Мои уроки
учебно-методический материал (5, 6, 7 класс)
Общество давно мучительно ищет, как научить детей мыслить. При этом объем информации, которую вводят в стандарты обучения, постоянно увеличивается, а количество часов на изучение уменьшается. В ситуации цейтнота можно ли говорить о полноценном интеллектуальном развитии, разве что развивается репродуктивное мышление, то есть умение работать по образцу. Необходимо отметить у подрастающего поколения «клиповое» мышление.
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 : «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат» | 34.07 КБ |
 Презентация урока «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат» | 924.31 КБ |
| Сайыннарыылаах уорэх технологиятынан уруок сценарийа | 457.79 КБ |
Предварительный просмотр:
Пояснительная записка
Шахматное образование в условиях сельской школы
Общество давно мучительно ищет, как научить детей мыслить. При этом объем информации, которую вводят в стандарты обучения, постоянно увеличивается, а количество часов на изучение уменьшается. В ситуации цейтнота можно ли говорить о полноценном интеллектуальном развитии, разве что развивается репродуктивное мышление, то есть умение работать по образцу. Необходимо отметить у подрастающего поколения «клиповое» мышление.
Необходимость проведения шахматных занятий связана с тем, что ни один предмет школьной и дошкольной программы целенаправленно не развивает эту фундаментальную способность, без которой ученик не может быть успешен в школе. Поэтому шахматы явяляются уникальной надпредметной дисциплиной, которая научит детей учиться.
Для Республики Саха (Якутия) развитие ранних детских шахмат и шашек еще более актуально в связи с тем, что при суровом северном климате учащиеся около 70% своего активного времени в год вынуждены проводить в закрытых помещениях (дома, школе и других местах), затрачивая массу времени на просмотр телепередач, видеофильмов и на компьютерные игры, часть которых вообще вредна для их психического и интеллектуального развития.
На данный момент в школе обучается 65 обучающихся. В начальной школе 27, в основной школе 32, средней школе 6. Школа находится в отдаленном от центра труднодоступном месте. Материальное оборудование школы недостаточно: не достаточно обеспечено интерактивными досками, нет специального кабинета для занятия шахматами. Интернет есть только в школе. Дети в основном из малообеспеченных семей- 81%. Контингент родителей: с высшим образованием-22%, средним профессиональным образованием-40%, без образования -38%. Из -за малочисленности учащихся средней школы невозможно открытие профильных классов. Дети не выбирают предметы техническогонаправления при сдаче ОГЭ,ЕГЭ. За последние 3 года в высшее учебное заведение по техническому направлению поступил 1 выпускник. Всего в школе работают 24 педагога, из них 7 педагогов высшей категории, 12 педагогов первой категории, 22 педагога имеют высшее педагогическое образование. Шашечный спорт в нашей школе является одним из популярных видов спорта за многие годы. Обучение по шахматам проводятся только в начальной школе по учебному плану. Кружком «Шашки» охвачено всего 18 учащихся. Шахматным образованием занимается 1 педагог дополнительного образования. Ежегодно в школе проводятся шашечные турниры, учащиеся активно участвуют в районных и республиканских соревнованиях по шашкам, шахматам. Учащиеся занимают призовые места в районных соревнованиях по шашкам и шахматам Популяризация шашек среди населения носит активный характер. Выросло немало поколений шашистов, которые передали интерес к шашкам своим детям. Есть положительные результаты 7 кандидатов в мастера спорта,20 перворазрядников по шашкам,98 призёров республиканских соревнований. Проведенный опыт работы с детьми свидетельствует , о том, что шашки-шахматы благотворно влияют на их учебу, расширяют интерес ребят, укрепляют и развивают лучшие качества характера. Поэтому шахматы мы стараемся интегрировать во всех предметах в школе.
ZOOM эбэтэр ЯНДЕКС ТЕЛЕМОСТ платформа нонуо ыытыллар
дистанционнай КНРС(Я) уруогун технологическай каартата
5 кылаас. Учуутал: Николаева Полина Дмитриевна
Уруок тиэмэтэ: «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат»
Үѳрэнээччи маршрутнай илииhэ
Предмет, кылаас | КНРС(Я) 5 кылаас | ||
Учуутал аата | Николаева П.Д. | ||
89656760038 | |||
Источник, ресурс | - 5 кылаас Саха Республикатын норуоттарын култуурата/Нь.Г.Никитина, А.Н.Павлов, Е.М.Поликарпова Дьокуускай, «Дани-Алмас» кинигэ кыhата, 2017 - Шахматы (доска, фигуры) - Шахматы. Учебное пособие для учащихся. Г.Н.Авксентьев. Якутск.Бичик 2002 | ||
Уруок темата | «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат» |
Аа5ааччы маршрутнай илииhэ
Предмет, кылаас | КНРС(Я) 4 кылаас | ||
Учуутал аата | Николаева П.Д. | ||
89656760038 | |||
Источник, ресурс | - 5 кылаас Саха Республикатын норуоттарын култуурата/Нь.Г.Никитина, А.Н.Павлов, Е.М.Поликарпова Дьокуускай, «Дани-Алмас» кинигэ кыhата, 2017 - Шахматы (доска, фигуры) - Шахматы. Методическое пособие для учителей. Г.Н.Авксентьев. Якутск.Бичик 2002 | ||
Уруок темата | «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат» |
#1198;ѳрэнэр сыалы уонна соругу туруоруу. Үѳрэнэр ба5аны тэрийии.
Уруок сыала:
#1059;ерэтэр: Толкуйу, өйү-санааны сайыннарарга аналлаах остуол оонньууларын кытары билиьиннэрии.
2. Иитэр: Логическай толкуйдаах, өйтөн айар, бириэмэни көдьүүстээхтик туһанар, дьоҥҥо-сэргэҕэ сиэрдээх сыһыаннаах, үтүө майгылаах буола улаатарыгар олук ууруу; ытык ойдобуллэри иитии.
3. Сайыннарар: Сахалыы остуол уонна саахымат оонньуутун көмөтүнэн оҕо толкуйдуур дьоҕурун, өйүн-санаатын, этин-сиинин сайыннарыы.
Уруок соруктара:
Оҕо этэ-сиинэ, өйө сайдар уратытын учуоттаан сахалыы остуол оонньууларын билиһиннэрии, интэриэһи үөскэтии;
Хас биирдии дьиэ кэргэҥҥэ сахалыы остуол оонньууларын пропагандалааһын;
Сахалыы остуол оонньууларын оҕо бэйэтэ баҕа өттүнэн оонньуурун ситиһии;
#1058;эрээһин чааһа.
Киирии тыл:
Үтүѳ күнүнэн!
«Оҕону төһөнөн эрдэ өй, остуол оонньуутугар угуйаҕын да, кини соччонон сытыы, имигэс өйдөөх, билбитин сатаан олоххо туһанар, инникитин өтө көрөр кыахтаах дьиҥнээх үрдүк интеллектээх киһи буола улаатар»
Оҕо сааска киһи оонньоон үөрэнэр, сайдар кэмэ. Оҕолор сүрүн дьарыктарынан оонньуу буолар. Ханнык баҕарар оонньуу иитэр-үөрэтэр ис хоһоонноох. Оҕо өйүгэр иҥэриитэ, оҥорон көрүүтэ, өйгө тутуута, болҕомтото, өйдүүр дьоҕура оонньууннан сайдар. Билиңңи оҕо суотабай төлөппүөн, компьютер, телевизор иннигэр элбэхтик олорор. Бэлэм информацияны ыла үөрэммит оҕо толкуйдуур, айар дьоҕура сыппыыр.
Уруок хаамыыта
Учуутал: Сахалыы остуол оонньуута өбүгэбит культуратын сорҕото буолар. Бугун биьиги обугэлэрбит айбыт остуол онньууларын билсиэхпит, оонньуу быраабылатын билиэхпит уоннаоцорон коруохпут.
#1059;чуутал беседата: «Саха торут оонньуулара»
- Саха дьоно былыр-былыргыттан иллэц кэмнэрин оонньоон-корулээн атааралларын астыналлара. Кыьыммыт кылгас куннээх, уьун тууннээх буолан, куну-дьылы кылгатаары, туун хойукка диэри оонньуу арааьын тэрийэллэрэ. Ордук ыраахтан хоноьо кэлэн хонно5уна, оьоххо сыалаах эт дыргыччы буьан, остуолга хоторуллунна5ына, ирэ-хоро кэпсэтэ-кэпсэтэ, аьаан-сиэн бутэн баран, араас уьуйээннэри кэпсэтэн, обугэлэрин оонньууларын санаьар эбиттэр.
Биһиги билэрбит курдук, саахымат диэн боростуой уонна чэпчэки оонньуу буолбатах. Кини спорт биир кѳрүҥэ. Онно эт – сиин күүһэ буолбакка, ѳй дьо5ура үлэлиир. Ол иһин эһигини сорудахтыыбын, бол5омтолоохтук истэн олорун уонна кѳхтѳѳхтүк кыттын.
Уруок хаамыыта | Теория | Сорудах. Эппиэт |
Демонстрация экрана 1 слайд | Уруок тиэмэтэ: «Сахалыы остуол оонньуулара уонна саахымат» | |
2-3 слайд Саха оьуора уонна саахымат (учуутал кордорор, толору быhааран биэрэр) | Учуутал кэпсээнэ: Саахымат уонна саха культурата (олбох, саха оьуордара…) | Сэhэргэhии. |
4 слайд ХАБЫЛЫК (учуутал аа5ар, толору быhааран биэрэр) | Хабылык XVI уйэ5э ебугэлэрбит киэЬээ аайы алаастарынан бэйэ – бэйэлэрин ынырсан оонньууллара Хабылык маһа 16 см уһун, 9 см кэтит, 4 мм халыҥ буолар. Ахсаана 30 устуука. 2 мүнүүтэ оонньонор. Оонньооччу хабылыгы ытыһыгар ууран баран өрө быраҕаат, илиитин көхсүгэр түһэрэн ылар. Өссө биирдэ быраҕаат, чопчу биир хабылыгы харбаан ылыахтаах. Бүтэһик биэс хабылык хааллаҕына барытын хабан ылан баран биири ылар, эбэтэр эмиэ биири эрэ хабан ылыахтаах. Бүтэһик үс хабылык хааллаҕына эмиэ үһүөннэрин хабан ылан баран биири ылар, эбэтэр биири эрэ ылар. Бүтэһик хабылыгы ытыһыгар ууран баран өрө быраҕаат, ылгын чыкыйа уонна аата суох тарбахтар ыккардыларыгар кыбытан ылыахтаах. Икки мүнүүтэ бүтүөр диэри оонньонор, элбэҕи ылбыт бастыыр. | Ыйытыыларга эппиэттээhин: - Хабылык ахсаана хас устуука эбитий? (30 устуука) - Хас мунуутэ оонньоноруй? (2 мунуутэ) - Оонньуу тугу сайыннарарый? (Киһи илиитэ, тарбаҕа имигэс, чуолкай хамсаныылаах буола сайдар) |
5 слайд ХААМЫСКА (учуутал аа5ар, толору быhааран биэрэр) | Хаамыска XVII уйэ5э нууччалар а5албыттар. Ерус кыра таастарынан оонньууллар эбит. Ол иЬин “камушки” диэн ааттан тахсыбыт. Хаамысканы биир отто 1,5 см кубик мастан оноЬуллар. Ахсаана 5 буолуохтаах. Оонньууга 4-5 киЬи кыттыан соп. Биир хаамыска кэрдиистээх, ол баЬылык буолар. Ыытааччы хаамысканы уоЬээ быра5ар. Оонньооччу дьон хабан ылыахтаахтар. Кимиэхэ баЬылык тубэспит ол са5алыыр. Бастакы оонньооччу биэс хаамысканы уна илиитигэр ылан биирин уоЬэ, туордун остуолга ыЬа быра5аат, уоЬэ бырахпыт хаамыскатын хабар. Онтон биир хаамысканы уоЬээ быра5ар, атыттары хамсаппакка эрэ остуолтан биири ылаат уоЬэ бырахпытын хабар. Хаалбыттарын биирдиилээн остуолтан хомуйар, бырахпыт хаамыскатын олорго холбуу уна ытыЬыгар хабан иьэр. Итинник биир хаамысканы уоЬэ быра5а - быра5а, атыттар ыыЬа быра5аат – иккиЬигэр остуолтан иккини биирдэ, усуЬугэр – бастаан биири, онтон уЬу биирдэ, тордуЬугэр – туорду бииргэ холбуу хабар, бэсиЬигэр-биирдии хаамысканы остуолга субуруччу уурар. Онтон барыларын биирдэ сотон ылар. Ити курдук бара турар. | Ыйытыыларга эппиэттээhин - Хаамыска ахсаана хас устуука эбитий? (5 устуука) - Хас мунуутэ оонньоноруй? (2 мунуутэ) - Оонньууга хас киьи кыттарый? (4-5 киьи) - Оонньуу тугу сайыннарарый? (Хаамыскаһыт тарбаҕа имигэһин, хапсаҕайын таһынан түргэнник хамсанар, сытыы-сымса буолуохтаах) |
6 слайд ТЫКСААН (учуутал аа5ар, толору быhааран биэрэр) | Тыксаан оонньууга тала5ы ортотунан анардаан, уьуна 2см гына оноьуллубут фишкалар наадалар. Биир фишка бэлиэлээх буолар. Фишкалары остуолга быра5абыт. Биир бэлиэлээх фишканан атын фишкалары тарбахпытынан тыгабыт. Хаьан сыыьыаххар диэри таба-таба бара тура5ын. Ким элбэх фишкалаах кыайар. Сыыьа таппыт киьи уочараттан туораан иьэр. | Ыйытыыларга эппиэттээhин - Оссо ханнык остуол оонньууларын билэ5ит? |
7 слайд СААХЫМАТ (учуутал аа5ар, толору быhааран биэрэр) | Саахымат - аатырбыт логическэй оонньуу. Искусство, наука уонна спорт ыккардыларыгар сытар. Аан дойдуга былыр былыргаттан үөдүйбүт оонньуулартан биирдэстэрэ. Икки оонньооччу анал быраабыланы тутуһан уочаратынан фигууралары хаамтаран оонньууллар. Саахымат өйү сайыннарар оонньуу быһыытынан биллэр[1]. Саахымакка биир- икки оонньооччулар киирэллэр. Также возможно играют одной группы шахматистов против одного игра, такие партии часто консультационные. Маны таһынан, биир күүстээх утарылаһааччыны утары хас да утарылаһааччыны, туспа дуоскаҕа оонньуур бириэмэлээх оонньуу практиката баар. | Сэьэргэьии: Оонньуу быраабылата сүрүннээн XV үйэлэргэ үөскээбитэ; аныгы официальнай турнирдарга фигураны көһүү эрэ буолбакка, судьуйа бырааба, оонньооччулар сиэр- майгы быраабылалара уонна бириэмэ быраабылалара туттуллаллар. Дистанционнай дьайыылаах оонньуу, холобур, биэрэпиһинэн, телефонунан эбэтэр Интернет нөҥүө туспа быраабылалардаах. |
8 слайд Кылгастык саахымат историяттан: | Кылгастык саахымат историяттан: 2000 сыл анараа ѳттүгэр Индия5а олорбут раджа –БАГРАМ диэн олус ѳйдѳѳх киһи саахымат диэн оонньууну толкуйдаабыт. «Раджа» тыл индийскэй тыл –хоруол диэн бѳрѳбүѳттэнэр. Бу киһи ыаллыы сытар дойдуларын кытта сэриилэһэрин туохтаа5ар да ордорор эбит. Раджа –Баграм кѳмѳлѳһѳѳччүлэрэ сэриини хайдах тохтотор туһунан толкуйга түспүттэр. Хас биирдии оонньооччуга халыҥ аармыйалаах. Ким булугас ѳйдѳѳх- ол киһи кыайар. Баграм бу оонньууну олус сэҥээрбит уонна хамначчыттарыгар үѳрэтин диэн бирикээстээбит. Ол кэмтэн ыла Индия5а сэриилэр тохтообуттар. | Ыйытыыларга эппиэттээhин - Саахымат ханнык дойдуттан кэлбитий? (Индия) - Хоруол аата ким диэн эбитий? (Баграм) - Хоруол Баграм тугу гынарын туохтаа5ар да ордорор эбитий? Мин эһиэхэ элбэх сорудахтаах кэллим, ону кыһаллан толоруохпутун наада. Сорудах: Геометрическай фигураны сѳпкѳ этэн сорудах таһаара5ыт уонна толоро5ут. Онтон бүтэһик соруда5ы сѳпкѳ таайдаххытына, ѳс хоһооно тахсыахтаах. (Биир бэйэҥ бэрт буолуоҥ суо5а). Ыйытыыларга эппиэттээhин |
9 слайд Анатолий Карпов в Якутии. | В начале июня 1976 года размеренную жизнь Якутска нарушило известие о приезде в столицу чемпиона мира, гроссмейстера Анатолия Карпова. Повсюду – в автобусе, на улицах, в кабинетах – были только и разговоры об этом событии. Не удивительно, что все встречи прошли при полном аншлаге. В то время звезды мирового спорта особо не баловали якутян визитами. Здесь стоит напомнить, что звание 12-го чемпиона мира Карпов получил 3 апреля 1975 года. С большим интересом собравшиеся выслушали выступление Анатолия Карпова. После этого гроссмейстер дал сеанс одновременной игры на двадцати досках. Федерация шахмат республики постаралась, чтобы в нем участвовали все ведущие игроки республики. Во второй день визита Анатолий Карпов в здании Ленского объединенного речного пароходства встретился с речниками. После торжественной части он дал сеанс одновременной игры на 25 досках. Против гроссмейстера свои силы попробовали лучшие игроки общества «Водник» и из других предприятий столицы. 17 июня против чемпиона мира 20 своих лучших шахматистов выставили авиаторы республики. | - Анатолий Карпов 1976 сыллаахха ханна кэлбит эбитий? - Аан дойду 12 чемпионун аатын хас сыллаахха сүкпүтүй? - Бастакы күнүгэр сеанс биэрэригэр хас киһини кытта оонньообутуй? - Иккис күнүгэр кимнээ5и уонна хас киһини кытта оонньообутуй? - Бэс ыйын 17 күнүгэр кимнээ5и уонна хас киһини кытта оонньообутуй? - Барыта холбоон хас киһини кытта оонньообутуй? ( Эбэтэр задаача боппуруоһун о5олорго толкуйдатыы) |
Үѳрэнэр соругу толоруу. Ханнык фигура тиийбэтий? Фигураны ааттаан. |
-Саахыматнай дуоска квадраттара хайдах дьүһүннээхтэрий? | Сѳпкѳ эппиэттээ. -от күѳх квадрат -маҥан уонна хара - хара поле -маҥан поле -64 -32 -32 |
10 слайд ВЕРТИКАЛЬ ГОРИЗОНТАЛЬ ДИАГОНАЛЬ | - Хонууга элбэх суол баар. - Уҥа – хаҥас бардахха - бу… - Онтон муннуктан муннукка | (вертикаль), (горизонталь). (диагональ) |
11 слайд Үѳрэнэр соругу толоруу | - Квадраттартан вертикальнай суолу сааһылаан, онтон горизонтальнай суолу - Вертикальнай уонна горизонтальнай суол саахыматнай дуоскађа хас баарый? -Саахыматнай дуоскађа саамай уһун диагональ оҥор. - Саамай уһун уонна кылгас диагональ хас квадраттаа5ый? | - остуолга оноруу - 8+8 - тутуу - 8,2 |
12-13 слайд Оонньуу "Саахымат фигуратын бил" | Сал5ыы сорудахпыт: - биһиги билэбит кини ордук. То5о ордугуй? (араҥас тѳгүрүк). - Кыһыл, ол гынан баран квадрат буолбатах. (кыһыл үс муннук) | О5олор саахымат фигуратын кѳрѳн таайаллар - мѳһѳѳччүк |
14-18 слайд " Саахымат фигуратын параада" | фигуралар миэстэлэрин булларыы Тылы ситэр. Маҥан этэрээт, хара этэрээт, Кытаанах бэрээдэктээх. Хас биирдии этэрээккэ Ɵйдѳѳн кѳр -
-Кинилэр сүрүн буойуннар. Иннигэр кэчигирэһэн тураллар- саллаат…(пешкалар) | - ладьялар - аттар - слоннар - ферзь уонна хоруол - пешкалар |
19 слайд БЫРААБЫЛА | - Фигуралар бары бэйэлэрин миэстэлэригэр тураллар. - Фигураларбытын туруортуохпут иннинэ саахыматнай дуоскабытын бэрэбиэркэлиибит. - Ферзь бэйэтин дьүһүнүн сѳбүлүүр. - дьэ маннык сааһыланан баран оонньууну са5алыыллар. О5олоор ѳйдѳѳн, саахымат диэн хамаанданан оонньуу, бу оонньууга бары фигуралар бэйэ бэйэни кѳмүскүү, кѳмѳлѳһѳ оонньууллар. -Хаамыыны маҥан фигуралар сађалыыллар. | Дуосканы сѳпкѳ уур, |
Динамическай пауза | 1) Уҥа илиибитигэр пешканы ылабыт. Илиибитин утары уунан баран, хаҥас илиибитигэр ылабыт. Турабыт. Уҥа илиибитигэр пешкалаахпыт. Илиибитин кѳнѳтүк үѳһэ кѳтѳ5ѳбүт. Пешканы хаҥас илиибитэгэр биэрэбит. Илиилэрбитин тѳттѳрү аллараа түһэрэбит. 2) Турабыт. Саахымат фигуратыттан икки илиибитинэн тутуһабыт. Иннибит диэки тѳҥкѳйѳбүт. Саахымат фигуратын муоста5а уурабыт. Кѳнѳтүк турабыт. Онтон эмиэ тѳҥкѳйѳбүт, саахымат фигуратын тѳттѳрү ылабыт. 3) Атахпытын тобугун токурутан баран, ат фигурата буолабыт. Илиибитин уҥа, хаҥас тутабыт. Сиспитин кѳннѳрѳбүт, турабыт. Тѳбѳбүтүн хамсаппакка эрэ уҥа, хаҥас, үѳһэ, аллараа кѳрѳбүт. Харахпытын симптибит, астыбыт. Түннүк диэки хайыстыбыт. Ыраах туох баарын кѳрѳбүт. Түннүгү кѳрдүбүт(түннүк тааһыгар точка булабыт) | О5олор экраны корон туран учуутал дьарыгын толороллор |
Учуутал экранна кордорор Бу фигуралар ааттара? | Саамай кыра размердаа5ы булабыт. (прямоугольник) Хатылыахха, фигуралар хайдах хаамаллар этэй. | О5олор эппиэттииллэр |
Оонньуу «Ким суолай» | -Бүтэһик сорудах. Эппитим курдук ѳс хоһоонун таһаарабыт. ( биир) (бэйэн) (бэрт) (буолуон) ( суо5а) | Эппиэтэ: Биир бэйэҥ бэрт буолуоҥ суо5а. |
!!! СААХЫМАТ ис хоһоонун быһаарыҥ? | + Эйэлээхтик, бол5омтолоохтук оонньуохха наада. Фигуралар бэйэ бэйэ5э кѳмѳлѳһѳн ооньууллар. Биир хамаанда буоланнар. Ѳскѳтүн эһиги тугу эмит ѳйдѳѳбѳтѳх буоллаххытына- хаҥас илиигитин кѳтѳ5үн. Ѳскѳтүн эһиэхэ барыта ѳйдѳнѳр уонна сѳбүлээбит буоллаххытына- уҥа илиигитин кѳтѳ5үн. Саахымат оонньуутун сѳбүлүүр уонна оонньуоххутун ба5арар буоллаххытына икки илиигитин уунун. | О5олор эппиэттэьэллэр, санааларын этэллэр |
Рефлексия | - О5олоор, арай былыр Индия5а саахымат оонньуутун айбатахтара буоллар раджа Баграм ол сэриини кыайыа этэ дуо? То5о? 1. Тугу ордук сѳбүлээтим…………….. #1058;угу ордук интэриэhиргээтим……… #1058;угу ыарыр5аттым………………. | Сэhэргэhии. Бэйэ санаатын толору этии. Сыаналааһын |
Тумук | -Дьэ ол курдук о5олор, саха остуол оонньуулара уонна саахымат толкуйу, өйү-санааны сайыннарарга аналлаах олус туьалаах оонньуулар эбит дии. -Саха культууратыгар саахымат технологиятынан араас оьуордаах –мандардаах олбохтору, саха таьаьын, унтуу билэтин о.д.а тигиэххэ соп эбит, саахымат технологията саха оьуор ункуутугэр эмиэ костор. Мин санаабар бары дьарыгы сѳбүлээтэххит буолуо. - Маладьыастар! Мин эмиэ эһиги кѳхтѳѳх үлэ5итин сѳбүлээтим, барыгытыгар махтал! Корсуоххэ диэри! | Корсуоххэ диэри! |
Дьиэ5э сорудах: | Практика: Саахымакка оонньууллар | Дьиэ5э улэни сурунуу |
Туттуллубут литератууралар, матырыйааллар.
#1057;аахымат (саахымат доската, фигуралар)
2. 4 кылаас Саха Республикатын норуоттарын култуурата/Е.И.Винокурова, Е.П.Чехордуна, Л.Г.Дедюкина Дьокуускай, «Бичик» кинигэ кыhата, 2013
3. Шахматы. Методическое пособие для учителей. Г.Н.Авксентьев. Якутск.Бичик 2002. #1064;ахматы. Учебное пособие для учащихся. Г.Н.Авксентьев. Якутск.Бичик 2002. #1048;нтернет ресурстартан хартыыналар (презентация онорорго) #1057;.Р.Иванова «Саха танаьа» учууталга кордорор матырыйаал, Якутск 1993. #1048;.Г.Федоров Обугэбит оло5о-дьаьа5а: ойуулаах тылдьыт, Дьокуускай 2012 #1057;.И.Петрова Обугэ танаьа уонна итэ5эл, Дьокуускай 1999.
Предварительный просмотр:
Предварительный просмотр:
Сайыннарыылаах үөрэх технологиятынан уруок сценарийа.
1/ Үѳрэнээччи маршрутнай илииhэ
Предмет, кылаас | Саха тыла, 6 класс | ||
Учуутал аата | |||
Источник, ресурс | Cаха тыла 6 кылаас Дьокуускай, «Бичик» кинигэ кыhата, 2018 | ||
Уруок темата | Лексика. Синонимы хатылааhын | ||
Уруок сыала | Лексиканы хатылааhын, синоним тыллары булан тылы сайыннарыы? |
Түhүмэх | Сорудах | Эппиэтэ |
Хатылаа. Теория | Лексика диэн тугуй? Синонимы бул: Доҕор Дьиэ Yерэх Лыах Хорсун | |
Уерэт. Теория | https://yout кер | Быраабыланы хатылаа |
Толор. Практика | Эрч 11, 13 | Тэтэрээккэ сорудаҕы толор. |
Рефлексия |
| |
Дьиэҕэ сорудах: | Эрч. 1ҕ, 16 | Yлэни балаҕан ыйын 28 кунугэр дылы толор. |
Кэлэр уруок формата | Омоним. Быраабылатын билэн кэлии, ҕ холобуру булуу. |
2/ ВШЭ исследовательскай уруога
Предмет, кылаас | Саха тыла, 6 класс | ||
Учуутал аата | Глетко А.Г. | ||
Источник, ресурс | Cаха тыла 6 кылаас Дьокуускай, «Бичик» кинигэ кыhата, 2018 | ||
Уруок темата | Аат саӊа чааhын бѳлѳҕүн түмүктүүр уруок | ||
Уруок сыала | Билиини хатылааhын, пааранан үлэлиир үѳрүйэх, ийэҕэ истин сыhыан |
- Теория: Уруокка киирии билиэтэ
- Даҕааhын аат ханнык ыйытыыга эппиэттиирий?
- Уруокка тѳһѳ бэлэмнээхпин дии саныыгын?
- Бүгүӊӊү уруоктан тугу күүтэҕин?
- Ханнык саӊа чаастарын билэҕин?
- Саха тылыгар хас падеж баарый? Ханныктарый?
- Аат тыл диэн тугу ааттыыбытый?
#1050;арточкаҕа суруллубут сана чаастары булуу: аат тыл, даҕааhын аат, ахсаан аат, солбуйар аат
Ийэ, эйэҕэс, эҕэрдэ, аҕыс, нарын-намчы, эйигин
3/ Ааҕааччы маршрутнай илииhэ
Предмет, кылаас | Саха литературата, 6 класс | ||
Учуутал аата | Николаева П.Д. | ||
896ҕ6760038 | |||
Источник, ресурс | Cаха литературата 6 кылаас Дьокуускай, «Бичик» кинигэ кыhата, 2018 | ||
Уруок темата | Н.А.Лугинов «Кустук» | ||
Уруок сыала | Айымньыны ааҕыы, литература теорията: кэпсээн, сүрүн геройу ырытыы, доҕор туhунан ѳйдѳбүл? Уруокка тугу гыныахтааҕа. |
Түhүмэх | Сорудах | Эппиэт |
Хатылаа. Теория | Айымньыттан быhа тардыыны ааҕыы | |
Үѳрэт. Теория | #1040;йымньы аата, автора? #1040;йымньы жанра? #1040;йымньы сурун геройа? #1061;аннык атын кѳмѳ персонажтар баалларый? Характеристикаларын бул | |
Толор. Практика | #1057;урун герой мэтириэтэ, кини туhунан туох санаа, ѳйдѳбүл киирдэ #1050;устук хаhаайынын үтүѳ, мѳкү ѳрүттэрэ. 3. Дьиӊнээх доҕор диэн хайдах буолуохтааҕый? 4. Доҕор туhунан ѳс хоhооннорун суруй. | Ыт хаһаайыныгар сыһыана, хаһаайын Кустукка сыһыанын ырытар ыйытыылар, түмүк оҥорорго күһэйэр сорудах дуу, ыйытыы дуу ханнаный? Дьиҥнээх олоҕу кытта сибээс? Толкуйдаа, эбэн биэр. Быһалыы киирбиккин. |
Рефлексия | 1. Тугу ордук сѳбүлээтим…………….. #1058;угу ордук интэриэhиргээтим……… #1058;угу ыарырҕаттым………………. | |
Дьиэҕэ сорудах: | Айымньы ис хоhоонунан уруhуйдаа. | Муус устар 16 күнэ, ч дылы |
Кэлэр уруок формата | «Ыт – киhи доҕоро» ѳйтѳн суруйуу | Муус устар 18 күнэ, 3 уруок |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Методическая разработка: предполагаемый план проведения урока - При подготовке к уроку использовать как вспомпгательный ориентир для каждого этапа урока. Презентация отражает создание условий для учебных действий на уроке.
При подготовке к уроку использовать как вспомпгательный ориентир для каждого этапа урока. Презентация отражает создание условий для учебных действий на уроке....
Методическая разработка урока литературы по теме «Творчество Сергея Есенина»(11 класс). Тема урока - «Голубая Русь» Сергея Есенина. Тип урока –урок-исследование.
Знакомство со стихотворениями С.Есенина, посвящёнными теме родины, с творческим методом поэта....
Конспект открытого урока по технологии в 6 классе. Тема урока: Игровые технологии на уроках обслуживающего труда. Одежда и требование к ней. Снятие мерок для построения чертежа юбки. (Презентация к уроку)
Разработка урока с презентацией помогает учителю более доступно и понятно познакомить учащихся с историей юбки. На уроке используются игровые технологии, что помогают учащимся лучше усвоить материал у...
Урок изобразительного искусства в 5-ом классе.Тема урока: « Деревья как люди». Вид работы: рисование по представлению Тип урока: комбинированный, урок – сказка
Тема урока: « Деревья как люди».Вид работы: рисование по представлениюТип урока: комбинированный, урок – сказка Цель урока:ü Средствами изобразительного языка ...
Класс 9 Урок №24. Тема урока: Системы счисления. Перевод чисел Тип урока; Урок «построения » системы знания.
Урок для учащихся 9 класса по теме "Системы счисления. Перевод чисел". Урок в разделе программы по счету третий. Цель:Образовательная: систематизация и расширение знаний обучающихся о операциях п...
Урок обобщающего повторения по теме Южная Америка.Урок-игра.Особый колорит уроку придаёт просмотр ролика"Танго и футбол", вопрос от шеф повара с угощением мамалыгой и синквейн. Легенда рассказанная в начале урока настраивает ребят на работу.
Урок географии в 7-м классе по теме "Южная Америка". Подготовила и провела: учитель географии 1квалификационной категории Васильева Елена Тихоновна в МБОУ СОШ №21 г. Коврова, в рамках подго...
Сходства и различия уроков с метапредметным подходом с интегрированными уроками и уроками с межпредметными связями (на примере уроков русского языка в 8 классе) Метапредметный подход на уроке русского языка в 8 классе
Сходства и различия уроков с интегрированными уроками и уроками с межпредметными связями (на примере уроков русского языка в 8 классе)...