең “Бәхет кайда була?”  әсәре белән танышу.

1

План буенча сөйли белү

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

37

Н. Дәүлинең “Бәхет кайда була?”  әсәре буенча диалогик/монологик сөйләмгә чыгу

1

Диалог төзи белү

Диалогик сөйләм төзи белү

38

Дәрдемәнднең  биографиясе белән танышу

1

Язучының биографиясен сөйләү

Монологик сөйли белү,әңгәмә булдыруга өйрәтү

39

Дәрдемәнднең  “Бер хәзинә” әсәре белән танышу

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

40

Н. Дәүлинең “Хезмәткә-хөрмәт” әсәре белән танышу

1

Әсәр эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Иптәшеңә  киңәш бирү

41

Н. Дәүлинең “Хезмәткә-хөрмәт” әсәре буенча д\м сөйләмгә чыгу.

1

Әсәр эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Киңәш бирә белү

Үткәннәрне онытма син! (10 сәг.)

42

Р.Фәйзуллин. “Онытма син!

1

Язучының биографиясен сөйләү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

43

Р.Фәйзуллин. “Онытма син! шигыре буенча д/м сөйләмгә чыгу.

1

Шигырь эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Киңәш бирә белү

44

Р. Фәхретдинов. “Идел суы ага торыр” әсәре белән танышу

1

План буенча сөйли белү

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

45

КТУ Болгар дәүләте турында мәгълүмат табып укып килү.

1

Болгар турында сәнгатьле сөйләү

Презентация буенча сөйли белү

46

Сөембикә турында текст

1

Татарстанның истәлекле урыннары турында сөйләү

       

Парларда эшли белү, иптәшеңә киңәш бирү

47

Сөембикә турында тексты аша диалогик –монологик сөйләмгә чыгу

1

Текст эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Монологик сөйли белү,әңгәмә булдыруга өйрәтү

48

Туган җирем – Татарстан

1

Татарстан турында сөйләү

       

Туган илгә мәхәббәт хисен уяту

49

БСҮ “Туган җирем” темасына сочинение язу

1

Сочинение яза белү

Дөрес һәм матур язу

50

Татарстанның Милли музеенда

1

Татарстанның Милли музее турында сөйләү

Монологик сәнгатьле сөйли белү

51

Үз-үзегезне тикшерегез

1

Белемнәрне тикшерү

Мөстәкыйль эшли белү

Татар халкының күренекле әдипләре турында истәлекләр (19 сәг.)

52

Г. Тукай биографиясе

1

Тукайның биографиясен искә төшерү

Монологик сәнгатьле сөйли белү

53

Г. Тукай. “Исемдә калганнар”

1

Язучының биографиясен сөйләү

Тукайның биографиясе белән әсәре буенча танышу

54

“Исемдә калганнар” әсәре буенча д\м сөйләмгә чыгу.

1

Г.Тукай турында сәнгатьле сөйләү

Үз фикерне булдыру,монологик сөйли белү

55

Ә. Фәйзи. “Асрарга бала бирәм”

1

Тукайның биографиясе белән язучының әсәре буенча танышу

Тукайның биографиясе белән язучының әсәре буенча танышу

56

Ә. Фәйзи. “Асрарга бала бирәм” әсәре буенча д\м сөйләмгә чыгу.

1

Сорауларга төгәл җавап бирә белү

Үз фикерне булдыру,монологик сөйли белү

57

БСҮ “Язгы каникулны ничек үткәрдем” темасына дустыңа хат язу

1

Хат яза белү

Белемнәрне тикшерү

58

Г. Тукай. “Су анасы”

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Шигырьне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

59

КТУ Г. Тукайның “Туган авыл”, “Шүрәле”, “Туган җиремә” шигырьләрен уку.

1

Шигырьләрнең эчтәлеген сөйләү

Шигырьләрне сәнгатьле укый белү, эчтәлеге буенча әңгәмә булдыру

60

БСҮ Г.Тукай тормышы буенча кроссворд төзү

1

Мөстәкыйль эшләү

Белемнәрне тикшерү

61

С. Алишевның “Нәни батыр” хикәясе белән танышу

1

Хикәяне сәнгатьле уку, үз фикереңне әйтә белү

План төзү

62

С. Алишевның “Нәни батыр” хикәясе буенча д\м сөйләмгә чыгу.

1

Хикәя эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Киңәш бирә белү

63

Г. Ибраһимовның биографиясе һәм “Алмачуар” әсәренең I кисәге белән танышу.

1

Язучының биографиясен сөйләү

Монологик сәнгатьле сөйли белү

64

Г. Ибраһимовның “Алмачуар” әсәренең  II кисәге белән танышу.

1

Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирергә өйрәтү, үз фикереңне әйтү

Текстны өлешләргә, кисәкләргә аеру, төп фикерне билгеләү        План төзү

65

Г. Ибраһимовның  “Алмачуар” әсәренең соңгы бүлеге

1

План буенча сөйли белү Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү

Киңәш бирә белү

66

“Алмачуар” әсәре буенча д\м сөйләмгә чыгу

1

Хикәя эчтәлеге буенча монологик сөйләү

Монологик сәнгатьле сөйли белү

67

Тест

1

Мөстәкыйль эшләү

Белемнәрне тикшерү

68

Үткәннәрне кабатлау дәресе

1

Ел буена өйрәнелгән материалның иң яраткан әсәрнең эчтәлеген сөйләү.

Белемнәрне тикшерү

69

Йомгаклау дәресе.Җәйгә биремнәр

1

70

Табигатькә экскурция

1

Табигать турында сөйләү        

Табигатькә илгә мәхәббәт хисен уяту

V.  8 нче сыйныфны тәмамлаучы рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерегә тиешле белем-күнекмәләр:

- сөйләм этикеты үрнәкләрен урынлы куллануга ирешү;

- сөйләмне орфоэптк һәм орфографик яктан дөрес оештыра белү;

- коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнашу; төрле аралашу сфераларыннан чыгып, телдән яки язмача үз фикерләрен белдерүгә ирешү;

-  тиешле (1600 сүз) күләмдә татар сүзләрен яттан белү;

- бирелгән текстларны үзгәртеп сөйли белү.

VI. Укыту - методик комплекты.

1 "Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1-11 сыйныфлар)" ( Р.З.Хәйдәрова, Казан, "Мәгариф", 2011ел).

2. Рус мәктәпләрендә рус төркеме укучыларына татар теле һәм әдәбиятыннан белем бирүнең дәүләт стандарты. (Казан, 2005).

3. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.-Казан:Мәгариф, 2008ел.

4. Гомуми урта белем бирү мәктәпләренең 6нчы сыйныфында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. ( Р.З.Хәйдәрова, Яр Чаллы, 2010)

5. Хикмәтле дә, бизәкле дә туган тел: Гомуми урта белем мәктәпләре, гимназияләр һәм лицейларның 5-11 сыйныф укучылары өчен тел турында кызыклы материаллар.-Казан:Мәгариф, 1998 ел.

VII. Класстан тыш эшләр.


1.“Белем бәйрәме”
2.“Татар телен иң яхшы белүче укучы” конкурсы.
3.“Мин татарча сөйләшәм “ акциясендә катнашу.

4. “ТатарТеле.Инфо”татар теленнән халыкара олимпиадасында катнашу.

5. “Халыкара туган телләр көне” бәйрәмен үткәрү.

6. Муса Җәлилгә багышланган кичә.

7. Татар теле айлыгын үткәрү.

8. Габдулла Тукайга багышланган көннәрне үткәрү.

9. “Йомшак керпе” Бөтенроссия олимпиадасында катнашу.

10. “Татар Теле Инфо” Халыкара олимпиадасында катнашу.

Укуны бәяләү.

Билге

Тыңлап Аңлау. 3мин          

                     

                        Диологик сөйләм

       

Монологик сөйләм

                                                                       

             Язма эшләр.

75-80сүз.

  “5”

1 хатага“5”

                                                                                                                         

        Репликалар саны -9

10

Фразалар саны

90-110 сүз.                                                  1орфогр.хатага“5”

70-75

“4”

2-3 орф. хатага”4

              Тулы д.сөйләмгә“5”        

Эзлекле сөйләмгә”5”

2-3хатага”4”

65-70

  “3”

4-5 хатага   “3”

                     2-3 хатага”4”

                      4-6 хатага”3”                            

Грам.2-3хатага“4”

4-7 хатага”3”

4-5хатага”3”

60-65

    “2”

6 хатага   “2”

Диалог төзи алмаганда “2”

Монолог төзи алмаганда”2”

6 орф.6 пунктуац.«2»


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по татарскому языку и литературе. 6 класс

Рабочая программа по татарскому языку и литературе за 6 класс. Количество часов в неделю: татарский язык - 3 часа, татарская литература - 1 час. Учебник:  "Татарский язык" (Н.В.Максимов, М.З.Хам...

Рабочая программа по татарскому языку и литературы для 9 класса, автор учебника Р.З. Хайдарова

Аңлатма язуыЭш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:1.Программа:“Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту программасы” 1-11 нче сыйныфлар,Татарстан Республикасы Мәгариф Минис...

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО ТАТАРСКОМУ ЯЗЫКУ И ЛИТЕРАТУРЕ 6 КЛАСС

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО ТАТАРСКОМУ ЯЗЫКУ И ЛИТЕРАТУРЕ 6 КЛАСС...

Рабочая программа по татарскому языку и литературе для 11 класса

Рабочая программа по татарскому языку и литературе для 11 класса...

Рабочая программа по татарскому языку и литературе. 8 класс.

Рабочая программа по татарскому языку и литературе. 8 класс....

Рабочая программа по татарскому языку и литературе в 11 классе.

Татар теленнән дәүләт  программасы 70 сәгатькә исәпләнгән (атнага 2 сәгать исәбеннән каралган). Гамәлдәге базис план буенча, 11 сыйныфта 34 атна уку сәбәпле, эш программасы 1 сәгать исәбеннән 34с...

Рабочая программа по татарскому языку и литературе для 5-6 классов

Учебный процесс по обучению татарскому языку и литературе в школе должен строиться на коммуникативной основе с учетом принципов: практической направленности обучения; активной речевой деятельнос...