Н. Исәнбәт иҗаты буенча "Йолдыз сәгате"
методическая разработка на тему

Йолдыз сәгате

Нәкый Исәнбәт- татар халкының горурлыгы

Максат:

 Н. Исәнбәтнең иҗаты буенча белемнәрен тикшерергә.

Укучыларда язучыга карата ихтирамлык, горурлык хисе уятырга, рухи яктан баетырга.

Җиһазлау:

 Н. Исәнбәтнең иҗатына багышланган стенд (язучының портреты, укучылар эшләгән рефератлар, стенгазета, язучының китаплары), ИКТ  (презентация)

Уен барышы:

1 тур

Алып баручы: Мин сезгә берничә язучының биографиясеннән берәр җөмлә укыйм. Кайсысы Н. Исәнбәтнеке? (җавапларның вариантлары презентация ярдәмендә күрсәтелә)

-Казандагы Бишбалта бистәсендә һөнәрче гаиләсендә туа.

-Казан губернасы Чистай өязе Яуширмә авылында мулла гаиләсендә туа.

-Атаклы язучы, галим, җәмәгать эшлеклесе Башкортстанның Авыргазы районы Солтанморат авылында дөньяга килә.

-Башкортстанның Салават районы Татар Малоязы авылында мулла гаиләсендә дөньяга килә.

Җавап: 4 (җөмлә кабатлап укыла)

Алып баручы: Н Исәнбәт нинди мәдрәсәләрдә укыган?

-Хөсәения

-Мөхәммәдия

-Хәсәния

-Галия

Җавап:2,3,4

Алып баручы: (җавапны тулыландыра)1910 елда аны Уфадагы “Хәсәния” мәдрәсәсенә урнаштыралар. Бераздан заманының күренекле мәдрәсәсе булган “Галия” мәдрәсәсендә белем ала. 1914 елда Казанга килә һәм 1916 елга кадәр “Мөхәммәдия” мәдрәсәсендә укый.

Алып баручы: Н Исәнбәтнең баштагы шигырьләрендә кайсы шагыйрьнең тәэсире сизелә?

-Г.Тукайның

-М.Гафуринең

-С.Хәкимнең

-С.Кудашның

Җавап: 1

Алып баручы: 13 яшендә иҗат иткән беренче комедиясе

-“Һиҗрәт”

-“Урнаш”

-“Әмирхан хәзрәт”

-“Зифа”

-“Портфель”

Җавап: 2

Алып баручы: Беренче тапкыр сәхнәдә куелган пьесасы?

-“Спартак”

-“Рәйхан”

-“Зифа”

-“Һиҗрәт”

Җавап: 4

Алып баручы: (җавапны тулыландыра) 1922 елда “Һиҗрәт” исемле комедиясе Мәсәгуть кантонында куела. Гайнетдин хәзрәт ролен автор үзе башкара.

Ә хәзер, жюри 1 турга нәтиҗә ясаган арада, без Н.Исәнбәтнең “Хуҗа Насретдин” комедиясеннән сезгә өзек тәкъдим итәбез.

Финишка килеп җиткән, иң күп йолдыз җыйган 4 укучы ярдәмчеләре белән 2 турга күчә.

2 тур

Алып баручы: Н Исәнбәтнең 1925 елда басылып чыккан җыентыгының исеме ничек?

-“Чаң”

-“Өр-яңа кисекбаш”

-“Балалар өчен шигырьләр”

Җавап: 1

Алып баручы:Кайсы хезмәте өчен Н Исәнбәт Дәүләт премиясенә лаек булды?

-“Татар халык табышмаклары”

-“Татар теленең фразеологик сүзлеге”

-“Татар халык мәкальләре”

-“Балалар фольклоры”

Җавап: 3

Алып баручы: Бу юллар кайсы шигыреннән?

Анда җырлый җирдә һәр таш,

Анда җырлый һәр агач.

Анда кайтсам, мин дә

                          башка.

Анда мин дә-

                          сандугач.

-“Туган ил”

-“Уракчы кыз”

-“Көтүче”

-“Теләк”

Җавап:1

Алып баручы: Персонажның исемен атагыз.

“ Менә сиңа мә! Бай кисә- котлы булсын, ярлы кисә- каян алдың!..”

-Зифа

-Бики

-Насретдин

-Гөлбану

Җавап: 3

Алып баручы: Н Исәнбәтнең “Муса Җәлил” әсәренең жанры?

-Трагедия

-Комедия

-Драматик поэма

-Гроик драма

Җавап: 1

Алып баручы: Н Исәнбәт “Гөлҗамал” драмасын кемгә багышлаган?

-Фәридә Кудашева

-Ләбибә Ихсанова

-Сәхипҗамал Волжская

Җавап: 3 (беренче татар артисткасына )

Алып баручы: Бу өзек Н Исәнбәтнең кайсы әсәреннән алынган?

“...Менә шул мин сине яраткан өчен барын да сиңа корбан иткәнмен бит инде: эшемне дә, кйчемне дә, үземне дә, барын да, барын да...”

-“Муса”

-“Гөлҗамал”

-“Зифа”

-“Спартак”

Җавап: 3

Алып баручы: Ничәнче елда Н Исәнбәткә халык шагыйре дигән бөек исем бирелә?

-1986

-1957

-1974

-1992

Җавап: 1

2 турга йомгак ясала. Музыкаль пауза. Укучылар “Туган ил”, “Уракчы кыз”, “Син сазыңда уйнадың” җырларын башкаралар.

3 тур

Алып баручы: Бирелгән сүздән яңа сүзләр төзеп язарга (“бикәмәт” сүзе)

Җиңүче укучы билгеләнә, аның теләге тыңлана.

Уенны йомгалау.

                                      Файдаланган  әдәбият:

1. Әдәбият (20 йөзнең 30-90 нчы елларында татар әдәбияты):

 Татар урта гомуми белем мәкт. 11 нче с-фы өчен д-лек/  А.Г.Әхмәдуллин, Ф.Г.Галимуллин, Т.Н.Галиуллин һ.б.;

 А.Г.Әхмәдуллин редакциясендә.-Тулыл. 2 нче басма.-Казан: Мәгариф, 2000.-335б.

2. http://kitap.net.ru