Рабочие программы по татарской литературе для 5-9 классов
рабочая программа (5, 6, 7, 8, 9 класс)
Рабочие программы по татарской литературе для 5-9 классов. Төзүче-авторлары: Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Л.К.Хисмәтова
Скачать:
Предварительный просмотр:
Татар әдәбиятыннан эш программасы
5 нче сыйныф
(34 сәг)
Эш программасы статусы.
1. 5 нче сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:
"Россия Федерациясендә мәгариф турында" 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законы.
2. Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013нче ел.
3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы (2004 нче ел, 1 нче июль).
4. “2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь).
5. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыклары тарафыннан расланган “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар: 1-11 нче сыйныфлар / [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы]. –Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2011. (Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре (V-IХ сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан авторлык программасы:
Төзүче-авторлары: Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Л.К.Хисмәтова)
ЭШ ПРОГРАММАСЫ СТРУКТУРАСЫ
Татар теленнән эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Гимназиянең 2016-2017нче уку елына төзелгән уку-укыту планында 5нче сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгать каралган.
ТАТАР ӘДӘБИЯТЫН УКЫТУНЫҢ МАКСАТЫ ҺӘМ БУРЫЧЛАРЫ
Татар әдәбиятын өйрәнүнең максаты: туган халкының һәм җирле халыкның телен, мәдәниятен, әдәбиятын яхшы белгән, һәрьяктан камил, милли горурлык хисләре үскән шәхес (гражданин) тәрбияләү.
Әлеге максатны тормышка ашыру өчен, түбәндәге бурычлар билгеләнде:
− Татарстан төбәгендә яшәп, җирле халык белән аралашкан укучыларны төбәкнең әдәби-мәдәни байлыгы белән якыннан таныштыру;
− татар әдәбияты турындагы мәгълүматларны төрле халык фольклоры, әдәбияты, мәдәнияте, милли образлары белән чагыштырма-типологик аспектта бирү;
− татар халык авыз иҗаты турында тулы күзаллау булдыру, аны баланың үз туган халыкының рухи җәүһәрләре белән чагыштырырга күнектерү;
− татар әдипләре, мәдәният әһелләре турында күзаллау булдыру, аларны танырга, аңларга, башка халык сүз сәнгатен үстерүчеләр белән чагыштырма планда бәяләргә өйрәтү;
− татар, рус, Россиядә яшәүче башка халыклар, бөтендөнья әдәбияты белеме казанышларының уртак нигезен аңлау, аларны үстерү һәм киңәйтү.
УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР:
– әдәби әсәрләрне сүзләрен дөрес әйтеп йөгерек уку;
– авторның әйтергә теләгән фикерен аңлау, үз мөнәсәбәтен белдерү, өлешләргә бүлә һәм планын төзи белү;
– әдәби − теоретик төшенчәләрне рус әдәбият белеме белән тәңгәлләштерү;
– татар әдәбиятының дөнья культурасында тоткан урынын аңлау;
– авторларның тормыш юлы һәм иҗаты турында кыскача күзаллау;
– 8 − 10 татар, рус, чит ил язучысы, шагыйрьләре исемнәрен һәм алар язган әсәрләрне белү;
– 3 − 4 сәнгать әһеленең тормышы, иҗатын турында мәгълүматлы булу;
– Казан һәм Татарстан төбәгендәге мәдәният учаклары (музей, театр, концерт залы, һ. б.), балалар матбугаты турында белү;
– төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен татар халык авыз иҗаты белән чагыштыру;
– төрле халыкларның киң таралган мифларыннан хәбәрдар булу, берничә мисал китерә белү;
– 5 мәкаль, 5 әйтемне русча эквивалентлары белән истә калдыру;
– мәкаль белән әйтем, миф белән әкият, халык җыры белән автор җыры арасындагы аерманы белү;
– төрле авторларның 2 − 3 шигырен яттан сөйли белү;
– сүзлекләр, энциклопедияләр, Интернет-ресурслардан файдаланып, үзенә кирәкле материалны табу;
– төрле темаларга проект эше яклау;
– әдәби әсәргә тормыш белән бәйләп, үз гамәлләренә бәя бирү.
УКЫТУНЫҢ ГОМУМИ, ШӘХСИ, МЕТАПРЕДМЕТ НӘТИҖӘЛӘРЕ
Татар әдәбияты дәреслекләре барлык фәннәрне өйрәнү барышындагы фундаменталь төшкә (фундаментальное ядрога), универсаль уку гамәлләренә нигезләнә, укучыларның яшь һәм әдәби үсеш дәрәҗәсен исәпкә ала. Укыту һәм тәрбиянең гомуми нәтиҗәләре иҗтимагый, шәхси, танып-белү һәм коммуникатив үсешне тәэмин итеп, укучыларның белемнәрен, күнекмәләрен үстереп, дөньяны танып белүгә әзерләп, хезмәттәшлеккә, үзлегеннән белем алуга, камиллеккә омтылучы шәхес тәрбияләүгә барып тоташа. Аерым алганда, уку-укытуга системалы-гамәли якын килү нәтиҗәсендә, укучыларның иҗтимагый үсешенә (халыкның рухи кыйммәтләрен аңлаучы, үстерүче Россия гражданины тәрбияләү); шәхси үсешенә (үзлегеннән белем алырга, иҗади сәләте үскән, компетентлы, үзаңы үскән, үзенең гражданлык карашларын ачыктан-ачык белдерүгә сәләтле, үз-үзенә тәнкыйди карашта торган, тормыш авырлыкларын каршы торырлык шәхес тәрбияләү); танып белү эшчәнлеген үстерүгә (фәнни дөнья сурәтен аңлаучы, үзенең танып-белү һәм интеллектуаль эшчәнлеге белән идарә итә ала торган, уку, белем алу чараларын күзаллый торган, репрезентатив, символик, логик, иҗади фикерләү сәләте үскән, рефлексиягә сәләтле укучы тәрбияләү); коммуникатив үсешкә (аралашу компетенциясе үскән, тыңларга, диалогта, гомуми сөйләшүдә катнаша алырлык, туган телен, рус телен, чит телне камил белүенә) басым ясалды. Шул ук гамәлләрне тормышка ашыру барышында, яшүсмерләрнең яшь үзенчәлекләре дә игътибарга алынды.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ
Тыңлап аңлау: төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.
Диалогик сөйләм: сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;
парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;
татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.
Монологик сөйләм: программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;
конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;
өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.
Уку: уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;
текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;
таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;
таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ
Эчтәлек | Сәгать саны |
Борын-борын заманда... | 4 |
Әкият яздым – укыгыз... | 3 |
Хыял канатларында. | 2 |
Белем баскычлары. | 4 |
Балачак – хәтердә мәңге калачак... | 5 |
Ватаным өчен. | 7 |
Кояшлы ил – бәхет иле. | 4 |
Кеше − табигать баласы. | 3 |
Эш беткәч көләргә ярый. | 3 |
Барысы: | 35 |
УКУЧЫ ҮЗЛӘШТЕРЕРГӘ ТИЕШЛЕ ӘДӘБИ ӘСӘРЛӘР МИНИМУМЫ
Дәреслеккә салынган әдәби әсәрләрнең нигезен “Үрнәк программа”да күрсәтелгән (төзүчеләре: Ф.Х.Җәүһәрова, К.С.Фәтхуллова) әдәби әсәрләр минимумы (7 әсәр) тәшкил итә. Алар түбәндәгеләр:
К. Насыйри, “Патша белән карт”;
Г. Тукай, “Су анасы”
М. Җәлил, “Алтынчәч” (либреттодан өзек);
Ф. Кәрим, “Кыр казы”;
Ф. Хөсни, “Чыбыркы” (хикәясеннән өзек);
М. Әгъләм, “Матурлык минем белән”;
Н. Дәүли, “Бәхет кайда була?”
Ятлау өчен тәкъдим ителә торган әсәрләр:
Дәрдемәнд, “Кил, өйрән...”
Ф.Кәрим, “Сөйләр сүзләр бик күп алар...”
Р.Фәйзуллин, “Табигать кочагында”
Дәрестән тыш (өстәмә) уку өчен тәкъдим ителгән әсәрләр
(укытучы сайлавы буенча):
Төлке белән Алёнушка (рус халык әкияте)
Тукай-Апуш. Рабит Батулладан
Шәүкәт Галиев . Аталы- уллы солдатлар.
Чәчәк нигә боекты? Габделхәй Сабитовтан
УКЫТУ- МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
1.Р.Х.Ягъфарова, К.С.Фәтхуллова”Татар теле 5нче сыйныф , Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2011 ел, «Татар әдәбияты»,
5 нче с-ф. 2 кисәктә; төзүче–авторлары Ә.Р.Мотыйгуллина,Р.Г.Ханнанов, Л.Х.Хисмәтова. – Казан: «Мәгариф-Вакыт», 2014 ел.
2.Укытучылар өчен методик әсбап. “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында (татар телен өйрәнүче укучылар белән) эшләүче укытучылар өчен, 5нче сыйныф, Казан, “Мәгариф - Казан” нәшрияты, 2014
3.«Мәгариф» журналы
4. Электрон ресурслар: http://pedsovet.su, belem.ru: https://edu.tatar.ru, http://nsportal.ru/, http://matbugat.ru/, http://mon.tatarstan.ru/.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ БҮЛЕНЕШЕ
1 нче чирек | 2 нче чирек | 3 нче чирек | 4 нче чирек | Еллык | |
Дәрес | 9 | 7 | 10 | 9 | 35 |
Теманы өйрәнү | 8 | 5 | 9 | 7 | 29 |
СТУ | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 |
Контроль эш | 1 | 1 | 2 | ||
Дәреснең берничә минутында үткәрелгән эшләр | |||||
Тест | 2 | 1 | 3 | ||
Яттан | - | 1 | 1 | 1 | 3 |
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН
Дә- рес № | Дәрес темасы | Дәрес тибы | Сәг. са-ны | Үткәрү вакыты | Төп төшенчә | Планлаштырыла торган нәтиҗәләр | Конт. төре | ||||||||||||||
5Б п | 5Б ф | 5В п | 5В ф | метапредмет | предмет | шәхси | |||||||||||||||
1 | Халык авыз иҗаты. Әкият. | Катнаш дәрес | 1 | 5/09/
| 6/09/
| Халык авыз иҗаты.Татар һәм рус әкиятләре. Әкият төшенчәсе | Халык авыз иҗа-тын тарих белән бәйләп өйрәнү, әкият турында белем алу. | Халык авыз иҗатына гомуми күзаллау ясау. | Укучыларда үткәнебезгә, тарихыбызга карата игътибар тәрбияләү. | ||||||||||||
2 | «Өч кыз» татар халык әкияте | Яңа материалны өйрәтү | 1 | 5/09
| 13/09
| «Өч кыз» татар халык әкияте. | Кирәкле мәгълү-матны аерып алып, чагыштырып нәтиҗә ясый белү. | «Өч кыз» татар халык әкиятен өйрәнү, эчтәлеген үзләштерү, кызларга сыйфатнамә бирү. | Балаларда ата-анага, олыларга карата хөрмәт тәрбияләү. | ||||||||||||
3 | СТУ “Төлке белән Аленушка” | Яңа материалны өйрәтү | 1 | 19/09
| 20/09
| “Төлке белән Аленушка” әкияте | Укыган буенча кирәкле мәгълүматны аерып ала белү. | “Төлке белән Аленушка” әкиятен укып үзләштерү, аның кайсы төргә керүен бил-геләү. | Балаларда яхшылыкка карата яхшылык белән җавап бирү сый-фатын тәрбияләү. | ||||||||||||
4 | Халык әкиятлә- рен гому-миләште-реп кабатлау | Белем һәм осталыкларны системалаш тыру | 1 | 26/09
| 27/09
| Әкиятләрнең төрләргә бүлене ше. | Халык иҗатының бай мирасын өй рәнү, әхлак һәм эстетик тәрбия бирү. | Әкият жанрын кабатлау, аның төрләргә бүленешенең принципларын истә калдыру. | Укучыларда әкиятләргә мәхәббәт тәрбияләү, сөйләм культурасын үстерү. | Тест | |||||||||||
5 | К.Насыйри «Патша белән карт» | Яңа материалны өйрәтү | 1 | 3/10
| 4/10
| К.Насыйриның тормыш юлы һәм иҗаты . «Патша белән карт» әсәре.«автор әкияте», «әдәби герой» төшенчәләре | Билгеле күрсәтмә нигезендә эшли белү, нәтиҗә ясау. | Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Патша бе-лән карт» әкиятен өйрәнү; «автор әкияте», «әдәби герой» төшенчәлә-рен аңлату. | Балаларда кешелеклелек, намуслылык, гаделлек сыйфатларына карата хөрмәт тәрбияләү. | ||||||||||||
6 | Г.Тукай «Су анасы» | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 10/10
| 11/10
| Г.Тукайның тормыш юлы һәм иҗаты «Су анасы» әкияте.«шигъри әсәр», «әкият-поэма» төшенчә ләре. | Рус әдәбияты белән чагыштырып, мифик образлар сурәтләнгән әсәрләрне анализлау. | Г.Тукайның тор-мыш юлы һәм иҗаты турында белемнәрне үзләштерү, «Су анасы» әкиятен өйрәнү; «шигъри әсәр», «әкият-поэма» төшенчәләрен аңлату. | Укучыларга, әсәрдән чыгып, кеше әйберен сораусыз алырга ярамаганлыкны аңлату. | ||||||||||||
7 | Т.Миңнул-лин «Гафият турында әкият» | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 17/10
| 18/10
| Т.Миңнуллинның тормыш юлы һәм иҗаты. «Гафият турында әкият» әсәре. | Укучыларда театр сәнгате аша әкиятләр укуга кызыксыну уяту. | Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Гафият ту-рында әкият» әсәрен өйрәнү, әкият-пьеса», «драма әсәре» төшенчәсен аңлату. | Балаларда үз-үзләренә карата җаваплылык, олыларны хөрмәт итү хисе тәрбияләү. | ||||||||||||
8 | А.Тимергалин «Сәер планетада» | Яңа материалны өйрәтү | 1 | 24/10
| 25/10
| А.Тимергалинның тормыш юлы һәм иҗаты.«Сәер планетада» әсәре, космос, галәм, космик корабль төшенчәсе | Укучыларда галәмне өйрәнүгә, астрономия фәненә кызыксыну уяту. | А.Тимергалинның тормыш юлы һәм иҗаты белән танышу, «Сәер планетада» әсәрен уку, эчтәлекне үзләштерү. | Әсәрдәге вакый-галар аша балалар да җаваплылык хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
9 | Әкият һәм фантастика темаларын гомуми-ләштереп кабатлау | Белем һәм оста лыклар ны систе малаш тыру | 1 | 24/10
| 25/10
| Әкият һәм фантастика аермасы | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүмат ны аерып ала белү. | Әкият жанрын фантастикадан аеру күнекмәләрен булдыру. | Укучыларда әкиятләргә мәхәббәт тәрбияләү, сөйләм культурасын үстерү. | Тест | |||||||||||
I ЧИРЕК – 9 СӘГАТЬ | |||||||||||||||||||||
10 | БСҮ«Мөхәм мәдия» мәдрәсәсе, Казанның Татар укытучылар мәктәбе, Казан уни- верситеты | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 7/11
| 8/11
| «Мөхәммәдия» мәдрәсәсе, Казанның Татар укытучылар мәктәбе, Казан университеты | Укыган текстны аңлап, тарихи күзәтү ясый белү. | Татар халкының белемле булуы турында сөйләшү. | Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү. | ||||||||||||
11 | Г.Исха-кыйның «Мөгал-лим» әсәре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 14/11
| 15/11
| Г.Исхакыйның «Мөгаллим» әсәре. | Укыган әсәрне бүгенге көн, көндәлек тормыш белән бәйләнештә күзаллый белү. | Г.Исхакыйның «Мөгаллим» әсәрен уку, эчтәлекне үзләштерү. | Балаларда укытучы хезмәтенә ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||||
12 | Дәрдемәнд «Кил, өйрән…» | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 21/11
| 22/11
| Дәрдемәнднең тормыш юлы һәм иҗаты. «Кил, өйрән…» шигыре. | Шигъри әсәрне җиңел истә калдыру ысул-ларын белү. | Дәрдемәнднең тормыш юлы һәм иҗаты турында белемнәрне үз-ләштерү, «Кил, өйрән…» шигырен өйрәнү. | Укучыларда телләр өйрәнүгә кызыксыну тудыру. | яттан | |||||||||||
13 | Мәгъри-фәтчелек чоры әдәбия- тын кабат-лау. | Белем һәм осталык ларны система лашты ру | 1 | 28/11
| 29/11
| Мәгърифәтчелек чоры әдәбияты. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүмат ны аерып ала белү. | Мәгърифәтчелек чоры һәм әдәбияты белән танышуны гомумиләштереп кабатлау. | Балаларда белемгә омтылыш тәрбияләү. | Тест | |||||||||||
14 | Г.Тукайның «Исемдә калганнар» Контроль эшкә әзерлек. | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 5/12
| 6/12
| Г.Тукайның «Исемдә калган нар» автобиогра фик әсәре. | Шагыйрьнең авыр тормышта үсүен укучыларга аңлату. | Г.Тукайның «Исемдә калганар» автобиографик әсәре аша укучыларны аның бала чагы белән таныштыру. | Укучыларда әти-әниләргә карата ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||||
15 | Контроль эш. 1нче яртыеллык материал-лары буенча(Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханна нов,... Татар әдәбияты. 5 нче сыйныф. Методик әсбап. Казан. “Мәгариф-вакыт” нәшрияты 2016) | Белем һәм күнекмәләрне тикше рү | 12.12 | 13.12 | Конт эш ( тест) | ||||||||||||||||
16 | Хаталар өстендә эш. СТУ. Р.Батул ладан “Тукай – Апуш” | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 19/12
|
| 20/12
|
| Р.Батулланың “Тукай – Апуш” әсәре. | Шагыйрьнең авыр тормышта үсүен укучыларга аңлату. | Р.Батулланың “Тукай – Апуш” әсәре аша уку-чыларны Тукайның балачагы белән танышты-ру | Укучыларда Г.Тукай иҗатына карата ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||
I I ЧИРЕК -7 СӘГ | |||||||||||||||||||||
17 | Рәссам Х.Казаковның тормыш юлы һәм иҗаты. Г. Тукайның Кырлайдагы музее | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 9/01
| 10/01
| Рәссам Х.Казаковның тормыш юлы һәм иҗаты. Г. Тукайның Кырлайдагы музее | Укучыларда эстетик зәвык тәрбияләү. | Рәссам Х.Каза- ковның тормыш юлы һәм иҗаты турында,Г.Тукай ның Кырлайдагы музее белән дәреслектәге бе-лешмә һәм өстәмә мате-риаллар аша танышу | Балаларда Г.Тукайның балачагына, Г.Тукай белән бәйле истәлек-ләргә, рәсем сәнгатенә карата кызыксыну уяту. | ||||||||||||
18 | БСҮ“Ямьле балачак”.Кабатлау. «Салават күпере» журналы. | Катнаш дәрес | 16/01
| 17/01
| Салават күпере | Укыганны гому-миләштерә, нәти-җә ясый, иң мөһим мәгълү-матны аерып ала белү. Салават күпере» журналы турында дәрес-лектәге белешмә һәм өстәмә мате-риаллар аша танышу. | Укыганнарны гомумиләш- тереп кабатлау. Салават күпере» журналы белән дәреслектәге белешмә һәм өстәмә материал-лар аша танышу. | Балаларда һәр мизгелнең кадерен белеп яшәүне тәрбияләү. Балаларда «Салават күпере» журналына карата кызыксыну уяту. | |||||||||||||
19 | Г. Кутуй «Рөстәм маҗара- лары». | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 23/01
| 24/01
| Гадел Кутуйның тормыш юлы һәм иҗаты. «Рөстәм маҗаралары» әсәре, «чагыштыру» төшенчәсе | Укучыларга әсәрнең фантастик маҗара стилендә бирелешен аң-лату. | Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Рөстәм ма-җаралары» әсәрен өйрәнү; «чагышты-ру» төшенчәсен аңлату. | Укучыларны тормышта уяу булырга, әти-әни сүзен тыңларга, олыларны хөрмәт итәргә өйрәтү. | ||||||||||||
20 | Муса Җәлилнең тормыш юлы һәм иҗаты. | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 30/01 | 31/01 | Муса Җәлилнең тормыш юлы һәм иҗаты. «Сагыну» шигыре, патриот шагыйрь төшенчәсе | Балаларга язучы-ның патриот ша-гыйрь икәнлеген, каһарман сугыш-чы булуын аңла-ту. Сугышчылар-ның батырлы гына ихтирам, фашизмга карата нәфрәт хисе тәрбияләү. | Муса Җәлилнең «Сагыну» шигырен өйрәнү, язучының патриот шагыйрь икәнлеген, каһарман сугышчы булуын аңлату. | Балаларда азатлык өчен көрәшүче сугышчыларга карата ихтирам тәрбияләү. Бала-ларга язучының үлем куркынычы астында да туган илгә, халкыбызга тугрылык саклап калган шагыйрь икәнлеген аңлату. | ||||||||||||
21 | М.Җәлил. «Алтын-чәч» әсәре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 6/02 | 7/02 | Муса Җәлилнең «Алтынчәч» әсәрен өйрәнү, «опера», «либретто» төшенчәләре | Укучыларда эстетик зәвык тәрбияләү; М.Җәлилнең татар театр сән-гатен үстерүдәге эшчәнлеген аңлату. | Муса Җәлилнең «Алтынчәч» әсәрен өйрәнү. | Укучыларда татар халкының тарихына карата кызыксыну уяту. | ||||||||||||
22 | М. Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры. | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 13/02 | 14/02 | М. Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры, композитор Н.Җиһановның тормыш юлы һәм иҗаты | Театр, балет, опера сәнгате белән әдәбиятны бәйләп өйрәнү. Укучыларда эстетик зәвык тәрбияләү. | М. Җәлил исемен-дәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры, композитор Н. Җиһановның тормыш юлы һәм иҗаты турында дәреслектәге бе-лешмә һәм өстәмә материаллар аша танышу. | Балаларда татар музыкасына карата кызыксыну, ихтирам уяту. | ||||||||||||
23 | Фатих Кәримнең тормыш юлы һәм иҗаты | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 20/02 | 21/02 | Ф. Кәримнең тормыш юлы һәм иҗаты, «Кыр казы», «Сөйләр сүзләр бик күп алар» шигыре | Сугыш кырла-рында илебезнең азатлыгы өчен кан коелуның мәгънәсен укучыларга аңлату. Шигъри әсәрне җиңел истә калдыру ысулларын өйрәнү. | Ф. Кәримнең то-рмыш юлы һәм иҗаты турында белемнәрне үзләш-терү, «Кыр казы», «Сөйләр сүзләр бик күп алар» шигырен өйрәнү. | Укучыларда азат-лык өчен көрәшкән сугышчыларга карата ихтирам тәр-бияләү. | яттан | |||||||||||
24 | СТУ. Ш.Галиев «Аталы-уллы солдатлар» балладасы | Катнаш дәрес | 1 | 27/02 | 28/02 | Ш.Галиевнең тормыш юлы һәм иҗаты. «Аталы-уллы солдатлар» балладасы, «баллада» төшенчәсе. | Укыганны гомумиләш- терә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү. | Ш.Галиевнең тормыш юлы һәм иҗаты турында бе-лемнәрне үзләштерү, шагыйрьнең «Аталы-уллы сол-датлар» балладасын өйрәнү; «баллада» төшенчәсен аңлау. | Укучыларда илебез халкының фашистларга каршы го-мерләрен дә кызганмыйча көрәш алып барулары турында фикер алышу, ветераннарга багышланган истәлекләргә сакчыл караш тәрбияләү. | ||||||||||||
25 | Сугыш кайтавазы Кабатлау дәресе. | Белем һәм осталыкларны системалашты ру | 1 | 6/03 | 7/03 | Бу бүлектә өйрәнелгән материалны гомумиләштереп кабатлау, белем-нәрне тикшерү. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълү матны аерып ала белү. | Укыганнарны гомумиләш- тереп кабатлау. | Укучылар белән тынычлык өчен көрәш алып баручылар турын да фикер алышу, аларга багышлан-ган истәлекләргә сакчыл караш тәрбияләү. | Тест | |||||||||||
26 | Н. Дәүли «Бәхет кайда була?» шигыре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 13/03 | 14/03 | Н. Дәүлинең тормыш юлы һәм иҗаты, «Бәхет кайда була?» шигыре. | Укучыларга хезмәтнең, тырышлыкның бәхет чыганагы икәнлеген аңлату. | Шагыйрь Н.Дәүлинең тормыш юлы һәм иҗаты турында белемнәрне үз-ләштерү, «Бәхет кайда була?» шигырен өйрәнү. | Балаларда хезмәткә, хезмәт кешесенә ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||||
I I I ЧИРЕК – 10 СӘГАТЬ | |||||||||||||||||||||
27 | Ф. Хөсни «Чыбыркы» әсәре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 3/04 | 4/04 | Ф. Хөснинең «Чыбыркы» әсәре, сюжет элементлары; | Укылганнардан нәтиҗә ясап, тор-мышта куллану. | Фатих Хөснинең «Чыбыркы» әсәрен уку, эчтәлекне үзләштерү, сюжет элементларын өйрәнү. | Әсәрдәге вакыйгалар аша балаларда җаваплылык хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
28 | Кояшлы ил — бәхет иле. Кабатлау дәресе. | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 10/04 | 11/04 | Өйрәнелгән материалны гомумиләштереп кабатлау, белем нәрне тикшерү. «Кояшлы ил — бәхет иле» җыры | Укыганны гому-миләштерә, нәти-җә ясый, иң мө- һим мәгълүматны аерып ала белү. | Укыганнарны гомумиләштереп кабатлау. | Балаларда бәхетнең кадерен белеп яшәү хисләрен тәрбияләү. | Тест | |||||||||||
29 | Р. Фәй-зуллин “Табигать кочагында” әсәре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 17/04 | 18/04 | Р. Фәйзуллинның тормыш юлы һәм иҗаты. «Табигать кочагында» әсәре | Укучыларга экологик тәрбия бирү. | Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Табигать кочагында» әсәрен өйрәнү. | Балаларда табигатькә карата сакчыл караш тәрбияләү, табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен ныгыту. | яттан | |||||||||||
30 | М.Әгъләм “Матурлык минем бе-лән” әсәре | Яңа матери алны өйрәтү | 1 | 24/04 | 25/04 | М.Әгъләмнең тормыш юлы һәм иҗаты. «Матурлык минем белән» әсәре | Укучыларда эстетик зәвык тәрбияләү. | Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты белән дәреслектәге белешмә һәм өстәмә материал лар аша танышу; «Матурлык минем белән» әсәрен өйрәнү. | Укучыларда табигатьнең матурлыгына соклану, туган илгә карата мәхәббәт тәрбияләү. | ||||||||||||
31 | Рәссам И.И. Шишкинның тормыш юлы һәм иҗаты. | Катнаш дәрес | 1 | 24/04 | 2/05 | Рәссам И.И. Шишкинның тормыш юлы һәм иҗаты | Рәсем сәнгатенә карата кызыксыну уяту. | Рәссам И.И. Шишкинның тормыш юлы һәм иҗаты белән дәреслектәге белешмә һәм өстәмә материал лар аша танышу; рәсем сәнгате турында сөйләү. | Балаларда табигатьнең матурлыгына соклану, рәсем сәнгатенә карата кызыксыну уяту. | ||||||||||||
32 | БСҮ Туган илем- Кабатлау дәресе. Контроль тестка әәзерлек. | Белем һәм осталыкларны системалашты ру | 1 | 8/05 | 2/05 | Өйрәнелгән материалны гомумиләштереп кабатлау, белемнәрне тикше-рү. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү. | Укыганнарны гомумиләш- тереп кабатлау. | Табигатькә мәхәббәт тәрбияләү. | ||||||||||||
33 | Еллык материал буенча контроль тест. (Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханна Нов. Татар әдәбияты. 5 нче сыйныф. Методик әсбап.Казан. “Мәгариф-вакыт” нәшрияты 2016) | Белем һәм кү-некмәләрне тик-шерү | 1 | 15.05 | 16.05 | Конт тест | |||||||||||||||
34 | Хаталар өстендә эш Л.Лерон «Пирами-да». | Катнаш дәрес | 1 | 22/05 | 23/05 | Л.Леронның тормыш юлы һәм иҗаты, «Пирамида» әсәре | Укучыларда укуга, фәннәргә карата кызыксыну уяту | Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Пирамида» әсәрен өйрәнү, «юмор» төшен-чәсен аңлату. | Балаларда үз-үзләренә карата таләпчәнлек, җаваплылык, игътибарлылык хисе тәрбияләү. | ||||||||||||
IV ЧИРЕК – 8 СӘГАТЬ | |||||||||||||||||||||
УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН БӘЯЛӘҮ НОРМАЛАРЫ
Укучыларның телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 2
диалогик сөйләм (репликалар саны) – 7
монологик сөйләм (фразалар саны) – 8
Кычкырып уку (сүзләр саны) – 60-65
№ | Бәяләү критерийлары | “5”ле | “4”ле | “3 ле | “2”ле |
1 | Тыңлан ган текст ның эчтә леге буен ча сорау ларга яз мача җа вап бирү. | Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. | Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. | Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. | Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар. |
2 | Диалогик сөйләм | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзи. | Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый. |
3 | Монологик сөйләм | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый. |
4 | Уку | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча, синтагмаларның бүленешендә ялгышып) укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый. |
5 нче сыйныфларның рус төркемнәрендә
белем алучы укучылар өчен татар әдәбиятыннан
контроль бәяләү материаллары
2016-2017 нче уку елы
Тест № 1
1.Халык авыз иҗаты төрләренә кайсысы керә?
а) әкият
б) хикәя
в) шигырь
2.Әкиятнең нинди төрләре бар?
а) музыкаль, кошлар турында, тылсымлы
б) хайваннар, тормыш-күренеш, тылсымлы
в) кешеләр турында, хайваннар, бөҗәкләр турында.
3. “Өч кыз” әкиятендәге кайсы кыз әнисе янына ашыга?
а) олы кыз
б) уртанчы кыз
в) кече кыз
4. Аленушкага очраган җәнлекләрне күрсәтегез.
а) Куян, төлке, бүре
б) Аю, төлке, бүре
в) Тиен, куян, төлке
5. Бу әсәрләрнең кайсысын Каюм Насыйри язган?
а) “Су анасы”
б) “Патша белән карт”
в) “Өч кыз”
6. Бу өзек кайсы әсәрдән?
Кычкырадыр: “Качма! Качма! Тукта! Тукта, и карак!
Ник аласың син аны,- улл бит минем алтын тарак!”
а) “Су анасы”
б) “Туган тел”
в) “Шалкан”
7.Әкиятләрдә еш очрый торган герой кем ул?
а) Патша
б) Биюче кыз
в) Укучы
8. Туфан Миңнуллинның “Гафият турында әкият”әсәренең жанры:
а) Хикәя
б)Җыр
в) Әкият-пьеса
9.Кайсы әсәр герое төшендә астронавтка әйләнә?
а) “Өч кыз”
б) “Сәер планета”
в) “Патша белән карт”
10. “Сәер планета” әсәренең авторы кем?
а)Габдулла Тукай
б)Адлер Тимергалин
в)Туфан Миңнуллин
11. «Мөхәммәдия» мәдрәсәсе кайчан ачылган?
а) 1850нче елда
б) 1882нче елда
в) 1917нче елда?
12.Мәкальне дәвам ит:
Китап-.....
13. Г.Исхакыйның «Мөгаллим» әсәрендәге геройның исеме ничек?
а) Гафият
б) Каюм
в) Салих
14. “Исемдә калганнар” әсәренең төп герое кем?
а) Габидулла
б) Габдулла
в) Гариф
15. “ Габдулла Тукай – бөек татар шагыйре” дигән темага 5-6 җөмлә языгыз
Тест № 2
1.Муса Җәлилнең беренче шигырьләр җыентыгының исеме ничек?
а) “Рөстәм маҗаралары”
б) “Барабыз”
в) “Сагыну”
2. “Бәхет кайда була?” дигән сорауга Нәби Дәүли ничек җавап бирә?
а) Бәхет хезмәттә
б) Бәхет урамда
в) Бәхет урманда.
3. “Рөстәм маҗаралары ” әсәрендәге герой нәрсә эзли?
а) чәчәк
б) кош
в) хайван
4. “Алтынчәч”әсәренең геройларын күрсәтегез.
а) Алтынчәч, Җик,Хан
б) Алтынчәч, Җик, Сылу
в) Алтынчәч, Сандугач,Хан
5. Бу картинаның кайсысын Хаҗиморат Казаков язган?
а) “Су анасы”
б) “Бәләкәй Апуш”
в) “Өч кыз”
6. Бу өзек кайсы әсәрдән?
“...Ике сагынуны алып,
Улы кайтасы.
Алмашынмас сакта торып
Кала атасы”
а) “Су анасы”
б) “Аталы- уллы солдатлар”
в) “Исемдә калганнар”
7. “Матурлык минем белән” шигыре нәрсә турында?
а) Геройның туган җирен яратуы турында
б) Геройның тырышып укуы турында
в) Сугыш турында
8. Фатих Кәримнең “Кыр казы”әсәренең жанры:
а) Хикәя
б)Әкият
в) Шигырь
9.Кайсы әсәр герое җәен авылда көтү көтә?
а) “Чыбыркы”
б) “Сагыну”
в) “Патша белән карт”
10. “Алтынчәч” операсының авторы кем?
а) Салих Сәйдәшев
б)Нәҗип Җиһанов
в)Туфан Миңнуллин
11. М. Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры кайчан ачылган?
а) 1858нче елда
б) 1939нчы елда
в) 1927нче елда?
12. Фатих Хөснинең «Чыбыркы» әсәрендәге геройның исеме ничек?
а) Гафият
б) Рәшит
в) Салих
13. “Табигать кочагында” әсәренең геройлары өйгә нәрсә алып кайталар?
а) чәчәкләр
б) шатлык
в) сәламәтлек
14. “Татарстан- туган җирем” дигән темага 5-6 җөмлә языгыз.
Предварительный просмотр:
Татар әдәбиятыннан эш программасы
6 нче сыйныф
(34 сәг)
ЭШ ПРОГРАММАСЫНЫҢ СТАТУСЫ
6 нчы сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:
1."Россия Федерациясендә мәгариф турында" 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законы
2.Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013нче ел.
3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы (1.07.2004 ).
4.“2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь).
5. Программа Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыклары тарафыннан расланган “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар телен һәм әдәбиятыннан үрнәк программалары: 1-11 нче сыйныфлар / [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы]. –Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2011.
(Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре (V-IХ сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан авторлык программасы.
Төзүче-авторлары: Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов,Э.Х.Гыйзәтуллина. )
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Гимназиянең 2015 - 2016 нчы уку елына төзелгән уку- укыту планында 6 нчы сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгать каралган.
ЭШ ПРОГРАММАСЫ СТРУКТУРАСЫ
Татар әдәбиятының эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
ТАТАР ӘДӘБИЯТЫН УКЫТУНЫҢ МАКСАТЫ ҺӘМ БУРЫЧЛАРЫ
Татар әдәбиятын өйрәнүнең максаты: туган халкының һәм җирле халыкның телен, мәдәниятен, әдәбиятын яхшы белгән, һәрьяктан камил, милли горурлык хисләре үскән шәхес (гражданин) тәрбияләү.
Әлеге максатны тормышка ашыру өчен, түбәндәге бурычлар билгеләнде:
− Татарстан төбәгендә яшәп, җирле халык белән аралашкан укучыларны төбәкнең әдәби-мәдәни байлыгы белән якыннан таныштыру;
− татар әдәбияты турындагы мәгълүматларны төрле халык фольклоры, әдәбияты, мәдәнияте, милли образлары белән чагыштырма-типологик аспектта бирү;
− татар халык авыз иҗаты турында тулы күзаллау булдыру, аны баланың үз туган халыкының рухи җәүһәрләре белән чагыштырырга күнектерү;
− татар әдипләре, мәдәният әһелләре турында күзаллау булдыру, аларны танырга, аңларга, башка халык сүз сәнгатен үстерүчеләр белән чагыштырма планда бәяләргә өйрәтү;
− татар, рус, Россиядә яшәүче башка халыклар, бөтендөнья әдәбияты белеме казанышларының уртак нигезен аңлау, аларны үстерү һәм киңәйтү.
УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР:
– әдәби әсәрләрне, сүзләрен дөрес әйтеп, йөгерек уку;
– авторның әйтергә теләгән фикерен аңлау, үз мөнәсәбәтен белдерү, өлешләргә бүлә һәм планын төзи белү;
– әдәби − теоретик төшенчәләрне рус әдәбият белеме белән тәңгәлләштерү;
– татар әдәбиятының дөнья культурасында тоткан урынын аңлау;
– авторларның тормыш юлы һәм иҗаты турында кыскача күзаллау;
– 6 нчы сыйныф өчен минимумга кергән әсәрләрнең кыскача эчтәлеген, төп геройларын, күтәрелгән проблеманы белү;
–10 −12 татар, рус, чит ил язучысы, шагыйрьләре исемнәрен һәм алар язган әсәрләрне белү;
– 3 − 4 сәнгать әһеленең тормышы, иҗаты турында мәгълүматлы булу;
– Казан һәм Татарстан төбәгендәге мәдәният учаклары (музей, театр, концерт залы, һ. б.), балалар матбугаты турында белү;
– төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен татар халык авыз иҗаты белән чагыштыру;
– төрле халыкларның киң таралган мифларыннан хәбәрдар булу, берничә мисал китерә белү;
– 5 мәкаль, 5 әйтемне русча эквивалентлары белән истә калдыру;
– мәкаль белән әйтем, миф белән әкият, халык җыры белән автор җыры арасындагы аерманы белү;
– төрле авторларның 2 − 3 шигырен яттан сөйли белү;
– сүзлекләр, энциклопедияләр, Интернет-ресурслардан файдаланып, үзенә кирәкле материалны табу;
– төрле темаларга проект эше яклау;
– әдәби әсәрне тормыш белән бәйләп, үз гамәлләренә бәя бирү.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ
Тыңлап аңлау
Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;
сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.
Диалогик сөйләм
Сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;
аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;
парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;
татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.
Монологик сөйләм
Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;
конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;
өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.
Уку
Уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;
текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;
таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;
таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ТЕМАТИК ЭЧТӘЛЕГЕ
ЭЧТӘЛЕК |
| |
1. Мифлар дөньясыннан — чынбарлыкка. | Мифлар, мәкальләр, әйтемнәр. | 4 |
2. Халык моңнары: җырлата да, елата да... | Халык җырлары жанрлары. Тукайның «Туган тел», «Туган авыл». Татарстан Республикасының Дәүләт гимны. | 3 |
3. Кадерле син, кеше-туганым! | Н.Исәнбәт «Өч матур сүз». Г.Тукай «Шүрәле». М.Гафури «Ана». М.Җәлил «Чәчәкләр», «Тик булса иде ирек». Ә.Еники «Туган туфрак» хикәясе. И.Юзеев “Бачачы турында баллада”. | 8 |
4. Энҗе карлар явып үткән... | Г.Ибраһимов «Кар ява». Т.Миңнуллин «Акбай һәм Кыш бабай». Р.Вәлиева «Нәни чыршы». | 3 |
5. Акыл — тузмас кием, белем — кипмәс кое. | К. Насыйри «Әбүгалисина». А.Алиш «Әни ялга киткәч». Ф.Яруллин "Кояш-тагы тап». Г.Зәйнашева «Кем булырга». С.Сәйдәшев иҗаты. | 6 |
6. Ил өстендә илле дустың булсын. | Дәрдемәнд «Ике туган». Һ.Такташ «Мокамай». Р.Харис «Серле алан». Э.Шәрифуллина «Дуслык, чын дуслык». Ш.Галиев «Дуслык балы». | 5 |
7. Көлке көлә килә... | Шәүкәт Галиев — юмор остасы. Ф.Шәфигуллин «Ике тиен акча». В.Радлов «Шаян кеше». | 3 |
8. Һәр фасылың гүзәл, табигать! | Г.Бәширов «Язгы сабан туйлары». Г.Морат “Сабан туе”. | 2 |
УКУЧЫ ҮЗЛӘШТЕРЕРГӘ ТИЕШЛЕ ӘДӘБИ ӘСӘРЛӘР МИНИМУМЫ
Дәреслеккә салынган әдәби әсәрләрнең нигезен “Үрнәк программа”да күрсәтелгән (төзүчеләре: Ф.Х.Җәүһәрова, К.С.Фәтхуллова) әдәби әсәрләр минимумы (7 әсәр) тәшкил итә. Алар түбәндәгеләр:
1. Г.Тукайның «Шүрәле» әкият-поэмасы, «Туган авыл» шигыре;
2. М.Гафуриның «Ана» шигыре;
3. Һ.Такташның «Мокамай» поэмасы;
4. М.Җәлилнең «Чәчәкләр» шигыре;
5. Ә.Еникинең «Туган туфрак» хикәясе;
6. Г.Бәшировның «Туган җирем — яшел бишек» повестеннан «Сабантуй» өзеге.
ЯТЛАУ ӨЧЕН ТӘКЪДИМ ИТЕЛӘ ТОРГАН ӘСӘРЛӘР:
Уен җырлары.
Н.Исәнбәт “Өч матур сүз” шигыре.
М.Җәлил “Чәчәкләр” шигыреннән өзек.
Э.Шәрифуллина “Дуслык, чын дуслык!” шигыре.
ДӘРЕСТӘН ТЫШ (ӨСТӘМӘ) УКУ ӨЧЕН ТӘКЪДИМ ИТЕЛГӘН ӘСӘРЛӘР (УКЫТУЧЫ САЙЛАВЫ БУЕНЧА):
«Су иясе», «Өй иясе», «Дедал белән Икар», “Албасты” мифлары.
И.Юзеев. Бакчачы турында баллада.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ТЕМАТИК БҮЛЕНЕШЕ
1нче чирек | 2нче чирек | 3нче чирек | 4нче чирек | Еллык | |
Дәрес | 9 | 7 | 10 | 9 | 34 |
Теманы өйрәнү | 7 | 5 | 9 | 7 | 28 |
БСҮ | 1 | 1 | 1 | 3 | |
СТУ | 1 | 1 |
| 2 | |
Контроль тест | 1 | 1 | |||
Дәреснең берничә минутында үткәрелгән эшләр | |||||
Тест | 1 |
| 2 | 1 | 4 |
Яттан | 2 | 1 | 1 | 4 | |
УКЫТУ – МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
1.Ә.Р.Мотыйгуллина. «Татар әдәбияты» (2 кис.), Рус телендә төп белем бирү оешмалары өчен дәреслек. 6 нчы сыйныф. – Казан: «Мәгариф-Вакыт», 2014
2. Укытучылар өчен методик әсбап. “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында (татар телен өйрәнүче укучылар белән) эшләүче укытучылар өчен, 6нчы сыйныф, Казан, “Мәгариф - Вакыт” нәшрияты, 2014
3. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары.
4. Электрон ресурслар: nsportal.ru,http://pedsovet.su,belem.ru,edu.tatar.ru
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН
№ | ДӘРЕС ТЕМАСЫ | ДӘ РЕС ТИБЫ | СӘГ СА НЫ | ҮТКӘРҮ ВАКЫТЫ П/Ф | ТӨП ТӨШЕНЧӘ ЛӘР | Көтелгән нәтиҗәләр | КОН-ТРОЛЬ ТӨРЕ | |||||||||||
6АВ П | 6АВ Ф | метапредмет | предмет | Шәхес | ||||||||||||||
МИФЛАР ДӨНЬЯСЫННАН — ЧЫНБАРЛЫККА | ||||||||||||||||||
1 | Халык авыз иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 1.09 | Халык авыз иҗаты (әкият, табышмак, мәкаль). | Төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен чагыштырып карау | Халык авыз иҗатын гомуми күзаллау. | Халык авыз иҗаты әсәрләренә карата кызыксыну уяту, сөйләмне алар ярдәмендә баету мөмкинлеген аңлау. | ||||||||||
2 | Мифлар. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 8.09 | «Шүрәле», «Шүрәлене ничек алдарга?» мифлары, «миф» төшенчәсе. | Рус, грек һәм татар мифологиясен чагыштыра белү. | Мифлар, мифик геройлар турында төшенчә формалаштыру, миф белән әкиятнең аермасын аңлау. | Халык авыз иҗаты әсәрләренә карата кызыксыну уяту. | ||||||||||
3 | СТУ «Су иясе», «Өй иясе», «Дедал белән Икар» мифлары. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 15.09 | «Су иясе», «Өй иясе», «Дедал белән Икар» мифлары. | Рус, грек һәм татар мифологиясен чагышты-ра белү. аралашу культурасы тәрбияләү. | Мифлар, мифик геройлар турында төшенчә формалаштыру, миф белән әкиятнең аермасын аңлау. | Иптәшең белән сөйләшә, башкаларны тыңлый белү — аралашу культурасы тәрбияләү. | ||||||||||
4 | БСҮ. Халык зур ул, әдип ул, шагыйрь ул...
| Сөйләм үстерү | 1 | 22.09 | Мифлар, мәкальләр, әйтемнәр. | Татар һәм рус халык мәкальләрен чагышты-ру. Мәкаль һәм әйтем турында теорияне аңлап истә калдыру, аларның аермасын белү Белгәннәрне кирәк ситуациядә искә төшереп куллана белү. | Сөйләм телен үстерү.Миф, мәкаль, әйтем турында теорияне, аларга үрнәкләрне гомумиләштерү, аермаларын таба белү. | Халык авыз иҗатына карата кызыксыну уяту, аның кешеләрне тәрбияләүдәге әһәмиятен аңлау. | ТЕСТ | |||||||||
ХАЛЫК МОҢНАРЫ: ҖЫРЛАТА ДА, ЕЛАТА ДА... | ||||||||||||||||||
5 | Халык җырлары жанрлары. Уен җырлары. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 29.09 | Халык авыз иҗатында җыр жанры Уен җырлары: «Кәрия-Зәкәрия», «Әпипә». | Уен җырлары турында белешмә бирү. «Кә-рия -Зәкәрия» уен җырын өйрәнү. Зәкәрия», «Әпипә». | Халык авыз иҗатында җыр жанры. Уен җырлары: «Кәрия-Зәкәрия», «Әпипә». | Халык авыз иҗатын өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләү | ЯТТАН | |||||||||
6 | Тукайның «Туган тел», «Туган авыл» шигырьләре. А.Монасыйпов иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 6.10. | Тукайның «Туган тел», «Туган авыл» шигырьләре, А.Монасыйпов иҗаты. | Милли үзаңны үстерү, үткәнеңне, тарихны өйрәнү. | Г.Тукайның халык җырлары турындагы хезмәтләре белән танышу, «Туган тел», «Туган авыл» җырларын өйрәнү; А.Монасыйпов турында белү.. | Тукайга хөрмәт, милләтеңә, туган җиреңә, туган телеңә мәхәббәт тәрбияләү | ||||||||||
7 | Татарстан Республикасының Дәүләт гимны. “Халык моңнары: җырлата да, елата да...” бүлеген йомгаклау, кабатлау. | Белем һ. күнекмәләрне тикшерү | 1 | 13.10 | Татарстан Республи- касының Дәүләт гимны. Халык җырлары, җыр жанрлары, автор җырлары. | Дәүләт гимнын тыңлау тәртибен белү. | Дәүләт гимны турында теоретик төшенчә бирү һәм гимнның сүзләрен аңлап истә калдыру. | Татарстан Республикасы, аның казанышлары белән горурлану хисләре тәрбияләү. Җыр жанрлары, җыр сәнгате турында белемне ныгыту. Укучыларда җырга, музыкага мәхәббәт тәрбияләү, коллектив башкару, җырлау культурасы үстерү | ||||||||||
КАДЕРЛЕ СИН, КЕШЕ ТУГАНЫМ! | ||||||||||||||||||
8 | Н.Исәнбәтнең «Өч матур сүз» шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 20.10 | Н.Исәнбәтнең «Өч матур сүз» шигыре, «лирик герой» төшенчәсе. | Автор әйтергә теләгән төп фикерне таба, аны тормыш белән бәйли белү. | Язучы Н.Исәнбәт иҗаты белән танышу, «Өч матур сүз» шигыре-нең эчтәлеген, «лирик герой» төшенчәсен аңлау. | Әти-әнинең, туган илнең кадере турында аңлау, сөйләм телен үстерү. | ЯТТАН | |||||||||
9 | М.Гафури иҗаты. М.Гафуриның «Ана» шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 27.10 | М.Гафури иҗаты. М.Гафуриның «Ана» шигыре. | Музыка дәресендә өйрәнгән бишек җырлары яки әниләр турындагы җырларны искә төшереп, әдәбият белән бәйләнешне аңлау | Язучы М.Гафури иҗаты белән танышуны дәвам итү, «Ана» шигырендә автор фикерен аңлау, сәнгатьле уку | Әниләргә карата ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||
I ЧИРЕК – 9 СӘГАТЬ | ||||||||||||||||||
1 | Г.Тукай иҗаты, «Шүрәле» әкият-поэмасы. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 10.11 | Г.Тукай иҗаты, «Шүрәле» әкият-поэмасы. | Географик картадан Тукай туган, яшәгән җирләрне, әкият-поэмадагы «Казан арты» дигән урынны таба белү | Шагыйрь Г.Тукай турында 5 нче сыйныфта өйрәнгәннәрне искә төшерү тулыландыру, «Шүрәле» әкият-поэмасының 1 өлеше белән танышу. | Әкият-поэмада сурәтләнгән урман матурлыгы, урманда үз-үзеңне тоту кагыйдәләре аша экологик тәрбия бирү. | ||||||||||
2 | Г.Тукай «Шүрәле» әкият-поэмасы. Ф.Яруллинның «Шүрәле» балеты. | Белем һ.күнек мәләрне ком плекслы куллану дәресе | 1 | 17.11 | Г.Тукай «Шүрәле» әкият-поэмасы. Ф.Яруллинның «Шүрәле» балеты. | «Балет», «либретто», «балетмейстер» төшенчәләрен белү. Г.Тукайның | «Шүрәле» әкият-поэмасына балет язылуы, аның эчтәлеген белү, компо-зитор Ф.Яруллин турында мәгълүматлы булу. | Эстетик тәрбия бирү. | ||||||||||
3 | М.Җәлил иҗаты, «Чәчәкләр», «Тик булса иде ирек» шигырьләре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 24.11 | М.Җәлил - иҗаты, «Чәчәкләр», «Тик булса иде ирек» шигырьләре. | Тарихтан сугыш чоры турында белү. . | М.Җәлил биографиясен искә төшерү, сугыш чоры иҗаты белән танышу, «Чәчәкләр» шигырен аңлап уку, «сим-вол», «строфа» төшенчәләре белән танышу. | Туган илне ярату, туган илне саклау —мактаулы икәнен аңлау | ЯТТАН | |||||||||
4 | Ә.Еники иҗаты, «Туган туфрак» хикәясе.
| Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 1.12 | Ә.Еники иҗаты, «Туган туфрак» хикәясе, «символик образ» төшенчәсе. | Катлаулы текст белән эшләү, иң әһәмиятлесен таба белергә өйрәнү. . | Ә.Еники иҗаты белән танышу, «Туган туфрак» әсәрен укый башлау. | Өлкән буынга карата ихтирам,туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү | ||||||||||
5 | СТУ И.Юзеев иҗаты, “Бакчачы турында баллада”. | Белем һ.күнек мәләрне ком плекслы куллану дәресе | 1 | 8.12 | И.Юзеев иҗаты, “Бачачы турында баллада”. | Презентация ярдәмендә шагыйрь тормышы белән танышу, төркемнәрдә фикер алышу, ишетеп аңлау, сүзлекчә белән эш, укыганны тәрҗемә итү, сораулар, биремнәр үтәү. | И.Юзеев иҗаты, “Бачачы турында баллада” әсәрен уку. | Өлкән буынга карата ихтирам, туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү | ||||||||||
6 | Контроль тест.(1нче яртыеллыкта өйрәнелгән темалар буенча) (Ә.Р.Мотыйгуллина Татар әдәбияты, Методик әсбап, "Мәгариф -Вакыт", 2014) | Белем һ.күнек мәләрне контрольләштерү | 1 | 15.12 | Н.Исәнбәт, М.Гафури, Г.Тукай, М.Җәлил, Ә.Еники иҗатлары. | Белгәннәрне кирәкле ситуациядә кулланып, тестка җавап бирә белү. | Бүлектә укылган әсәрләрне истә калдыру | Туган җирне ярату, туган як кадере, иң якын кешеләребезнең кадере турында аңлап калу | КОНТРОЛЬ ТЕСТ | |||||||||
ЭНҖЕ КАРЛАР ЯВА | ||||||||||||||||||
7 | Хаталар өстендә эш. Г.Ибраһимов иҗаты, «Кар ява» хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 22.12 | Г.Ибраһимов иҗаты, «Кар ява» хикәясе. | Г.Ибраһимовның тормыш юлы һәм иҗаты турында . | Табигатькә карата күзәтүчәнлек тәрбияләү, һава торышының үзгәрешен аңлау. | Экологик тәрбия. |
| |||||||||
II ЧИРЕК- 7СӘГАТЬ | ||||||||||||||||||
1 | Т.Миңнуллин иҗаты, «Акбай һәм Кыш бабай» пьесасы. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 12.01 | Т.Миңнуллин иҗаты, «Акбай һәм Кыш бабай» пьесасы. | Укучыларда татарча җыр-бию, рольләргә бүлеп уку сәнгатен үстерү. . | Т. Миңнуллинның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Акбай һәм Кыш бабай» әсәрен өйрәнү | Җыр, бию сәнгатенә кызыксыну тудыру. | ||||||||||
2 | Р.Вәлиева иҗаты, «Нәни чыршы» шигыре. “Энҗе карлар ява” бүлеген йомгаклау, кабатлау. | Белем һ.күнекмәләрне ком плекслы куллану дәресе | 1 | 19.01 | Р.Вәлиева иҗаты, «Нәни чыршы» шигыре. Г.Ибраһи- мов, Т.Миңнуллин иҗатлары. | Чыршылар турында мәгълүмат бирү. | Р.Вәлиеваның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Нәни чыршы» шигыре белән танышу. Бүлектә укылган әсәрләрне истә калдыру. | Экологик тәрбия бирү. | ТЕСТ | |||||||||
АКЫЛ — ТУЗМАС КИЕМ, БЕЛЕМ — КИПМӘС КОЕ | ||||||||||||||||||
3 | К. Насыйри иҗаты, «Әбүгалисина» кыйссасы. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 26.01 | К.Насыйриның «Әбүгалисина» кыйссасы, «кыйсса» төшенчәсе. | Үзеңә кирәкле белемне дөрес итеп таба белергә, китапларны теләп укырга күнектерү. | К.Насыйриның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Әбүгалисина» әсәрен өйрәнү. Белемнең, акылның тормышта төп рольне уйнавына төшендерү. | Белемгә омтылыш тәрбияләү | ||||||||||
4 | БСҮ Ни чәч- сәң — шуны урырсың К.Насыйриның «Әбүгалисина» кыйссасы. К.Насыйри музейлары. | Сөйләм үстерү | 1 | 26.01 | К.Насыйриның «Әбүгалисина» кыйссасы, К.Насыйри музейлары. | Үзеңә кирәкле белемне дөрес итеп таба белергә, китапларны теләп укырга күнектерү | Сөйләм телен үстерү.Укучыларны К.Насыйриның Казандагы һәм Олы Ачасыр авылындагы музейлары белән таныштыру. | Белем алырга, кешеләргә файда китерергә, игелекле булырга омтылыш тәрбияләү | ||||||||||
5 | А.Алиш иҗаты, «Әни ялга киткәч» хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 2.02 | А.Алиш иҗаты, «Әни ялга киткәч» хикәясе, «хикәя-ләүче» төшенчәсе. | А.Алиш турында белешмә бирү, «Әни ялга киткәч» хикәясен өйрәнү, «хикәяләүче» теоретик төшенчәсен истә калдыру. Төрле ситуациядә югалып калмаска кирәклеген аңлау. | Әсәрне укып өйрәнү,автор фикерен аңлау. | Укучыларга хезмәт тәрбиясе бирү. | ||||||||||
6 | Ф.Яруллин иҗаты, «Кояштагы тап» хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 9.02 | Ф.Яруллин иҗаты, «Кояштагы тап» хикәясе, «притча» төшенчәсе. | Җаваплылык хисләре, һәр эшне ахырына кадәр җиткерә белү теләге тәрбияләү. | Ф.Яруллин турында белешмә бирү, «Кояштагы тап» хикәясен уку, «притча» төшенчәсен истә калдыру. | Әниләргә карата шәфкатьлелек, хөрмәт хисләрен үстерү. | ||||||||||
7 | Г.Зәйнашева иҗаты, «Кем булыр-га» шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 16.02 | Г.Зәйнашева иҗаты. | Г.Зәйнашева турында белешмә бирү, «Кем булырга?» шигырен өйрәнү. | Төрле һөнәрләр, аларның үзенчәлекләре турында мәгълүматлы булу. | Тормышта үз урыныңны, һөнәреңне, аңа ирешү юлларын табарга омтылыш тәрбияләү. | ||||||||||
8 | С.Сәйдәшев иҗаты. “Акыл — тузмас кием, белем — кипмәс кое” бүлеген йомгаклау, кабатлау. | Белем һ. күнекмәләрне тикшерү | 1 | 2.03 | К.Насыйри, Ф.Яруллин, С.Сәйдәшев иҗаты | Җыр, музыка сәнгатеннң кеше тормышында зур урын алып торуы. | С.Сәйдәшевның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү | Бүлектә өйрәнгән язучы, шагыйрьләр турында иң төп мәгълүматны белү, әсәрләрен хәтердә ныгыту. Һөнәр сайлауга, тормышта урыныңны табуга дөрес караш тәрбияләү. | ТЕСТ | |||||||||
ИЛДӘ ИЛЛЕ ДУСТЫҢ БУЛСЫН | ||||||||||||||||||
9 | Дәрдемәнд иҗаты, «Ике туган» әсәре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 9.03 | Дәрдемәнд иҗаты, «Ике туган» әсәре. | Дәрдемәнднең тормыш юлы белән таны-шу, әсәрне уку. | Сәламәт яшәү рәвеше турында мәгълүмат бирү. | Әхлак тәрбиясе бирү, сәламәт яшәү рәвеше турында мәгълүмат бирү | ||||||||||
10 | Һ.Такташ иҗаты, «Мокамай» поэмасы | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 16.03 | Һ.Такташ иҗаты, «Мокамай» поэмасы, «поэма» төшенчәсе. | Тарихтан Һ.Такташ яшәгән чор турында мәгълүмат бирү. Һ.Такташ турында мәгълүмат бирү. | Поэма турында теоретик төшенчә белән танышу, «Мокамай» поэмасын уку, аңлау. | Чын дуслык кадере, ялгыш адым ясамаска кирәклек турында аңлату. | ||||||||||
III ЧИРЕК- 10 СӘГАТЬ | ||||||||||||||||||
1 | Р.Харис иҗаты, «Серле алан» пьесасы. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 30.03 | Р.Харис иҗаты, «Серле алан» пьесасы, «диалог», «символик | Р.Харис иҗаты белән танышу, пьесаны укып, нәтиҗә ясау, «диалог», «монолог» төшенчәләрен әдәби термин буларак истә калдыру. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү | Үзләре өчен, әйләнә-тирә өчен җаваплылык хисләре тәрбияләү. | ||||||||||
2 | Э.Шәрифуллина иҗаты, «Дуслык, чын дуслык» шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 6.04 | Э.Шәрифуллина иҗаты, «Дуслык, чын дуслык» шигыре. | Шигъри әсәрне җиңел истә калдыру ысулларын өйрәнү. | Э.Шәрифуллина иҗаты турында мәгълүмат бирү, дуслык турында шигырьне уку, сөйләм телен үстерү. | Дуслыкның кеше өчен мөһимлеген аңлату | ЯТТАН | |||||||||
3 | Ш.Галиев иҗаты, «Дуслык балы» шигыре. “Илдә илле дустың булсын” бүлеген кабатлау, йомгаклау. | Белем һ. күнекмәләрне тикшерү | 1 | 13.04 | Ш.Галиев иҗаты, «Дуслык балы» шигыре. Һ.Такташ, Р.Харис, Э.Шәри-фуллина әсәрләре. | Ш.Галиевнең иҗатын, тормыш юлын белү, сәнгатьле уку күнекмәләре үстерү. Укыганны искә төшереп, гомумиләштерә белү. | Бүлектә өйрәнгән язучы, шагыйрьләр турында иң төп мәгълүматны белү, әсәрләрен хәтердә ныгыту. | Туганнар, яшьтәшләр, төрле милләтләр, илләр арасында дуслыкны аңлау, дус яшәүгә омтылыш тәрбияләү. | ТЕСТ | |||||||||
КӨЛКЕ КӨЛӘ КИЛӘ... | ||||||||||||||||||
4 | Шәүкәт Галиев — | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 20.04 | Ш.Галиевнең «Курыкма, тимим!», «Атлап чыктым Иделне» шигырьләре. | Елга башланган җир турында белү. | Ш.Галиевн-ең юмористик шигырьләре белән танышу, шигырьгә анализ ясау, сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү. | Экологик тәрбия бирү. | ||||||||||
5 | Ф.Шәфигуллин иҗаты, «Ике тиен акча» хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 27.04 | Ф.Шәфигуллин иҗаты, «Ике тиен акча» хикәясе. | Укылган әсәрне бүгенге көн, көндәлек тормыш белән бәйләнештә күзаллый белү. | Ф.Шәфигуллин тормышы, иҗаты белән танышу, юмор аша язучы әйтергә теләгән фикерне табу. | Әхлак тәрбиясе бирү. | ||||||||||
6 | В.Радловның «Шаян кеше» хикәясе. Контроль тестка әзерлек. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 4.05 | В.Радлов әсәре. | Галим В.Радлов турында мәгълүмат бирү. | В.Радловның «Шаян кеше» хикәясендә автор фикеренаңлау,сәнгатьле уку . | Күп телләр белергә омтылыш, чит телләргә ихтирам тәрбияләү. |
| |||||||||
ҺӘР ФАСЫЛЫҢ ГҮЗӘЛ, ТАБИГАТЬ! | ||||||||||||||||||
7 | Еллык арадаш аттестация эше. (Ә.Р.Мотыйгуллина Татар әдәбияты, Методик әсбап, "Мәгариф -Вакыт", 2014) | Белем һ. күнекмәләрне тикшерү | 1 | 11.05 | Соңгы бүлектә үтелгәннәр + ел дәвамында өйрәнелгән әсәрләр. | Әдәби әсәрләрне, теоретик төшенчәләрне аңлап истә калдыру. | Өйрәнгәннәрне гомумиләштерә, нәтиҗә ясый белү. | Әдәбият белән кызыксындыру, тормыш белән бәйләнешне аңлау | КОНТРОЛЬ ТЕСТ | |||||||||
8 | Хаталар өстендә эш. Г.Бәшировның «Язгы сабан туйлары» әсәре. БСҮ “Сабантуй- татар халкының миллибәйрәме”.Г.Морат “Сабан туе”. Л.Фәттаховның “Сабантуй”картина | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 18.05 | Г.Бәшировның «Язгы сабан туйлары» әсәре. | Төрле бәйрәмнәрнең (бу очракта Сабантуй мисалында) тарихы белән кызыксыну. Өйрәнгәннәрне гомумиләштерә, нәтиҗә ясый белү. | Г.Бәширов турында белү, «Язгы сабан туйлары» өзеген укып аңлау, сөйләм телен үстерү. Сөйләм телен үстерү. Әдәби әсәрләрне, теоретик төшенчәләрне аңлап истә калдыру | Халыкның гореф-гадәтләре, йолаларына ихтирам тәрбияләү Әдәбият белән кызыксындыру, тормыш белән бәйләнешне аңлау | ||||||||||
IV чирек - 8 СӘГАТЬ | ||||||||||||||||||
УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН БӘЯЛӘҮ НОРМАЛАРЫ
Укучыларның телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 0,8-0,9 диалогик сөйләм (репликалар саны) – 6-7
монологик сөйләм (фразалар саны) – 8-10 кычкырып уку (сүзләр саны) – 60-70
№ | Бәяләү критерийлары | “5”ле | “4”ле | “3 ле | “2”ле |
1 | Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү. | Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. | Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. | Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. | Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар. |
2 | Диалогик сөйләм | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзи. | Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый. |
3 | Монологик сөйләм | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый. |
4 | Уку | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча, синтагмаларның бүленешендә ялгышып) укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый. |
6 нчы сыйныфларның рус төркемнәрендә
белем алучы укучылар өчен татар әдәбиятыннан
контроль бәяләү материаллары
Контроль тест. 6 кл. I яртыеллык.
I вариант.
1. Халык авыз иҗаты әсәрләренең авторы кем?
а) язучы;
ә) халык;
б) шагыйр.
2. Халык авыз иҗаты жанрларын гына билгеләгез.
а) повесть;
ә) мәкаль;
б) миф.
3. Татар мифларындагы Өй иясе рус мифларындагы нәрсәгә охшаган?
а) водяной;
ә) леший;
б) домовой.
4. "Кем эшләми, шул ашамый" - бу нинди жанр?
а) мәкаль;
ә) әкият;
б) җыр.
5. Халык авыз иҗаты жанры гына булган рәтне (жанры, которые входят в устное народное творчество) билгеләгез.
а) мәкаль, әйтем, әкият;
ә) хикәя, роман, такмак;
б) җыр, хикәя, повесть.
6. Халык җырларына кермәгән рәтне (ряд, который не входит в народные песни) билгеләгез.
а) такмаклар, йола җырлары, лирик җырлар;
ә) йола җырлары; лирик җырлар, романслар;
б) тарихи җырлар, уен җырлары, йола җырлары.
7. "Кәрия-Зәкәрия" җыры ул -
а) тарихи җыр;
ә) уен җыры;
б) йола җыры.
8. "Туган тел" җыры сүзләренең авторы кем?
а) Габдуллла Тукай;
ә) халык;
б) Муса Җәлил.
9. Гимн ул -
а) тантаналы җыр, дәүләт символы;
ә) тарихи җыр;
б) халык җыры.
10. Н.Исәнбәт "Өч матур сүз" шигырендә нинди сүзләр турында әйтә?
а) бәхет, дуслык, шатлык;
ә) әткәем, әнкәем, илкәем;
б) туган авыл, туган ил, туган туфрак.
11. Г.Тукай кем ул?
а) бөек татар язучысы;
ә) бөек татар шагыйре;
б) бөек татар драматургы.
12. Г.Тукай кайчан туа?
а) 1886 нчы елның 26нчы апрелендә;
ә) 1886 нчы елның 2нче апрелендә;
б) 1896нчы елның 26нчы апрелендә.
13. "Шүрәле" балетының авторы:
а) Фәрит Яруллин;
ә) Салих Сәйдәшев;
б) Сара Садыйкова.
4. М.Җәлил кайда туа?
а) Башкорстанда;
ә) Казанда;
б) Оренбург өлкәсендә.
15. "Чәчәкләр" шигырендә кайсы чәчәкләр турында әйтелә:
а) энҗе чәчәк, мәк, роза;
ә) нәркис, сөмбел, мәк;
б) нәркис, сөмбел, кыңгырау чәчәк.
16. Ә. Еники "Туган туфрак" хикәясендә кайсы авыл турында яза?
а) Корысаз;
ә) Каракош;
б) Каркачык.
17. Әсәрләрнең авторларын табыгыз.
а) М.Гафури 1) "Туган тел";
ә) Г.Тукай 2) "Чәчәкләр";
б) М.Җәлил 3) "Ана".
18. Әсәрләрнең жанрларын билгеләгез.
а)"Дедал белән Икар" 1) шигырь;
ә) "Өч матур сүз" 2) хикәя;
б) "Әпипә" 3) миф;
в) "Туган туфрак" 4) җыр.
19. Үзең белгән язучы яки шагыйрь турында яз.
Еллык контроль тест. 6 кл.
I вариант.
1. Халык авыз иҗаты әсәрләренең авторы кем?
а) язучы;
ә) халык;
б) шагыйр.
2. Халык авыз иҗаты жанрларын гына билгеләгез.
а) повесть;
ә) мәкаль;
б) миф.
3. "Кем эшләми, шул ашамый" - бу нинди жанр?
а) мәкаль;
ә) әкият;
б) җыр.
4. "Кәрия-Зәкәрия" җыры ул -
а) тарихи җыр;
ә) уен җыры;
б) йола җыры.
5. Н.Исәнбәт "Өч матур сүз" шигырендә нинди сүзләр турында әйтә?
а) бәхет, дуслык, шатлык;
ә) әткәем, әнкәем, илкәем;
б) туган авыл, туган ил, туган туфрак.
6. Г.Тукай кем ул?
а) бөек татар язучысы;
ә) бөек татар шагыйре;
б) бөек татар драматургы.
7. М.Җәлил кайда туа?
а) Башкорстанда;
ә) Казанда;
б) Оренбург өлкәсендә.
8.”Әбүгалисина” әсәрен кем язган?
а)Абдулла Алиш;
ә) Каюм Насыйри;
б) Фәнис Яруллин.
9.Кем балалар язучысы.
а) Каюм Насыйри;
ә) Фәнис Яруллин;
б)Абдулла Алиш.
10.Әнисен ялганлаган (обманул) малай кайсы әсәрдән?
а) А.Алиш "Әни ялга киткәч";
ә) Г.Зәнашева "Кем былырга?;
б) Ф.Яруллин “Кояштагы тап”.
11. Салих Сәйдәшев кем ул?
а) күренекле шагыйрь;
ә) күренекле татар композиторы;
б)балалар язучысы.
12. Шагыйрь Дәрдемәнднең чын исеме?
а) Сәгыйть Дәрдиев;
ә) Закир Рәмиев;
б) Мәхмүт Шакиров.
13.”Мокамай” поэмасында Мокамай кем ул?
а) автор үзе;
ә )авторның дусты;
б) авторның абыйсы.
14. 2 малайның урмандагы маҗаралары (приключения) турындагы әсәр:
а) "Мокамай";
ә) "Серле алан";
б) "Ике туган".
15. Әсәрләрнең төп геройларын күрсәтегез.
а) Мөхәммәтҗан 1) "Серле алан"
ә) Әтәч, Тавык 2) "Мокамай"
б) Барый, Нарый 3) "Ике туган"
16. Бу юллар кайсы әсәрдән?
"Ә аю бара биргән:
- Шәфкатьле баланы мин
Күрергә килдем! - дигән."
а) Ш.Галиев "Дуслык балы"
ә) Ш.Галиев "Курыкма, тимим!"
б) Ш.Галиев "Атлап чыктым Иделне"
17. Марат кайсы әсәрнең төп герое?
а) "Курыкма, тимим!";
ә) "Урман аланына баргач";
б) "Ике тиен акча".
18. Әсәрләрнең авторларын күрсәтегез:
а) "Курыкма, тимим!" 1. Ф.Шәфигуллин
ә) "Ике тиен акча" 2. В.Радлов
б) "Шаян кеше" 3. Ш.Галиев
19. Хәзер Сабантуй кайчан үткәрелә?
а) яз җиткәч;
ә) чәчү эшләре беткәч;
б) кар эрегәч.
20. Үзең белгән язучы яки шагыйрь турында яз.
Еллык контроль тест. 6 кл.
II вариант.
1. Халык авыз иҗаты әсәрләрен кая язганнар?
а) китапларга;
ә) телдән сөйләгәннәр;
б) дәфтәргә.
2. Халык авыз иҗаты жанрларын гына билгеләгез.
а) әкият;
ә) роман;
б) әйтем.
3. "Китап белем чишмәсе" - бу нинди жанр?
а) мәкаль;
ә) әкият;
б) җыр.
4. "Әпипә" җыры ул -
а) уен җыры;
ә) йола җыры;
б) тарихи җыр.
5. Г.Тукайның "Туган тел" җырына кем көй (музыка) язган?
а) Фәрит Яруллин;
ә) Алмаз Монасыйпов;
б) халык.
6. Н.Исәнбәтнең "Өч матур сүз" шигыре нәрсә турында?
а) матур кызлар турында;
ә) әти-әни, туган ил турында;
б) мәктәп турында.
7. Г.Тукай кайда туа?
а) Арча районы Кушлавыч авылында;
ә) Арча районы Өчиле авылында;
б) Арча районы Кырлай авылында.
8. М.Җәлил кем ул?
а) герой -шагыйрь;
ә) герой -язучы;
б) герой - композитор.
9. К.Насыйриның “Әбүгалисина” әсәре нинди жанрга керә?
а) хикәя;
ә) әкият;
б) кыйсса.
10. ”Егет кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз!" Бу мәкаль кайсы әсәрдән?
а) Ф.Яруллин “Кояштагы тап”
ә) А.Алиш "Әни ялга киткәч"
б) Каюм Насыйри ”Әбүгалисина”
11. Кемнең Казанда һәйкәле, музее бар?
а) А.Алиш;
ә) Г.Зәйшәшева;
б) С.Сәйдәшев.
12. "Ике туган" әсәренең геройлары:
а) Әтәч һәм Үрдәк;
ә) Тавык һәм Каз;
б) Әтәч һәм Тавык.
13. Мокамайның чын исеме
а) Мөхәммәтҗан;
ә) Мөхәммәтшакир;
б) Мөхәммәтһади;
14. "Серле алан" әсәрендә уяулык (бдительность) символы:
а) шарлар;
ә) малайлар;
б) Ябалак.
15. Бу геройлар турында язган авторларны билгеләгез.
а) Барый, Нарый 1)Һ.Такташ
ә) Әтәч, Тавык 2) Р.Харис
б) Мөхәммәтҗан 3) Дәрдемәнд
16. Бу юллар кайсы әсәрдән?
"Бергә булыйк, бердәм булыйк -
Дуслыкның көче шунда."
а) Ш.Галиев "Дуслык балы"
ә) Ш.Галиев "Курыкма, тимим!"
б) Э.Шәрифуллина "Дуслык, чын дуслык!"
17. Кайсы әсәрдә аю авлга килгән?
а) "Курыкма, тимим!"
ә) "Ике тиен акча"
б) "Урман аланына баргач"
18. Әсәрләрнең төп геройларын күрсәтегез:
а) "Курыкма, тимим!" 1. юлчы;
ә) "Шаян кеше" 2. малай;
б) "Ике тиен акча" 3. Марат.
19. Сабантуйның төп ярышы:
а) ат чабышы;
ә) көрәш;
б) капчык киеп йөгерү.
20. Үзең белгән язучы яки шагыйрь турында яз.
Предварительный просмотр:
Татар әдәбиятыннан эш программасы
7 нче сыйныф
(34 сәг)
ЭШ ПРОГРАММАСЫНЫҢ СТАТУСЫ
7 нче сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:
1."Россия Федерациясендә мәгариф турында" 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законы
2.Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013нче ел.
3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы (2004 нче ел, 1 нче июль).
4.“2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь).
5.. Программа. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыклары тарафыннан расланган “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар телен һәм әдәбиятыннан үрнәк программалары: 1-11 нче сыйныфлар / [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы]. –Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2011. (Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре (V-IХ сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан авторлык программасы.
Төзүче-авторлары:
Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Л.К.Хисмәтова, Э.Х.Гыйззәтуллина, Г.Г. Мулласалихова, Казан-2014)
ЭШ ПРОГРАММАСЫ СТРУКТУРАСЫ
Татар теленең эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Гимназиянең 2016 - 2017 нче уку елына төзелгән уку- укыту планында 6 нчы сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгать каралган.
ТАТАР ӘДӘБИЯТЫН УКЫТУНЫҢ МАКСАТЫ ҺӘМ БУРЫЧЛАРЫ
Татар әдәбиятын өйрәнүнең максаты : туган халкының һәм җирле халыкның телен, мәдәниятен, әдәбиятын яхшы белгән, һәрьяктан камил, милли горурлык хисләре үскән шәхес (гражданин) тәрбияләү.
Әлеге максатны тормышка ашыру өчен, түбәндәге бурычлар билгеләнде:
− Татарстан төбәгендә яшәп, җирле халык белән аралашкан укучыларны төбәкнең әдәби-мәдәни байлыгы белән якыннан таныштыру;
− татар әдәбияты турындагы мәгълүматларны төрле халык фольклоры, әдәбияты, мәдәнияте, милли образлары белән чагыштырма-типологик аспектта бирү;
− татар халык авыз иҗаты турында тулы күзаллау булдыру, аны баланың үз туган халыкының рухи җәүһәрләре белән чагыштырырга күнектерү;
− татар әдипләре, мәдәният әһелләре турында күзаллау булдыру, аларны танырга, аңларга, башка халык сүз сәнгатен үстерүчеләр белән чагыштырма планда бәяләргә өйрәтү;
− татар, рус, Россиядә яшәүче башка халыклар, бөтендөнья әдәбияты белеме казанышларының уртак нигезен аңлау, аларны үстерү һәм киңәйтү.
УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР
- әдәби әсәрләрне, сүзләрен дөрес әйтеп, йөгерек уку;
- авторның әйтергә теләгән фикерен аңлау, үз мөнәсәбәтен белдерү, әсәрне өлешләргә бүлә һәм планын төзи белү;
- әдәби-теоретик төшенчәләрне рус әдәбияты белеме белән тәңгәлләштерү;
- татар әдәбиятының дөнья культурасында тоткан урынын аңлау;
- авторларның тормыш юлы һәм иҗаты турында кыскача күзаллау;
- 10—12 татар, рус, чит ил язучы, шагыйрьләренең исемнәрен һәм алар язган әсәрләрне белү;
- 4 – 5 сәнгать әһеленең тормышы, иҗаты турында мәгълүматлы булу;
- Казан һәм Татарстан төбәгендәге мәдәният учаклары (музей, театр, концерт залы һ.б.), балалар матбугаты турында белү;
- төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен татар халык авыз иҗаты белән чагыштыру;
- 6 мәкаль, 6 әйтемне русча эквивалентлары белән истә калдыру;
- төрле авторларның 3 – 4 шигырен яттан сөйли белү;
- сүзлекләр, энциклопедияләр, интернет-ресурслардан файдаланып, үзенә кирәкле материалны табу;
- төрле темаларга проект эше яклау;
- әдәби әсәрне тормыш белән бәйләп, үз гамәлләренә бәя бирү.
- УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ
- Тыңлап аңлау
- Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;
- сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
- зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
- Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.
- Диалогик сөйләм
- Сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;
- аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;
- парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
- терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;
- татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.
- Монологик сөйләм
- Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;
- конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
- монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
- өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;
- өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.
- Уку
- Уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;
- текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;
- таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ
Эчтәлек | Сәгать саны |
1. Халык әйтсә — хак әйтә | 4 |
2. Аталар сүзе — акылның үзе | 6 |
3. Ил язмышы — ир язмышы | 6 |
4. Һәр чорның үз герое | 4 |
5. Туган җир ул була бер генә, Туган җирнең кадерен бел генә! | 7 |
6. Актыктан хаклык җиңә | 4 |
7. Табигатькә дә табиб кирәк | 5 |
Барысы: | 35 |
УКУЧЫ ҮЗЛӘШТЕРЕРГӘ ТИЕШЛЕ ӘДӘБИ ӘСӘРЛӘР МИНИМУМЫ
Дәреслеккә салынган әдәби әсәрләрнең нигезен “Үрнәк программа»га (төзүчеләре К.С.Фәтхуллова,Ф.Х.Җәүхәрова)кертелгән әдәби әсәрләр минимумы тәшкил итә
1. Г.Тукай «Милли моңнар»
2. Г.Ибраһимов «Алмачуар» (хикәядән өзек)
3. С.Хәким «Бакчачылар»
4. Һ.Такташ «Алсу»
5. Г.Кутуй «Сагыну»
6. М.Мәһдиев «Без — кырык беренче ел балалары» (повестьтан өзек)
7. М.Галиев «Нигез» (повестьтан өзек)
ЯТЛАУ ӨЧЕН ӘСӘРЛӘР
1.Г.Кутуйның “Сагыну” нәсереннән өзек.
2.М.Мәһдиевнең “Без – кырык беренче ел балалары” повестеннән өзек.
3.Һ.Такташның “Алсу” поэмасыннан өзек.
4.Х.Туфанның “Агыла да болыт агыла” шигыреннән өзек.
ДӘРЕСТӘН ТЫШ (ӨСТӘМӘ) УКУ ӨЧЕН ТӘКЪДИМ ИТЕЛГӘН ӘСӘРЛӘР(УКЫТУЧЫ САЙЛАВЫ БУЕНЧА)
Гөлшат Зәйнашева. Үз илемдә.
Гавриил Троепольский. Акбай Караколак.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ТЕМАТИК БҮЛЕНЕШЕ
1нче чирек | 2нче чирек | 3нче чирек | 4нче чирек | Еллык | |
Сәгать саны | |||||
Дәрес | 9 | 7 | 10 | 9 | 34 |
Теманы өйрәнү | 8 | 5 | 8 | 6 | 27 |
СТУ |
| 1 | 1 | 2 | |
БСҮ | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 |
Контроль тест | 1 | 1 | 2 | ||
Дәреснең берничә минутында үткәрелгән эшләр | |||||
Яттан |
| 2 | 2 | 4 | |
Тест | 1 | 1 | 2 | 1 | 5 |
УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
1.“Татар әдәбияты” (2кис.). Рус телендә төп белем бирү оешмалары өчен, 7 нче сыйныф. Ә.Р.Мотыйгуллина,Р.Г.Ханнанов, Л.Х.Хисмәтова. –
Казан, “Мәгариф-Вакыт”, 2014 ел .
2. “Татар әдәбияты” Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында (татар телен өйрәнүче укучылар белән) эшләүче укытучылар өчен методик әсбәп, 7нче сыйныф, Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Г.Г. Мулласалихова, Э.Х.Гыйзәтуллина, Казан, “Мәгариф - Казан” нәшрияты, 2014
3. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары
4 . Электрон ресурслар: nsportal.ru, http://pedsovet.su, belem.ru: https://edu.tatar.ru, http://nsportal.ru/, http://matbugat.ru/, http://mon.tatarstan.ru/.
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН
Дә- рес № | Дәрес темасы | Дәрес тибы | Сәг. саны | Үткәрү вакыты | Төп төшенчәләр | Планлаштырыла торган нәтиҗәләр | Конт роль төре | ||||||||||
7а п/ф | 7б п/ф | 7в п/ф | 7г п/ф | ||||||||||||||
ХАЛЫК ӘЙТСӘ- ХАК ӘЙТӘ | |||||||||||||||||
1 | Йола .фольклоры | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 2.09 | 3.09 | 3.09 | 1.09 | Йола фольклоры. Туй. Бәби туе. | Йола фольклоры турында теорияне белү. Халкыбыз йолаларына гомуми күзәтү. Йолалар турындагы әсәрләр белән кызыксыну булдыру, сөйләмне алар ярдәмендә баету мөмкинлеген аңлау. | ||||||||
2 | Фәтхи Бурнашның ,,Яшь йөрәкләр” драмасы. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 9.09 | 10.09 | 10.09 | 8.09 | Фәтхи Бурнаш – татар драматургы. ,,Яшь йөрәкләр” драмасы. | Халкыбыз йолаларына кызыксыну уяту. Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Яшь йөрәкләр» әсәрен өйрәнү; балаларда гореф-гадәт, йолаларга ихтирам тәрбияләү, аларны саклау; җыр-моңнарыбызга мәхәббәт тәрбияләү | ||||||||
3 | Бәетләр. Сак-Сок» бәете. Мөнәҗәтләр. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 16.09 | 17.09 | 17.09 | 15.09 | Бәетләр, мөнәҗәтләр-халкымның күңел бизәкләре. | Халык авыз иҗатын тарих белән бәйләп өйрәтү. Бәетләр, мөнәҗәтләр турында белешмә бирү, «Сак-Сок» бәетен өйрәнү борынгыдан килгән халык иҗатына хөрмәт һәм халык педагогикасы ярдәмендә ата-анага ихтирам, ярату хисләре тәрбияләү. | ||||||||
4 | Г.Тукай иҗаты «Милли моңнар» шигыре. "Халык әйтсә- хак әйтә" бүлеген йом-гаклау, кабатлау. | Белем һ. күнекмә-ләрне актуаль-ләштерү | 1 | 23.09 | 24.09 | 24.09 | 22.09 | Тукай- татар халкының яңа реалистик әдәбиятына нигез салучы. | Шагыйрь яшәгән чор турында белешмә бирү. Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында өстәмә мәгълүмат бирү, ,,Милли моңнар “ әсәрен өйрәнү татар халкының бөек әдипләре иҗатын өйрәнү аша тормышка караш тәрбияләү. | ТЕСТ | |||||||
АТАЛАР СҮЗЕ – АКЫЛНЫҢ ҮЗЕ | |||||||||||||||||
УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН БӘЯЛӘҮ НОРМАЛАРЫ
Укучыларның телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 3
диалогик сөйләм (репликалар саны) – 9
монологик сөйләм (фразалар саны) – 10
Кычкырып уку (сүзләр саны) – 75-80
№ | Бәяләү критерийлары | “5”ле | “4”ле | “3 ле | “2”ле |
1 | Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү. | Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. | Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. | Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. | Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар. |
2 | Диалогик сөйләм | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзи. | Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый. |
3 | Монологик сөйләм | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый. |
4 | Уку | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча, синтагмаларның бүленешендә ялгышып) укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый. |
7 нче сыйныфларның рус төркемнәрендә
белем алучы укучылар өчен татар әдәбиятыннан
контроль бәяләү материаллары
2015-2016 нчы уку елы
7 нче сыйныф ( рус төркеме).Әдәбияттан 1 яртыеллыкка контроль тест
1 вариант | 2 вариант |
1.Халык йолалары ничә төркемгә бүленә? А)2 Ә)5 Б)3 2.Бәби тугач, аны кая алып барганнар? А)уенчыклар кибетенә Ә)мунчага Б)туганнарына 3.Бәетләрне кем иҗат иткән? А)язучылар Ә)шагыйрьләр Б)халык 4.Ф.Әмирхан кайда туган? А)Арча районы Кушлавыч авылында Ә)Казанда Б)Оренбургта 5.Г.Кутуйның “Сагыну” әсәре нинди жанрда язылган? А)хикәя Ә)повесть Б)нәсер 6.М.Мәһдиевның “Без-кырык беренче ел балалары” повестендә вакыйгалар кайда бара? А)сугышта Ә)мәктәптә Б)педучилищеда 7.Берәр язучы яки шагыйрь турында үзегез белгәннәрне языгыз. | 1.Бәетләр ничә төркемгә бүленә? А)3 Ә)4 Б)5 2.Гаилә йолалары кайсылар? А)каз өмәсе Ә)туй йоласы Б)Нәүрүз 3.”Алмачуар” әсәрендәге малайның исеме ничек?. А)Хафиз Ә)Сафа Б)Закир 4.Г.Кутуй “Сагыну” нәсерендә лирик герой кем? А) сугышчы Ә)ана Б)бала 5.Бөек Ватан сугышында катнашкан язучы: А)Ф.Әмирхан Ә)С.Хәким Б)Р.Миңнуллин 6.Кырлай авылы белән кайсы кеше бәйле? А)Сәгъди Ә)Мөхәммәтвәли Б)Зиннәтулла 6.Берәр язучы яки шагыйрь турында үзегез белгәннәрне языгыз. |
7 нче сыйныф ( рус төркеме).Әдәбияттан еллык контроль тест
1 вариант | 2 вариант |
1.Һ,Такташ ничәнче елда туган? А)1901 Ә)1902 Б)1903 2.”Ак төнбоек” әсәрен кем язган? А)Роза Хафизова Ә)Рафис Корбан Б)Фәнис Яруллин 3.М.Галиевның “Нигез” әсәре кайсы жанрга керә ? А)роман Ә)хикәя Б)повесть 4.Х.Туфан озак еллар кайда яши? А)чит илдә Ә)Себердә Б)Мәскәүдә 5.М.Әгъләмов кем ул? А)скульптор Ә)композитор Б)шагыйрь 6.Быел яттан өйрәнелгән әсәрне дәфтәрегезгә языгыз | 1.Һ.Такташ кайсы авылда туган? А)Кызылъяр Ә)Сыркыды Б)Иске Кармәт 2.Х.Ибраһимның “Карач” әсәрендәге малайның исеме ничек? А)Фатих Ә)Айрат Б)Шәяхмәт 3.”Нигез”повестендә әсирлектә булган геройның исеме: А)Давыт Ә)Хикмәтулла Б)Байтирәк 4. Гадиләнең әтисе Шөһрәткә нәрсә бүләк итә? А) велосипед Ә)фотоаппарат Б)костюм-чалбар 5.М.Мәһдиев– ул А)шагыйрь Ә)язучы Б)драматург 6.Быел яттан өйрәнелгән әсәрне дәфтәрегезгә языгыз |
Предварительный просмотр:
Татар әдәбиятыннан эш программасы
8 нче сыйныф
(34 сәг)
ЭШ ПРОГРАММАСЫНЫҢ СТАТУСЫ
8 нче сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:
1."Россия Федерациясендә мәгариф турында" 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законы
2.Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013нче ел.
3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы (1.07.2004 ).
4.“2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь).
5. Программа Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыклары тарафыннан расланган “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар телен һәм әдәбиятыннан үрнәк программалары: 1-11 нче сыйныфлар / [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы]. –Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2011. . (Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре (V-IХ сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан авторлык программасы.
Төзүче-авторлары: Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Л.К.Хисмәтова, Э.Х.Гыйззәтуллина, Г.Г. Мулласалихова, Казан-2017)
ЭШ ПРОГРАММАСЫ СТРУКТУРАСЫ
Татар әдәбиятының эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Гимназиянең 2016 - 2017 нче уку елына төзелгән уку- укыту планында 8 нче сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгать каралган.
ТАТАР ӘДӘБИЯТЫН УКЫТУНЫҢ МАКСАТЫ ҺӘМ БУРЫЧЛАРЫ:
Татар әдәбиятын өйрәнүнең максаты: туган халкының һәм җирле халыкның телен, мәдәниятен, әдәбиятын яхшы белгән, һәрьяктан камил, милли горурлык хисләре үскән шәхес (гражданин) тәрбияләү.
Әлеге максатны тормышка ашыру өчен, түбәндәге бурычлар билгеләнде:
− Татарстан төбәгендә яшәп, җирле халык белән аралашкан укучыларны төбәкнең әдәби-мәдәни байлыгы белән якыннан таныштыру;
− татар әдәбияты турындагы мәгълүматларны төрле халык фольклоры, әдәбияты, мәдәнияте, милли образлары белән чагыштырма-типологик аспектта бирү;
− татар халык авыз иҗаты турында тулы күзаллау булдыру, аны баланың үз туган халыкының рухи җәүһәрләре белән чагыштырырга күнектерү;
− татар әдипләре, мәдәният әһелләре турында күзаллау булдыру, аларны танырга, аңларга, башка халык сүз сәнгатен үстерүчеләр белән чагыштырма планда бәяләргә өйрәтү;
− татар, рус, Россиядә яшәүче башка халыклар, бөтендөнья әдәбияты белеме казанышларының уртак нигезен аңлау, аларны үстерү һәм киңәйтү.
УКУЧЫЛАРЫНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР:
− әдәби әсәрләрне, сүзләрен дөрес әйтеп, йөгерек уку;
− авторның әйтергә теләгән фикерен аңлау, үз мөнәсәбәтен белдерү, әсәрне өлешләргә бүлә һәм планын төзи белү;
− әдәби-теоретик төшенчәләрне рус әдәбияты белеме белән тәңгәлләштерү;
− татар әдәбиятының һәм тарихи мәгълүматларның дөнья культурасында тоткан урынын аңлау;
− авторларның тормыш юлы һәм иҗаты турында кыскача күзаллау;
− 11—12 татар, рус, чит ил язучы-шагыйрьләренең исемнәрен һәм алар язган әсәрләрне белү;
− 5—6 сәнгать әһеленең тормышы, иҗаты турында мәгълүматлы булу;
− Казан һәм Татарстан төбәгендәге мәдәният учаклары (музей, театр, тыюлык, концерт залы һ.б.), балалар матбугаты турында белү;
− төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен татар халык авыз иҗаты белән чагыштыру;
− 7 мәкаль, 7 әйтемне русча эквивалентлары белән истә калдыру;
− төрле авторларның 3—4 шигырен яттан сөйли белү;
− сүзлекләр, энциклопедияләр, Интернет-ресурслардан файдаланып, үзенә кирәкле материалны табу;
− төрле темаларга проект эше яклау;
− әдәби әсәрне тормыш белән бәйләп, үз гамәлләренә бәя бирү.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ
Тыңлап аңлау
Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;
сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.
Диалогик сөйләм
Сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;
аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;
парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;
татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.
Монологик сөйләм
Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;
конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;
өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.
Уку
Уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;
текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;
таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;
таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ
Эчтәлек | Сәгать саны |
1. Тарих китабында безнең өчен бик күп хатирәләр саклана | 4 сәгать |
2. Без тарихта эзлебез | 5 сәгать |
3. Онытылмас еллар | 6 сәгать |
4. Әтинең зур бүреге иртә киелде | 1 сәгать |
5. Ана — изге, Ана — бөек, аңа — дан! Аңлар өчен йөрәгенең олылыгын, Туу кирәк кайчак безгә яңадан! | 7 сәгать |
6. Көлсәң – көл, еласаң – ела! | 6 сәгать |
7. Даһи гомере – халкы хәтерендә! | 4 сәгать |
8. Табигатьнең дә җаны бар | 1 сәгать |
9. Кабатлау | 1 сәгать |
Барысы: | 35 сәгать |
УКУЧЫ ҮЗЛӘШТЕРЕРГӘ ТИЕШЛЕ ӘДӘБИ ӘСӘРЛӘР МИНИМУМЫ
Дәреслеккә салынган әдәби әсәрләрнең нигезен “Үрнәк программа»га (төзүчеләре К.С.Фәтхуллова,Ф.Х.Җәүхәрова)кертелгән әдәби әсәрләр минимумы тәшкил итә
1) Г.Тукайның “Пар ат” шигыре;
2) Ш.Камалның “Буранда” новелласы;
3) С.Хәкимнең “Җырларымда телим” шигыре;
4) Г.Афзалның “Юл газабы” хикәясе;
5) Ф.Садриевның “Таң җиле” романыннан өзек;
6) Р.Харисның “Ике гөл” шигыре;
7) Т.Миңнуллинның “Моңлы бер җыр” драмасыннан өзек.
ЯТЛАУ ӨЧЕН ӘСӘРЛӘР
Г.Тукайның “Пар ат” шигыреннән өзек.
Ф.Кәримнең “Ант” шигыре.
С.Хәкимнең “Җырларымда телим” шигыре.
Р.Харисның “Ике гөл” шигыре.
ДӘРЕСТӘН ТЫШ (ӨСТӘМӘ) УКУ ӨЧЕН ТӘКЪДИМ ИТЕЛГӘН ӘСӘРЛӘР (УКЫТУЧЫ САЙЛАВЫ БУЕЧА)
“Зөһрә кыз” (Татар халкы легендасы).
Габдулла Кариев. Нурлат районы Күлбай Мораса авылында Габдулла Кариев музее.
Нәкый Исәнбәт. “Хуҗа Насретдин”.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ БҮЛЕНЕШЕ
1нче чирек | 2нче чирек | 3нче чирек | 4нче чирек | Еллык | |
Сәгать саны | |||||
Дәрес | 9 | 7 | 10 | 9 | 34 |
Теманы өйрәнү | 7 | 5 | 8 | 6 | 25 |
СТУ | 1 |
| 1 | 1 | 3 |
БСҮ | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 |
Контроль тест | 1 | 1 | 2 | ||
Дәреснең берничә минутында үткәрелгән эшләр | |||||
Тест | 2 | 1 | 3 | ||
Яттан | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 |
УКЫТУ МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
- Ә.Р. Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Р.Һ.Вәлиуллина. Татар әдәбияты. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. 8 нче сыйныф. 2 кисәктә. Казан, “Мәгариф-вакыт” нәшрияты, 2015 ел.
- Укытучылар өчен методик әсбап “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында (татар телен өйрәнүче укучылар белән) эшләүче
укытучылар өчен, 8нче сыйныф, Казан, “Мәгариф - Казан” нәшрияты, 2015
3. «Мәгариф» журналлары, “Ачык дәрес” газеталары
4 . Электрон ресурслар: http://pedsovet.su, belem.ru: https://edu.tatar.ru, http://nsportal.ru/, http://matbugat.ru/, http://mon.tatarstan.ru/.
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН
Дә- рес № | Дәрес темасы | Дәрес тибы | Дәрес саны | Үткәрү вакыты | Төп төшенчәләр | Планлаштырыла торган нәтиҗәләр | Контроль эш төрләре | |
П/Ф 8в | ||||||||
Тарих китабында безнең өчен бик күп хәтирәләр саклана... | ||||||||
1 | Халык авыз иҗаты. ”Сихерче кыз” риваяте. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 1.09
| Халык авыз иҗаты, риваять жанрына гомуми күзаллау булдыру. “Сихерче кыз” риваятен уку. Риваять жанры турында теоретик төшенчәне бирү, халкыбыз тарихы белән бәйләү | Халык авыз иҗаты турындагы белемнәрне гомумиләштерү, риваять турында белешмә бирү, татар халкының “Сихерче кыз” риваяте белән танышу.Укучыларда үткәнебезгә, тарихыбызга карата игътибар тәрбияләү. | ||
2 | “Гали тугае”, “Моргана”риваятьләре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 8.09
| “Гали тугае”, “Моргана” риваятьләрен уку. Укучыларга халкыбызның тарихы турында белем бирү. | Риваять турында алган белемнәрне ныгыту, татар халык риваятьләре белән танышуны дәвам итү. Балаларда татар халык һәм башка халык риваятьләренә, халыкларның үткәненә карата кызыксыну тәрбияләү. | ||
3 | СТУ ”Зөһрә кыз" легендасы. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 15.09
| Легенда жанрына гомуми күзаллау булдыру. Легенда жанры турында теоретик төшенчәне бирү. | Татар халык авыз иҗаты жанрлары белән танышуны дәвам итү, легенда жанрын өйрәнү, “Зөһрә кыз” легендасын уку. Балаларда татар халык легендаына, башка халык легендаларына, халыкларның үткәне б-н кызыксыну тәрбияләү. | ||
4 | Музыка уен кораллары, аларның халык тормышындагы роле. "Тарих китабында безнең өчен бик күп хәтирәләр саклана..." бүлеген кабатлау, йомгаклау дәресе.
| Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 22.09
| Милли уен кораллары белән танышу. Эстетик тәрбия бирү. | Халык авыз иҗаты турындагы белемнәрне гомумиләштерү, халык музыка уен кораллары турында белешмә бирү, танышу.Балаларда татар халык музыка уен коралларына, халыкларның үткәне белән кызыксыну тәрбияләү. | ТЕСТ | |
Без тарихта эзлебез. | ||||||||
5 | Фатих Кәрими иҗаты. “Аурупа сәяхәтнамәсе” | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 29.09
| Фатих Кәрими иҗаты. “Аурупа сәяхәтнамәсе” белән танышу. Мәдәният учакларына тарихи күзәтү. | Фатих Кәриминең тормыш юлы һәм иҗатын, “Аурупа сәяхәтнамәсе”н өйрәнү. Сәнгать җәүһәрләренә, халкыбыз мирасына, белем алуга омтылыш тәрбияләү. | ||||||||||||
6 | Миргазиян Юныс иҗаты. “Су” хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 6.10
| Миргазиян Юныс иҗаты, “Су” хикәясен уку. | Язучы яшәгән чорга бәя бирү, тарихны аңлау. Миргазиянның Юныс тормыш юлы һәм иҗатын, “Су” хикәясен өйрәнү. Туган илне сагыну, Ватанга, туган җиргә, табигатькә мәхәббәт хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
7 | Г. Тукай иҗаты. “Пар ат” шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 13.10
| Габдулла Тукай яшәгән чор турында тарихи белешмә бирү. Г. Тукай иҗаты. “Пар ат” шигырен өйрәнү. | Габдулла Тукайның тормыш юлы һәм иҗатын, “Пар ат” шигырен уку. Татар халкының бөек әдипләре иҗатын өйрәнү аша тормышка караш тәрбияләү. | ЯТТАН | |||||||||||
8 | БСҮ Милли мәдәниятебезне үстерүдә Бакый Урманче иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 20.10
| Бакый Урманче иҗаты белән танышу. Рәсем сәнгатенә карата кызыксыну уяту. Триптих төшенчәсен аңлату. | Бакый Урманченың тормыш юлы һәм иҗатын өйрәнү. Татар халкының бөек шәхесләре, аларның иҗатына кызыксыну уяту; сирәк очрый торган талантка ия булган сынчы иҗаты белән горурлану хисләре тәрбияләү. Әхлак тәрбиясе бирү. | ||||||||||||
9 | Наҗар Нәҗми - Тукай шәкерте. " Без тарихта эзлебез" бүлеген кабатлау, йомгаклау дәресе. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 27.10
| Наҗар Нәҗминең иҗаты, “Агыйделдә ак пароход” әсәре. | Наҗар Нәҗминең тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, “Агыйделдә ак пароход” әсәрен өйрәнү. Милли үзаң тәрбияләү, туган телгә, милли тарихка ихтирам хисе уяту. | ТЕСТ | |||||||||||
I чирек : 9 сәг | ||||||||||||||||||
Онытылмас еллар | ||||||||||||||||||
1 | Фатих Кәрим - патриот-шагыйрь. “Ант”шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 10.11
| Фатих Кәрим иҗаты. “Ант” шигырен өйрәнү. Бөек Ватан сугышында катнашкан әдипләр турында тарихи мәгълүматлар бирү. | Фатих Кәримнең тормыш юлы һәм иҗаты белән таныштыру, шигырьләре турында фикер йөртә белергә өйрәтү, аның туган иленә тугрылыклы, патриот-шагыйрь булуына басым ясау. Кыюлык, батырлык, туган илгә бирелгәнлек, аны саклый белү сыйфатлары тәрбияләү. | ЯТТАН | |||||||||||
2 | Фатих Кәримнең “Кыңгыраулы яшел гарун” поэмасы. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 17.11
| Фатих Кәримнең “Кыңгыраулы яшел гарун” поэмасын уку. | Сәнгатебезгә – халык уен коралларына мәхәббәт тәрбияләү. “Кыңгыраулы яшел гармун” поэмасының төп фикерен ачыклый һәм аңлата белергә өйрәтү; образлар системасы төшенчәсен аңлату. Кешелеклелек сыйфатлары, җаваплылык хисе тәрбияләү. | ||||||||||||
3 | Туфан Миңнуллин иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 24.11 | Туфан Миңнуллин иҗаты. “Моңлы бер җыр” драмасы. Бөек Ватан сугышында катнашкан геройлар тарихы. | Туфан Миңнуллинның тормыш юлы, иҗаты белән таныштыру, “Моңлы бер җыр” драмасын уку һәм нәтиҗә ясау. Туган ил өчен көрәшү, туган илне яклау изге бурыч булуына төшендерү, көчле рухлы булырга өндәү. | |||||||||||||
4 | Т.Миңнуллин. “Моңлы бер җыр” драмасы. | Белем һәм күнекмәләрне актуальләштерү дәресе | 1 | 1.12 | Бөек Ватан сугышында катнашкан геройлар тарихы. Туфан Миңнуллин иҗаты. “Моңлы бер җыр” драмасы. | Туфан Миңнуллинның тормыш юлы, иҗаты белән таныштыру, “Моңлы бер җыр” драмасын уку һәм нәтиҗә ясау. Туган ил өчен көрәшү, туган илне яклау изге бурыч булуына төшендерү, көчле рухлы булырга өндәү. | ||||||||||||
5 | БСҮ Казанда Муса Җәлил һәйкәле һәм җәлилчеләр. I яртыеллык материалы буенча контроль тестка әзерлек. | Белем һәм күнекмәләрне актуальләштерү дәресе | 1 | 8.12 | Мәркәзебезнең истәлекле урыннары белән танышу. Казанда Муса Җәлил һәйкәле һәм җәлилчеләргә куелган барельефлар. | Барельеф төшенчәсен аңлауга ирешү. Шагыйрь Муса Җәлилнең тормыш юлы һәм иҗаты буенча белемнәрне ныгыту; Марсель Cәлимҗанов һәм Ринат Таҗетдинов эшчәнлеге белән танышу. Ихтыяр көче, рухи ныклык сыйфатлары тәрбияләү, бәйләнешле сөйләм теле үстерү. | ||||||||||||
6 | I яртыеллык материалы буенча контроль тест. (Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Татар әдәбияты, 8 сыйныф. Методик әсбап) | Белем һ.күнекмәләрне контрольләштерү | 1 | 15.12 | Фатих Кәрими, Габдулла Тукай ,Фатих Кәрим ,Туфан Миңнуллин ,Муса Җәлил иҗатлары. | Белгәннәрне кирәкле ситуациядә кулланып, тестка җавап бирә белү. Бүлектә укылган әсәрләрне истә калдыру. Туган җирне ярату, туган як кадере, иң якын кешеләребезнең кадере турында аңлап калу. | КОНТРОЛЬ ТЕСТ | |||||||||||
Әтинең зур бүреге иртә киелде... | ||||||||||||||||||
7 | Хаталар өстендә эш. Разил Вәлиевның тормыш юлы һәм иҗаты. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 22.12 | Сугыш, аның гади халык, балалар җилкәсенә алып килгән авырлыгын аңлау Разил Вәлиевның тормыш юлы һәм иҗатын, «Ватаным» шигырен өйрәнү. | Туган илнең матурлыгына соклану, аның тарихы белңн кызыксыну, туган җиргә мәхәббәт хисе тәрбияләү. | ||||||||||||
II чирек : 7 сәг.
| 16 | |||||||||||||||||
23 | ||||||||||||||||||
Ана – изге, Ана – бөек, аңа – дан! Аңлар өчен йөрәгенең олылыгын, туу кирәк кайчак безгә яңадан! | ||||||||||||||||||
1 | Шәриф Камал иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 12.01 | Тарихи вакыйгаларга нигезләнеп, әсәр геройлары яшәгән чорга характеристика бирү. Шәриф Камал иҗаты. “Буранда” хикәясен уку. | Шәриф Камалның тормышы һәм иҗаты белән танышу, “Буранда” хикәясен уку. Геройларның яшәү кыйбласы аша нәтиҗәләр ясау һәм укучыларда әниләргә карата шәфкатьлелек, миһербанлылык хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
2 | Шәриф Камалның “Буранда” хикәясе. | Белем һәм күнекмәләрне актуальләштерү дәресе | 1 | 19.01 | Шәриф Камалның “Буранда” хикәясен өйрәнү. | Укыган әсәрне бүгенге көн, көндәлек тормыш белән бәйләнештә күзаллый белү. Әдәби деталь турында теоретик төшенчә бирү. Укучыларда өлкән буынга, әниләргә кече яшьтән шәфкатьлелек, миһербанлылык хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
3 | Сибгат Хәким иҗаты, “Әнкәй” шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 26.01 | Сибгат Хәким иҗаты, “Әнкәй” шигырен өйрәнү. | Укыганнардан нәтиҗә ясап, тормышта куллану. Сибгат Хәкимнең тормышы һәм иҗатын, “Әнкәй”, шигырен өйрәнү. Өлкән буынга мәрхәмәтлелек хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
4 | Сибгат Хәким "Җырларымда телим" шигыре. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 2.02 | Сибгат Хәкимнең “Җырларымда телим” шигыре. | Сибгат Хәкимнең “Җырларымда телим” шигырен уку. Туган якка, табигатькә ихтирам тәрбияләү, өлкән буын кешеләренең фикерләрен тыңларга өйрәнү. | ЯТТАН | |||||||||||
5 | Роберт Миңнуллин иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 9.02 | Гаилә кыйммәте төшенчәсен формалаштыру. Роберт Миңнуллин иҗаты, “Әнкәй” шигыре. | Роберт Миңнуллинның тормышы һәм иҗаты, “Әнкәй” шигырен өйрәнү. Гаилә, кеше кадере, әти-әни кадерен белергә өйрәтү. | ||||||||||||
6 | Фоат Садриев иҗаты. “Таң җиле” әсәре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 16.02 | Медицина терминнары турында мәгълүмат бирү. Фоат Садриев иҗаты. “Таң җиле” әсәре. | Фоат Садриевның тормышын һәм иҗатын, “Таң җиле” әсәрен өйрәнү. Балаларда бәхетнең кадерен белеп яшәү хисләрен тәрбияләү. | ||||||||||||
7 | Фоат Садриев “Таң җиле”. "Ана – изге, Ана – бөек, аңа – дан!" бүлеген гомумиләштереп кабатлау. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 16.02 | «Ана – бөек исем! Нәрсә җитә ана булуга...» бүлеген гомумиләштереп кабатлау, бәйләнешле сөйләм үстерү. | Укыганны гомумиләштереп кабатлау. Роберт Миңнуллинның дәреслектә өстәмә уку өчен бирелгән “Әнкәйнең ак чәчләре” шигырен уку. Ата-анага җәбер-золым иткән имансыз балаларның дөньяда игелек күрмәүләре, ата-ана каргышы төшү турында тормыштан мисаллар китереп сөйләү. | ТЕСТ | |||||||||||
Көлсәң – көл, еласаң – ела! | ||||||||||||||||||
8 | БСҮ Сатирик журналлар. Галиәсгар Камал иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 2.03
| Сатира жанры турында теоретик төшенчә бирү. Сатирик журналлар, Галиәсгар Камал иҗаты. | Беренче сатирик журналлар турында мәгълүмат бирү. Галиәсгар Камалның тормышын, иҗатын өйрәнү. Әхлак (кешелеклелек, юмартлык) хисләре тәрбияләү. | ||||||||||||
9 | Г. Камалның “Банкрот” комедиясе. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 9.03
| Галиәсгар Камалның “Банкрот” комедиясен өйрәнү. | Театр сәнгате аша эстетик зәвык тәрбияләү. Галиәсгар Камалның “Банкрот” комедиясен өйрәнү. Сарказм турында теоретик төшенчәне аңлату. Хезмәткә мәхәббәт, үз эшең белән горурлану хисләрен үстерү. Акча артыннан куу юлындагы кешелексезлек һәм түбәнлек сыйфатларын аңлату. | ||||||||||||
10 | СТУ Габдулла Кариев. Нурлат районы Күлбай Мораса авылында Габдулла Кариев музее.
| Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 16.03
| Габдулла Кариев иҗаты. | Язучы яшәгән чорга бәя бирү, тарихны аңлау. Габдулла Кариевның тормышын, өйрәнү. Китап укуга, белем алуга омтылыш тәрбияләү. Язучы һөнәренә мәхәббәт тәрбияләү. | ||||||||||||
III чирек 10 сәг. | ||||||||||||||||||
1 | СТУ Н.Исәнбәт. “Хуҗа Насретдин” | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 30.03
| Сатирик әсәр, ирония турында теоретик төшенчә бирү.Н.Исәнбәтнең “Хуҗа Насретдин” | Юмор остасын өйрәнү, “Хуҗа Насретдин” әсәрен аңлап уку, юмор аша язучы теләгән фикерне табарга өйрәнү Әхлак тәрбиясе бирү | ||||||||||||
2 | Гамил Афзал иҗаты. “Юл газабы” хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 6.04
| Гамил Афзал иҗаты. “Юл газабы” хикәясен өйрәнү. | Язучы яшәгән чорга бәя бирү, тарихны аңлау. Гамил Афзалның тормышын, иҗатын һәм “Юл газабы” хикәясен өйрәнү. Китап укуга, белем алуга омтылыш тәрбияләү. Язучы һөнәренә мәхәббәт тәрбияләү. | ||||||||||||
3 | Гамил Афзал “Юл газабы” хикәясе. “Көлсәң — көл, еласаң — ела” бүлеген гомумиләштереп кабатлау. | Белем һ. күнекмәләрне актуальләштерү | 1 | 13.04
| “Көлсәң — көл, еласаң — ела” бүлеген гомумиләштереп кабатлау. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү. “Көлсәң — көл, еласаң — ела” бүлегендә өйрәнгән материалны кабатлау, үзләштерү дәрәҗәсен билгеләү. Әйләнә-тирәдәге вакыйгалардан, кешеләрнең гамәлләреннән гыйбрәт ала белүнең табигате, тәртибе турында фикер алышу. | ТЕСТ | |||||||||||
Даһи гомере – халкы хәтерендә! | ||||||||||||||||||
4 | Ренат Харис “Ике гөл” | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 20.04
| Ренат Харисның “Ике гөл” шигырен өйрәнү. | Укучыларга экологик тәрбия бирү. Ренат Харисның “Ике гөл” шигырен уку. Табигатькә карата күзәтүчәнлек тәрбияләү. | ЯТТАН | |||||||||||
5 | БСҮ Галия Кайбицкая. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 27.04
| Галия Кайбицкая иҗатын өйрәнү. | Опера сәнгате аша эстетик тәрбия бирү. Музыкаль әсәрләр аша туган илгә, туган җиргә мәхәббәт һәм ихтирам уяту. | ||||||||||||
6 | Рабит Батулла иҗаты. «Бию» хикәясе. Еллык арадаш аттестация эшенә әзерлек. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 4.05
| Рабит Батулла иҗатын, «Бию» хикәясен өйрәнү. | Бию сәнгате аша эстетик тәрбия бирү. Рабит Батулланың тормышы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Бию» әсәрен уку. Сәхнә кешесенә ихтирам тәрбияләү. | ||||||||||||
7 | Еллык арадаш аттестация эше (контроль тест).(Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Татар әдәбияты, 8 сыйныф. Методик әсбап) | Белем һ.күнекмәләрне контрольләштерү | 1 | 11.05
| Соңгы бүлектә үтелгәннәр + ел дәвамында өйрәнелгән әсәрләр. | Әдәби әсәрләрне, теоретик төшенчәләрне аңлап истә калдыру. Өйрәнгәннәрне гомумиләштерә, нәтиҗә ясый белү. Әдәбият белән кызыксындыру, тормыш белән бәйләнешне аңлау. | КОНТРОЛЬ ТЕСТ | |||||||||||
Табигатьнең дә җаны, рухы бар. | ||||||||||||||||||
8 | Хаталар өстендә эш. Камил Каримов иҗаты, “Тимергали бабай хикәяте”. Йомгаклау дәресе. Әдәбият дигән олы диңгез. | Белем һәм күнекмәләрне актуальләштерү дәресе | 1 | 18.05
| Камил Каримов иҗаты, “Тимергали бабай хикәяте” әсәре. Ел буена үтелгәннәрне гомумиләштереп кабатлау. | Камил Кәримовның биографиясен, иҗатын һәм “Тимергали бабай хикәяте”н өйрәнү. Тарихи үткәнебезгә ихтирам, туган җиргә, хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү. Өйрәнгән теоретик төшенчәләрне кабатлау, истә калдыру. Ел буе өйрәнгәннәрне гомумиләштереп кабатлау.Әдәбиятның тәрбия бирү, тормышка әзерләү дәресе булуын аңлату. | ||||||||||||
IV чирек : 8 сәг.
| ||||||||||||||||||
Укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары:
Уку-ың телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 1
диалогик сөйләм (репликалар саны) – 7-8
монологик сөйләм (фразалар саны) – 8-10
Һәр тема буенча аралаша белү күнекмәләрен ситуатив күнегүләр аша тикшерү – 4 күнегү
Сүзлек диктанты (сүзләр саны) – 15-18
Сочинение (җөмлә саны) – 8-9 җөмлә
№ | Бәяләү критерийлары | “5”ле | “4”ле | “3 ле | “2”ле |
1 | Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү. | Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сор-га язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфог-к хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. | Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. | Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфог-к, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. | Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар. |
2 | Диалогик сөйләм | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма реплика=ның әйтел-ндә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диал-к сөйләм төзи. | Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый. |
3 | Монологик сөйләм | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төз-ше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый. |
4 | Уку | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча,) укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый. |
Предварительный просмотр:
Татар әдәбиятыннан эш программасы
7 нче сыйныф
(34 сәг)
ЭШ ПРОГРАММАСЫНЫҢ СТАТУСЫ
7 нче сыйныф өчен эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:
1."Россия Федерациясендә мәгариф турында" 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законы
2.Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013нче ел.
3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы (2004 нче ел, 1 нче июль).
4.“2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программасы” (2013 ел, 25 октябрь).
5.. Программа. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыклары тарафыннан расланган “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар телен һәм әдәбиятыннан үрнәк программалары: 1-11 нче сыйныфлар / [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы]. –Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2011. (Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре (V-IХ сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан авторлык программасы.
Төзүче-авторлары:
Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Л.К.Хисмәтова, Э.Х.Гыйззәтуллина, Г.Г. Мулласалихова, Казан-2014)
ЭШ ПРОГРАММАСЫ СТРУКТУРАСЫ
Татар теленең эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Гимназиянең 2016 - 2017 нче уку елына төзелгән уку- укыту планында 6 нчы сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгать каралган.
ТАТАР ӘДӘБИЯТЫН УКЫТУНЫҢ МАКСАТЫ ҺӘМ БУРЫЧЛАРЫ
Татар әдәбиятын өйрәнүнең максаты : туган халкының һәм җирле халыкның телен, мәдәниятен, әдәбиятын яхшы белгән, һәрьяктан камил, милли горурлык хисләре үскән шәхес (гражданин) тәрбияләү.
Әлеге максатны тормышка ашыру өчен, түбәндәге бурычлар билгеләнде:
− Татарстан төбәгендә яшәп, җирле халык белән аралашкан укучыларны төбәкнең әдәби-мәдәни байлыгы белән якыннан таныштыру;
− татар әдәбияты турындагы мәгълүматларны төрле халык фольклоры, әдәбияты, мәдәнияте, милли образлары белән чагыштырма-типологик аспектта бирү;
− татар халык авыз иҗаты турында тулы күзаллау булдыру, аны баланың үз туган халыкының рухи җәүһәрләре белән чагыштырырга күнектерү;
− татар әдипләре, мәдәният әһелләре турында күзаллау булдыру, аларны танырга, аңларга, башка халык сүз сәнгатен үстерүчеләр белән чагыштырма планда бәяләргә өйрәтү;
− татар, рус, Россиядә яшәүче башка халыклар, бөтендөнья әдәбияты белеме казанышларының уртак нигезен аңлау, аларны үстерү һәм киңәйтү.
УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР
- әдәби әсәрләрне, сүзләрен дөрес әйтеп, йөгерек уку;
- авторның әйтергә теләгән фикерен аңлау, үз мөнәсәбәтен белдерү, әсәрне өлешләргә бүлә һәм планын төзи белү;
- әдәби-теоретик төшенчәләрне рус әдәбияты белеме белән тәңгәлләштерү;
- татар әдәбиятының дөнья культурасында тоткан урынын аңлау;
- авторларның тормыш юлы һәм иҗаты турында кыскача күзаллау;
- 10—12 татар, рус, чит ил язучы, шагыйрьләренең исемнәрен һәм алар язган әсәрләрне белү;
- 4 – 5 сәнгать әһеленең тормышы, иҗаты турында мәгълүматлы булу;
- Казан һәм Татарстан төбәгендәге мәдәният учаклары (музей, театр, концерт залы һ.б.), балалар матбугаты турында белү;
- төрле халыкларның фольклор үрнәкләрен татар халык авыз иҗаты белән чагыштыру;
- 6 мәкаль, 6 әйтемне русча эквивалентлары белән истә калдыру;
- төрле авторларның 3 – 4 шигырен яттан сөйли белү;
- сүзлекләр, энциклопедияләр, интернет-ресурслардан файдаланып, үзенә кирәкле материалны табу;
- төрле темаларга проект эше яклау;
- әдәби әсәрне тормыш белән бәйләп, үз гамәлләренә бәя бирү.
- УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ПЛАНЛАШТЫРЫЛГАН НӘТИҖӘЛӘРЕ
- Тыңлап аңлау
- Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;
- сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
- зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
- Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.
- Диалогик сөйләм
- Сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;
- аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;
- парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
- терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;
- татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.
- Монологик сөйләм
- Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;
- конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
- монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
- өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;
- өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.
- Уку
- Уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;
- текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;
- таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ
Эчтәлек | Сәгать саны |
1. Халык әйтсә — хак әйтә | 4 |
2. Аталар сүзе — акылның үзе | 6 |
3. Ил язмышы — ир язмышы | 6 |
4. Һәр чорның үз герое | 4 |
5. Туган җир ул була бер генә, Туган җирнең кадерен бел генә! | 7 |
6. Актыктан хаклык җиңә | 4 |
7. Табигатькә дә табиб кирәк | 5 |
Барысы: | 35 |
УКУЧЫ ҮЗЛӘШТЕРЕРГӘ ТИЕШЛЕ ӘДӘБИ ӘСӘРЛӘР МИНИМУМЫ
Дәреслеккә салынган әдәби әсәрләрнең нигезен “Үрнәк программа»га (төзүчеләре К.С.Фәтхуллова,Ф.Х.Җәүхәрова)кертелгән әдәби әсәрләр минимумы тәшкил итә
1. Г.Тукай «Милли моңнар»
2. Г.Ибраһимов «Алмачуар» (хикәядән өзек)
3. С.Хәким «Бакчачылар»
4. Һ.Такташ «Алсу»
5. Г.Кутуй «Сагыну»
6. М.Мәһдиев «Без — кырык беренче ел балалары» (повестьтан өзек)
7. М.Галиев «Нигез» (повестьтан өзек)
ЯТЛАУ ӨЧЕН ӘСӘРЛӘР
1.Г.Кутуйның “Сагыну” нәсереннән өзек.
2.М.Мәһдиевнең “Без – кырык беренче ел балалары” повестеннән өзек.
3.Һ.Такташның “Алсу” поэмасыннан өзек.
4.Х.Туфанның “Агыла да болыт агыла” шигыреннән өзек.
ДӘРЕСТӘН ТЫШ (ӨСТӘМӘ) УКУ ӨЧЕН ТӘКЪДИМ ИТЕЛГӘН ӘСӘРЛӘР(УКЫТУЧЫ САЙЛАВЫ БУЕНЧА)
Гөлшат Зәйнашева. Үз илемдә.
Гавриил Троепольский. Акбай Караколак.
ПРОГРАММА МАТЕРИАЛЫНЫҢ ТЕМАТИК БҮЛЕНЕШЕ
1нче чирек | 2нче чирек | 3нче чирек | 4нче чирек | Еллык | |
Сәгать саны | |||||
Дәрес | 9 | 7 | 10 | 9 | 34 |
Теманы өйрәнү | 8 | 5 | 8 | 6 | 27 |
СТУ |
| 1 | 1 | 2 | |
БСҮ | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 |
Контроль тест | 1 | 1 | 2 | ||
Дәреснең берничә минутында үткәрелгән эшләр | |||||
Яттан |
| 2 | 2 | 4 | |
Тест | 1 | 1 | 2 | 1 | 5 |
УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
1.“Татар әдәбияты” (2кис.). Рус телендә төп белем бирү оешмалары өчен, 7 нче сыйныф. Ә.Р.Мотыйгуллина,Р.Г.Ханнанов, Л.Х.Хисмәтова. –
Казан, “Мәгариф-Вакыт”, 2014 ел .
2. “Татар әдәбияты” Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында (татар телен өйрәнүче укучылар белән) эшләүче укытучылар өчен методик әсбәп, 7нче сыйныф, Ә.Р.Мотыйгуллина, Р.Г.Ханнанов, Г.Г. Мулласалихова, Э.Х.Гыйзәтуллина, Казан, “Мәгариф - Казан” нәшрияты, 2014
3. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары
4 . Электрон ресурслар: nsportal.ru, http://pedsovet.su, belem.ru: https://edu.tatar.ru, http://nsportal.ru/, http://matbugat.ru/, http://mon.tatarstan.ru/.
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН
Дә- рес № | Дәрес темасы | Дәрес тибы | Сәг. саны | Үткәрү вакыты | Төп төшенчәләр | Планлаштырыла торган нәтиҗәләр | Конт роль төре | ||||||||||
7а п/ф | 7б п/ф | 7в п/ф | 7г п/ф | ||||||||||||||
ХАЛЫК ӘЙТСӘ- ХАК ӘЙТӘ | |||||||||||||||||
1 | Йола .фольклоры | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 2.09 | 3.09 | 3.09 | 1.09 | Йола фольклоры. Туй. Бәби туе. | Йола фольклоры турында теорияне белү. Халкыбыз йолаларына гомуми күзәтү. Йолалар турындагы әсәрләр белән кызыксыну булдыру, сөйләмне алар ярдәмендә баету мөмкинлеген аңлау. | ||||||||
2 | Фәтхи Бурнашның ,,Яшь йөрәкләр” драмасы. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 9.09 | 10.09 | 10.09 | 8.09 | Фәтхи Бурнаш – татар драматургы. ,,Яшь йөрәкләр” драмасы. | Халкыбыз йолаларына кызыксыну уяту. Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Яшь йөрәкләр» әсәрен өйрәнү; балаларда гореф-гадәт, йолаларга ихтирам тәрбияләү, аларны саклау; җыр-моңнарыбызга мәхәббәт тәрбияләү | ||||||||
3 | Бәетләр. Сак-Сок» бәете. Мөнәҗәтләр. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 16.09 | 17.09 | 17.09 | 15.09 | Бәетләр, мөнәҗәтләр-халкымның күңел бизәкләре. | Халык авыз иҗатын тарих белән бәйләп өйрәтү. Бәетләр, мөнәҗәтләр турында белешмә бирү, «Сак-Сок» бәетен өйрәнү борынгыдан килгән халык иҗатына хөрмәт һәм халык педагогикасы ярдәмендә ата-анага ихтирам, ярату хисләре тәрбияләү. | ||||||||
4 | Г.Тукай иҗаты «Милли моңнар» шигыре. "Халык әйтсә- хак әйтә" бүлеген йом-гаклау, кабатлау. | Белем һ. күнекмә-ләрне актуаль-ләштерү | 1 | 23.09 | 24.09 | 24.09 | 22.09 | Тукай- татар халкының яңа реалистик әдәбиятына нигез салучы. | Шагыйрь яшәгән чор турында белешмә бирү. Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында өстәмә мәгълүмат бирү, ,,Милли моңнар “ әсәрен өйрәнү татар халкының бөек әдипләре иҗатын өйрәнү аша тормышка караш тәрбияләү. | ТЕСТ | |||||||
АТАЛАР СҮЗЕ – АКЫЛНЫҢ ҮЗЕ | |||||||||||||||||
5 | Фатих Әмирхан иҗаты. “Ай өстендә Зөһрә кыз” әкияте. Әдәбиятта фольклоризм. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 30.09 | 1.10 | 1.10 | 29.09 | Фатих Әмирхан иҗаты. Әдәбиятта фольклоризм. | Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, “Ай өстендә Зөһрә кыз ” әсәрен өйрәнү. Әдәбиятта фольклоризм турында теоретик төшенчә формалаштыру. Якыннарыңа, туганнарыңа ихтирам хисләре, мәрхәмәтлелек тәрбияләү.
| |||||
6 | Нәкый Исәнбәт иҗаты. “Җирән чичән белән Карачәч сылу” драмасы. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 7.10 | 8.10 | 8.10 | 6.10 | Театр сәнгате турында төшенчә формалаштыру. | Театр сәнгате турында төшенчә формалаштыру. Н.Исәнбәтнең тормыш юлы һәм иҗаты, фольклор өлкәсендәге эшчәнлеге турында белешмә; “Җирән чичән белән Карачәч сылу ” әсәрен өйрәнү. Әсәр аша ныклы ихтыяр көче тәрбияләү. | |||||
7 | Г.Ибраһимовның иҗаты. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 14.10 | 15.10 | 15.10 | 13.10 | Г.Ибраһимовның тормыш һәм иҗат юлы. Гаделлек барыбер җиңә. | Язучы яшәгән чорга бәя бирү. Г.Ибраһимовның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә; “Алмачуар ” әсәрен өйрәнү. Гаделлек, кешелеклелек сыйфат-лары, хайваннарга карата мәхәббәт, миһербанлылык хисләре тәрбияләү әсәр аша, татар халкы ның милли бәйрәмнәрен, йолаларын саклап калуның һәм дәвам итүнең әһәмиятен аңлату.
| |||||
8 | Г.Ибраһимовның «Алмачуар» хикәясе. | Белем һ. күнекмә-ләрне актуаль-ләштерү | 1 | 21.10 | 22.10 | 22.10 | 20.10 | «Алмачуар» хикәясе . Атың яхшы булса, тормыш итү җиңел. | Революциягә кадәрге чор турында тарихи мәгълүмат бирү. Г.Ибраһимовның тормышын, иҗатын кабатлау. Сорауларга җавап, викторина формасында; «Алма-чуар» әсәрен өйрәнү. Хайваннарны яратырга өйрәтү. | |||||
9 | БСҮ Татар халкының милли киемнәре һәм бизәнү әйберләре . | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 28.10 | 29.10 | 29.10 | 27.10 | Милли кием, бизәнү әйберләре . | Милли сәнгать әсәрләре турында төшенчә бирү. Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү. Татар халкының милли киемнәре (түбәтәй, калфак, читек) һәм бизәнү әйберләре (беләзек, чулпы, изү) белән таныштыру . | |||||
I ЧИРЕК - 9 СӘГ.
| ||||||||||||||
1 | Роберт Миңнуллин иҗаты. «Килен төшкәндә» шигыре. "Аталар сүзе – акылның үзе" бүлеген кабатлау, йомгаклау дәресе. | Белем һ. күнекмә-ләрне контрольләштерү | 1 | 11.11 | 12.11 | 12.11 | Шагыйрь Роберт Миңнуллин- җырлар авторы. | Шигъри әсәрне җиңел истә калдыру ысулларын белү. Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Килен төшкәндә» әсәрен өйрәнү. Гореф-гадәтләргә, халкыбыз йолаларына ихтирам тәрбияләү өйрәнгәннәрне гомумиләштереп кабатлау. Язучылары-бызның фольклорны, халкыбызның гореф-гадәтләрен, йолаларын чагылдырган әсәрләренә кызыксыну уяту. | ТЕСТ | |||||
ИЛ ЯЗМЫШЫ- ИР ЯЗМЫШЫ | ||||||||||||||
2 | Гадел Кутуйның ,,Сагыну” нәсере. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 18.11 | 19.11 | 19.11 | Язучы Гадел Кутуй. «Сагыну нәсере. Нәсер, инверсия. | Бөек Ватан сугышы чоры турында тарихи белешмә бирү. Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Сагыну» әсәрен өйрәнү; нәсер һәм инверсия күренеше турында төшенчә бирү балаларда туган илгә, халкыбыз батырлы-гына мәхәббәт хисләре тәрбияләү. | ЯТТАН | |||||
3
| Сибгат Хәким иҗаты. “Бакчачылар” поэмасы. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 25.11 | 26.11 | 26.11 | Язучы С. Хәким. ,,Бакчачылар поэмасы” Ил язмышы ирләр кулында . | Укучыларга хезмәт тәрбиясе бирү. Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Бакчачылар» әсәрен өйрәнү. Хезмәт кешесенә ихтирам тәрбияләү. | ||||||
4 | Мөхәммәт Мәһдиев иҗаты. “Без кырык беренче ел балалары” повесте. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 2.12 | 3.12 | 3.12 | Язучы М.Мәһдиев. иҗаты. ,,Без –кырык беренче ел балалары” повесте. Сугыш язган язмышлар. | Бөек Ватан сугышы чоры турында тарихи мәгълүмат бирү. Мөхәммәт Мәһдиевнең тормыш юлы, иҗаты турында мәгълүмат бирү, «Без — кырык беренче ел балала-ры» повестеннан өзек белән таныша башлау. Сугыш авырлыгын үз җилкәлә-рендә күтәргән яшь буынга, шул чор кешеләренә ихтирам тәрбияләү. | ||||||
5 | Мөхәммәт Мәһдиевнең “Без-кырык беренче ел балалары” повесте. Контроль тестка әзерлек. | Белем һәм күнекмә-ләрне актуаль-ләштерү | 1 | 9.12 | 10.12 | 10.12 |
| Бөек Ватан сугышы чоры турында тарихи мәгълүмат бирү. Мөхәммәт Мәһдиевнең тормыш юлы, иҗаты турында мәгълүмат бирү, «Без — кырык беренче ел балала-ры» повестеннан өзек белән таныша башлау. Укытучы һөнәренә мәхәббәт тәрбияләү. | ЯТТАН | |||||
6 | I яртыеллык материалы буенча контроль тест. (Ә.Р.Мотыйгуллина Татар әдәбияты, Методик әсбап, "Мәгариф -Вакыт", 2014) | Белем һ.күнекмәләрне контрольләштерү | 1 | 16.12 | 17.12 | 17.12 | Йола фольклоры. Н. Исәнбәт, Г.Ибраһимов, Р. Миңнуллин, Г. Кутуй, С. Хәким, М. Мәһдиев . | Белгәннәрне кирәкле ситуациядә кулланып, тестка җавап бирә белү. Бүлектә укылган әсәрләрне истә калдыру. Патриотик тәрбия, туган илне, туган җирне яратырга өйрәтү. | КОНТ РОЛЬ ТЕСТ | |||||
ҺӘР ЧОРНЫҢ ҮЗ ГЕРОЕ | ||||||||||||||
7 | Хаталар өстендә эш. БСҮ Кыш килде. Нәҗип Думави иҗаты. “Беренче кар” шигыре. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 23.12 | 24.12 | 24.12 | Нәҗип Думави иҗаты. | Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә, “Беренче кар” шигырен өйрәнү. Табигатькә карата күзәтүчәнлек булдыру, һава торышының үзгәрешен аңларга, татарча дөрес репликалар белән аңлата белергә өйрәтү. Эстетик тәрбия бирү. |
| |||||
II ЧИРЕК - 7 СӘГ.
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
1 | и Һади Такташ иҗаты. «Алсу» поэмасы. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 13.01 | 14.01 | 14.01 | 12.01 | Һади Такташ-давыллы еллар җырчысы. «Алсу» поэмасы . | 1920 — 1930 еллар турында тарихи мәгълүмат . бирү Һ.Такташ турында мәгълүмат бирү. «Алсу» поэмасын уку. .татар шигъриятенә мәхәббәт уяту. | ЯТТАН | ||||
2 | Хәсән Туфан иҗаты. “Агыла да болыт агыла” шигыре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 20.01 | 21.01 | 21.01 | 19.01 | Хәсән Туфан иҗаты. Шигырьләрдә —шагыйрь язмышы ,,Агыла да болыт агыла” шигыре | Репрессия еллары турында төшенчә бирү. Хәсән Туфанның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Агыла да болыт агыла» шигырен өйрәнү. Хафиз строфасы турында теоретик төшенчә бирү туган илне сагыну хисләре турында аңларга өйрәтү. | ЯТТАН | ||||
3 | Гурий Тавлин иҗаты. "Һәр чорның үз герое" бүлеген кабатлау, йомгаклау. | Белем һ. күнекмә-ләрне контрольләштерү | 1 | 27.01 | 28.01 | 26.01 | Нәҗип Думави, Һади Такташ, Хәсән Туфан, Гурий Тавлин | Гурий Тавлин иҗаты белән танышу. Нәҗип Думави, Һади Такташ, Хәсән Туфан, Гурий Тавлинның тормышлары, иҗатлары турында белгәннәрне ныгыту, әсәрләрен хәтердә калдыру Халкыбызның үткәненә, тарихына аңлы караш булдыру; шәфкатьлелек, миһербанлылык хисләре тәрбияләү. | ТЕСТ | |||||
ТУГАН ҖИР УЛ БУЛА БЕР ГЕНӘ, ТУГАН ҖИРНЕҢ КАДЕРЕН БЕЛ ГЕНӘ! | ||||||||||||||
4 | ытаАяз Гыйләҗев иҗ «Өч аршын җир» повесте. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 3.02 | 4.02 | 4.02 | 2.02 | Аяз Гыйләҗев иҗаты. «Өч аршын җир» повесте .
| Тарихи вакыйгаларга нигезләнеп, әсәр геройлары яшәгән чорга характеристика бирү. Аяз Гыйләҗев иҗаты белән танышу, «Өч аршын җир» повестеннан өзекләр уку, геройларның яшәү кыйбласы аша нәтиҗәләр ясау һәм рухи сәламәтлек тәрбияләү. | |||||
5 | БСҮ "Туган җир ул була бер генә". Аяз Гыйләҗев “ Өч аршын җир” | Белем һәм күнекмә ләрне актуаль ләштерү | 1 | 10.02 | 11.02 | 11.02 | 9.02 | Аяз Гыйләҗев иҗаты. “ Өч аршын җир” повесте. | Тарихи вакыйгаларга нигезләнеп, әсәр геройлары яшәгән чорга характеристика бирү. «Өч аршын җир» повестен уку. Тарих җилләренеӊ кай якка исүенә карамастан, туган җирнеӊ изге төшенчә икәнлеген төшендерү. | |||||
6 | Илдар Юзеев иҗаты. “Ак калфагым төшердем кулдан... “ драмасы. Ремарка. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 17.02 | 18.08 | 18.02 | 16.02 | Илдар Юзеев иҗаты ,, Ак калфагым төшердем кулдан” драмасы. Иленнән аерылган- канаты каерылган. | Әдәбият теориясе – ремарка турында төшенчә. Илдар Юзеевның тормыш юлы, иҗаты белән таныштыру; “Ак калфагым төшердем кулдан...” драмасы белән танышу. Туган җирнең изге булуын төшендерү, аның кадерен белергә өйрәтү . | |||||
7 | И.Юзееврың "Ак калфагым төшердем кулдан”драмасы. | Белем һәм күнекмә ләрне актуаль ләштерү | 1 | 24.02 | 25.02 | 25.02 | 1.03 |
| Әдәбият теориясе – ремарка турында төшенчә. Илдар Юзеевның тормыш юлы, иҗаты белән таныштыру; “Ак калфагым төшердем кулдан...” драмасы белән танышу. Туган җирнең изге булуын төшендерү, аның кадерен белергә өйрәтү . | |||||
8 | Марсель Галиев иҗаты. «Нигез» Повесте. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 2.03 | 3.03 | 3.03 | 1.03 | Язучы Марсель Галиев. «Нигез» повесте. Җирдә нигез тамыр кирәк хәтта җансыз ташка да... | Марсель Галиев иҗаты белән танышу. Катлаулы текст белән эшләү, иң әһәмиятлесен таба белергә өйрәнү, план төзи белү. «Нигез» повестен укый башлау. Повесть ,турында төшенчә бирү тарихи үткәнебезгә ихтирам, туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү. | |||||
9 | М.Галиев.”Нигез” повесте. | Белем һәм күнекмәләрне актуаль ләштерү | 1 | 10.03 | 11.03 | 11.03 | 9.03 | “Нигез”повесте Повесть. | Әдәбият теориясе – әсәрне аңларга өйрәнү; план төзи белү.“Нигез ” әсәрен уку, аңлау, автор М.Галиев турында мәгълүматлы булу, әсәрдән өйрәнгән тропларны, символик образларны таба белү. Повесть турында төшенчә. Туганлыкның кадерен белү, туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү. | |||||
10 | СТУ Гөлшат Зәйнашева шигыре. "Үз илемдә" "Туган җир ул була бер генә, Туган җирнең кадерен бел генә! бүлеген кабатлау, йомгаклау.
| Белем күнекмәләрне контроль-гә алу | 1 | 17.03 | 18.03 | 18.03 | 16.03 | Ватан барыннан да газиз. А.Гыйләҗев, И.Юзеев, М.Галиев. | Теоретик төшенчәләрне истә калдыру, туган җирне ярату, туган як кадере, милләт язмышы, чит илләрдәге милләттәшләребез турында аңлап калу. Бүлектә укылган әсәрләрне истә калдыру. туган җиргә, милләттәшләребезгә ихтирам хисләре тәрбияләү. | ТЕСТ | ||||
III ЧИРЕК - 10 СӘГ.
АКТЫКТАН ХАКЛЫК ҖИҢӘ | ||||||||||||||
1 | Фатих Хөсни иҗаты «Сөйләнмәгән хикәя» әсәре. | Яңа белемнәрне үзләштерү | 1 | 31.03 | 1.04 | 1.04 | 30.03 | Язучы Фатих Хөсни. ,,Сөйләнмәгән хикәя” әсәре. Тема, Идея | Язучы яшәгән чор турында тарихи белешмә бирү. Фатих Хөснинең тормышы һәм иҗаты турында белемнәрне үзләштерү, «Сөйләнмәгән хикәя» әсәрен өйрәнү, тема, идея турында төшенчә формалаштыру, җаваплылык хисе, һәр эшне ахырына кадәр җиткерә белү теләге тәрбияләү. | |||||
2 | Роза Хафизова иҗаты “Әти кайткан көн” хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләш-терү | 1 | 7.04 | 8.04 | 8.04 | 6.04 | Язучы Роза Хафизова. ,,Әти кайткан көн” әсәре. | Бөек Ватан сугышы елларындагы балалар язмышы турында төшенчә бирү. «Әти кайткан көн» хикәясен уку, аңлау, автор Р.Хафизова турында мәгълүматлы булу. Сугыш чоры балаларына ихтирамлы булырга өйрәтү. | |||||
3 | Фәнис Яруллинның «Ак төнбоек» хикәясе. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 14.04 | 15.04 | 15.04 | 12304 | Язучы Фәнис Яруллин. ,,Ак төнбоек”хикәясе. | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү Фәнис Яруллин иҗаты турында кыскача белешмә, «Ак төнбоек» хикәясен укып нәтиҗә ясау. Тәкәбберлекнең, дуслык кадерен белмәүнең нинди куркыныч нәтиҗәләргә китергәнен аңлату, җаваплылык хисләре тәрбияләү. | |||||
4 | Рафис Корбан иҗаты «Ярдәм итик» шигыре. "Актыктан хаклык җиңә" бүлеген кабатлау, йомгаклау. | Белем күнекмәләрне контроль-гә алу | 1 | 21.04 | 22.04 | 22.04 | 20.04 | Шагыйрь Рафис Корбан. «Ярдәм итик» шигыре. Тырышлык — зурлык, ялкаулык — хурлык | Бал кортлары һәм үләннәр турында табигать белеме фәненә бәйләп аңлату. Рафис Корбанның биографиясе белән танышу; «Ярдәм итик» шигырен уку. Тырышлык тәрбияләү, хезмәт яратырга өйрәтү. | ТЕСТ | ||||
ТАБИГАТЬКӘ ДӘ ТАБИБ КИРӘК | ||||||||||||||
5 | Мөдәррис Әгъләмов иҗаты. “Сөйли ак каен...” шигыре. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 28.04 | 29.04 | 29.04 | 27.04 | Шагыйрь Мөдәррис Әгъләмов. ,,Сөйли ак каен” шигыре . Каеннарның күз яше | Укыганны гомумиләштерә, нәтиҗә ясый, иң мөһим мәгълүматны аерып ала белү. М.Әгъләмовның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Сөйли ак каен...» шигырен өйрәнү. Экологик тәрбия бирү. | |||||
6 | БСҮ "Табигаткә сакчыл караш". Хәбир Ибраһим иҗаты. «Карач» хикәясе | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 5.05 | 6.05 | 6.05 | 4.05 | Шагыйрь Хәбир Ибраһәм. «Карач» хикәясе Оясында ни күрсә, очканда шуны эшләр | Укылган әсәрне бүгенге көн, көндәлек тормыш белән бәйләнештә күзаллый белү. Хәбир Ибраһимның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү, «Карач» хикәясен өйрәнү.Табигатьтәге җан ияләренә мәрхәмәтлелек хисләре тәрбияләү. | |||||
7 | СТУ Гавриил Троепольский. Акбай Караколак. Еллык арадаш аттестация эшенә әзерлек. | Яңа белемнәрне үзләш терү | 1 | 12.05 | 13.05 | 13.05 | 11.05 | Рус язучыларның әсәрләре белән татар телендә танышу | Рус язучысы Гавриил Троепольскийның ,,Акбай Караколак” әсәре белән татар телендә танышу. Г.Троепольскийның ,,Акбай Караколак” әсәреннән алынган өзекнең эчтәлеген сөйләү. Табигатьтәге җан ияләренә мәрхәмәтлелек хисләре тәрбияләү. | |||||
8 | Еллык арадаш аттестация эше (контроль тест). (Ә.Р.Мотыйгуллина Татар әдәбияты, Методик әсбап, "Мәгариф -Вакыт", 2014) Хаталар өстендә эш. Йомгаклау дәресе. Әдәбият дигән дәрья. | Белем күнекмә-ләрне контроль-гә алу | 1 | 19.05 | 20.05 | 20.05 | 18.05 | Соңгы бүлектә үтелгәннәр + ел дәвамында өйрәнел-гән әсәрләр. | Әдәби әсәрләрне, теоретик төшенчәләрне аңлап истә калдыру. Өйрәнгәннәрне гомумиләштерә, нәтиҗә ясый белү. Әдәбият белән кызыксындыру, тормыш белән бәйләнешне аңлау. Өйрәнгән теоретик төшенчәләрне кабатлау, истә калдыру. Ел буе өйрәнгән-нәрне гомумиләштереп кабатлау. Әдәбиятның тәрбия бирү, тормышка әзерләү дәресе булуын аңлату | КОНТРОЛЬ ТЕСТ | ||||
IV ЧИРЕК - 8 СӘГ.
| ||||||||||||||
УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН БӘЯЛӘҮ НОРМАЛАРЫ
Укучыларның телдән җавап бирү күнекмәләрен тикшерү эшләренең күләме:
тыңлап аңлау (минутларда) – 3
диалогик сөйләм (репликалар саны) – 9
монологик сөйләм (фразалар саны) – 10
Кычкырып уку (сүзләр саны) – 75-80
№ | Бәяләү критерийлары | “5”ле | “4”ле | “3 ле | “2”ле |
1 | Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү. | Эчтәлекне тулаем аңлап, барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы бар. | Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы бар. | Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы бар. | Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы бар. |
2 | Диалогик сөйләм | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора ала, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзи. | Укучы өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора ала, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып, диалогик сөйләм төзи. | Укучы бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмый. |
3 | Монологик сөйләм | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле монологик сөйләм төзи. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төзи, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы бар. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле сөйләм төземи, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хата ясый. | Укучы өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмый. |
4 | Уку | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген тулаем аңлап, авазларны һәм сүзләрне дөрес әйтеп, басымны дөрес куеп, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп тиешле тизлектә укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген аңлап, сәнгатьле һәм аңлаешлы итеп, әмма 2-3 орфоэпик хата җибәреп (авазларның әйтелешен бозып, басымны дөрес куймыйча, синтагмаларның бүленешендә ялгышып) укый. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, 4-6 тупас орфоэпик хата җибәреп укый, уку тизлеге акрын. | Укучы тәкъдим ителгән текстның эчтәлеген бөтенләй аңламыйча, орфоэпик кагыйдәләрне бозып, 7 дән артык әйтелеш хатасы җибәреп һәм уку тизлегенә куелган таләпләрне сакламыйча укый. |
7 нче сыйныфларның рус төркемнәрендә
белем алучы укучылар өчен татар әдәбиятыннан
контроль бәяләү материаллары
2015-2016 нчы уку елы
7 нче сыйныф ( рус төркеме).Әдәбияттан 1 яртыеллыкка контроль тест
1 вариант | 2 вариант |
1.Халык йолалары ничә төркемгә бүленә? А)2 Ә)5 Б)3 2.Бәби тугач, аны кая алып барганнар? А)уенчыклар кибетенә Ә)мунчага Б)туганнарына 3.Бәетләрне кем иҗат иткән? А)язучылар Ә)шагыйрьләр Б)халык 4.Ф.Әмирхан кайда туган? А)Арча районы Кушлавыч авылында Ә)Казанда Б)Оренбургта 5.Г.Кутуйның “Сагыну” әсәре нинди жанрда язылган? А)хикәя Ә)повесть Б)нәсер 6.М.Мәһдиевның “Без-кырык беренче ел балалары” повестендә вакыйгалар кайда бара? А)сугышта Ә)мәктәптә Б)педучилищеда 7.Берәр язучы яки шагыйрь турында үзегез белгәннәрне языгыз. | 1.Бәетләр ничә төркемгә бүленә? А)3 Ә)4 Б)5 2.Гаилә йолалары кайсылар? А)каз өмәсе Ә)туй йоласы Б)Нәүрүз 3.”Алмачуар” әсәрендәге малайның исеме ничек?. А)Хафиз Ә)Сафа Б)Закир 4.Г.Кутуй “Сагыну” нәсерендә лирик герой кем? А) сугышчы Ә)ана Б)бала 5.Бөек Ватан сугышында катнашкан язучы: А)Ф.Әмирхан Ә)С.Хәким Б)Р.Миңнуллин 6.Кырлай авылы белән кайсы кеше бәйле? А)Сәгъди Ә)Мөхәммәтвәли Б)Зиннәтулла 6.Берәр язучы яки шагыйрь турында үзегез белгәннәрне языгыз. |
7 нче сыйныф ( рус төркеме).Әдәбияттан еллык контроль тест
1 вариант | 2 вариант |
1.Һ,Такташ ничәнче елда туган? А)1901 Ә)1902 Б)1903 2.”Ак төнбоек” әсәрен кем язган? А)Роза Хафизова Ә)Рафис Корбан Б)Фәнис Яруллин 3.М.Галиевның “Нигез” әсәре кайсы жанрга керә ? А)роман Ә)хикәя Б)повесть 4.Х.Туфан озак еллар кайда яши? А)чит илдә Ә)Себердә Б)Мәскәүдә 5.М.Әгъләмов кем ул? А)скульптор Ә)композитор Б)шагыйрь 6.Быел яттан өйрәнелгән әсәрне дәфтәрегезгә языгыз | 1.Һ.Такташ кайсы авылда туган? А)Кызылъяр Ә)Сыркыды Б)Иске Кармәт 2.Х.Ибраһимның “Карач” әсәрендәге малайның исеме ничек? А)Фатих Ә)Айрат Б)Шәяхмәт 3.”Нигез”повестендә әсирлектә булган геройның исеме: А)Давыт Ә)Хикмәтулла Б)Байтирәк 4. Гадиләнең әтисе Шөһрәткә нәрсә бүләк итә? А) велосипед Ә)фотоаппарат Б)костюм-чалбар 5.М.Мәһдиев– ул А)шагыйрь Ә)язучы Б)драматург 6.Быел яттан өйрәнелгән әсәрне дәфтәрегезгә языгыз |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по татарской литературе для 8 класса в коррекционной школе VIII вида (татарская группа)
Программа Мәгариф һәм фән министрлыгы ...
Рабочая программа по татарской литературе для 11 класса
Аңлатма язуы Эш программасы статусы. Программа нигезенә Россия Федерациясе , Татарстан Республикасының Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу станд...
Рабочая программа по татарской литературе для 5 класса
Рабочая программа по татарской литературе для 5 класса...
Рабочая программа по татарской литературе для 6 класса.
Рабочая программа по татарской литературе для 6 класса....
Рабочая программа по татарской литературе.9класс.Татарская группа русской школы
Аңлатма язуы Яңа стандарттагы иң мөһим таләп мондый: мәктәпне тәмамлаганда, «укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәреле...
рабочая программа по татарской литературе для 5 класса (татарская группа)
I.Аңлатма язуы5 нче сыйныфның татар төркеме өчен татар әдәбиятыннан эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде: - Төп гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем ...
Рабочая программа по татарской литературе в 6 классе (татарская группа)
Программага әсәрләр киләчәк яшь буынны мәрхәмәтле, шәфкатьле, туган як табигатен саклаучы һәм яратучы, гомум-кешелекнең уңай сыйфатларына ия булган, милләт мәнфәгатьләрен яклардай кеше итеп тәрбияләү...