Рабочие программы
рабочая программа по географии (5 класс) на тему
Рабочие программы по географии ( на татарском языке),биологии и природоведению для 5-11 классов.
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 tabigat_beleme_5_kl_esh_programma.doc | 220 КБ |
| rab_prog.6_kl_tatarcha.doc | 134.5 КБ |
| rab.prog_7_kl._tatarcha_geogr.doc | 156.5 КБ |
| rab.prog_8_klass_tatarcha_geogr.doc | 187 КБ |
| rab.prg_9_kl._tatarcha_geogr.doc | 210.5 КБ |
| rab.prog_10_kl_tatarcha_geogr.doc | 134.5 КБ |
| rab_prog.11_kl._tatarcha_geogr.doc | 111 КБ |
Предварительный просмотр:
РАСЛЫЙМ: Сәфәр урта төп гомуми белем бирү мәктәбе директоры ___________Ә.Ә.Нургалиев. Приказ № _____ «___» ___________ 2014___ ел | КИЛЕШЕНГӘН: Уку-укыту буенча директор урынбасары «___» ____________ 2014___г.
__________Ч.З Гыйлмуллина. | Математика-табигать белеме фәннәре МБ утырышында каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәчесе И.Ш.Салихов. |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы
“ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ТАБИГАТЬ БЕЛЕМЕ БУЕНЧА ЭШ ПРОГРАММАСЫ.
5 НЧЕ КЛАСС.
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № ------------------- ---2014 ел
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы
Программа 2008 елгы урта (гомуми ) белем бирү мәктәпләре өчен якынча программасы нигезендә һәм гомуми белем бирү дәүләт стандартларының федераль компонентына туры китереп төзелгән.
Базис план буенча: Атнага 2 сәгать, елга 70 сәгать.( Резерв 2 сәг).
Бу программа укучыларда гомуми белем күнекмәләре, эшчәнлекнең универсаль алымнарын формалаштыруны максат итеп куя. Бу юнәлеш “Табигать белеме” фәне өчен өстенлекле булып тора.
Фәнне өйрәнү максатлары:
5 класста табигать белемен өйрәнү укучылар белән түбәндәге максатларга ирешү өчен юнәлтелгән:
- белемнәрне үзләштерү: табигать объектларының һәм күрнешләренең күптөрлелеген, тере һәм тере булмаган табигать арасындагы бәйләнешләрне, кеше йогынтысында табигый тирәлектәге үзгәрешләрне;
- үзләштерү: күзәтүләр алып бару, исәпкә алу, тәҗрибәләр һәм исәпләүләр үткәрү, аларның нәтиҗәләрен тасвирлау, гомуми нәтиҗәләр ясау буенча башлангыч эзләнү күнекмәләрен;
- кызыксынуны арттыру: табигатьне өйрәнүгә, танып белүгә мәсьәләләр чишү процессында интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрне;
- тәрбияләү: табигатькә карата уңай эмоциональ-кыйммәти караш; сәламәт тормыш рәвеше;
- куллану: алган белем һәм күнекмәләрне гадәти томышта практик мәсьәләләрне чишү өчен; табигый тирәлектә үз-үзеңне куркынычсыз тоту; беренче медицина ярдәме күрсәтә белү;
- Белем бирүнең нәтиҗәлелеге
- Курсны өйрәнүнең мәҗбүри нәтиҗәләре тулысынча стандартка туры килә.
- “Белергә/аңларга” рубрикасы үз эченә фәннең эчтәлеген үзләштерү һәм аңлау таләпләрен ала.
- “Эшли алу” рубрикасы үз эченә барлык табигать фәннәре өчен гомуми эзләнү эшчәнлеге алымнарын формалаштыру таләпләрен (күзәтүләрне һәм тәҗрибәләрне тасвирлау, табигый объектларны чагыштыру, үлчәү приборларын куллану һ.б.), коммуникатив сәләтләр (табигый фәнни тестлар белән эшләү, телдән сөйләү өчен чыгышлар әзерләү һ.б.), шулай ук продуктив дәрәҗәдә үзләштерелүче курс эчтәлеге белән бәйле сәләтләрне ала.
- “Алган белемнәрне һәм күнекмәләрне практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта куллану” рубрикасында сәламәтлек саклау һәм тормыш куркынычсызлыгын тәэмин итү белән бәйле таләпләр тәкъдим ителгән.
Практик эшләр-10
Практик эш №1 Лаборатория җиһазларының кулланылышы һәм алар белән эшләгәндә куркынычсызлык кагыйдәләре белән танышу.
Төрле алымнар белән озынлыкны, массаны, температураны һәм вакытны исәпләү.
Практик эш №2 Кояшның тәүлеклек хәрәкәтен һәм йолдызларны куллану. [йолдызлы күкне фотоаппарат һәм компьютера ярдәмендә фотога төшерү].
Йолдызлы күк картасы белән эшләү.
Практик эш №3 2-3 матдә сурәтләү һәм чагыштыру.
Химик реакция билгеләрен күзәтү (төс үзгәрү, тәм үзгәрү, газ һәм җылылык аерылып чыгу, ис барлыкка килү, утырым хасил булу).
1-2 физик күренешне тикшерү (сыеклыкның парга әйләнү тизлегенең аның температурасына, сыеклык төренә бәйлелеге.)
Практик эш №4 Һава торышын күзәтү, һава темперратурасын үлчәү, җил юнәлешен һәм көчен билгеләү.
Һава торышы шартларының кеше сәламәтлегенә йогынтысын бәяләү (ата-аналардан белешү).
Практик эш №5 Температура, яктылык һәм дымлылыкның орлыклар үсүенә йогынтысы.
Практик эш №6 Төрле чыганаклар буенча үсемлекләр һәм хайваннарның исемнәрен билгеләү. (фотография, атлас-определитель, гербарий).
Практик эш №7 Җирлектәге экологик проблемалар белән танышу һәм аларны чишү юлларын эзләү.
Практик эш №8 Компас ярдәмендә горизонт якларын, Поляр йолдызны, Кояшның горизонт өстеннән биеклеген билгеләү.
Практик эш №9 Физик үсешне билгеләү максатыннан үз буеңны, гәүдә массасын үлчәү
Практик эш №10 Беренче медицина ярдәме күрсәтә белергә өйрәнү (травма вакытында, хайваннар тешләгәндә, үсемлек белән агуланганда һ.б.)
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Курсның эчтәлеге. (68 сәгать)
Кеше табигатьне ничек өйрәнә (5 сәг.)
Табигатьне өйрәнү методлары буларак күзәтүләр, тәҗрибәләр һәм үлчәүләр. Тәҗрибәләр куйганда күзәтү процессында сизү органнарын һәм үлчәү приборларын куллану. [күзәтүләр һәм һәм үлчәүләр үткәргәндә хәзерге информацион технологияләрне куллануга мисаллар]. табигать объектларын һәм күренешләрен өйрәнгәндә төрле методлар куллану.
Фән үсешенә зур өлеш керткән бөек галимнәрнең өлешен тасвирлауга мисаллар
Күрсәтмәлелек:
Табигый – фәнни күзәтүләр һәм тәҗрибәләр үткәрү өчен приборлар.
[фәнни-табигый күзәтүләр һәм тәҗрибәләр үткәргәндә компьютер, сканер, магнитофон, фото- һәм видеокамера һ.б.лар куллануга мисаллар].
Табигать объектларын өйрәнгәндә төрле табигый-фәнни методларны куллануга мисаллар.
Бөек ачыш ясаучы галим-сәяхәтчеләрнең портреты.
Практик эшләр:
Лаборатория җиһазларының кулланылышы һәм алар белән эшләгәндә куркынычсызлык кагыйдәләре белән танышу.
Төрле алымнар белән озынлыкны, массаны, температураны һәм вакытны исәпләү.
Гади исәпләү приборлары төзү.
Төрле типтагы белешмә материалларын кулланып эшләү кагыйдәләре белән танышу: белешмә, карта.
[Кирәкле мәгълүматларны Internet челтәреннән һәм компакт-дисклардан алу].
Галәм, Җир, Җирдә тереклек. (50 сәг.)
Йолдызлы күк: төп йолдызлыклар, йолдызларның тәүлеклек хәрәкәте. Кояш системасының төзелеше: Кояш һәм планеталар. Йолдыз буларак Кояш турында күзаллау.
Галәм үзәгеннән Җирне “этеп чыгару” тарихы (Птолемей, Н. Коперник, Г.Галилей, Дж. Бруно һ.б..)
Әйләнә-тирәдәге матдәләр һәм аларның кеше тарафыннан кулланылуы. Гади һәм катлаулы матдәләр, катнашмалар. Матдәләрнең үзгәрү күренешләренә мисаллар (яну, черү һ.б.).
Төрле физик күренешләргә мисаллар (механик, җылылык, яктылык) һәм аларны көндәлек тормышта куллану.
Һава торышы күренешләре. Һава торышының төп характеристикасы (температура, явым-төшем, болытлылык, җил). Һава торышының кеше организмына йогынтысына мисаллар.
Тере организмнарның күптөрлелеге, аларның кимүенең антропоген һәм табигый сәбәпләре. Тере организмнарның төрле тирәлек шартларында тереклек итүгә яраклашуына мисаллар.
Күрсәтмәлелек:
Йолдызлы күкнең картасы .
Кояш системасының маделе.
Кояш системасы планеталарының фотолары.
Глобус.
Гади һәм катлаулы матдәләр, катнашмалар (кислород, бакыр, күмер, су, гранит, тимер вагы һәм кварц комы һ.б.)
Матдәләрнең януын күрсәтүче тәҗрибәләр.
Төрле физик күренешләргә мисаллар: механик (матдәләрнең биеклектән килеп төшүе һ.б.), җылылык (бозның эрүе һ.б.), яктылык (призма аша үткәндә яктылыкның сынуы һ.б.).
Үсемлекләрнең һәм хайваннарның яшәү тирәлегенә яраклашуына мисаллар (фотографияләр, гербарийлар, {микроскоп, сурәтләрнең электрон коллекциясен куллану}).
Практик эшләр:
Кояшның тәүлеклек хәрәкәтен һәм йолдызларны куллану. [йолдызлы күкне фотоаппарат һәм компьютера ярдәмендә фотога төшерү].
Йолдызлы күк картасы белән эшләү.
2-3 матдә сурәтләү һәм чагыштыру.
Химик реакция билгеләрен күзәтү (төс үзгәрү, тәм үзгәрү, газ һәм җылылык аерылып чыгу, ис барлыкка килү, утырым хасил булу).
1-2 физик күренешне тикшерү (сыеклыкның парга әйләнү тизлегенең аның температурасына, сыеклык төренә бәйлелеге.)
Һава торышын күзәтү, һава темперратурасын үлчәү, җил юнәлешен һәм көчен билгеләү.
Һава торышы шартларының кеше сәламәтлегенә йогынтысын бәяләү (ата-аналардан белешү).
Температура, яктылык һәм дымлылыкның орлыклар үсүенә йогынтысы.
Төрле чыганаклар буенча үсемлекләр һәм хайваннарның исемнәрен билгеләү. (фотография, атлас-определитель, гербарий).
Җирлектәге экологик проблемалар белән танышу һәм аларны чишү юлларын эзләү.
Җирдә кеше. (13 сәг.)
Яшәү рәвеше һәм сәламәтлек арасында үзара бәйләнеш. (хәрәкәт активлыгы, дөрес туклану, чыныгу мисалында). Тискәре гадәтләр һәм аларны булдырмый калу (тәмәке тарту, алкоголизм, наркомания), аларның сәламәтлеккә йогынтысы.
Кеше эшчәнлегенең уңайлы экологик шартлары.
Куркыныч табигый ситуацияләрдә үз-үзеңне тоту кагыйдәләре (көчле җил, яшен, көчле яңгыр, ерткыч хайван белән очрашкач, агулы үсемлекләр булганда). Беренче ярдәм күрсәтү алымнары (кан киткәндә, травмаларда).
Күрсәтмәлелек:
Уңай сәламәт тормыш алып баруга үрнәк һәм тискәре мисаллар (видеофрагмент, слайд, фотография һ.б.)
Агулы үсемлекләр һәм куркыныч хайваннар.
Практик эшләр:
Компас ярдәмендә горизонт якларын, Поляр йолдызны, Кояшның горизонт өстеннән биеклеген билгеләү.
Физик үсешне билгеләү максатыннан үз буеңны, гәүдә массасын үлчәү.
Беренче медицина ярдәме күрсәтә белергә өйрәнү (травма вакытында, хайваннар тешләгәндә, үсемлек белән агуланганда һ.б.)
Укыту-методик комплекты:
1. Дәреслек: А.А Плешаков, Н.И.Сонин. Табигать белеме. Мәскәү “Дрофа”, Казан “Мәгариф” 2008 ел.
2. Рабочая тетрадь для природоведения, автор Плешаков А.А.
3. Атлас.Природоведение.5 класс.
Укучыларга булган тәлаплар:
белергә/аңларга
- Табигаттә матдәләрнең, күренешләрнең күптөрлелеген һәм аларның классификациясен; табигатне өйрәнүнең аерым методларын;
- Һава торышының төп характеристикаларын, сәламәт яшәү рәвеше факторлары, үз җирлегеңнең экологик факторларын һәм аларны чишү юлларын.
- Эшли белергә
- Җирлектә киң таралган үсемлекләрне һәм хайваннарны, ул исәптән, сирәк очрый торган һәм саклана торган төрләрне; атлас-определитель ярдәмендә үсемлекләрнең һәм хайваннарның исемнәрен дөрес итеп атарга;
- Физик күренешләргә, матдәләрнең әверелешләренә, үсемлекләрнең төрле юллар белән үрчүгә яраклашуларына, хайваннарның яшәү тирәлеге шартларына, кеше тәэсирендә әйләнә-тирәлекнең үзгәрүенә мисаллар китерергә;
- Кояш системасында Кояш һәм Җирнең урнашуын рәсемнәрдә һәм модельләрдә күрсәтә белергә;
- Йолдызлар картасында Төньяк ярымшардагы берничә йолдызлыкны таба белү;
- Шәхси күзәтүләр һәм тәҗриҗәләрне тасвирлый белү; аларда максатны, уздыру шартларын һәм нәтиҗәләрне аера белү;
- Табигый объектларны 3-4 билге буенча чагыштыру;
- Тәкъдим ителгән план нигезендә өйрәнелгән матдәләрнең тышкы күренешен тасвирлау;
- Куелган уку максатларын башкару өчен өстәмә чыганакларны куллана белү;
- Төшенчәләрнебелшмәләрдән таба белү;
- Фәнни телдә кыскача укыган тестны сөйли белү, эчтәлек буенча сорауларга җавап бирү, аның төп фикерен ачып салу;
- Телдән сөйләргә әзерләнгәндә фәнни лексика куллану;
- Практик эшләр эшләгәндә куркынычсызлык кагыйдәләрен төгәл үтәү.
Алган белемнәрне һәм күнекмәләрне практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта куллану:
- Компас ярдәмендә горизонт якларын, Поляр йолдызны һәм җирле объектларны билгеләү;
- Буй озынлыгын, тән температурасын һәм массасын үлчәү; аларны яшь үзенчәлекләренә туры килү белән чагыштыру;
- Бирелгән җирлектәге аеруча таралган агулы үсемлекләр, гөмбәләр һәм хайваннарны танып белү;
- Бүлмә гөлләрен, йорт хайваннарын карау буенча гади рекомендацияләр төзү;
- Кан киткәндә, катлаулы булмаган травмалар вакытында беренче ярдәм күрсәтү.
Календар-тематик планлаштыру
№ п\п | Дәрес темасы | Дәреснең максатлары | Җиһазланыш | Практик һәм лаборатор эшләр | Дата | Искәрмә | ||
срок | факт | |||||||
1нче бүлек. Табигатьне өйрәнү (5 с) | ||||||||
1 | Кереш. Табигать турындагы фәннәр. | Табигать турында фән комплекслары белән таныштыру, табигатьтәге матдәләр һәм күренешләр турында белемнәрне гомумиләштерү; аларны өйрәнү методлары белән таныштыру, кешенең табигатьтәге ролен һәм урынын күрсәтү. | Табигать күренешләре булган таблицалар, телескоп, батискаф рәсеме; микроскоп, лупа |
| 3.09 | |||
2 | Биология фәннәре семьялыгы | Биология фәннәре семьялыгына керүче фәннәрне өйрәнү | Рәсемнәр, схемалар, дәреслек | 6.09 | ||||
3 | Табигатьне өйрәнү методлары Практик эш №1 | Табигатьне өйрәнү методлары белән таныштыру, тема буенча яңа төшенчәләргә аңлатма бирү | Микроскоп, лупа, үлчәү приборлары, рәсемнәр | Практик эш №1 | 10.09 | |||
4 | Табигатьне өйрәнүче бөек галимнәр | Табигатьне өйрәнүче галимнәр турында аңлатма бирү | Галимнәрнең портретлары | 13.09 | ||||
5 | Кабатлау дәресе. Табигать фәннәре. | Алган белемнәрне гомумиләштерү һәм ныгыту. | Тест биремнәре. | 17.09 | ||||
2нче бүлек. Галәм(10 с) | ||||||||
6 | Галәм. Борынгы кешеләр галәмне нинди итеп күз алдына китергәннәр | Укучыларда Галәм урындагы белемнәр формалаштыру, аның төзелеше, Галәм моделе турында күзаллаулар барлыкка килү турында аңлату | Җир глобусы. Атлас «Мир и человек», фотографияләр, интернет-материаллары(и/м) | 20.09 | ||||
7 | Аристотель һәм Птолемей буенча галәм төзелеше | Галәм төзелеше турында күзаллаулар формалаштыруны дәвам иттерү, Аристотель һәм Птолемейның дөнья системасы белән таныштыру | Дәреслектәге рәсемнәр, фотографияләр, рәсемнәр | 24.09 | ||||
8 | Н. Коперник, аның галәм төзелеше моделе | Укучыларны Коперникның дөнья системасы белән таныштыру; аның Аристотель һәм Птолемей системасыннан аермасын күрсәтү | Кояш системасының моделе; Коперникның дөнья системасын күрсәтүче рәсемнәр; дәреслек, ярымшарлар карта. | 27.09 | ||||
9 | Джордано Бруно һәм Галилео Галилей. Коперник идеяләрен үстерү | Дж. Бруно һәм Г.Галилей тәгълиматлары белән таныштыру | Кояш системасының моделе; Коперникның дөнья системасын күрсәтүче рәсемнәр; дәреслек, ярымшарлар карта. | 1.10 | ||||
10 | Кояшның күршеләре | Кояш системасы, аның составы һәм барлыкка килүе турында мәгълүматлар бирү, планеталар барлыкка килү турында аңлату, Җир төркемендәге планеталар белән таныштыру | Кояш системасының моделе; Коперникның дөнья системасын күрсәтүче рәсемнәр; дәреслек, ярымшарлар карта. | 4.10 | ||||
11 | Гигант планеталар һәм кечкенә Плутон | Кояш системасы турында белемнәр формалаштыруны дәвам иттерү, гигант планеталарның урыны, үлчәмнәре, формалары, иярченнәре һ.б. үзенчәлекләре белән таныштыру. | Кояш системасының моделе; Коперникның дөнья системасын күрсәтүче рәсемнәр; дәреслек, ярымшарлар карта. | 8.10 | ||||
12 | Астероидлар. Кометалар | Кояш системасына керүче күк җисемнәре, астероидлар һәм кометалар турында күзаллаулар формалаштыру. | Кояш системасы схемасы, кометаларның фотолары, астероидлар, кометаларның рәсемнәре | 11.10 |
| |||
13 | Метеорлар. Метеоритлар. | Кояш системасына керүче күк җисемнәре, метеорлар һәм метеоритлар турында белемнәр формалаштыру | Кояш системасы схемасы, метеорларның һәм метеоритларның фотолары | 15.10 |
| |||
14 | Йолдызлар дөньясы Йолдызлыклар Практик эш №2 | Укучыларга йолдызлар турында беренчел белемнәр бирү, Кояшның үлчәмнәре һәм табигате турында аңлату Укучыларны йолдызлыклар белән таныштыру, карта буенча Зур һәм кечкенә Чүмеч йолдызларны табу | Кояшның тышкы күренешен чагылдыручы рәсемнәр Атлас, йолдызлы күкнең картасы | Практик эш №2 | 18.10 |
| ||
15 | “Галәм” бүлеген кабатлау | Бүлек буенча алган белемнәрне тикшерү | Тест-биремнәр | 22.10 | ||||
3нче бүлек. ҖИР (21 с) | ||||||||
16 | Җир ничек барлыкка килгән
| Укучыларны Җир барлыкка килүнең төрле гипотезалары белән таныштыру | Кояш системасы схемасы, рәсемнәр | 25.10 |
| |||
17 | Җирнең килеп чыгышын аңлаткан галимнәр | Укучыларны О.Ю.Шмидт гипотезасы белән таныштыру, хәзерге галимнәрнең карашлары | Кояш системасы схемасы, рәсемнәр | 29.10 |
| |||
18 | Җирнең эчендә ниләр бар | Укучыларны Җирнең эчке төзелеше белән таныштыру, җир кабыгының төзелеш үзенчәлекләрен өйрәтү | Ярымшарларның физик картасы, схемлар, рәсемнәр, дәреслек. п/м | 01.11 | ||||
19 | Ташлар дөньясына кечкенә генә экскурсия | Тау токымнары, минераллар, файдалы казылмалар турындагы белемнәрне тирәнәйтү, үзлекләре һәм барлыкка килүе белән таныштыру | Россиянең физик картасы; минераллар, тау токымнары, файдалы казылмалар коллекциясе |
| 12.11 | |||
20 | Әйләнә-тирә дөньяда матдәләр һәм күренешләр Практик эш №3 | “Матдә” һәм “җисем” төшенчәләренә аңлатма бирү | Глобус, дәреслек, п/м | Практик эш №3 | 15.11 | |||
21 | Табигать күренешләренең төрлелеге Практик эш №4 | Укучыларны табигатьтәге төрле күренешләр белән таныштыру | Географик карта, п/м | Практик эш №4 | 19.11 | |||
22 | Җир тетрәүләр
| Укучыларда җир тетрәү турында белемнәр формалаштыру, аның барлыкка килү сәбәпләрен, таралу зоналарын, алдан кисәтүне өйрәнү | ярымшарлар картасы п/м | 22.11 | ||||
23 | Вулканнар
| Укучыларда вулкан турында белемнәр формалаштыру, аның барлыкка килү сәбәпләрен, төрләрен, таралу зоналарын, алдан кисәтүне өйрәнү | . ярымшарлар картасы п/м “вулкан” макеты | 26.11 |
| |||
24 | Тынычсыз Җир һәм ут бөркүче янартаулар патшалыгында | Карта буенча тынычсыз җирләрнең урыннарын ачыклау | Географик карта | 29.11 | ||||
25 | Кабатлау дәресе | Үткән темалар буенча укучыларның белемнәрен тикшерү | Тест - биремнәр | 3.12 | ||||
26 | Коры җир. Евразия, Африка, Австралия | Укучыларны материклар, утраулар белән таныштыру, аларга кыскача тасвирлама бирү | Ярымшарлар картасы | 6.12 |
| |||
27 | Төньяк Америка, Көньяк Америка, Антарктида | Укучыларга материклар турында мәгълүматлар бирү | Ярымшарлар картасы
|
| 10.12 | |||
28 | Җирнең һава сүрүе | Укучыларда атмосферанын составы һәм төзелеше, атмосфера күренешләре, кеше тормышында атосфераның роле турында күзаллаулар формалаштыру | Таблицалар һәм схемалар | 13.12 |
| |||
29 | Һава торышы. Климат.
| Укучыларда һава торышы һәм климат, җирдәге климат шартлары күптөрлелеге, климатның тере организмнарга һәм кеше тормышына йогынтысы турында күзаллаулар формалаштыру | п/м |
| 17.12 | |||
30 | Тынгысыз атмосфера.
| Табигатьтәге куркыныч күренешләр белән таныштыруны дәвам иттерү, давылларның үзенчәлеген ачу | ярымшарлар картасы |
| 20.12 | |||
31 | Җирдәге су | Укучыларда гидросфера турында белемнәр формалаштыру, аның составы, үзенчәлекләре белән таныштыру. Звур диңгезләр һәм океаннар белән таныштыру | Ярымшарлар картасы, таблица «табигатьтә су әйләнеше»
|
| 24.12 | |||
32 | Коры җир сулары.
| Укучыларны төче суның төп чыганаклары, табигатьтәге су әйләнешендәге роле белән таныштыру | Таблица «табигатьтә су әйләне ше», «җир асты сулары», ярымшарлар картасы | 27.12 | ||||
33 | Кабатланмас планета | Җир планетасы турында белемнәрне үстерү һәм тирәнәйтү, аның Кояш системасындагы урынын, кояш тирәли һәм үз күчәре тирәсендә әйләнүен, тере организмнар яшәүче уникаль планета булуын аңлату | дәреслек | 14.01 | ||||
34 | Таныш та, таныш булмаган да Җир | Җир тормышында Кояшның әһәмияте, гидросфераның һәм бөтендөнья су әйләнешенең, яшел үсемлекләрнең роле турында аңлату | Глобус, ярымшарлар картасы | 17.01 | ||||
35 | «Җир» бүлеген кабатлау | Укучыларның белем дәрәҗәләрен тикшерү | Тест биремнәр | 21.01 |
| |||
36 | Уен - дәрес «Җир планетасы турында без нәрсәләр белдек?» | Җир барлыкка килү, аның төзелеше, табигатьнең куркыныч күренешләре, коры җир, су һәм һава сүрүе, тереклек яшәү тирәлекләре турында белемнәрне системалаштыру | Биремнәр | 24.01 |
| |||
4 нче бүлек. Җирдәге тереклек (19 с) | ||||||||
37 | Җирдә тереклек ничек үсеш алган | Укучыларны тереклек барлыкка килү, борынгы тереклек төрләре белән таныштыру | Таблицалар һәм рәсе мнәр | 28.01 |
| |||
38 | Динозаврлар | Борынгы терекле төрләре белән таныштыруны дәвам иттерү, динозаврларның төрләрен өйрәтү | Рәсенәр, таблицалар, картиналар | 31.01 | ||||
39 | Тере күзәнәкләр Практик эш №5 | Укучыларны тереклекнең күзәнәкчел төзелеше, аларның төрләре, тереклек эшчәнлеге белән таныштыру | Таблицалар “үсемлек күзәнәгенең төзелеше”, «хайван күзәнәгенең төзелеше», микроскоп, лупа | Практик эш №5 | 4.02 |
| ||
40 | Нәни күзәнәкләрнең зур дөньясы | Укучыларны зурайткыч приборлар, алар белән эшләү тшртибе белән таныштыру; суган кабыгы ярысыннан микропрепарат әзерләү күнекмәсе формалаштыру | Микроскоп, лупа;әзер микропрепаратлар; суган кабыгы, очлы инә, пипетка, сулы савыт, йодлы эремә, каплагыч пыяла, таблицалар | 7.02 | ||||
41 | Тереклекнең төрлелеге. Беркүзәнәкле организмнар
| Органик дөньяның күптөрлелеге турында аңлату, тереклекнең төп патшалыклары белән таныштыру | Таблицалар; бүлмә гөлләре,гербарий, гөмбә муляжлары, хайваннар рәсемнәре
|
| 11.02 | |||
42 | Күпкүзәнәкле организмнар (гөмбәләр, үсемлекләр)
| Укучыларны гөмбәләрнең һәм үсемлекләрнең күптөрлелеге белән таныштыру, аларның аерымлык билгеләрен, табигатьтәге ролен күрсәтү | гөмбә муляжлар; таблица «эшләпәле гөмбәләр»; үсемлекләр систематикасы буенча таблицалар; гербарийлар |
| 14.02 | |||
43 | Умырткасыз хайваннар | Тере организмнарның күптөрлелеге турында аңлату, аларның табигатьтәге роле, үсемлекләр һәм башка хайваннар белән бәйләнешен өйрәнү | Таблицалар, рәсемнәр, коллекция, п/м |
| 18.02 | |||
44 | Умырткалы хайваннар Практик эш №6 | Тере организмнарның күптөрлелеге турында аңлату, аларның табигатьтәге роле, үсемлекләр һәм башка хайваннар белән бәйләнешен өйрәнү | Таблицалар, рәсемнәр, коллекция, п/м | Практик эш №6 | 21.02 |
| ||
45 | Тереклек итүнең өч тирәлеге. Коры җир – һава тирәлеге
| Яшәү тирәлеге, аның төрләре турында белемнәр формалаштыру, коры җир -һава тирәлегенә организмнарның җайлашу билгеләретурында аңлату | п/м “яшәү тирәлегенә җайлашу билгеләре” | 25.02 | ||||
46 | Үсемлекләрнең күптөрлелеген өйрәнү (практик эш) | Кайбер үсемлекләрнең коры җир – һава тирәлегенә җайлашуларын тикшерү | Гербарий материаллары | 28.02 |
| |||
47 | Су тирәлеге. | Укучыларны су тирәлегенә җайлашу билгеләре белән таныштыру, коры җир-һава тирәлегеннән аермасын ачыклау. Төрле хайваннарның җайлашу билгеләрен өйрәнү | Таблицлар һәм рәсемнәр. п/м “хайваннарның суда яшәүгә җайлашулары” | 4.03 | ||||
48 | Туфрак тирәлеге | Укучыларны туфрак тирәлегенә җайлашу билгеләре белән таныштыру. | Таблицалар һәм рәсемнәр. п/м “туфрак тирәлегенә җайлашу билгеләре” |
| 7.03 | |||
49 | Төрле материклардагы тереклек. Евразия, Африка, Австралия Практик эш №7 | Укучыларны үсемлекләр һәм хайваннар дөньясының күптөрлелеге белән таныштыру (Евразия, Африка, Австралия) | Ярымшарлар картасы, таблицалар «Җир шарының үсемлекләр дөньясы», «Җир шарының хайваннар дөньясы» | Практик эш №7 | 11.03 | |||
50 | Төрле материклардагы тереклек. Төньяк һәм Көньяк Америка, Антарктида | Укучыларны үсемлекләр һәм хайваннар дөньясының күптөрлелеге белән таныштыру (Төньяк Америка, Көньяк Америка, Атарктида) | Ярымшарлар картасы, таблицалар «Җир шарының үсемлекләр дөньясы», «Җир шарының хайваннар дөньясы» |
| 14.03 | |||
51 | Җирнең табигый зоналары | Укучыларны Җирнең табигый зоналары белән таныштыру, аның урнашуын, үсемлекләр һәм хайваннар дөньсының үзенчәлекләрен, коры җир өстендә таралып урнашуын өйрәнү | Таблицалар, рәсемнәр, фотография, п/м “Җирнең табигый зоналары” |
| 18.03 | |||
52 | Диңгез һәм океаннардагы тереклек. Су өсте бергәлеге. Су катламы бергәлеге. | Укучыларга диңгез –океаннардагы үсемлекләр һәм хайванар дөньясының күптөрлелеге, аларның таралуы турында аңлату; төрле шартларда тереклекнең җайлашуын ачыклау | Таблицалар һәм карти налар, п/м |
| 21.03 | |||
53 | Диңгез һәм океаннардагы тереклек. Су төбе бергәлеге. Тирән су катламы бергәлеге. | Укучыларга диңгез –океаннардагы үсемлекләр һәм хайванар дөньясының күптөрлелеге, аларның таралуы турында аңлату; төрле шартларда тереклекнең җайлашуын ачыклау | Таблицалар һәм картиналар, п/м | 1.04 | ||||
54 | «Жирдәге тереклек» бүлеген кабатлау | Җирдә тереклекнең үсеше турындагы белемнәрне системалаштыру, гомумиләштерү һәм ныгыту; тереклекнең төрлелеге, күзәнәкчел төзелеше, яшәү тирәлеге һәм яраклашу билгеләре, төрле материкларда һәм океаннарда таралып урнашуы турындагы белемнәрне тикшерү | Ярымшарлар картасы. Таблицалар, картиналар |
| 4.04 | |||
55 | «Жирдәге тереклек» уен-дәрес | “Җирдәге тереклек” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәләрен, материалны үзләштерү тирәнлеген ачыклау | Карточка- биремнәр |
| 08.04 | |||
5 нче бүлек.Җир йөзендә кеше (13 с) | ||||||||
56 | Җирдә кеше ничек барлыкка килгән. | Укчыларны кешенең борынгы бабалары, аларның яшәү тирәлеге һәм яшәү рәвеше белән таныштыру | Таблицалар һәм картиналар «кешенең килеп чыгышы» | 11.04 | ||||
57 | Беренче кешеләр | Җирдә беренче кешеләр турында аңлату, аларның яшәү рәвеше, төзелеше турында өйрәнү | Таблицалар һәм картиналар «кешенең килеп чыгышы» | 15.04 | ||||
58 | Кеше Җирне ничек ачкан. Американы ачу Практик эш №8 | Материкларны географик ачу турында күзаллаулар формалаштыру Американы ачу тарихы белән таныштыру | Ярымшарлар картасы. Таблица | Практик эш №8 | 18.04 | |||
59 | Австралияне һәм антарктиданы ачу | Материкларны географик ачу турында күзаллаулар формалаштыру Австралияне һәм антарктиданы ачу тарихы белән таныштыру | Ярымшарлар картасы. Таблица | 22.04 | ||||
60 | Кеше Җирне ничек үзгәрткән | Кешенең табигатькә йогынтысының нәтиҗәләре белән таныштыру, хәзерге вакытта чишәргә тиешле экологик проблемалар турында аңлату | п/м “Экологик проблемалар” | 25.04 | ||||
61 | Кешенең үз-үзенә һәм планетага ясаган “өч бүләге” | Кеше эшчәнлеге нәтиҗәсендә барлыкка килгән атмосфераның куркыныч күренешләре турында аңлатма бирү | Рәсемнәр, картиналар | 29.04 | ||||
62 | Тереклеккә куркыныч яный | Кеше эшчәнлеге нәтиҗәсендә килеп чыккан тискәре күренешләр турында аңлату | Рәсемнәр, картиналар, “Кызыл китап” | 2.05 | ||||
63 | Җир чүлгә әверелмәсме? | “Чүлгә әверелү” төшенчәсенә аңлатма бирү, аның барлыкка килү сәбәпләре һәм саклану чаралары турында өйрәнү | Рәсемнәр, картиналар | 06.05 | ||||
64 | Җирдә тереклекне саклау чаралары | Укучыларны табигатьне саклау чаралары белән таныштыру, аның биологик төрлелеген саклау юлларын өйрәнү | п/м “Табигатьне саклау” | 09.05 | ||||
65 | “Җир йөзендә кеше” бүлеген кабатлау | Үткән темалар буенча укучыларның алган белемнәрен системалаштыру, гомумиләштерү, тикшерү | Тест-биремнәр | 13.05 | ||||
66 | «Җир йөзендә Кеше» уен-дәрес | “Җир йөзендә кеше” бүлеген үзләштерү дәрәҗәсен тикшерү | биремнәр | 16.05 | ||||
67 | Кешенең сәламәтлеге һәм тормыш иминлеге Практик эш №9 | Кешенең сәламәтлеге һәм аңа йогынты ясый торган факторлар белән таныштыру, сәламәтлекне саклау юллары турында әңгәмә үткәрү | Таблицалар, рәсемнәр, п/м | Практик эш №9 | 20.05 | |||
68 69-70 | Агулы хайваннар һәм үсемлекләр Практик эш №10 Резерв. | Кешенең сәламәтлегенә тискәре йогынты ясый торган фактрлар белән танышуны дәвам иттерү, агулы хайваннар һәм үсемлекләр турында белемнәр формалаштыру, саклану юлларын турында өйрәтү | Таблицалар, Рәсемнәр, п/м | Практик эш №10 | 23.05 27.05 30.05 |
Предварительный просмотр:
Раслыйм «Сәфәр урта гомуми белем бирү мәктәбе» МББУ директоры ___________НургалиевӘ.Ә Приказ № _____ «___» ___________ 2014__ ел. | Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары «___» ____________ 2014___г.
______________Гилмуллина Ч.З | Математика – табигать белеме фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе ___________Салихов И.Ш |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ГЕОГРАФИЯДӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
6 нчы класс.
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № ___________ август 2014 нче ел
2014-2015 нче уку елы
Аңлатма язуы.
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартларының федераль компоненты һәм төп һәм гомуми белем бирү мәктәпләре өчен якынча программа нигезендә төзелгән.
Базис план буенча :
Сәгатьләр саны - 35. (34+1)
Барысы – 35 сәгать, атнага 1 сәгать.
Укыту татар телендә алып барыла. Дәреслек атнага 2 сәгатьлек итеп төзелгән, шуңа күрә берничә параграф бергә үтелә. Региональ компонент Урынның планы, Географик карта, Литосфера, Җир кабыгының рельефы формалары, Коры җир сулары, Атмосфера, Биосфера бүлекләрендәге дәресләрдә укытыла. Ял көннәренә туры килгән дәресләр алдагы дәрестә шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар һәм бурычлар: • җир өслеге, Җир сүрүләре һәм аларның өлешләре, барлык материклар табигатенең, халыкларының һәм аларның хуҗалыгының үзара бәйлелеге, океаннар, алардагы үсемлекләр һәм хайваннар дөньясындагы аерымлыклар, океаннардагы суларның үзлекләре, географик пространствоны өйрәнү методлары, алардагы объектлар һәм процессларның күптөрлелеге турындагы географик белемнәр системасын үзләштерү.
• табигый, социаль-икътисади, геоэкологик процесслар һәм күренешләрне сурәтләү һәм анализлау өчен глобаль, региональ һәм локаль якын килүне яраклаштыру күнекмәләрен үзләштерү;
• дөньяның, аның регионнарының һәм зур илләренең мөһим географик үзенчәлекләрен һәм проблемаларын интеллектуаль танып-белү кызыксынучанлыгын һәм иҗади сәләтләрен үстерү;
• патриотизм, толерантлык, башка халыкларга һәм аларның культураларына хөрмәт, әйләнә-тирәгә сак караш тәрбияләү;
• практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта төрледән-төрле географик алымнар, белемнәр һәм күнекмәләр, шулай ук географик информация куллану
• Халыкара тормыштагы мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес бәяләү өчен географик информацияләр, карталар, статистик материаллар, геоинформатик ресурслар һәм Интернет ресурслар табу һәм файдалану
Планлаштырылган контроль дәресләр - 6
Практик эшләр: 2
Практик эш №1 Топографик билгеләр.
Практик эш №2 Географик координаталарны билгеләү.
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Тематик планлаштыру.
1. Кереш -2 сәгать
2. Җир өслеген сурәтләү төрләре. - 9 сәгать
- Урынның планы
- Географик карта
3. Җирнең төзелеше. Җирнең сүрүләре. - 21 сәгать
Литосфера -
- Җир кабыгының рельефы формалары
- Гидросфера
- Дөнья океаны
- Коры җир сулары
- Атмосфера
- Биосфера
4. Җирдәге халык. - 2 сәгать
5.Резерв-1 сәг
Курсның эчтәлеге.( 34 сәг)
Кереш. География фәне. ( 2 сәг)
Сәяхәтләр һәм географик ачышлар.
Җир - Кояш системасы планетасы
ПЛАН һәм КАРТА.(9 сәг)
Урынның планы турында төшенчә. Масштаб.
Горизонт яклары. Ориентлашу.
Җир өстендәге тигезсезлекләрне планда сурәтләү
Җир өстендәге тигезсезлекләрне планда сурәтләү. Урынның иң гади планнарын төзү.
“Урынның планы” темасын гомумиләштерү.
Контроль эш№1.Урынның планы.
Географик карта. Җирнең формасы һәм үлчәмнәре.
Глобуста һәм карталарда градуслар челтәре.
Географик киңлек.
Географик озынлык.
Физик карталарда биеклекләрне һәм тирәнлекләрне сурәтләү. Урынның планы һәм географик карталарның әһәмияте.
«Географик карта» бүлеген кабатлау .
Контроль эш№2 Географик карта
ЛИТОСФЕРА.( 6 сәг)
Җир һәм аның төзелеше.
Тау токымнары һәм минераллар.
Җир кабыгының хәрәкәтләре. Вулканнар, кайнар чишмәләр, гейзерлар.
Коры җир рельефы. Таулар
Коры җир тигезлекләре.
Дөнья океаны төбенең рельефы.
Литосфера бүлеген гомумиләштерү.
Контроль эш №3. Литосфера
ГИДРОСФЕРА.( 7 сәг)
Җирдәге су. Дөнья океаны өлешләре.
Океан суының кайбер үзлекләре.
Океанда дулкыннар. Океандагы агымнар. Дөнья океанын өйрәнү.
Коры җир сулары. Җир асты сулары.
Елгалар.
Күлләр. Бозлыклар.
Ясалма сулыклар. Гидросфераның пычрануы. «Гидросфера» бүлеген кабатлау.
Контроль эш №4.Гидросфера
АТМОСФЕРА.(6 сәг)
Атмосфера: төзелеше, әһәмияте, аны өйрәнү
Һава температурасы.
Һава температурасының еллык үзгәреше.
Атмосфера басымы.
Җил. Атмосферада су пары. Болытлар.
Атмосфера явым-төшемнәре.
Һава торышы.
Климат.
Җирдә Кояш яктысының һәм җылысының бүленеше.
Атмосфера бүлеген кабатлау.
Контроль эш№5.Атмосфера
БИОСФЕРА.( 4 сәг)
Җирдә организмнарның төрлелеге һәм таралуы. Җирнең табигый зоналары.
Организмнарның Дөнья океанында таралуы. Организмнарның Җир сүрүләренә йогынтысы.
Җирдәге халык.
Кешелек дөньясы – бердәм биологик төр. Җирдәге халык саны. Торак пункларның төп типлары.
Кеше – биосфераның бер кисәге.
Стихияле табигый күренешләр
УМК:
-Дәреслек: Башлангыч география курсы. Т.П.Герасимова, Н.П.Неклюкова. Дрофа. Мәскәү 2006 ел.
Поурочные разработки по географии 6 класс. Физическая география. «Вако» Москва 2008 год. Н.А.Никитина.
- 6 класс өчен методик ярдәмлек.Т.П.Герасимова,О.В.Крылова.
- 6 класс өчен атлас һәм эш дәфтәрләре.
-Б.А.Кондратьев,П.М.Метрвели.География дәресләре.
-Мультимедийная программа: География 6-10 класс
Интернет-ресурслар
http: //www.gao.spb.ru/russian
http: //www.mchs.gov.ru
http: //www.national-geographic.ru
http: //www.nature.com
Укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләр: База дәрәҗәсендә укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләрдә аерым урынны чагыштыру, бәя бирү, аңлатма бирү кебек алган белемнәр белән бәйле таләпләр алып тора.
Компетенцияләр: күнекмәләр формалаштыру географик закончалыкларны чагылдыручы төрле күренешләр һәм процесслар, аларның территориаль үзара тәэсирен күрсәтүче географик информациянең төрле чыганакларын, шулай ук материкларның һәм океаннарның географик тасвирламаларын; таблицалар, картосхемалар, гади карталар, модельләрне үз эченә ала.
Календар-тематик план.
№ п/п | Бүлекләр, дәрес темалары | Сәгать-ләр саны | Кален- дар срок | Искәр-мәләр | Планлаштырылган нәтиҗәләр (белем бирү стандартлары минимумын тәэмин итү) | Контроль һәм кабатлау эшләре | Укыту-методик компл. | ||
Белемнәр | Күнекмәләр | ||||||||
план | факт | ||||||||
1 | Кереш. География фәне. Сәяхәтләр һәм географик ачышлар. | 1 | 2.09 | География фәненең кешеләр тормышындагы роле һәм әһәмияте белән таныштыру. Географик ачышларның аерым фактлары белән таныштыру | Хәзерге вакытта география белән барган үзгәрешләр турында аңлату. Җирнең шар формасында икәнен белергә, Колумб, Магеллан сәяхәтләре турында өйрәнергә | Дәреслек, атлас, глобус | |||
2 | Җир - Кояш системасы планетасы | 1 | 9.09 | Кояш системасының составы белән таныштыру. Җирнең Кояш тирәли әйләнүе | Кояш сисемасын, планеталарны белергә. | Дәреслек,глобус | |||
3 | ПЛАН һәм КАРТА. Урынның планы турында төшенчә. Масштаб. | 1 | 16.09 | Яңа төшенчәләр һәм билгеләмәләр белән таныштыру, урынның планы белән эшләү күнекмләрен формалаштыру | Урынның планының төп билгеләрен һәм аның башка сурәтләрдән аермасын. Төп масштаб төрләрен атау. Масштаб белән эши белү. | Практик эш№1 : «Топогра-фик билгеләр» | Дәреслек, Атлас, топогра-фик билгеләр | ||
4 | Горизонт яклары. Ориентлашу. Җир өстендәге тигезсезлекләрне планда сурәтләү | 1 | 23.09 | Планда һәм урында юнәлешләрне билгеләүнең төп алымнарын карау. Яңа төшенчәләр белән танышу. Җир өстендәге тигезсезлекләрне сурәтләү үзенчәлекләре турында күзаллаулар формалаштыру | Горизонт якларын билгеләү, аларны белү, сызымда сурәтләү. Чагыштырма һәм абсолют биеклекләрне белү. Калкулык – рельеф формасы | . | Компас, географик карталар, Дәреслек, Нивелир, Планшет | ||
5 | Җир өстендәге тигезсезлекләрне планда сурәтләү. Урынның иң гади планнарын төзү. | 1 | 30.09 | Күз үлчәме белән планга төшерүнең элементар алымнарын формалаштыру. | План буенча юнәлешләрне һәм ераклыкны билгели белергә өйрәнү. Урынның планын төзү буенча эш нәтиҗәләрен рәсмиләштерү. | Компас, географик карталар, Дәреслек, Нивелир, Планшет | |||
6 | “Урынның планы” темасын гомумиләштерү. Контроль эш№1.Урынның планы. | 1 | 7.10 | Урынның планы. | Урынның планы турынд а күзаллаулар булдыру. | Кабатлау эше | |||
7 | Географик карта. Җирнең формасы һәм үлчәмнәре. | 1 | 14.10 | Укучыларны җирнең иң төгәл моделе – глобус һәм аның тарихы белән таныштыру. Җирнең үлчәмнәре һәм формасы турында аңлату. Җир өслеген иң мөһим картографик сурәтләү ысулы – географик карта белән таныштыру. | Җирнең шар формасында икәнен исбатлаучы дәлилләрне белү. Җир өслегенең моделе буларак карта турында күзаллаулар. Географик карталарның өстенлекле һәм кимчелекле якларын ачыклау. | Атлас, глобус, ярымшарлар картасы | |||
8 | Глобуста һәм карталарда градуслар челтәре. | 1 | 21.10 | Укучыларны яңа географик төшенчәләр, яңа градуслар челтәре элементларының үзлекләре белән таныштыру. | Меридиан һәм параллель буенча юнәлешләрне билгели белергә. | Атлас, глобус, ярымшарлар картасы | |||
9 | Географик киңлек. Географик озынлык. | 1 | 28.10 | Укучыларны яңа географик төшенчәләрбелән таныштыру. Географик киңлек, географик озынлык. | Объектларның географик координаталарын билгели белү. | Практик эш: «объектларның географик координаталарын исәпләү». | Атлас, глобус, ярымшарлар картасы | ||
10 | Физик карталарда биеклекләрне һәм тирәнлекләрне сурәтләү. Урынның планы һәм географик карталарның әһәмияте. | 1 | 11.11 | Укучыларны биеклекләр һәм тирәнлекләр шкаласы, катламлап буяу, изобаталар төшенчәләре белән таныштыру. Кешеләр тормышында урынның планы һәм географик карталарның әһәмиятен билгеләү. | Биеклекләр һәм тирәнлекләр шкаласы ярдәмендә җир өслеге рельефының үзенчәлекләрен ачыклый белергә өйрәнү. План һәм карта буенча практик эшләр эшли белү. | Атлас, глобус, ярымшарлар картасы | |||
11 | «Географик карта» бүлеген кабатлау . Контроль эш№2 Географик карта | 1 | 18.11 | Бүлекне үзләштерү дәрәҗәсен тикшерү. | Бүлек буенча төп темаларны белергә. | Кабатлау эше | |||
12 | ЛИТОСФЕРА. Җир һәм аның төзелеше. Тау токымнары һәм минераллар. | 1 | 25.11 | Укучыларны җирнең төп сүрүләре белән таныштыру. Тау токымнарының төрләрен ачыклау, тышкы билгеләре буенча утырма токымнарны танып белергә өйрәтү. | Җирнең төзелеш үзенчәлекләрен һәм җир кабыгының үзлекләрен белергә. Магматик һәм утырма токымнарның килеп чыгышын һәм үзлекләрен белергә. | Дәреслек, Тау токым-нары үрнәклә-ре, атлас | |||
13 | Җир кабыгының хәрәкәтләре. Вулканнар, кайнар чишмәләр, гейзерлар. | 1 | 2.12 | Җир кабыгы хәрәкәтләренең төрләрен ачыклау һәм аларның килеп чыгу сәбәпләрен аңлату. Вулканнар һәм гейзерларның төрләрен, барлыкка килү сәбәпләрен ачыклау. | Тау токымнарының ятышы. Вулканның төзелешен, аның ату сәбәпләрен белергә. | Модель-ләр, дәреслек, атлас | |||
14 | Коры җир рельефы. Таулар | 1 | 9.12 | Коры җирдәге төп рельеф формасы - тау турында күзаллаулар тудыру. Тау сыртлары һәм аларның өлешләре белән танышу. | Төзелеше, биеклеге буенча тауларның аерымлыгын белергә. Тауларның исемнәрен атарга һәм картада күрсәтә белергә. План буенча (дәреслек 56 бит) тауга тасвирлама бирү | Дәреслек, атлас | |||
15 | Коры җир тигезлекләре. | 1 | 16.12 | Тигезлек турында күзаллаулар барлыкка китерү, аларның биеклеге һәм характеры буенча аерымлыгы турында аңлату. | Тигезлек төшенчәсен, аның вакыт үтү белән үзгәрешләрен белергә. План буенча (дәреслек 62 бит) тигезлеккә тасвирлама бирү | Модель-ләр, дәреслек, атлас | |||
16 | Дөнья океаны төбенең рельефы. | 1 | 23.12 | Дөнья океаны төбенең рельефы үзенчәлекләре турында аңлатма бирү, аның составын өйрәнү | Бөтендөнья океаны төбенең рельефы өлешләрен күрсәтә белергә. | Дәреслек, рәсемнәр | |||
17 | Литосфера бүлеген гомумиләштерү. Контроль эш №3. Литосфера | 1 | 13.01 | Укучыларның бүлек буенча белем дәрәҗәләрен тикшерү. | Бүлекнең төп төшенчәләрен белергә | Кабатлау эше | |||
18 | ГИДРОСФЕРА. Җирдәге су. Дөнья океаны өлешләре. | 1 | 20.01 | Гидросфера турындагы яңа терминнар, Дөнья океаны өлешләре белән таныштыру. | Составы, характерлы күренешләр, башка сүрүләр белән бәйләнешләр, Бөтендөнья су әйләнеше турында күзаллау. Дөнья океаны өлешләрен атарга һәм күрсәтә белергә. | Дөнья океаны картасы, дәреслек | |||
19 | Океан суының кайбер үзлекләре. | 1 | 27.01 | Суның температурасы, тозлылыгы һ.б үзлекләре турында өйрәнү, аларга йогынты ясаучы факторларны ачыклау. | Дөнья океаны тозлылыгының күрсәткечен, суының температурасын, тирәнлек буенча үзгәрү сәбәпләрен | Атлас, дәреслек | |||
20 | Океанда дулкыннар. Океандагы агымнар. Дөнья океанын өйрәнү. | 1 | 3.02 | Океан суының үзлекләре турында белемнәр формалаштыру. Океанда суларның хәрәкәтен, аларның төрләрен өйрәнү. Вертикаль һәм горизонталь хәрәкәтләр, океан агымнары белән таныштыру. Дөнья океанын өйрәнү методлары. | Карталар белән эшләү күнекмәләре. Океан агымнарының төрләрен белергә. Океан суларының пычрануы сәбәпләре. | Атлас, дә- р реслек | |||
21 | Коры җир сулары. Җир асты сулары. | 1 | 10.02 | Җир асты сулары, аларның килеп чыгышы, катламнарда ятуы төрләре һәм аларны куллану белән таныштыру. | Дөнья океанының бер өлеше буларак җир асты сулары турында, грунт һәм катламара сулар турында белергә. | Схема,рә-семнәр | |||
22 | Елгалар. | 1 | 17.02 | Елга, аның өлешләре, составы, төрләре, туену үзенчәлекләре һәм режимы белән танышу. | Елга өлешләре, бусагалар һәм шарлавыклар. Елгаларның туену төрләрен белергә. | Макет, атлас, дәреслек | |||
23 | Күлләр. Бозлыклар. | 1 | 24.02 | Күлләр, аларның төрләре, барлыкка килү үзенчәлекләре белән танышу. Бозлыкларның төрләре, үзенчәлекләре һәм әһәмиятен өйрәнү. | Күл типларын, күл казанлыкларының төр ләрен белергә. Күлләрнең географик урынын күрсәтә белергә. Карта белән эшли белергә, бозлыкларны күрсәтә белергә. | Макет, атлас, дәреслек | |||
24 | Ясалма сулыклар. Гидросфераның пычрануы. «Гидросфера» бүлеген кабатлау. Контроль эш №4.Гидросфера | 1 | 3.03 | Кеше тарафыннан барлыкка китерелгән сулыкларның төрләре, аларның үзенчәлекләре турында танышу. Аларны саклау кирәклеге турында аңлату. Укучыларның бүлек буенча белем дәрәҗәләрен тикшерү. | Канал, сусклагыч, аларның табигатьтәге роле турынба белергә. Табигый һәм ясалма сулыкларны чагыштыра белергә. Уртак һәм аерымлык билгеләрен ачыкларга. Карта буенча ориентлаша белергә. | ||||
25 | АТМОСФЕРА. Атмосфера: төзелеше, әһәмияте, аны өйрәнү Һава температурасы. Һава температурасының еллык үзгәреше. | 1 | 10.03 | Атмосфера – Җирнең һава сүрүе турында белемнәр формалаштыру. Һава температурасы, аның үзенчәлекләре, төрле вакыт аралыгында аның үзгәрүе турында өйрәнү. | Атмосфераның төп катламнарын, һаваның пычрануы белән көрәш юлларын белергә. Һава температурасының үзгәрүенә карата практик биремнәр башкарырга. Еллык һава температурасының Кояшның горизонт өстеннән биеклегенә бәйлелеген белергә. | Плакат, атлас, таблица-лар, к-р, п/м | |||
26 | Атмосфера басымы. | 1 | 17.03 | Яңа төшенчәләргә аңлатма бирү, аның үзгәреп тору сәбәпләрен ачыклау. | Барометрның төзелешен, биеклеккә менгән саен басымның үзгәрүе сәбәпләрен. | Барометр, атлас, дәреслек | |||
27 | Җил. Атмосферада су пары. Болытлар. | 1 | 7.04 | Атмосфера, җил барлыкка килү сәбәпләре, җил төрләре, җил юнәлешен һәм көчен исәпли торган приборлар турында белемнәр формалаштыру, һавадагы су пары, аның составы, торышы һәм үзгәрешләре (әверелешләре) турында аңлату. | Нәрсә ул җил, бриз, муссон? Җилнең әһәмияте һәм аны куллану мөмкинлеге. Һавада су парының барлыгын, аның күләменең температурага бәйлелеген. | Плакатларк-р, п/м | |||
28 | Атмосфера явым-төшемнәре. Һава торышы. | 1 | 14.04 | Атмосфера явым-төшемнәре, аларның төрләре, барлыкка килү һәм Җир өстендә таралуы, явым-төшемнәрне үлчәү турында белемнәр формалаштыру. “Һава торышы” төшенчәсенә аңлатма бирү, аның үзгәрү сәбәпләре һәм Җирнең төрле районнарында формалашу үзенчәлекләрен өйрәтү. | Явым-төшем төрләре. Аларны үлчәү юллары. Һава торышы үзгәрү сәбәпләре, алдан әйтү механизмы. | К-р,п/м, дәреслек | |||
29 | Климат. Җирдә Кояш яктысының һәм җылысының бүленеше. | 1 | 21.04 | «Климат» төшенчәсенә аңлатма бирү, аның үзенчәлекләре, тасвирламалары белән таныштыру. Укучыларга «климат» һәм «һава торышы» төшенчәләре арасындагы аерманы аңлату. Ел дәвамында Җир өстенең җылытылуы һәм яктыртылуының үзенчәлекләре турында өйрәтү. | Үз җирлегеңнең климат үзенчәлекләрен белергә. Җирнең яктыртылуы һәм җылытылуы турында белергә, яктыртылу поясларын белергә. | Глобус, дәреслек, атлас | |||
30 | Атмосфера бүлеген кабатлау. Контроль эш№5.Атмосфера | 1 | 28.04 | Укучыларның белем дәрәҗәләрен тик шерү | Карта буенча ориентлаша белү. Климат һәм һава торышын билгели белү | Кабатлау эше | |||
31 | БИОСФЕРА. Җирдә организмнарның төрлелеге һәм таралуы. Җирнең табигый зоналары. | 1 | 5.05 | Җирдәге организмнар, аларның күптөрлелеге,алар арасындагы үзара бәйләнешләр, коры җирдә һәм океанда таралу үзенчәлекләре турында аңлату. Җирнең табигый зоналары, аларның Җирдә урнашу үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру. | Төрле табигый шартларда коры җирдә органик дөньяның аерымлыгы турында белергә. Дәреслек тексты, атлас карталары белән эшли белергә. | К-р,п/м, атлас | |||
32 | Организмнарның Дөнья океанында таралуы. Организмнарның Җир сүрүләренә йогынтысы. | 1 | 12.05 | Дөнья океанында тереклек итүче организмнар турында аңлатма бирү. Җирдә тереклекнең таралып урнашу үзенчәлекләрен ачыклау. Туфрак һәм аның үзенчәлекләре турында аңлатма бирү. | Тере организмнарның төрле сүрүләргә йогынтысын белергә. | Плакатлар дәреслек | |||
33 | Җирдәге халык. Кешелек дөньясы – бердәм биологик төр. Җирдәге халык саны. Торак пункларның төп типлары. | 1 | 19.05 | Җирдәге халыклар, кешенең барлыкка килүе, халык саны һәм аның таралып урнашуы, раса составы һәм раса проблемалары турында аңлатма бирү. Торак пункларның төрләрен өйрәнү. | Бер расаның икенче расадан өстенлеге турындагы ялган теорияне белергә; таблицалар белән эшләү күнекмәләрен белергә; иҗади һәм практик эшләр эшли белергә. | К-р,п/м, дәреслек, атлас | |||
34 | Кеше – биосфераның бер кисәге. Стихияле табигый күренешләр | 1 | 26.05 | Кеше тормышына куркыныч тудыручы стихияле табигать күренешләре турында аңлату, алардан саклау юллары өйрәнү | Таблицалар һәм карталар белән эшли белергә | К-р,в/ф | |||
35 | Резерв | 1 | География курсы буенча алган белемнәрне гомумиләштерү, ныгыту, кабатлау. Укучыларның үзләштерү дәрәҗәләрен тикшерү, өйрәнү, нәтиҗәләр ясау | Тест бирмнәре белән эшли белергә |
К-р – компьютер, п/м – презентация материалы, в/ф – видеофильм
Предварительный просмотр:
Раслыйм «Сәфәр урта гомуми белем бирү мәктәбе» МБУ директоры ___________Нургалиев Ә.Ә Приказ № _____ «___» ___________ 2014___ ел. | Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары «___» ____________ 2014___г.
______________Гилмуллина Ч.З | Математика – табигать белеме фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе _____________Салихов И.Ш |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ГЕОГРАФИЯДӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
7 нче класс.
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № ---------------- август 2014 нче ел.
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы.
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартларының федераль компоненты һәм географиядән якынча программа нигезендә төзелгән.
Базис план буенча :
Барлык сәгатьләр саны - 70, атнага - 2 сәгать. ( Резерв 3 сәг)
Укыту татар телендә алып барыла. Региональ компонент Евразия материгын үткәндә өйрәнелә. Ял көннәренә туры килгән дәресләр, алдагы дәрестә, шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар һәм бурычлар:•бербөтен, күптөрле һәм даими үзгәреп торучы дөнья, табигатьнең үзара бәйләнеше, барлык материклардагы халыклар һәм аларның хуҗалыгы, океаннар, алардагы үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы аерымлыгы, океан суының үзлекләре, географик пространствоны өйрәнү методлары, андагы объектлар һәм процесслар күптөрлелеге турндагы географик белемнәр системасын үзләштерү
• Дөньяның, аның регионнарының һәм зур илләренең мөһим географик үзенчәлекләре һәм проблемалары белән танышу ярдәмендә кызыксыну, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрне сәләтләрне үстерү;
• патриотизм, толерантлык, башка халыкларга һәм аларның культураларына хөрмәт, әйләнә-тирәгә сак караш тәрбияләү;
• практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта төрледән-төрле географик алымнар, белемнәр һәм күнекмәләр, шулай ук географик информация куллану
• Халыкара тормыштагы мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес бәяләү өчен географик информацияләр, карталар, статистик материаллар, геоинформатик ресурслар һәм Интернет ресурслар табу һәм файдалану
Планлаштырылган контроль дәресләр - 4 .
1 яртыеллык – Литосфера, Атмосфера, Җир- уникаль планета
2 яртыеллык– Көньяк материклар.
Практик эшләр – 12.
1. Практик эш №1. «Литосфера плиталарын билгеләү».
2. Практик эш №2. «Картага Климатик поясларны билгеләү».
3. Практик эш №3. «Африканың кырый нокталарының географик нокталарын билгеләү. Контурлы картада географик объектларны билгеләү һәм исемнәрен язып кую».
4. Практик эш №4. «Карта буенча Көньяк Американың физик-географик урынын билгеләү».
5. Практик эш №5. «Карталар буенча Көньяк Америка материгы табигатенең компонентлары арасындагы үзара бәйләнешләрне ачыклау».
6. Практик эш №6. «Бер үк климатик пояста урнашкан материкның аерым өлешләренең климатын чагыштыру, Төньяк Америка».
7. Практик эш №7. «План нигезендә карталар буенча материктагы бер иленең табигатенә, халкына һәм аның хуҗалыгына тасвирлама төзү”.
8. Практик эш №8. «Картада зур рельеф формаларының урнашу үзенчәлекләрен ачыклау, аларны контурлы картада билгеләү». (Евразия мисалында).
9 Практик эш №9. «Климатик карталар буенча Евразиянең климат типларын билгеләү».
10. Практика эш № 10. «План нигезендә материкның бер елгасына тасвирлама төзү, Евразия».
11. Практик эш №11. «40 параллель буенча Евразия һәм Төньяк Американың табигый зоналарын чагыштыру».
12. Практик эш №12. «Карталар һәм башка чыганаклар буенча Евразиянең бер иленә комплекслы тасвирлама бирү».
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Темалар һәм бүлекләр : 1. Кереш. 1сәгать.
2. Җир – уникаль планета. 17 сәгать
3. Материклар һәм океаннар. 49 сәгать
4. Резерв 3 сәгать.
Курсның эчтәлеге.( 67 сәг )
Кереш
Кешеләр Җирне ничек ачканнар һәм ничек өйрәнгәннәр.
Материклар һәм океаннар карталары
Литосфера һәм Җирнең рельефы
Материклар һәм океаннарның килеп чыгышы
Җирнең сейсмик пояслары. Җирнең рельефы. Практик эш №1.
«Литосфера» бүлеген кабатлау.
Контроль эш №1.Литосфера.
Җирнең атмосферасы һәм климатлары
Җир тереклегендә атмосфераның роле. Җирдә һава температурасының бүленеше
Җирдә явым-төшемнең бүленеше. Климат формалашуда һава агымнарының роле.
Җирнең климат пояслары.
«Атмосфера» бүлеген кабатлау.
Контроль эш№2.Атмосфера.
Дөнья океаны – гидросфераның төп өлеше.
Бөтендөнья океаны сулары
Өске агымнарның схемасы
Океанда тереклек
Географик тышча.
Географик тышчаның төзелеше һәм үзлекләре.
Табигый коплекслар.
Табигый зоналар
Кешенең Җирне үзләштерүе. Дөньядагы илләр
1 бүлекне кабатлау.
Контроль эш №3.Җир –уникаль планета.
Көньяк материклар. Африка. Географик урыны. Африканы тикшеренүләр.
Практик эш №3.
Рельефы һәм файдалы казылмалары.
Климаты
Эчке сулары
Табигый зоналары
Халкы һәм илләре
Австралия. Табигате. Географик урыны. Австралияне ачу тарихы. Рельефы һәм файдалы казылмалары.
Климаты. Эчке сулары.
Табигый зоналары
Австралия Союзы.
Океания.
Көньяк Америка. Географик урыны. Американы ачу һәм тишеренү тарихыннан
Рельефы һәм файдалы казылмалары
Климаты.
Эчке сулары
Табигый зоналары
Халкы һәм илләре.
Материкның көнчыгыш илләре. Бразилия
Анд илләре.Перу
Тын океан.
Һинд океаны.
Атлантик океан.
Антарктида. Географик урыны. Антарктиданы ачу һәм тикшеренү
Табигате
Төньяк Боз океаны
“Көньяк материклар” бүлеген кабатлау.
Контроль эш №4.Көньяк материклары.
Төньяк материклар. Төньяк Америка. Географик урыны, материкны ачу һәм тикшеренү тарихыннан
Рельефы һәм файдалы казылмалары
Климаты
Эчке сулары
Табигый зоналары
Халкы һәм илләре
Канада.
Америка Кушма Штатлары
Мексика һәм Үзәк Америка илләре.
Евразия.
Табигате. Географик урыны. Үзәк Азияне тикшеренүләр
Рельефы.
Климаты.
Эчке сулары.
Табигый зоналары
Халкы һәм илләре
Евразиянең халкы. Илләре
Европа чит илләре
Азия чит илләре
УМК:
- Дәреслек: В.А.Коринская, И.В.Душина, В.А.Щенев. Материклар һәм океаннар географиясе. Мәскәү “ Дрофа”; Казан “Мәгариф” 2006 нчы ел.
- Т.Н.Воробцова.Поурочные планы по учебнику В.А.Коринской.
- 7 класс өчен атласлар һәм эш дәфтәрләре.
- Мультимедийная программа: География 6-10 класс
Интернет-ресурслар
http: //www.gao.spb.ru/russian
http: //www.mchs.gov.ru
http: //www.national-geographic.ru
http: //www.nature.com
Укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләр: База дәрәҗәсендә укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләрдә аерым урынны чагыштыру, бәя бирү, аңлатма бирү кебек алган белемнәр белән бәйле таләпләр алып тора.
Белем алуның планлаштырылган нәтиҗәләре.
1. Бәяләү һәм прогнозлау:
- тектоник карта буенча материклар һәм океаннарның яр буе сызыкларының үзгәрешен;
- Җирнең климаты үзгәрешләре;
- кешенең тормышы һәм тереклек эшчәнлеге шартлары буларак табигый шартларны һәм табигый байлыкларның бәяләү;
- табигать һәм кеше арасындагы үзара бәйләнешләр;
2. Аңлату:
- Җирнең төп геосфераларының төзелеш һәм үсеш үзенчәлекләре, шулай ук геосферада
баручы процесслар һәм күренешләрнең сәбәпләрен;
- материклар табигатенең компонентлары үзенчәлекләрен, континентларның аерым регионнарының һәм океаннар акваторияләренең аерымлыгы;
- халыкның раса һәм этник составы үзенчәлекләре;
- материкларда һәм океаннар акваторияләрендә экологик ситуацияләрнең үзенчәлекләре;
- географик сүрүгә хас булган төп закончалыклар һәм үзлекләр;
- укыту процессында төп географик төшенчәләрне куллану
3. Тасвирлау:
- географик информацияләрнең төп чыганакларын;
- объектларның географик урынын (карт буенча);
- матдәләр һәм энергия әверелешләре схемалары буенча;
- материкларның зур регионнарының һәм дөнья илләренең ландшафт компонетларын, табигый зоналарын, географик үзенчәлекләрен;
- объектларны һәм территорияләрне карталар, картиналар һ.б. информация чыганаклары буенча,
- зур халыкларның материаль һәм рухи культурасы үзенчәлекләрен.
4. Билгеләү (үлчәү):
- географик информацияне төрле эчтәлектәге карталар буенча;
-кирәкле информация алу өчен карталарның төрен, тибын һ.б.белем чыганакларын.
5. Атарга һәм күрсәтергә:
- материкларның һәм океаннарның, регионнарның һәм илләрнең мөһим табигый объектларын;
- төп тектоник структураларны, файдалы казылмалар чыганакларының дөнья үзәкләрен, сейсмик куркыныч территорияләрне;
- климат барлыкка килү факторлары; дөньяның зур халыкларын, киң таралган телләр, дөньяви диннәр, мәйданы һәм халкы буенча дөньяның зур илләре;
- дөньяның илләре, аларның баш шәһәрләре, зур шәһәрләр;
- коры җир һәм океанның табигый ресурслары, географик тышчаны саклау чаралары.
Компетенцияләр: күнекмәләр формалаштыру географик закончалыкларны чагылдыручы төрле күренешләр һәм процесслар, аларның территориаль үзара тәэсирен күрсәтүче географик информациянең төрле чыганакларын, шулай ук материкларның һәм океаннарның географик тасвирламаларын; таблицалар, картосхемалар, гади карталар, модельләрне үз эченә ала.
Календар-тематик планлаштыру
№ п/п | Бүлекләр,темалар | Сәгать-ләр саны | Планлаштырылган нәтиҗәләр (белем бирү стандартлары минимумын тәэмин итү) | Кабатлау эшләре практик эшләр. | УМК | Календар срок | Искәрмә | |
срок | факт | |||||||
1 | Кереш | 1 | Укучыларда Җирнең кешеләр планетасы булуы турында гомуми күзаллау тудыру, аның табигатенең һәм халыкларының күптөрлелеген ачыклау | Ярымшарлар картасы, дәреслек | 3.09 | |||
2 | Кешеләр Җирне ничек ачканнар һәм ничек өйрәнгәннәр. | Укучылар белән Җир турындагы географик белемнәрнең туплану этапларын өйрәнү. Бөек сәяхәтчеләр, галим-географлар һәм аларның ясаган ачышлары белән таныштыру. | Таблицалар, к/к, атлас, сәяхәтчеләр портреты | 8.09 | ||||
3 | Материклар һәм океаннар карталары | 1 | Географик карталар, аларның үзлекләре, роле һәм кешеләр тормышындагы әһәмияте турында белемнәр формалаштыруны дәвам иттерү. | Ярымшарлар картасы, к/к, атлас, дәреслек | 10.09 | |||
4 | Литосфера һәм Җирнең рельефы Материклар һәм океаннарның килеп чыгышы | 1 | Литосфераның төзелеше, литосфера плиталары һәм аларның геологик вакыттагы хәрәкәте белән танышу | Глобус, ярымшарлар картасы, атлас | 15.09 | |||
5 | Җирнең сейсмик пояслары. Җирнең рельефы. Практик эш №1. | 1 | Эчке һәм тышкы көчләр тәэсирендә Җир рельефы барлыкка килү турында белемнәр формалаштыру | к/к белән эш, фронталь тикшерү. Практик эш №1. «Литосфера плиталарын билгеләү». | Глобус, ярымшарлар картасы, атлас | 17.09 | ||
6 | «Литосфера» бүлеген кабатлау. Контроль эш №1.Литосфера. | 1 | Рельеф, Җирнең тектоник төзелеше турында белмнәрне гомумиләштерү. | Кабатлау эше | Тест-биремнәр | 22.09 | ||
7 | Җирнең атмосферасы һәм климатлары Җир тереклегендә атмосфераның роле. Җирдә һава температурасының бүленеше | 1 | Җир атмосферасы турында белемнәр формлаштыру. Укучыларны атмосфераның роле һәм Җир тереклегендәге әһәмияте белән таныштыру | Глобус, ярымшарлар картасы, атлас, таблица | 24.09 | |||
8 | Җирдә явым-төшемнең бүленеше. Климат формалашуда һава агымнарының роле. | 1 | Атмосферада һаваның глобаль циркуляциясе, түбән һәм югары басым өлкәләре, һава массалары һәм аларның типлары турында белемнәр формалаштыру. | Глобус, ярымшарлар картасы, атлас | 29.09 | |||
9 | Җирнең климат пояслары. | 1 | Б.П.Алисов буенча климатик пояслар һәм өлкәләр турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №2 «к/к да климатик поясларны билгеләү». | Климатик карта, глобус | 1.10 | ||
10 | «Атмосфера» бүлеген кабатлау. Контроль эш№2.Атмосфера. | 1 | «Атмосфера» бүлеге буенча укучыларның белем-күнекмәләрен тикшерү. | Уен-дәрес «Геошанс». | биремнәр | 6.10 | ||
11 | Дөнья океаны – гидросфераның төп өлеше. Бөтендөнья океаны сулары | 1 | Дөнья океаны турында күзаллаулар һәм белемнәр формалаштыру. Дөнья океанының Җир тормышында, аны тикшеренү этапларындагы әһәмиятен белергә. | Ярымшарлар картасы, атлас | 8.10 | |||
12 | Өске агымнарның схемасы | 1 | Укучыларны Дөнья океанының өске агымнары белән таныштыру, барлыкка килү механизмы, гомуми агым схемасы, трләре һәм әһәмияте турында аңлату | Географик номенклатура һәм к/к белән эшләү | Ярымшарлар картасы, атлас, к/к, п/м | 13.10 | ||
13 | Океанда тереклек | 1 | Дөнья океаны турында белемнәр һәм күзаллаулар формалаштыру. Укучыларны океанда яшәү шартлары һәм үзенчәлекләре, тереклек итүчеләрнең күптөрлелеге белән таныштыру | Рәсемнәр, атлас | 15.10 | |||
14 | Географик тышча. Географик тышчаның төзелеше һәм үзлекләре. | 1 | Табигать комплексы буларак географик тышча турында белемнәр формалаштыру | глобус | 20.10 | |||
15 | Табигый коплекслар. | 1 | Укучыларны коры җирнең һәм океанның төп табигый комплекслары, аларның алышыну сәбәпләре белән таныштыру | Рәсемнәр, атлас | 22.10 | |||
16 | Табигый зоналар | 1 | Географик зональлек турында белемнәр формалаштыру. Киңлек һәм биеклек зоналары турында аңлату | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 27.10 | |||
17 | Кешенең Җирне үзләштерүе. Дөньядагы илләр | 1 | Укучыларда Җир халкы турында күзаллаулар һәм белемнәр формалаштыру. Кешенең килеп чыгышы һәм Җирдә таралып урнашуыбелән таныштыру | Рәсемнәр, атлас, п/м | 29.10 | |||
18 | 1 бүлекне кабатлау. Контроль эш №3.Җир –уникаль планета. | 1 | Укучыларның белем һәм күнекмәләрен тикшерү | Кабатлау эше | биремнәр | 10.11 | ||
19 | Көньяк материклар. Африка. Географик урыны. Африканы тикшеренүләр. Практик эш №3. | 1 | Материкның табигате турында белемнәр формалаштыру, Африка мисалында географик урынга тасвирлама бирү күнекмәләре формалаштыру | Практик эш №3. «Африка-ның кырый нокталарының географик координаталарын билгеләү, к/к да гео-график объ-ектларны билгеләү» | п/м, карталар, к/к, ярымшарлар картасы | 12.11 | ||
20 | Рельефы һәм файдалы казылмалары. | 1 | Африканың геологик төзелеше һәм рельефы үзенчәлекләре, файдалы казылмаларының урнашуы турында белемнәр формалаштыру | Атлас карталар, контурлы карталар белән эш. әңгәмә | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 17.11 | ||
21 | Климаты | 1 | Климаты үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 19.11 | |||
22 | Эчке сулары | 1 | Африканың елга-күлләренең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 24.11 | |||
23-24 | Табигый зоналары | 2 | Африканың табигый зоналары, алардагы үсемлекләр һәм хайваннар дөньясының үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 26.111.12 | |||
25-26 | Халкы һәм илләре | 2 | Африканың халкы һәм хуҗалыгы турында белемнәр формалаштыру | п/м | 3.12 8.12 | |||
27 | Австралия. Табигате. Географик урыны. Австралияне ачу тарихы. Рельефы һәм файдалы казылмалары. | 1 | Географик урыны, ачу һәм тикшеренү тарихы, рельеф үзенчәлекләре, файдалы казылмаларының урнашуы турындабелемнәр формалаштыру | Контурлы карта һәм атлас белән мөстәкыйльэш | п/м, карталар, к/к, ярымшарлар картасы | 10.12 | ||
28 | Климаты. Эчке сулары. | 1 | Климат үзенчәлекләре һәм эчке суларның урнашу үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | к/к белән эш | Таблицалар, карталар | 15.12 | ||
29 | Табигый зоналары | 1 | Австралиянең табигый зоналары, органик дөньясының үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Әңгәмә | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 17.12 | ||
30 | Австралия Союзы. | 1 | Австралиянең халкы һәм хуҗалык эшчәнлеге турында белемнәр формалаштыру | п/м | 22.12 | |||
31 | Океания. | 1 | Океания турында белемнәр формалаштыру. Табигатенең үзенчәлекләрен ачу | п/м | 24.12 | |||
32 | Көньяк Америка. Географик урыны. Американы ачу һәм тишеренү тарихыннан | 1 | Көньяк Американың географик урыны үзенчәлекләре, аның ачылу һәм үзләштерү тарихы турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №4. «Көньяк Американың географик урынын билгеләү». | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр п/м | 12.01 | ||
33 | Рельефы һәм файдалы казылмалары | 1 | Көньяк Американың геологик төзелеше үзенчәлекләре, файдалы казылмаларының урнашуы турында белемнәр формалаштыру | карталар | 14.01 | |||
34 | Климаты. | 1 | Материкның климаты турында белемнәр формалаштыру | Глобус, ярымшарлар картасы | 19.01 | |||
35 | Эчке сулары | 1 | Елга-күлләренең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру. | . | Плакатлар, карталар | 21.01 | ||
36 | Табигый зоналары | 1 | Көньяк Американың табигый зоналары, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясындагы үзенчәлекләр турында белемнәр формалаштыру | Мөстәкыйль эш Практик эш №5. «карталар буенча К.Америка табигатенең компонентлары арасындагы үзара бәйләнешләрне ачыклау». | п/м, карталар, к/к, ярымшарлар картасы | 26.01 | ||
37-38 | Халкы һәм илләре. Материкның көнчыгыш илләре. Бразилия Анд илләре.Перу | 2 | К.Американың илләре һәм халкы турында белемнәр формалаштыру | Карталар, п/м | 28.01 2.02 | |||
39 | Тын океан. | 1 | Тын океан табигатенең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Атлас, к/к | 4.02 | |||
40 | Һинд океаны. | 1 | һинд океан табигатенең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Атлас, к/к | 9.02 | |||
41 | Атлантик океан. | 1 | Атлантик океан табигатенең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Атлас, к/к | 11.02 | |||
43 | Антарктида. Географик урыны. Антарктиданы ачу һәм тикшеренү | 1 | Антарктида материгының географик урыны, ачылу тарихы, рельефы үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Атлас, к/к | 16.02 | |||
44 | Табигате | 1 | Антарктиданың климаты һәм органик дөньясы үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | п/м | 18.02 | |||
45 | Төньяк Боз океаны | 1 | Төньяк Боз океаны табигатенең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру | Атлас, к/к | 23.02 | |||
46 | “Көньяк материклар” бүлеген кабатлау. Контроль эш №4.Көньяк материклары. | 1 | Укучыларның белем һәм күнекмәләрен тикшерү | Кабатлау эше | Биремнәр, тестлар | 25.02 | ||
47 | Төньяк материклар. Төньяк Америка. Географик урыны, материкны ачу һәм тикшеренү тарихыннан | 1 | Төньяк Америка материгының географик урыны, ачылу тарихы турында белемнәр формалаштыру |
| Ярымшарлар картасы, рәсемнәр п/м | 2.03 | ||
48 | Рельефы һәм файдалы казылмалары | 1 | Төньяк Американың геологик төзелеше үзенчәлекләре, файдалы казылмаларының урнашуы турында белемнәр формалаштыру | к/к белән эш | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 4.03 | ||
49 | Климаты | 1 | Материкның климаты турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №6. «Төньяк Америка материгының бер үк киңлектә ятучы ике өлешенең климатын чагыштыру» | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 9.03 | ||
50 | Эчке сулары | 1 | Елга-күлләренең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру. | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 11.03 | |||
49-50 | Табигый зоналары | 2 | Төньяк Американың табигый зоналары, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясындагы үзенчәлекләр турында белемнәр формалаштыру | Табигый зоналар картасы, атлас, рәсемнәр | 16.03 18.03 | |||
51 | Халкы һәм илләре | 1 | Халкы һәм илләре турында белемнәр формалаштыру | Халыклар картасы | 1.04 | |||
52 | Канада. | 1 | Канаданың табигате, халкы турында белемнәр формалаштыру | п/м | 6.04 | |||
53 | Америка Кушма Штатлары | 1 | Канаданың табигате, халкы турында белемнәр формалаштыру | п/м | 8.04 | |||
54 | Мексика һәм Үзәк Америка илләре. | 1 | Мексика һәм Үзәк Америка илләренең табигате, халкы турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №7. «План буенча бер илгә тасвирлама бирү» | пм | 13.04 | ||
55 | Евразия. Табигате. Географик урыны. Үзәк Азияне тикшеренүләр | 1 | Евразиянең географик урыны үзенчәлекләре, Азияне тикшеренү тарихы турында белемнәр формалаштыру | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр, Портретлар таблицалар | 15.04 | |||
56 | Рельефы. | 1 | Евразиянең геологик төзелеше үзенчәлекләре һәм рельефы, файдалы казылмаларының урнашуы турында белемнәр формалаштыру | .Практик эш №8. «карта буенча рельефның зур формалары урнашу үзенчәлекләрен ачыклау, аларны к/к да билгеләү | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 20.04 | ||
57 | Климаты. | 1 | Материкның климаты турында белемнәр формалаштыру | Практика эш №9. «Евразиянең климат картасы буенча климат тибын билгеләү». | Ярымшарлар картасы, глобус | 22.04 | ||
58 | Эчке сулары. | 1 | Елга-күлләренең үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштыру. | Практик эш № 10. «Евразиянең бер елгасына план буенча тасвирлама бирү». | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 27.04 | ||
59-60 | Табигый зоналары | 2 | Евразиянең табигый зоналары, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясындагы үзенчәлекләр турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №11. «Евразия һәм Төньяк Американың 40 параллеле буенча табигый зоналарын чагыштыру» | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 29.04 4.05 | ||
61 | Халкы һәм илләре Евразиянең халкы. Илләре | 1 | Евразия материгының Европа һәм Азия регионнарындагы халыклар турында белемнәр формалаштыру | Таблиц, атлас | 6.05 | |||
62-64 | Европа чит илләре | 3 | Европа чит илләренең табигате үзенчәлекләре, халкы турында белемнәр формалаштыру | Практик эш №12. «карталар буенча Европа чит илләренең берсенә план буенча тасвирлама бирү». | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 11.05 13.05 18.05 | ||
65-67 68-70 | Азия чит илләре Резерв | 3 3 | Азия чит илләренең табигате үзенчәлекләре, халкы турында белемнәр формалаштыру | к/к белән эш | Ярымшарлар картасы, рәсемнәр | 20.05 25.0527.05. |
Предварительный просмотр:
Раслыйм «Сәфәр урта гомуми белем бирү мәктәбе» МБУ директоры ___________Нургалиев Ә.Ә Приказ № _____ «___» ___________ 2014___ ел. | Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары «___» ____________ 2014___г.
______________Гилмуллина Ч.З | Математика – табигать белеме фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе _____________Салихов И.Ш |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе
ГЕОГРАФИЯДӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
8 нче класс
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № -------------- август 2014 нче ел.
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы.
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартлары федераль компоненты һәм географиядән якынча программа нигезендә төзелгән.
Базис план буенча :
Барысы сәгатьләр – 70, атнага - 2 сәгать. (Резерв -1 сәг.)
Укыту татар телендә алып барыла.Региональ компонент аерым тармакларны һәм аерым курс буларак Татарстан Географиясен үткәндә өйрәнелә. Ял көннәренә туры килгән дәресләр алдагы дәрестә шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар һәм бурычлар:• Россиянең һәм Татарстан Республикасының табигый шартлары, климат шартлары һәм табигый зоналары Россиянең табигый комплекслары һәм регионнары турындагы географик белемнәр системасын үзләштерү.
Географик пространствоны, аның объектларын һәм процессларын өйрәнү методлары;
• табигый, социаль-икътисади, геоэкологик процессларны тасвирлау һәм анализлау өчен глобаль, региональ һәм локаль якын килүне чиратлап алып бару күнекмәләрен үзләштерү;
- Дөньяның, аның регионнарының һәм зур дәүләтләренең мөһим географик үзенчәлекләре һәм проблемалары белән танышу, иҗади һәм акыл сәләтләрен, кызыксынуны үстерү:
- Патриотизм, толерантлык, башка халыкларга, аларның мәдәниятенә хөрмәт,әйләнә-тирә мохиткә сак караш тәрбияләү;
- Күптөрле географик ысулларны, белемнәрен, шулай ук географик мәгълуматны тормышта һәм практикада куллану.
- Карталар, статистик материаллар, Интернетның геомәгълумати системасын һәм ресурсларын кулланып халыкара тормышның мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес билгеләү өчен, Рәсәйдә, дөньяның башка илләрендә һәм регионнарында геосэяси һәм геоикътисади хәлне билгеләү өчен, аларның мөмкин булган үсеш тенденцияләрен билгеләү өчен географик мәгълумат табу һәм куллану.
• Россинең зур регионнарының географик спецификасын аңлау.
Планлаштырылган контроль дәресләр - 7
1 яртыеллык – Россиянең оешуы. Рельефы. Климаты. Эчке сулары. Россиянең табигый зоналары
2 яртыеллык – табигый комплексларның күптөрлелеге. Татарстан Республикасы.
Практик эшләр -8.
РФ буенча практик эшләр
1.Практик эш №1 «Россиянең географик урынын билгеләү». (к/картага төшерү).
2.Практик эш №2 «Пояс вакытын табуга карата биремнәр эшләү».
3.Практик эш №3 «Тектоник структуралар, рельеф формалары һәм файдалы казылмалар арасындагы бәйләнешләрне табу».
4.Практик эш №4 «Климатик карта буенча аерым шәһәрләр өчен суммар радиация, дымлылык коэффицентын билгеләү, климат тибын тасвирлау».
5. Практик эш №5 «Тематик карталар буенча елгаларның туену режимын, еллык агым үзенчәлекләрен, агып төшү биеклеген билгеләү».
6. Практик эш №6 «Бер табигый зона мисалында табигать компонентлары арасындагы бәйлелекне ачыклау»
7. Практик эш №7 «Табигый районнарның берсендә кешенең эшчәнлегенә һәм тормышына тасвирлама»
ТР буенча практик эш.
8. Практик эш №8 «ТР ның географик урынын билгеләү».
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Укыту темалары исемлеге: 1. Россиянең физик географиясе нәрсә өйрәнә? -6 сәгать
I.бүлек Россия табигатенең үзенчәлекләре һәм табигый ресурслары – 21сәгать
1. Рельефы, геологик төзелеше һәм файдалы казылмалары.
2. Климат һәм климат ресурслары.
3. Эчке сулар һәм су ресурслары.
4. Туфраклар һәм туфрак ресурслары.
5. Үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы. Биологик ресурслар.
II бүлек. Россиянең табигый комплекслары
1. Табигый районнарга бүлү. -7 сәгать.
2. Россия регионнарының табигате. – 17 сәгать
III бүлек. Кеше һәм табигать – 5 сәгать
1. Татарстан Республикасының табигате. – 13 сәгать
Резерв -1 сәгать.
Курсның эчтәлеге. ( 69 сәг )
Россиянең физик географиясе нәрсәне өйрәнә?
Кереш.
Россиянең географик урыны. Практик эш №1 «Россиянең географик урынын билгеләү».
Россия ярларын юучы диңгезләр.
Россия сәгать пояслары картасында. Практик эш №2 «Пояс вакытын табуга карата биремнәр эшләү Решение задач на нахождение поясного времени».
Россия территориясен ничек үзләштергәннәр һәм өйрәнгәннәр
Гомумиләштерү
Контроль эш№1.Россиянең оешуы.
Россия рельефының үзенчәлекләре.
Россия территориясенең геологик төзелеше
Россиянең минераль ресурслары. Практик эш №3: «Тектоник структуралар, рельеф формалары һәм файдалы казылмалар арасындагы бәйләнешләрне табу».
Рельеф формаларынын усеше..
«Рельеф» темасын гомумиләштерү
Контроль эш №2.Россиянең рельефы.
Безнең илнең климаты нәрсәгә бәйле
Атмосфера фронтлары. Циклоннар, антициклоннар
Россия климатының типлары
Практик эш №4: «Климатик карта буенча аерым шәһәрләр өчен суммар радиация, дымлылык коэффицентын билгеләү, климат тибын тасвирлау».
Кешенең климатка бәйлелеге. Агроклиматик ресурслар
«Климат» темасын гомумиләштерергә.
Контроль эш №3.Россиянең климаты.
Россиянең эчке сулары төрлелеге. Елгалары.
Практик эш №5 «Тематик карталар буенча елгаларның туену режимын, еллык агым үзенчәлекләрен, агып төшү биеклеген билгеләү».
Күлләр, сазлыклар, җир асты сулары, бозлыклар, күпьеллык туңлыклар
Су ресурслары.
“Эчке сулар» темасын гомумиләштерү.
Контроль эш №4.Россиянең эчке сулары.
Туфраклар ясалу һәм аларның төрлелеге
Туфракларның таралу закончалыклары
Россиянең туфрак ресурслары
Россиянең үсемлекләр дөньясы
Россиянең хайваннар дөньясы.
Биологик ресурслар. Үсемлекләр һәм хайваннар дөньясын саклау
Россиянең табигый ресурслар потенциалы
Россиянең табигый комплекслары төрлелеге
Диңгезләр – эре табигый комплекслар
Россиянең табигый зоналары. Арктик чүлләр, тундра, урмантундра.
Практик эш №6 «Бер табигый зона мисалында табигать компонентлары арасындагы бәйлелекне ачыклау»
Россия урманнарының төрлелеге. Тайга, катнаш һәм киң яфраклы урманнар
Россиянең көньягындагы урмансыз зоналар
Биеклек пояслылыгы
“Россиянең табигый зоналары” темасын гомумиләштерү
Контроль эш №5.Россиянең табигый зоналары.
Рус (Көнчыгыш Европа ) тигезлеге
Рус тигезлегенең табигый комплекслары. Табигать истәлекләре
Рус тигезлегенең табигый ресурсларыннан рациональ файдалану проблемалары
Төньяк Кавказ.
Төньяк Кавказның табигый комплекслары
Урал.
Уралның табигый комплекслары
Уралның табигый ресурслары
Көнбатыш Себер тигезлеге
Көнбатыш Себернең табигый ресурслары
Көнчыгыш Себер: табигатенең мәһабәтлеге һәм кырыслыгы
Көнчыгыш Себернең табигый районнары
Себернең энҗе бөртеге - Байкал
Көнчыгыш Себернең табигый ресурслары һәм аларны үзләштерү проблемалары
Ерак Көнчыгыш – контрастлар иле
Ерак Көнчыгышның табигый комплекслары. Табигый уникумнар
Ерак Көнчыгышның табигый ресурслары, аларның кеше тарафыннан үзләштерелүе
Кешенең яшәвенә һәм сәламәтлегенә табигать шартларының йогынтысы.
Практик эш №7 «Табигый районнарның берсендә кешенең эшчәнлегенә һәм тормышына тасвирлама»
Табигатькә антропоген йогынты
Табигатьтән рациональ файдалану
Россиядә экологик ситуация
Табигый комплексларның күптөрлелеге темасын кабатлау
Контроль эш №6.Россиянең табигый комплексларның күптөрлелеге .
Татарстанның географик урыны.
Практик эш №8 «ТР ның географик урынын билгеләү».
Татарстан табигатенең төп үзенчәлекләре. Татарстан Республикасының рельефы һәм файдалы казылмалары
Татарстанның климаты
Татарстан Республикасының сулары
Табигый-географик зоналар.
Табигый-географик районнар. Кама алды
Кама арягы
Идел алды
Татарстан Республикасы
ресурслары.
ТР ның җир ресурслары
Татарстанның үсемлек ресурслары
Татарстанның хайван ресурслары
«Татарстан» темасы буенча контроль эш№7.
УМК:
- Дәреслек: Н.И. Баринова. География. Россиянең табигате. Мәскәү. “Дрофа”;Казан “ Мәгариф” 2006 ел.
- Е.А.Жижина.Поурочные разработки по географии.8 класс.
- 8 класс өчен атласлар һәм эш дәфтәрләре.
- Мультимедийная программа: География 6-10 класс
Интернет-ресурслар
http: //www.gao.spb.ru/russian
http: //www.mchs.gov.ru
http: //www.national-geographic.ru
http: //www.nature.com
Укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләр:
Чыгарылыш укучыларының әзерлек дәрәҗәсенә булган төп таләпләрдә аерым урынны «Белү» дигән бүлек алып тора. Ул үз эченә алынган белемнәрне куллануга-чагыштыру, бәяләү, аңлату-таләпләрне сыендыра.
белергә/аңларга
- төп географик төшенчәләрне һәм терминнарны, эчтәлеге ягыннан географик карталарның төрләрен;
- җирнең хәрәкәте нәтиҗәсендә геосферадагы географик күренешләр һәм процесслар, алар арасындагы үзара бәйләнешләр, аларның кеше йогынтысында үзгәрүе, зональлек һәм пояслылык;
- төрле территорияләрне һәм акваторияләрне хуҗалыклар эшчәнлеге алып бару өчен үзләштерелүендә аерымлыклар; географик урын, табигый шартлар, аерым регионнарның ресурслары һәм хуҗалыклары арасындагы бәйләнешләр;
- Россия Федерациясенең географик урыны һәм административ-территориаль төзелеше үзенчәлеге, аның табигатенең кабатланмаслыгы;
- локаль, региональ һәм глобаль дәрәҗәләрдә геоэкологик проблемаларның табигый һәм антропоген барлыкка килү сәбәпләре; табигатьне саклау, кешеләрнең стихтияле табигый һәм техноген күренешләрдән саклану чараларын;
эшли белергә:
- аерып алырга, тасвирларга һәм аңлатырга: географик объектларны һәм күренешләрне
- табарга: Россиянең төрле территорияләрендәге географик объектларны һәм күренешләрне, андагы табигый һәм кеше потенциалы белән тәэмин ителешен өйрәнү өчен төрле чыганаклардан информация, аларны анализлау,
- мисаллар китерә белергә: табигый ресурсларны куллануга һәм саклауга, кешенең тирәлек шартларына җайлашуына, халыклар культурасы формалашуына йогынтысына;
- төзү: төрле географик информация чыганаклары нигезендә төрле территорияләрнең кыскача географик тасвирламасын;
- билгеләргә: җирлектә, планда һәм картада ераклыкны, нокталарның биеклек юнәлешен, географик координаталарны һәм географик объектларның урынын;
- кулланырга: табигать компонентларының санча һәм сыйфат характеристикаларын билгеләү өчен приборлар һәм инструментлар;
Алынган белем һәм күнекмәләрне практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта куллану:
- урында ориентлашу; пояс вакытын билгеләү, төрле эчтәлектәге карталарны уку;
- җирлектәге табигатьтә фенологик үзгәрешләрне исәпкә алып бару, аерым географик объектлар, процесслар һәм күренешләрне, аларда табигый һәм антропоген йогынты ясау нәтиҗәсендә килеп чыккан үзгәрешләрне күзәтеп бару;
- җирлектәге Һава торышын, һава, су һәм туфракны күзәтү, приборлар һәм инструментлар ярдәмендә җирлектәге уңай һәм тискәре табигать компонентларын билгеләү;
- мөстәкыйль географик информацияләр эзләү
Компетенцияләр: Белемнәр формалашу күптөрле географик мәгълумат чараларын(шулай ук Рәсәй регионнарының географик характеристикаларын, таблицалар, карта-схемалар, гади карталар,төрле күренеш-процессларның, аларның территориаль тәэисиренең географик закончалыкларын чагылдыручы модельләр куллануны күзаллый.
Календар-тематик планлаштыру
№ п/п | Бүлекләр, темалар | Сәгатьләр саны | Планлаштырылган нәтиҗәләр, белемнәр һәм күнекмәләр | Практик эшләр | УМК | Календар срок | Искәрмә | |
план | Факт. | |||||||
1 | Россиянең физик географиясе нәрсәне өйрәнә? Кереш. | 1 | Россия табигатенең төп билгеләрен белергә.Россия физик географиясе курсының төп үзенчәлекләрен белергә. | Атлас, Россиянең физик картасы | 3.09 | |||
2 | Россиянең географик урыны. Практик эш №1 «Россиянең географик урынын билгеләү». | 1 | Россияне һәм аның чиктәш дәүләтләрен картада күрсәтә белергә | Практик эш №1. | Атлас, к/карта | 6.09 | ||
3 | Россия ярларын юучы диңгезләр. | 1 | Россия ярларын юучы диңгезләрне белергә, аларны картада күрсәтә белергә | Атлас, Россиянең физик картасы | 10.09 | |||
4 | Россия сәгать пояслары картасында. Практик эш №2 «Пояс вакытын табуга карата биремнәр эшләү Решение задач на нахождение поясного времени». | 1 | Географик карта кулланып практик биремнәр эшли белергә | Практик эш №2. | Атлас, глобус | 13.09 | ||
5 | Россия территориясен ничек үзләштергәннәр һәм өйрәнгәннәр | 1 | Географик карталар белән эшли белергә. Беренче сәяхәчеләрнең Россиянең Төньягын ачу һәм үзләштерү турында белергә | Атлас, Россиянең физик картасы | 17.09 | |||
6 | Гомумиләштерү Контроль эш№1.Россиянең оешуы. | 1 | Карталарда экспедицияләрнең маршрутын күрсәтә белергә | Кабатлау эше | Тест биремнәр | 20.09 | ||
7 | Россия рельефының үзенчәлекләре. | 1 | Рельеф һәм җир кабыгы турында күзаллый белергә. Контурлы карталар белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 24.09 | |||
8 | Россия территориясенең геологик төзелеше | 1 | Җирнең үзгәрү процессларын белергә. | Геологик карта | 27.09 | |||
9 | Россиянең минераль ресурслары. Практик эш №3: «Тектоник структуралар, рельеф формалары һәм файдалы казылмалар арасындагы бәйләнешләрне табу». | 1 | Файдалы казылма ятмаларының чыганакларын белергә | Практик эш №3. | Физик карта, атлас, к/карта | 1.10 | ||
10 | Рельеф формаларынын усеше.. | 1 | Рельеф формалары барлыкка килү турында күзаллау.. | Физик карта, атлас | 4.10 | |||
11 | «Рельеф» темасын гомумиләштерү Контроль эш №2.Россиянең рельефы. | 1 | Картада рельефның төп формаларын күрсәтә белергә. | тест | 8.10 | |||
12 | Безнең илнең климаты нәрсәгә бәйле | 1 | Россия климатын билгеләүче факторларны белергә.Климат карталары белән эшли белергә. | дәреслек | 11.10 | |||
13 | Атмосфера фронтлары. Циклоннар, антициклоннар | 1 | Үзең яшәгән җирнең климатын белергә. Россиядә климат типларының үзенчәлекләрен белергә. | атлас | 15.10 | |||
14 | Россия климатының типлары Практик эш №4: «Климатик карта буенча аерым шәһәрләр өчен суммар радиация, дымлылык коэффицентын билгеләү, климат тибын тасвирлау». | 1 | Һава массаларының төрләре һәм аларның хәрәкәтен белергә. | Практик эш №4. | Физик карта, атлас, к/карта | 18.10 | ||
15 | Кешенең климатка бәйлелеге. Агроклиматик ресурслар | 1 | Уңайсыз климат шартлары турында белергә. | таблица | 22.10 | |||
16 | «Климат» темасын гомумиләштерергә. Контроль эш №3.Россиянең климаты. | 1 | Россиянең берәр объектына характеристика төзергә | Кабатлау эше | биремнәр | 25.10 | ||
17 | Россиянең эчке сулары төрлелеге. Елгалары. Практик эш №5 «Тематик карталар буенча елгаларның туену режимын, еллык агым үзенчәлекләрен, агып төшү биеклеген билгеләү». | 1 | Елгаларның гомуми билгеләре турында күзаллау. Климат һәм рельефның елгаларга тәэсир итү үзенчәлекләрен белергә. | Практик эш №5. | Макет, дәреслек, атлас | 29.10 | ||
18 | Күлләр, сазлыклар, җир асты сулары, бозлыклар, күпьеллык туңлыклар | 1 | Төрле эчке суларның килеп чыгыщы,үзенчәлекләре һәм әһәмияте турында белергә. Географик карталар белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 1.11 | |||
19 | Су ресурслары. | 1 | Су ресурсларының составын, һәм аларны саклау буенча төп эшләр турында белергә. | таблица | 12.11 | |||
20 | «Эчке сулар» темасын гомумиләштерү. Контроль эш №4.Россиянең эчке сулары. | 1 | Россиянең елга, күлләрен белергә. | Кабатлау эше | биремнәр | 15.11 | ||
21 | Туфраклар ясалу һәм аларның төрлелеге | 1 | Россиядәге туфрак төрләрен белергә. Географик карталар белән эшли белергә. | дәреслек | 19.11 | |||
22 | Туфракларның таралу закончалыклары | 1 | Туфракның төп үзлекләрен белергә. Туфракның төп зональ төрләрен күрсәтә белергә. | атлас | 22.11 | |||
23 | Россиянең туфрак ресурслары | 1 | Туфракны җимерүче факторларны белергә. Карталар һәм башка төр чыганаклар белән эшли белергә. | п/м | 26.11 | |||
24 | Россиянең үсемлекләр дөньясы | 1 | Төрле яшәү шартларына җайлашу турында белергә. | п/м | 29.11 | |||
25 | Россиянең хайваннар дөньясы. | 1 | Ил территориясе буенча хайваннар таралуы турында белергә | п/м | 3.12 | |||
26 | Биологик ресурслар. Үсемлекләр һәм хайваннар дөньясын саклау | 1 | Үсемлекләр һәм хайваннар дөньясын саклау, тернәкләндерү турында белергә | Кызыл китап | 6.12 | |||
27 | Россиянең табигый ресурслар потенциалы | 1 | Табигатьне саклау белән бәйле булган төп проблемалар. | таблица | 10.12 | |||
28 | Россиянең табигый комплекслары төрлелеге | 1 | Табигый-территориаль комплексларның күптөрлелеге турында белергә. | атлас | 13.12 | |||
29 | Диңгезләр – эре табигый комплекслар | 1 | Диңгез табигате компонентларын белергә. | Атлас | 17.12 | |||
30 | Россиянең табигый зоналары. Арктик чүлләр, тундра, урмантундра. Практик эш №6 «Бер табигый зона мисалында табигать компонентлары арасындагы бәйлелекне ачыклау» | 1 | Илнең төньяк өлешендәге табигый зоналарга характеристика бирә белергә. | Практик эш №6 | Табигый зоналар картасы | 20.12 | ||
31 | Россия урманнарының төрлелеге. Тайга, катнаш һәм киң яфраклы урманнар | 1 | Россиянең төрле урман зоналары формалашу сәбәпләрен һәм үзенчәлекләрен белергә. | Табигый зоналар картасы | 24.12 | |||
32 | Россиянең көньягындагы урмансыз зоналар | 1 | Табигый зона компонентларының үзенчәлекләрен белергә. | Табигый зоналар картасы | 27.12 | |||
33 | Биеклек пояслылыгы | 1 | Россиянең типик тау ландщафтлары турында белергә. | Табигый зоналар картасы | 14.01 | |||
34 | “Россиянең табигый зоналары” темасын гомумиләштерү Контроль эш №5.Россиянең табигый зоналары. | 1 | Россиянең табигый зоналарын белергә. | Кабатлау эше | биремнәр | 17.01 | ||
35 | Рус (Көнчыгыш Европа ) тигезлеге | 1 | Рус тигезлегенең табигый шартларын белергә. Географик карталар белән эшли белергә.. | Атлас, физик карта | 21.01 | |||
36 | Рус тигезлегенең табигый комплекслары. Табигать истәлекләре | 1 | Кешенең көнкүреш һәм эш шартларының үзенчәлекләре | Атлас, физик карта | 24.01 | |||
37 | Рус тигезлегенең табигый ресурсларыннан рациональ файдалану проблемалары | 1 | Табигый ресурслардан рациональ файдалану проблемларын карарга. | Атлас, физик карта | 28.01 | |||
38 | Төньяк Кавказ. | 1 | Кавказ мисалында, тауларда табигый компонентлар чагылышы турында белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 31.01 | |||
39 | Төньяк Кавказның табигый комплекслары | 1 | Кавказның төп экологик проблемаларын һәм аларны чишү юлларын белергә Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 4.02 | |||
40 | Урал. | 1 | Тауларның географик урынын белергә. Географик карталар белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 7.02 | |||
41 | Уралның табигый комплекслары | 1 | Табигый шартларны куллану төрләре. Географик карталар белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 11.02 | |||
42 | Уралның табигый ресурслары | 1 | Укучыларны Уралның аеруча кызык объектлары һәм табигать һәйкәлләре белән таныштырырга. Географик карта белән эшли белергә.. | Атлас, физик карта | 14.02 | |||
43 | Көнбатыш Себер тигезлеге | 1 | Көнбатыш Себер табигатенең төп компонентларын белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 18.02 | |||
44 | Көнбатыш Себернең табигый ресурслары | 1 | Әлеге зонада эшләү шарт-ларының үзенчәлекләрен табарга. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 21.02 | |||
45 | Көнчыгыш Себер: табигатенең мәһабәтлеге һәм кырыслыгы | 1 | Кешенең эш һәм көнкүреш шартларын билгеләү. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 25.02 | |||
46 | Көнчыгыш Себернең табигый районнары | 1 | Әлеге зонада эшләү шартларының үзенчәлекләрен табарга. Географик карта белән эшли белергә | Атлас, физик карта | 28.02 | |||
47 | Себернең энҗе бөртеге - Байкал | 1 | Байкал күленең әһәмияте һәм кеше тарафыннан аны куллану мөмкинчелекләре турында белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 4.03 | |||
48 | Көнчыгыш Себернең табигый ресурслары һәм аларны үзләштерү проблемалары | 1 | Экологик проблемалар һәм аларны чишү юллары турында белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 7.03 | |||
49 | Ерак Көнчыгыш – контрастлар иле | 1 | Ерак Көнчыгышта эшләү шартларының үзенчәлекләре. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 11.03 | |||
50 | Ерак Көнчыгышның табигый комплекслары. Табигый уникумнар | 1 | Ерак Көнчыгышның табигый зоналарының үзенчәлекләрен белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 14.03 | |||
51 | Ерак Көнчыгышның табигый ресурслары, аларның кеше тарафыннан үзләштерелүе | 1 | Ерак Көнчыгышның экологик проблемаларын белергә. Географик карта белән эшли белергә. | Атлас, физик карта | 18.03 | |||
52 | Кешенең яшәвенә һәм сәламәтлегенә табигать шартларының йогынтысы. Практик эш №7 «Табигый районнарның берсендә кешенең эшчәнлегенә һәм тормышына тасвирлама» | 1 | Табигый ресурслардан рациональ файдалануны оештыруда география фәненең роле. | Практик эш №7 | Атлас, физик карта | 21.03 | ||
53 | Табигатькә антропоген йогынты | 1 | Аеруча сакланучы табигый зоналар турында белемнәр. | Атлас, физик карта | 1.04 | |||
54 | Табигатьтән рациональ файдалану | 1 | Табигатьтән рациональ файдалану, һәм аның принциплары турында белемнәр. | Атлас, физик карта | 4.04 | |||
55 | Россиядә экологик ситуация | 1 | Табигать торышын контрольдә тотуның заманча методлары. | Атлас, физик карта | 8.04 | |||
56 | Табигый комплексларның күптөрлелеге темасын кабатлау Контроль эш №6.Россиянең табигый комплексларның күптөрлелеге . | 1 | Россиянең табигый компонентларын белергә | Кабатлау эше | бирмнәр | 11.04 | ||
57 | Татарстанның географик урыны. Практик эш №8 «ТР ның географик урынын билгеләү». | 1 | Татарстанның географик урынын белергә һәм карта буенча күрсәтә белергә. | Практик эш №8 | Эш дәфтәре | 15.04 | ||
58 | Татарстан табигатенең төп үзенчәлекләре. Татарстан Республикасының рельефы һәм файдалы казылмалары | 1 | Республикада нинди файдалы казылмалар табылуын белергә. | дәреслек | 18.04 | |||
59 | Татарстанның климаты | 1 | Үз республикаңның климатын белергә. | дәреслек | 22.04 | |||
60 | Татарстан Республикасының сулары | 1 | ТРнын эчке суларының төрләрен белергә. | дәреслек | 25.04 | |||
61 | Табигый-географик зоналар. | 1 | ТРда нинди табигый зоналар булуын белергә. | дәреслек | 29.04 | |||
62 | Табигый-географик районнар. Кама алды | 1 | Кама алды районының табигый шартларын белергә. | дәреслек | 2.05 | |||
63 | Кама арягы | 1 | Кама аръягының табигый шартларын белергә. | дәреслек | 6.05 | |||
64 | Идел алды | 1 | Идел алды районының табигый шартларын белергә | дәреслек | 9.05 | |||
65 | Татарстан Республикасы ресурслары. | 1 | Кешенең эш һәм көнкүреш шартларының үзенчәлекләре. | дәреслек | 13.05 | |||
66 | ТР ның җир ресурслары | 1 | Татарстанның җир ресурслары турында белергә | дәреслек | 16.05 | |||
67 | Татарстанның үсемлек ресурслары | 1 | Татарстанда нинди үсемлекләр үсүен һәм нинди хайваннар яшәвен белергә. | дәреслек | 20.05 | |||
68 | Татарстанның хайван ресурслары | 1 | Россиянең һәм Татарстанның табигый компонентларын белергә. | дәреслек | 23.05 | |||
69 | «Татарстан» темасы буенча контроль эш№7. | 1 | Үткән материалны кабатлау | Кабатлау эше | биремнәр | 27.05 | ||
70 | Резерв | 1 | 30.05 |
Предварительный просмотр:
Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары «___» ____________ 2014___г. ____________ Гилмуллина Ч.З | Раслыйм «Сәфәр урта мәктәбе»МБУ директоры: _______________ Нургалиев Ә.Ә Приказ № _____ «___» ___________ 2014___г. | Табигать –математика фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе ____________ Салихов И.Ш |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ГЕОГРАФИЯДӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
9 нчы класс.
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № -------------август 2014 нче ел.
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартлары федераль компоненты , географиядән якынча программа нигезендә төзелгән.
Базис планы буенча :
Барысы сәгатьләр - 70, атнага - 2 сәгать. ( Резерв 4 сәг ).
Укыту татар телендә алып барыла. Региональ компонент, Татарстан географиясен өйрәнгәндә аерым курс буларак өйрәнелә . Ял көннәренә туры килгән дәресләр алдагы дәрестә шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар:
- Географик белемнәр системасын өйрәнү-бербөтен һәм күпкырлы, даими үсеш кичерүче дөнья турында, барлык территориаль катлауларда табигать, халык һәм хужалык бәйләнешләре, кешелекнең глобаль проблемаларының географик аспектлары һәм аларны чишү юллары, географик сүрүләрне өйрәнү юллары, аның объектларының һәм процессларының күптөрлелеген үзләштерү;
- Геоэкологик, социаль-икътисади, табигый процесслар һәм күренешләрне анализлау, сурәтләүгә глобаль, локаль һәм региональ яктан килеп карауны бергә куллану белемнәренә ия булу;
- Дөньяның, аның регионнарының һәм зур дәүләтләренең мөһим географик үзенчәлекләре һәм проблемалары белән танышу, иҗади һәм акыл сәләтләрен, кызыксынуны үстерү;
- Патриотизм, толерантлык, башка халыкларга, аларның мәдәниятенә хөрмәт,әйләнә-тирә мохиткә сак караш тәрбияләү;
- Күптөрле географик ысулларны, белемнәрен, шулай ук географик мәгълуматны тормышта һәм практикада куллану;
- Карталар, статистик материаллар, Интернетның геомәгълумати системасын һәм ресурсларын кулланып халыкара тормышның мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес билгеләү өчен, Рәсәйдә геосәяси һәм геоикътисади хәлне билгеләү өчен, аларның мөмкин булган үсеш тенденцияләрен билгеләү өчен географик мәгълумат табу һәм куллану.
Планлаштырылган контроль дәресләр: 1 яртыеллык – Тармакара комплекслар.
2 яртыеллык – Россиянең икътисади районнары.
Практик эшләр - 16.
РФ буенча практик эшләр.
1. Практик эш №1 «К/картада Россия Федерациясенең субъектларын билгеләү».
2. Практик эш №2 «Россиядә шәһәр халкының шөгылләре структурасын чагыштыру».
3. Практик эш №3 «Статистик чыганаклар буенча шәһәр һәм авыл халкының тыгызлыгын һәм өлешен билгеләү».
4. Практик эш №4 «Карталар буенча хезмәтсыешлы һәм металлсыешлы машина төзелеше урнашуын билгеләү»
5. Практик эш №5 «Ташкүмер, нефть яки газ чыгару районнарының берсенә тасвирлама бирү».
6. Практик эш №6 «Агропромышленность комплексының типовой схемасын төзү».
7. Практик эш №7 «Азык промышленностенең 1 группа эшкәртү производстволарының авыл хуҗалыгы чималына якын килү эффктлылыгын билгеләү»
8. Практик эш №8 «Бер транспорт магистраленә тасвирлама бирү»
9. Практик эш №9. «Территориянең икътисади-географик тасвирламасына типовой план төзү».
10. Практик эш №10. «К/картада Үзәк Россиянең тышкы территориаль- производство бәйләнешләрен сурәтләү».
11. Практик эш№11. «Промышленность төененә икътисади – географик тасвирлама планы төзү»
12. Практика эш №12 «Көнчыгыш Себернең бер ТПКсына төрле чыганаклар буенча тасвирлама төзү».
ТР буенча практик эшләр.
13. Практик эш №13 «карталар буенча халык тыгызлыгын һәм урнашу үзенчәлеләрен билгеләү».
14 Практик эш №14 «Хуҗалыкның территориаль структурасына картосхема төзү».
15 Практик эш №15 «ТПК, промышленность төеннәренә икътисади-географик тасвирлама төзү».( Түбән Кама мисалында).
16. Практик эш №16 «Тышкы икътисади бәйләнешләрнең картосхемасын төзү. ПРодукцияне керү һәм чыгаруны күрсәтү».
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Курсның тематик бүленеше:
1. Россия Федерациясенең сәяси-дәүләт төзелеше. Россиянең географик урыны - 4 сәгать
2. Россия Федерациясенең халкы. – 6 сәгать
3. Россия Федерациясенең икътисады. – 19 сәгать
4. Россиянең иң әһәмиятле тармакара комплекслары һәм аларның географиясе.
5. Региональ өлеш. 22 сәгать
6. ТР икътисады. 15 сәгать.
7. Резерв. 4 сәгать.
Курсның эчтәлеге. ( 66 сәг )
Кереш.
Россия Федерациясе
Россиянең дәүләт территориясе
Россиянең географик урыны һәм чикләре.
Россия Федерациясенең халкы.
Россия территориясенә халыклар килеп урнашуының һәм аның үзләштерелүенең тарихи үзенчәлекләре.
Халык саны һәм аның табигый артуы
Россия халкының милли составы
Халыкның миграциясе
Практик эш №2 «Россиядә шәһәр халкының шөгылләре структурасын чагыштыру».
Шәһәр һәм авыл халкы. Халыкның урнашуы
Россия икътисадының структур үзенчәлекләре
Россия икътисадының табигый-ресурс нигезләре проблемалары
Россиянең иң әһәмиятле тармакара комплекслары.
Фәнни комплекс.
Машиналар төзүне үстерүнең роле, әһәмияте һәм проблемалары
Машиналар төзүнең географиясе
Хәрби промышленность комплекс.
ЯЭКның роле, әһәмияте һәм проблемалары
Ягулык промышленносте. (ЯЭК)
Электр энергетикасы
Конструкцион материаллар һәм химик матдәләр җитештерүче комплекслар
Комплексның составы һәм әһәмияте
Металлургия комплексы.
Кара металлургия.
Төсле металлургия.
Химия-урман комплексы. Химия промышленносте.
Урман промышленносте.
Агропромышленность комплексы.
АПКның составы һәм әһәмияте.
Үсемлекчелек һәм терлекчелек
Азык-төлек һәм җиңел промышленность
Инфраструктурный комплекс.
Комплексның составы. Транспортның роле.
Коры җир транспорты
Су транспорты һәм транспортның башка төрләре
Элемтә. Хезмэт күрсәтү сферасы
Гомумиләштерү.
Контроль эш№1 Тармакара комплекслар.
Курсның региональ өлеше
Икътисади районнарга бүленеш
Көнбатыш макрорегион – Европа Россиясе.
Гомуми характеристика. Халкы һәм хуҗалыгы
Үзәк Россия. Составы, географик урынының тарихи үзгәрүе. Табигый шартлары һәм ресурслары
Үзәк Россиянең төп районнары. Мәскәү һәм башкала регионы
Идел-Вятка һәм Үзәк кара туфраклы район
Төньяк-Көнбатыш Россия.
Европа Төньягы. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы
Хуҗалыгы
Европа Көньягы – Төньяк Кавказ. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы
Хуҗалыгы
Идел буе. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы
Хуҗалыгы
Урал.Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы
Хуҗалыгы
Көнбатыш макрорегион темасын кабатлау.
Көнчыгыш макрорегион – Азия Россиясе.
Ґомуми характеристика
Макрорегион икътисады үсешенең этаплары, проблемалары
Көнбатыш Себер
Көнчыгыш Себер
Ерак Көнчыгыш
Россия регионнары темасын кабатлау.
Контроль эш№2.Россия регионнары.
Татарстан. Халык саны. Шәһәр һәм авыл халкы. Милли состав.
Хезмәт ресурслары.
Сәламәтлек саклау
Халык хуҗалыгына гомуми характеристика. Промышленность географиясе
Ягулык-энергетика комплексы
Машина төзелеше
Химия һәм нефть химиясе промышленносте. Төзелеш комлексы
Җиңел һәм азык-төлек промышленносте
Агропромышленность комплексы. Үсемлекчелек.
АПК.Терлекчелек.
Азык промышленносте
Промышленностьлы Идел буе
Авыл хуҗалыклы Идел алды
Көнбатыш Кама аръягы
Көнчыгыш Кама аръягы
Кама буе. Кама алды
УМК:
- Дәреслек: В.П.Дронов, В.Я.Ром. География. Россиянең халкы һәм хуҗалыгы. Мәскәү “ Дрофа”; Казан “ Мәгариф” 2008 ел.
- Р.З.Имамова.Актаныш районы географиясе.
- 9 класс өчен атласлар һәм эш дәфтәрләре.
- Мультимедийная программа: География 6-10 класс
Интернет-ресурслар
http: //www.gao.spb.ru/russian
http: //www.mchs.gov.ru
http: //www.national-geographic.ru
http: //www.nature.com
Укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләр:
Чыгарылыш укучыларының әзерлек дәрәҗәсенә булган төп таләпләрдә аерым урынны «Белү» дигән бүлек алып тора. Ул үз эченә алынган белемнәрне куллануга-чагыштыру, бәяләү, аңлату-таләпләрне сыендыра.
Атарга (күрсәтергә):
- Төп хуҗалык тармакларын, тармак комплексларын, зур промышленность үзәкләрен;
- Төп транспорт магистральләрен һәм зур ранспорт төеннәрен;
- Географик районнарны, аларның территориаль составын;
- Җирле промышленность тармакларын.
Тасвирлау:
- Табигый ресурсларны;
- Россия хуҗалыгының формалашу периодын;
- Тармакларның үзенчәлекләрен;
- Милли-территориаль берәмлекләрдә җирле халыкларның традицоин хуҗалык тармакларын;
- Районнарның икътисади элемтәләрен;
- Тармак комплексларының составын һәм структурасын;
- Төп йөк һәм пассаҗир хәрәкәтен.
Аңлатырга:
- Территорияләрне үзәтерүдәге аермаларны;
- Төрле факторларның районнарның географик структурасы формалашуга йогынтысын;
- Җитештерүнең төп үзәкләре урнашуын;
- Территориянең авыл хуҗалыгы специальләшүен;
- Кертү һәм чыгару структурасын;
- Территорияләрнең хәзерге социаль-икътисади һәм экологик проблемаларын.
Прогнозлау:
- Территорияләрнең аерым факторлар йогынтысында мөмкин булган үсеш юлларын.
Компетенцияләр: Белемнәр формалашу күптөрле географик мәгълумат чараларын(шулай ук Рәсәй регионнарының географик характеристикаларын, таблицалар, карта-схемалар, гади карталар,төрле күренеш-процессларның, аларның территориаль тәэисиренең географик закончалыкларын чагылдыручы модельләр куллануны күзаллый.
Календар-тематик планлаштыру.
№ урока | Бүлекләр һәм темалар | Сәг. саны | Календар срок | Искәрмәләр | Планлаштырылган нәтиҗәләр, белемнәр һәм күнекмәләр | Кабатлау һәм практик эшләр | УМК | |
1 | Кереш. | 1 | 5.09 | Рәсәйнең социаль һәм икътисади географиясе курсының бурычларын белергә. Рәсәйнең галим географларын белергә | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
2 | Россия Федерациясе | 1 | 8.09 | Дәүләт территориясе турында күзаллый белергә. БДБ дәүләтләре һәм дөнья илләре арасында Рәсәйнең мәйданы һәм халык саны буенча тоткан урынын ачыкларга | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
3 | Россиянең дәүләт территориясе | 1 | 12.09 | Дәүләт территориясе турында күзаллый белергә. Рәсәйнең һәм СССРның географик урынын чагыштырырга һәм бәяләргә. Илнең «территориясе» һәм «пространствосы» төшенчәләре арасындагы аермаларны белергә | Практик эш №1. «К/картада Россия Федерациясенең субъектларын билгеләү» | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
4 | Россиянең географик урыны һәм чикләре. | 1 | 15.09 | Икътисади һәм сәяси географик урын турында күзаллый белергә, Россиянең ИГУ үзенчәлекләре турында белемнәр формалаштырырга. Карталар белән эш | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
5 | Россия Федерациясенең халкы. Россия территориясенә халыклар килеп урнашуының һәм аның үзләштерелүенең тарихи үзенчәлекләре. | 1 | 19.09 | VII-XXгасырлар аралыгында Рәсәй халкы турында күзаллый белергә. Якын-тирә чит илләрдә яшәүче рус халкының проблемалары белән таныштыру | Атлас, Россиянең халкы картасы | |||
6 | Халык саны һәм аның табигый артуы | 1 | 22.09 | Рәсәй халкының саны турында күзаллый белергә. Рәсәй халкының санына тәэсир итүче сәбәпләрне билгеләргә | Атлас, Россиянең халкы картасы | |||
7 | Россия халкының милли составы | 1 | 26.09 | Тел семьялыклары,группалары турында кузаллау булдырырга. Халыкның милли, дини составының үзенчәлекләрен өйрәнергә. | п/м, интернет материаллары | |||
8 | Халыкның миграциясе Практик эш №2 «Россиядә шәһәр халкының шөгылләре структурасын чагыштыру». | 1 | 29.09 | Халыкның күчеше (миграциясе) турында күзаллый белергә. | Практик эш №2 «Россиядә шәһәр халкының шөгыльләре структурасын чагыштыру». | к/карта, атлас | ||
9 | Шәһәр һәм авыл халкы. Халыкның урнашуы | 1 | 3.10 | Рәсәйдә урбанизация процессы, шәһәр типлары һәм аларның функцияләре турында күзаллый белергә. Урбанизация, агломерация, мегаполис төшенчәләре белән таныштыру. | Практик эш №3 «Статистик чыганаклар буенча шәһәр һәм авыл халкының тыгыз-лыгын һәм өлешен билгеләү». | к/карта, атлас, Россиянең халкы картасы | ||
10 | Россия икътисадының структур үзенчәлекләре | 1 | 6.10 | “Хуҗалык”, ”тармак”, ”сфера” һ.б.төшенчәләрне белү. Рәсәй хуҗалыгының структурасы үзенчәлекләре турында күзаллау булдыру. | Дәреслек, таблицалар | |||
11 | Россия икътисадының табигый-ресурс нигезләре проблемалары | 1 | 10.10 | Икътисад үсешенең мөһим цикллары турында күзаллый белергә. Икътисад үсешенең цикллы булуы турында кузаллау булдыру. | Дәреслек, таблицалар | |||
12 | Россиянең иң әһәмиятле тармакара комплекслары. Фәнни комплекс. | 1 | 13.10 | Рәсәй фәнни комплексының составы һәм географиясе турында күзаллый белергә. Рәсәй икътисадында фәнни комплексның әһәмиятен күрсәтергә. Технополис төшенчәсен өйрәнү. | Дәреслек, таблицалар | |||
13 | Машиналар төзүне үстерүнең роле, әһәмияте һәм проблемалары | 1 | 17.10 | Машина төзү комплексының составы һәм әһәмияте турында күзаллый белергә. Машина төзелеше проблемалары һәм аларны чишү юлларын өйрәнү. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
14 | Машиналар төзүнең географиясе | 1 | 20.10 | Машина төзү комплексының составы һәм әһәмияте турында күзаллый белергә. Машина төзелеше проблемаларын, аларны чишү юлларын өйрәнү. | Практик эш №4 «Карталар буенча хезмәтсыешлы һәм металлсыешлы машина төзелеше урнашуын билгеләү» | Дәреслек, таблицалар | ||
15 | Хәрби промышленность комплекс. | 1 | 24.10 | Хәрби промышленность структурасы турында күзаллый белергә. Рәсәй икътисадында ХПК роле турында күзаллау булдыру. ХПК проблемаларын өйрәнү. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
16 | ЯЭКның роле, әһәмияте һәм проблемалары | 1 | 27.10 | Җылылык-энергетика комплексы(ҖЭК) турында күзаллый белергә. Нефть-газ чыганаклары булган җирләрнең урнашуы турында күзаллау булдыру. Җылылык-энергетика балансы төшенчәсе белән таныштыру. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
17 | Ягулык промышленносте. (ЯЭК) | 1 | 31.10 | Җылылык-энергетика комплексы(ҖЭК) турында күзаллый белергә. Нефть-газ чыганаклары булган җирләрнең урнашуы турында күзаллау булдыру. Җылылык-энергетика балансы төшенчәсе белән таныштыру. | Практик эш №5 «Ташкүмер, нефть яки газ чыгару районнарының берсенә тасвирлама бирү». | к/карта, атлас, Россиянең физик картасы | ||
18 | Электр энергетикасы | 1 | 10.11 | «Электроэнергетика», «энергосистема» төшенчәләрен күзаллау.Төрле типтагы элект станцияләре һәм аларның урнашу үзенчәлекләре белән танышу. | Дәреслек, таблицалар | |||
19 | Конструкцион материаллар һәм химик матдәләр җитештерүче комплекслар Комплексның составы һәм әһәмияте | 1 | 14.11 | Комплекс составына керүче тармаклар белән таныштыру, составын һәм әһәмиятен өйрәнү | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
20 | Металлургия комплексы. Кара металлургия. | 1 | 17.11 | Металлургиянең структурасы һәм әһәмияте турында белергә. Кара металлургиянең үзенчәлекләре һәм проблемалары белән таныштыру. Металлургия базаларына характеристика бирергә. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
21 | Төсле металлургия. | 1 | 21.11 | Җиңел һәм төсле, авыр металлар металлургиясе үзенчәлекләре турында күзаллау булдырырга. Төсле металлургия оешмаларын урнашуда әйдәп баручы факторларын билгеләү. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
22 | Химия-урман комплексы. Химия промышленносте. | 1 | 24.11 | Химия һәм урман промышленносте турында күзаллый белергә. Аларның Рәсәй икътисадындагы әһәмиятен күрсәтергә. Химия промышленносте урнашуының үзенчәлекләрен күрсәтергә. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
22 | Урман промышленносте. | 1 | 28.11 | Рәсәйнең урман промышленносте спецификасы,тармакның составы һәм урман промышленностенең тармаклары урнашуы закончалыклары белән таныштыру. УПК турында күзаллау формалаштыру. | Атлас, Россиянең физик картасы | |||
23 | Агропромышленность комплексы. АПКның составы һәм әһәмияте. | 1 | 1.12 | Агропромышленность комплексы үзенчәлекләре турында күзаллау булдыру. Рәсәйнең авыл хуҗалыгы үзенчәлекләрен өйрәнү. Үсемлекчелек һәм аның зоналар буенча специальләшүен өйрәнү. | Практик эш №6 «Агропромышленность комплексының типовой схемасын төзү». | Дәреслек, атлас | ||
24 | Үсемлекчелек һәм терлекчелек | 1 | 5.12 | Агропромышленность комплексы үзенчәлекләре турында күзаллау булдыру. Үсемчелек һәм терлекчелек, аларның зональ специальлшүен өйрәнү. | таблицалар | |||
25 | Азык-төлек һәм җиңел промышленность | 1 | 8.12 | Җиңел һәм азык-төлек промышленносте оешмаларының урнашу үзенчәлекләре турында күзаллау . Әлеге тармак предприятиләренең урнашуын билгеләүче факторлар белән таныштыру. | Практик эш №7 «Азык промышленностенең 1 группа эшкәртү производстволарының авыл хуҗалыгы чималына якын килү эффектлылыгын билгеләү» | Атлас, Россиянең сәяси картасы | ||
26 | Инфраструктурный комплекс. Комплексның составы. Транспортның роле. | 1 | 12.12 | “Инфраструктура” төшенчәсен камилләштерү.Инфраструктура комплексы һәм аның илнең икътисадындагы роле турындагы төшенчәне формалаштыру. | Практик эш №8 «Бер транспорт магистраленә тасвирлама бирү» | к/карта атлас, таблицалар | ||
27 | Коры җир транспорты | 1 | 15.12 | Тимер юл һәм автомобиль транспортының үсеше, транспортның составы, төрләре, ил икътисадындагы роле турында аңлату | Атлас, дәреслек | |||
28 | Су транспорты һәм транспортның башка төрләре | 1 | 19.12 | Су транспорты һәм башка транспорт төрләренең үсеше, транспорт составы, төрләре, ил икътисадындагы роле турында аңлату | Атлас, дәреслек | |||
29 | Элемтә. Хезмэт күрсәтү сферасы | 1 | 22.12 | Элемтә, аның үсеше һәм төрләре турында күзаллау булдыру. Хезмәт күрсәтү өлкәсе составын һәм географиясен күрсәтү. Рәсәйнең рекреацион хуҗалыгы белән таныштыру | Атлас, дәреслек | |||
30 | Гомумиләштерү. Контроль эш№1 Тармакара комплекслар. | 1 | 26.12 | «Тармакара комплекс», аның составы, предприятиләре урнашуы принциплары һәм тээсир итүче факторлары турындагы белемнәрне гомумиләштерү һәм ныгыту. | Кабатлау эше: тармакара комплекслар. | Тест биремнәр | ||
31 | Курсның региональ өлеше Икътисади районнарга бүленеш | 1 | 12.01 | Рәсәйнең районнарга бүленү сәбәпләре, районнарның специальләшүенә йогынты ясаучы шартларны билгеләү. Рәсәйнең икътисади районнары һәм аларның составы турында күзаллау булдыру. | Практик эш №9. «Территориянең икътисади-географик тасвирламасына типовой план төзү». | Таблицалар, дәреслек | ||
32 | Көнбатыш макрорегион – Европа Россиясе. Гомуми характеристика. Халкы һәм хуҗалыгы | 1 | 16.01 | Көнбатыш макрорегионга гомуми тасвирлама бирү. Халкы һәм хуҗалыгы белән таныштыру | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
33 | Үзәк Россия. Составы, географик урынының тарихи үзгәрүе. Табигый шартлары һәм ресурслары | 1 | 19.01 | Үзәк районның составы, икътисади-географик урынының үзенчәлекләре белән танышу. Табигый шартлар йогынтысын өйрәнү. | Практик эш №10. «К/картада Үзәк Россиянең тышкы территориаль- производство бәйләнешләрен сурәтләү». | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
34 | Үзәк Россиянең төп районнары. Мәскәү һәм башкала регионы | 1 | 23.01 | Мәскәү-күп функцияле шәһәр-миллионер һәм Мәскәү агломерациясе турында белү. Рәсәй башкаласы буларак Мәскәүнең әһәмияте һәм проблемалары. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
35 | Идел-Вятка һәм Үзәк кара туфраклы район | 1 | 26.01 | Идел-Вятка һәм Үзәк кара туфраклы районның составы, аның икътисади –географик урыны белән танышу. Табигый шартлар йогынтысын өйрәнү. | Практик эш №11. «Промышленность төененә икътисади – географик тасвирлама планы төзү». | к/карта Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
36 | Төньяк-Көнбатыш Россия. | 1 | 30.01 | Төньяк-Көнбатыш районның составы, аның икътисади –географик урыны белән танышу. Табигый шартлар йогынтысын өйрәнү. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
37 | Европа Төньягы. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы | 1 | 2.02 | Европа төньягының табигый шартлары үзенчәлекләре,халкы турында күзаллау. Табигый ресурслар һәм районның специальләшүе арасындагы бәйлелекне күрсәтергә. Проблемаларын һәм аларны чишү юлларын билгеләргә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
38 | Хуҗалыгы | 1 | 6.02 | Хуҗалыгына тасвирлама бирү | Таблица, Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
39 | Европа Көньягы – Төньяк Кавказ. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы | 9.02 | Географик урын турында күзаллый белергә. Табигый шартларның үзенчәлекләрен билгеләргә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||||
40 | Хуҗалыгы | 1 | 13.02 | Районның специальләшү тармакларын һәм аларның территориаль структурасын билгеләргә | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
41 | Идел буе. Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы | 1 | 16.02 | Идел буе районының икътисад үсешендәге ролен күрсәтергә. Табигый шартлар һәм ресурсларның икътисад урнашуына һәм үсешенә йогынтысын өйрәнергә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
42 | Хуҗалыгы | 1 | 20.02 | Идел буе районының специальләшү тармакларын һәм аларның урнашу факторларын билгеләү. Районның проблемалары белән таныштыру. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
43 | Урал.Географик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары. Халкы | 1 | 23.02 | Урал районының икътисад үсешендәге ролен күрсәтергә. Табигый шартлар һәм ресурсларның икътисад урнашуына һәм үсешенә йогынтысын өйрәнергә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
44 | Хуҗалыгы | 1 | 27.02 | Урал тармакларының специальләшүе һәм аларның үсеш факторлары белән таныштыру.Урал икътисады һәм проблемалары торышын билгеләргә.Урал районының әһәмиятен билгеләргә.”Металлургия базасы”, “баету”, “комбинат” “металлургия” төшенчәләрен ныгытырга | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
45 | Көнбатыш макрорегион темасын кабатлау. | 1 | 2.03 | Көнбатыш макрорегион темасын гомумиләштерү, кабатлау, ныгыту | Россиянең сәяси картасы | |||
46 | Көнчыгыш макрорегион – Азия Россиясе. Ґомуми характеристика | 1 | 6.03 | Көнчыгыш макрорегионга гомуми тасвирлама бирү | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
47 | Макрорегион икътисады үсешенең этаплары, проблемалары | 1 | 9.03 | Икътисадның үсеш этаплары, проблемалары һәм үсеш перспективалары турында аңлату | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
48 | Көнбатыш Себер | 1 | 13.03 | Көнбатыш Себер районы үзенчәлекләре,икътисади-георафик урыны, табигый шартлары һәм ресурслары белән таныштыру. Көнбатыш Себернең тармакларының специальләшүеһәм районның проблемаларын өйрәнү. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
48 | Көнчыгыш Себер | 1 | 16.03 | Көнчыгыш Себер районы, составы һәм ИГУ үзенчәлекләрен билгеләргә. Көнчыгыш Себер районы тармакларының специальләшүеһәм аларның формалашу факторларын өйрәнү.ТПКга характеристика бирүне ныгыту. Аларның көнчыгыш зонада (һәм Көнчыгыш Себердә) формалашу сәбәпләрен аңлатырга. Көнчыгыш Себер проблемаларын ачыклау, чишү юлларын тәкүдим итү | Практика эш №12 «Көнчыгыш Себернең бер ТПКсына төрле чыганаклар буенча тасвирлама төзү» | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
50 | Ерак Көнчыгыш | 1 | 20.03 | Ерак Көнчыгыш районының составын, ИГУнын үзенчәлекләрен билгеләргә. Хуҗалык эшчәнлеге өчен табигый шартлар һәм ресурсларның ролен бәяләргә. Территориясен өйрәнү этаплары белән таныштыру, Ерак Көнчыгышның проблемаларын һәм үсеш перспективаларын өйрәнергә. “Ирекле икътисади зона” төшенчәсен ныгыту. Ерак Көнчыгышның ИГУнын үзенчәлекләре,проблемалары,специальләшүен мөстәкыйль билгеләү белемнәрен ныгыту. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
51 | Россия регионнары темасын кабатлау. Контроль эш№2.Россия регионнары. | 1 | 3.04 | Рәсәйнең икътисади районнары турындагы белемнәрне ныгыту. Карта, статистик материаллар кулланып районга икътисади-географик характеристика бирү белемнәрен тикшеру. Икътисади районны кайбер билгеләре буенча табарга өйрәнү. | Кабатлау эше: Россия регионнары. | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
52 | Татарстан. Халык саны. Шәһәр һәм авыл халкы. Милли состав. | 1 | 6.04 | Республика халкының саны, милли составы турында күзаллый белергә. | Практик эш №13 «Карталар буенча халык тыгызлыгын һәм урнашу үзенчәлекләрен билгеләү» | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
53 | Хезмәт ресурслары. Сәламәтлек саклау | 1 | 10.04 | Республиканың хезмәт ресурслары, сәламәтлек саклау системасы турында белергә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
54 | Халык хуҗалыгына гомуми характеристика. Промышленность географиясе | 13.04 | Татарстан Республикасының промышленность тармаклары турында күзаллый белергә | Практик эш №14 «Хуҗалыкның территориаль структурасына картосхема төзү». | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
55 | Ягулык-энергетика комплексы | 1 | 17.04 | Ягулык-энергетика комплексы турында күзаллый белергә. Нефть-газ чыганаклары урнашуы турында күзаллау булдыру. Ягулык-энергетика балансы төшенчәсе белән таныштыру. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
56 | Машина төзелеше | 1 | 20.04 | Машина төзү промышленносте составы һәм әһәмияте турында күзаллый белергә. Машина төзелеше проблемалары һәм аларны чишү юлларын өйрәнү. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
57 | Химия һәм нефть химиясе промышленносте. Төзелеш комлексы | 24.04 | Химия һәм урман промышленностьлары турында күзаллый белергә. Аларның Рәсәй икътисадындагы әһәмиямиятен күрсәтергә. Химия промышленносте урнашудагы үзенчәлекләрне ачарга. | Практическая работа №15 «ТПК, промышленность төеннәренә икътисади-географик тасвирлама төзү».( Түбән Кама мисалында). | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
58 | Җиңел һәм азык-төлек промышленносте | 1 | 27.04 | Җиңел һәм азык-төлек промышленностьлары турында кузаллый белергә. Рәсәй икътисадында аларның әһәмиятен күрсәтергә. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
59 | Агропромышленность комплексы. Үсемлекчелек. | 1.05 | Агропромышленность комплексы үзенчәлекләре турында күзаллый белергә.Үсемлекчелек һәм терлекчелек, аларның зоналар буйлап специальләшүен өйрәнү. | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||||
60 | АПК.Терлекчелек. | 4.05 | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||||
61 | Азык промышленносте | 1 | 8.05 | Азык һәм җинел промышленость предприятиеләренең урнашу үзенчәлекләре турында күзаллый белергә. Элеге предприятиеләрнең урнашуын билгеләүче факторлар белән таныштыру | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
62 | Промышленностьлы Идел буе | 1 | 11.05 | Промышленность үзәге буларак Идел буе районы турында күзаллау булдыру | Практик эш №16 «Тышкы икътисади бәйләнешләрнең картосхемасын төзү. Продукцияне керү һәм чыгаруны күрсәтү». | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||
63 | Авыл хуҗалыклы Идел алды | 1 | 15.05 | Авыл хуҗалыгы үзәге буларак Идел алды районы турында күзаллау булдыру | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
64 | Көнбатыш Кама аръягы | 18.05 | Промышленность үзәге буларак Көнбатыш Кама аръягы районы турында күзаллау булдыру.. | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||||
65 | Көнчыгыш Кама аръягы | 1 | 22.05 | Промышленность үзәге буларак Көнчыгыш Кама аръягы районы турында күзаллау булдыру. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
66 | Кама буе. Кама алды | 1 | 25.05 | Промышленность үзәге буларак Кама алды районы турында күзаллау булдыру. | Россиянең сәяси картасы, атлас | |||
67- 70 | Резерв | 4 | Үткән материалларны кабатлау. | Россиянең сәяси картасы, атлас | ||||
Предварительный просмотр:
Раслыйм «Сәфәр урта гомуми белем бирү мәктәбе» МБУ директоры ___________Нургалиев Ә.Ә. Приказ № _____ «___» ___________ 2014___ г. | Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары ____________ Гилмуллина Ч.З «___» ____________ 2014___г.
| Табигать-математика фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе _____________Салихов И.Ш. |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
География 10 нчы класс.
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович.
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № ------------------август 2014 нче ел.
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы.
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартлары федераль компоненты һәм географиядән якынча программа нигезендә төзелгән.
Сәгатьләр саны - 35.
Барысы – 35 сәгать, атнага 1 сәгать. ( Резерв -1 сәг)
Укыту татар телендә алып барыла. Белем бирүнең дәүләт стандартлары нигезендә Россия географиясе ( 5 дәрес) дөньяның икътисади һәм социаль географиясе дәресләре белән кушып укытыла. 10-11 класс укучыларына дәреслекләр,атласлар һәм эш дәфтәрләре шул ук. Ял көннәренә туры килгән дәресләр алдагы дәрестә шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар:
- Географик белемнәр системасын өйрәнү-бербөтен һәм күпкырлы, даими үсеш кичерүче дөнья турында, барлык территориаль катлауларда табигать, халык һәм хужалык бәйлэнешләре, кешелекнең глобаль проблемаларының географик аспектлары һәм аларны чишү юллары, географик сүрүләрне өйрәнү юллары, аның объектларының һәм процессларының күптөрлелеге;
- Геоэкологик, социаль-икътисади, табигый процесслар һәм күренешләрне анализлау, сурәтләүгә глобаль, локаль һәм региональ яктан килеп карауны бергә куллану белемнәренә ия булу;
- Дөньяның, аның регионнарының һәм зур дәүләтләренең мөһим географик үзенчәлекләре һәм проблемалары белән танышу, иҗади һәм акыл сәләтләрен, кызыксынуны үстерү;
- Патриотизм, толерантлык, башка халыкларга, аларның мәдәниятенә хөрмәт,әйләнә-тирә мохиткә сак караш тәрбияләү;
- Күптөрле географик ысулларны, белемнәрен, шулай ук географик мәгълуматны тормышта һәм практикада кулану;
- Карталар, статистик материаллар, Интернетның геомәгълумати системасын һәм ресурсларын кулланып халыкара тормышның мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес билгеләү өчен, Рәсәйдә, дөньяның башка илләрендә һәм регионнарында геосэяси һәм геоикътисади хәлне билгеләү өчен, аларның мөмкин булган үсеш тенденцияләрен билгеләү өчен географик мәгълумат табу һәм куллану;
- Халыкара туризм-ял, эшлекле һәм гомумбелем программалары, телекоммуникация, гади аралашу көчле үсеш алган заманда дөньяның эре илләре һәм регионнарының географик спецификасын аңлау;
Укыту нәтиҗәләре.
Чыгарылыш укучыларының эзерлек дәрәҗәсенә булган төп таләпләрдә аерым урынны «Белү» дигән бүлек алып тора. Ул үз эченә алынган белемнәрне куллануга-чагыштыру, бәяләү, аңлату-таләпләрне сыендыра.
Белемнәр формалашу шулай ук күптөрле географик мәгълүмат чыганакларын, дөнья илләре һәм регионнарының географик характеристикаларын; таблицалар, картосхемалар, гади карталар,төрле күренеш һәм процессларның, аларның бер-беренә территориаль тәэсиренең географик закончалыкларын күрсәтүче модельләрне куллануны күзаллый.
«Алынган белем һәм күнекмәләрне практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта куллану» бүлегендә практик-ориентлашу белеңмнәре күрсәтелгән. Алар, мәсәлән, халыкара туризм-ял, эшлекле һәм гомумбелем программалары, кешеләр аралашуының күптөрле яклары көчле үсеш алган заманда дөньяны эре регионнары һәм илләренең географик спецификасын аңлату өчен кирәк.
Планлаштырылган контроль дәресләр - 4
Контроль эш №1 Ресурслар географиясе.
Контроль эш №2 Дөнья халкы
Контроль эш №3 Бөтендөнья хуҗалыгы
Контроль эш №4 Бөтендөнья хуҗалыгы тармаклары
Практик эшләр- 4
Практик эш №1. «Илнең сәяси-географик урынына тасвирлама».
Практик эш №2. «Дөньяның аерым илләренең ресурслар белән тәэмин ителешенә бәяләмә».
Практик эш №3. “Дөньядагы илләрнең һәм регионнарның хезмәт ресурсларына чагыштырма бәяләмә”
Практик эш №4. «Промышленностьнең энергетика, машина төзелеше, химия тармаклары урнашу районнарының картосхемасын төзү».
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Тематик планнаштыру:
Кереш. (1 сэг).
2 нче тема. Дөньяның табигый ресурслары географиясе. Мохитне саклау һәм аның пычрануы (8сэг)
3 нче тема. Дөнья халкы географиясе (6 сэг)
4 нче тема.Бөтендөнья хуҗалыгы тармаклары географиясе (17сәг).
5 нче тема.Кабатлау . (2 сәг.)
Курсның эчтәлеге.
Дөнья географиясе (Х сыйныф)
(35 сэгать)
1 нче тема. Географик өйрәнүләрнең заманча методлары.
Кереш. (1 сэг).
Географиянең фәннәр ситемасында тоткан урыны. Географик тикшеренүләрнең традицион һәм яңа методлары . Географик карта – чынбарлык турындагы мәгълуматның төп чыганагы. Географик номенклатура.
Статистик метод-географиядә төп методларның берсе. Географик күренешләр һәм процессларны статистик өйрәүнең төп этаплары. Статистик кулланмаларның төрләре. Географик мәгълумат алуның башка юллары һәм формалары: экспедицияләр, стационар күзәтүләр, камераль эшкәртү, тәҗрибәләр, модельләштеру. Пространстволы-координацион географик күрсәткечләр алу, эшкәртү, тәкъдим итү чарасы буларак геомәгълүмати система.
Практик эш.
Контурлы картага төп георафик объектларны билгеләү.
2 нче тема. Дөньяның табигый ресурслары географиясе. Мохитне саклау һәм аның пычрануы (8сэг)
Җәмгыять һәм табигатьнең үзара тәэсир итешүе. «Әйләнә-тирә мохитнең тотрыклыгы бету» проблемасының халыкара характеристикасы. Жирнең табигый ресурслары, аларның төрләре. Ресурслар белән тәэмин ителеш. Төрле территорияләрнең табигый-ресурс потенциалы. Табигый ресурсларның территориаль җыелмасы. Җирнең табигый ресурслары географиясе. Табигатьтән файдалануның төп төрләре. Әйләнә –тирә мохитне пычратучы чыганаклар. Табигатьттән төрлечә файдаланучы регионнарның геоэкологик проблемалары. Әйләнә-тирә мохитнең сыйфатын саклау юллары.
Практик эшләр.
Төрле илләр һәм регионнарның табигый ресурслар белән тәэмин ителешен бәяләү.
3 нче тема. Дөнья халкы географиясе (6 сэг)
Дөнья, аның эре илләре һәм регионнарында халык саны, урнашуы һәм динамикасы. Халык структурасы (яшь, җенес составы, раса, этник, дини, белем дәрҗәсе буенча). Дөньяның төрле регионнарында һәм илләрендә демографик хәл.
Дөньяның эре илләре һәм регионнарында хезмәт ресурсларына һәм халыкның мәшгульлегенә характеристика.
Халыкның урнашуы. Шәһәр һәм авыл жирлегенең үзенчәлекләре. Дөньяның төрле илләре һәм регионнарында урбанизация масштабы һәм темпы.
Практик эш.
Эре регионнар һәм илләрнең хезмәт ресурслары белән тәэмин ителеш дәрәжәсен билгеләү. Дөнья регионнары һәм төрле илләрдә демографик сәясәт үзенчәлекләрен һәм демографик хәлне билгеләү.
4 нче тема.Бөтендөнья хуҗалыгы тармаклары географиясе (17сәг).
Дөнья хужалыгы, аның тармакара һәм территориаль структурасы. Мөһим тармаклар географиясе. Хезмәтнең халыкара географик бүленеше.
Халыкара специальләшү һәм кооперация-транснациональ компанияләр(ТНК), эре фирмалар һәм интеграцион зоналар. Дөнья регионнары һәм илләренең халыкара специальләшү тармаклары; аларны билгеләүче факторлар.
Тышкы икътисади бәйләнешләр - фәнни-техник, җитештерүчән эшчәнлек, ирекле икътисади зоналар(ИИЗ) тудыру. Дөнья валюта-финанс географиясе. Эре халыкара тармак һәм региональ бүлекләр. Халыкара сәүдә- структурасы һәм төп юнәлешләре.
Практик эш.
Дөнья промышленностеның энергетика, машина төзү, химия тармаклы районнары урнашуы. Карта-схема төзү.
5 нче тема.Кабатлау . (2 сәг.)
УМК:
- Дәреслек: География. Дөньяның икътисади һәм социаль географиясе. В.П.Максаковсий. Мәскәү.: Просвещение, 2009 ел.
- А.П.Кузнецов.Население и хозяйство мира.
- 10 класслар өчен атласлар һәм эш дәфтәрләре.
- Мультимедийная программа: География 6-10 класс
- Интернет-ресурслар
- http: //www.gao.spb.ru/russian
- http: //www.mchs.gov.ru
- http: //www.national-geographic.ru
- http: //www.nature.com
.
Календарь-тематик планлаштыру
№ п/п | Бүлекләр һәм темалар | Сәг саны | Планлаштырылган нәтиҗәләр: белемнәр һәм күнекмәләр | Практик эшләр | Укыту-методик комплект | Календар срок | Искәрмә | |
1 | Кереш | 1 | Дәреслекнең төп бүлекләрен белергә, уку кулланмалары белән файдалана белергә | Дәреслек, дөньяның сәяси картасы | 2.09 | |||
2 | Дөньяның хәзерге сәяси картасы. Хәзерге дөньяда илләрнең күптөрлелеге. Россия сәяси картада.Чикләре. | 1 | Лекция тыңлый белүне камилләштерү һәм дәрес материалын язып, туплап бару. | п/м, сәяси карта, таблицалар | 9.09 | |||
3 | Дөньяның сәяси картасына халыкара мөнәсәбәтләрнең йогынтысы. Россиянең геосәяси урнашуы. | 1 | Бәхәс алып бара белү. Сәяси география һәм геосәясәт турында белемнәр. | Сәяси карта | 16.09 | |||
4 | Илләрнең дәүләт төзелеше . Россиянең дәүләт төзелеше. | 1 | Дөнья илләре классификациясе турында белемнәр һәм номенклатураны белүне ныгыту. | Дәреслек, сәяси карта, п/м | 23.09 | |||
5 | Практик эш №1. «Илнең сәяси-географик урынына тасвирлама». | 1 | Илнең сәяси-географик торышын, аның уңай һәм тискәре якларын билгели белү. | Практик эш №1. | к/к, атлас, сәяси карта, таблицалар | 30.09 | ||
6 | Җәмгыять һәм табигатьнең үзара тәэсир итешүе | 1 | Табигатьтән рациональ һәм рациональ булмаганча куллануга мисаллар белү, географик сүрү төшенчәсен белү. | дәреслек | 7.10 | |||
7 | Дөньяның табигый ресурслары Практик эш №2. «Дөньяның аерым илләренең ресурслар белән тәэмин ителешенә бәяләмә». | 1 | Ресурслар белән тәэмин ителешнең нәрсә аңлатканын белү. Ресурслары җитәрлек күләмдә һәм ресурсларга ярлы булган илләрне билгеләү. | Практик эш №2. | к/к, атлас, сәяси карта, таблицалар | 14.10 | ||
8 | Әйләнә-тирәне саклау һәм аның пычрануы мәсьәләләре | 1 | Кеше өчен әйләнә-тирә мохитның әһәмиятен белү. Табигатьне саклау пробламалырын чишүнең социаль-сәяси якларын күрсәтү, хәзерге заманның экологик проблемаларының төп аермалары. Экологик проблемаларны чишү юлларын белү. | п/м | 21.10 | |||
9 | Гомумиләштерү. Ресурслар географиясе һәм геоэкология Контроль эш №1.Ресурслар географиясе. | 1 | Кеше өчен әйләнә-тирә мохитнең әһәмиятен белү. Табигатьне саклау проблемаларын чишүнең социаль-сәяси якларын күрсәтү, хәзерге заманның экологик проблемаларының төп аермалары. Экологик проблемаларны чишү юлларын белү. | Кабатлау эше | Тест биремнәр | 28.10 | ||
10 | Халык саны һәм халыкның яңарып торуы | 1 | Дөнья халкының төп аермаларын белү, төрле социаль үсешкә ия булган илләрдә демографик проблемаларны чишүнең төп аермалары. Демографик сәясәт, халыкның артуы турындагы төшенчәне белү. | п/м, таблицалар | 11.11 | |||
11 | Халыкның составы (структурасы) | 1 | Хезмәт ресурсларынын яшь һәм җенси составы турында, дөнья халыкларының классификациясе, аларның урнашуының төп билгеләрен белү.Мәгълумат чараларын кулланып, аерым илләрнен хезмәт ресурслары белән тәэмин ителешен чагыштыра белү. | Диаграмма, сәяси карта | 18.11 | |||
12 | Халыкның урнашуына һәм миграциясенә характеристика | 1 | Миграция(күчеш) һәм аның төрләрен белү. Халык күп һәм әз тупланган өлкәләрне билгели белү. | Дәреслек, сәяси карта | 25.11 | |||
13 | Шәһәр һәм авыл халкын чагыштыру. Практик эш №3. “Дөньядагы илләрнең һәм регионнарның хезмәт ресурсларына чагыштырма бәяләмә” | 1 | Урбанизация, халык саны ишәю, милләтчелек белән килешмәү, расаларны кысу төшенчәләрен белү. Бөтен дөньяда, һәм аның аерым өлкәләрендә урбанизация тизлеген, дәрәҗәсен, төрләрен белү. | Практик эш №3. | к/к, атлас, сәяси карта, таблицалар | 2.12 | ||
14 | “Дөнья халкы географиясе” бүлеген гомумиләштерү Контроль эш №2. Дөнья халкы | 1 | Төп терминнарны, билгеләрне һәм төшенчәләрне белү. | Тест биремнәр | 9.12 | |||
15 | Фәнни-техник революциягә характеристика (ФТР) | 1 | Фәнни-техник революция төшенчәсен, аның өлешләрен һәм билгеләрен белергә. Текст һәм укытучы сөйләгән буенча кыскача язма төзи белү. | п/м | 16.12 | |||
16 | Бөтендөнья хуҗалыгы. Дөнья хуҗалыгында һәм халыкара хезмәт бүленешендә Россиянең тоткан урыны. | 1 | «Дөнья хуҗалыгы»,»хезмәтнең халыкара географик бүленеше», “халыкара интеграция», ТНК тошенчәләрен белү. Дөнья илләренең специальләшү сәбәпләрен, төрле илләр икътисадында ТНК ролен белү. Логик схемалар төзи белергә. | п/м | 23.12 | |||
17 | Дөнья хуҗалыгының тармак һәм территориаль структурасы. Россиянең иктисади партнерлары. | 1 | Дөнья хуҗалыгының географик моделе һәм хуҗалык структурасы турында күзалли белергә. Дөнья хуҗалыгының территориаль һәм тармакара бүленешенә ФТРның йогынтысын белергә. | дәреслек | 13.01 | |||
18 | Урнаштыру факторлары | 1 | «Региональ сәясәт»,»яңа үзләштерелгән районнар» төшенчәләрен белергә. Статистик кулланмалар белән мөстәкыйль эшли белергә, схемалар төзи белергә. | Дәреслек, атлас | 20.01 | |||
19 | ”Бөтендөнья хуҗалыгы” бүлеген гомумиләштерү Контроль эш №3 Бөтендөнья хуҗалыгы | 1 | Төп терминнар һәм төшенчәләрне белергә. | Кабатлау эше | биремнәр | 27.01 | ||
20 | Промышленность географиясе. Ягулык-Энергетика комплексы (ЯЭК). | 1 | Дөньяның ягулык балансы, ягулыкның төрле төрләрен җитештерү үсеше турында белергә. Дөньяның химия, нефть һәм ягулык промышленностьләренә характеристика бирә белергә. | п/м | 3.02 | |||
21 | Электроэнергетика. | 1 | Доньянын электроэнергетикасы турында,жан башына электроэнергияне куп хэм эз тоткан курсэткечле иллэр,энергетик балансы торле структуралы иллэр турында белергэ. | Дәреслек, таблицалар | 10.02 | |||
22 | Тау (чыгару) промышленносте. Кара металлургия. | 1 | Дөнья кара металлургиясенең яңарыш чорындагы үсеше, дөньяның төп металлургия базалары турында күзалли белергә. План кулланып тармакка характеристика бирә белергә. | дәреслек | 17.02 | |||
23 | Төсле металлургия. | 1 | Төсле металлургия оешмаларының урнашуы, сонгы унъеллыкларда урнашудагы үзгәрешләр турында белергә. | п/м | 24.02 | |||
24 | Машина төзелеше. | 1 | Дөньда машина төзелеше, төп машина төзү үзәкләрен белергә. Машина төзелешенең төп тармаклары урнашу һәм аларның үзенчәлекләрен белергә. | к/к, атлас, сәяси карта, таблицалар | 3.03 | |||
25 | Химия, җиңел промышленность. | 1 | Дөньяның җинел һәм химия промышленносте турында, әлеге тармакларда бүгенге көн үсешендә географик һәм тармакара күчешләр турында белү. | дәреслек | 10.03 | |||
26 | Практик эш №4. «Промышленностьнең энергетика, машина төзелеше, химия тармаклары урнашу районнарының картосхемасын төзү». | 1 | Контурлы картада югары үсешле илләр һәм промышленность районнарын сайлап алу, билгеләү максатында дәреслек һәм карталарны бергә куллана белүне камилләштерү. | Практик эш №4. | к/к, атлас, сәяси карта, таблицалар | 17.03 | ||
27 | Авыл хуҗалыгы географиясе. Үсемлекчелек | 1 | Дөньяның эре авыл хужалыклы районнарының урнашуы һәм үсеше турында белергә»Яшел революция»төшенчәсен, авыл хуҗалыгы типларын белергә. Үсемчелек белән шөгыльләнүче илләр һәм районнарны белергә. | п/м | 7.04 | |||
28 | Авыл хуҗалыгы географиясе. Терлекчелек | 1 | Дөньяның эре авыл хуҗалыклы районнарының үсеш үзенчәлекләре һәм урнашу билгеләрен белергә. «Яшел революция» төшенчәсен, авыл хуҗалыгы типларын белергә. Терлекчелек районнарын һәм илләрен белергә. | Дәреслек, сәяси карта | 14.04 | |||
29-30 | Транспорт географиясе | 2 | «Транспорт челтәре» һәм «транспорт системасы» төшенчәләрен, дөнья икътисадында транспортның ролен белергә. ФТР чорында транспорт үзгәрүнең төп юнәлешләрен билгели белергә. | Дәреслек, сәяси карта | 21.04 28.04 | |||
31 | Дөньякүләм икътисади мөнәсәбәтләр | 1 | Илләрнең үзара тигез хокуклы һәм файдалы эшчәнлеген киң мөмкинлекләрен, Рәсәйнең халыкара мөнәсәбәтләр булдырудагы роле турында белергә. Халыкара икътисади бәйләнешләрнең төп юнәлешләрен белергә. Ирекле Икътисади Валюта илләре. | таблицалар | 5.05 | |||
32 | “Бөтендөнья хуҗалыгы тармаклары географиясе” бүлеген гомумиләштерү Контроль эш №4. Бөтендөнья хуҗалыгы тармаклары | 1 | Теманың төп төшенчәләрен белергә. | биремнәр | 12.05 | |||
33-34 35 | . Гомумиләштерү, кабатлау. Резерв | 2 1 | Жәйгә биремнәр. | 19.05 26.05 |
Предварительный просмотр:
Раслыйм «Сәфәр урта гомуми белем бирү мәктәбе» МБУ директоры ___________Нургалиев Ә.Ә Приказ № _____ «___» ___________ 2014___ г. | Килешенгән Уку-укыту буенча директор урынбасары ______________Гилмуллина Ч.З «___» ____________ 2014___г.
| Табигать-математика фәннәре МБ утырышында Каралган Протокол № ____ «___» ____________ 2014___г. МБ җитәкчесе _____________Салихов И.Ш |
Татарстан Республикасы Актаныш муниципаль районы “ Сәфәр урта гомуми белем бирү” муниципаль белем бирү учреждениясе.
ЭШ ПРОГРАММАСЫ:
География 11 нче класс
Төзеде: югары квалификацион категорияле укытучы Салихов Илнар Шәйхенурович
Педагогик совет утырышында каралды.
Протокол № ----------------август 2014 нче ел.
2014-2015 нче уку елы.
Аңлатма язуы.
Географиядән эш программасы база дәрәҗәсендә урта (тулы) гомуми белем бирү дәүләт стандартлары федераль компоненты һәм географиядән якынча программа нигезендә төзелгән.
Сәгатьләр саны - 35.
Барысы – 35 сәгать, атнага 1 сәгать. ( Резерв-3 сәг ).
Укыту татар телендә алып барыла. Белем бирүнең дәүләт стандартлары нигезендә Россия географиясе ( 5 дәрес) дөньяның икътисади һәм социаль географиясе дәресләре белән кушып укытыла. 10-11 класс укучыларына дәреслекләр,атласлар һәм эш дәфтәрләре шул ук. Ял көннәренә туры килгән дәресләр алдагы дәрестә шул көнге дәрес темасы белән бергә өйрәнелә.
Максатлар:
- Географик белемнәр системасын өйрәнү-бербөтен һәм күпкырлы, даими үсеш кичерүче дөнья турында, барлык территориаль катлауларда табигать, халык һәм хужалык бәйлэнешләре, кешелекнең глобаль проблемаларының географик аспектлары һәм аларны чишү юллары, географик сүрүләрне өйрәнү юллары, аның объектларының һәм процессларының күптөрлелеге;
- Геоэкологик, социаль-икътисади, табигый процесслар һәм күренешләрне анализлау, сурәтләүгә глобаль, локаль һәм региональ яктан килеп карауны бергә куллану белемнәренә ия булу;
- Дөньяның, аның регионнарының һәм зур дәүләтләренең мөһим географик үзенчәлекләре һәм проблемалары белән танышу, иҗади һәм акыл сәләтләрен, кызыксынуны үстерү;
- Патриотизм, толерантлык, башка халыкларга, аларның мәдәниятенә хөрмәт,әйләнә-тирә мохиткә сак караш тәрбияләү;
- Күптөрле географик ысулларны, белемнәрен, шулай ук географик мәгълуматны тормышта һәм практикада кулану;
- Карталар, статистик материаллар, Интернетның геомәгълумати системасын һәм ресурсларын кулланып халыкара тормышның мөһим социаль-икътисади сорауларны дөрес билгеләү өчен, Рәсәйдә, дөньяның башка илләрендә һәм регионнарында геосэяси һәм геоикътисади хәлне билгеләү өчен, аларның мөмкин булган үсеш тенденцияләрен билгеләү өчен географик мәгълумат табу һәм куллану;
- Халыкара туризм-ял, эшлекле һәм гомумбелем программалары, телекоммуникация, гади аралашу көчле үсеш алган заманда дөньяның эре илләре һәм регионнарының географик спецификасын аңлау;
Укыту нәтиҗәләре.
Чыгарылыш укучыларының эзерлек дәрәҗәсенә булган төп таләпләрдә аерым урынны «Белү» дигән бүлек алып тора. Ул үз эченә алынган белемнәрне куллануга-чагыштыру, бәяләү, аңлату-таләпләрне сыендыра.
Белемнәр формалашу шулай ук күптөрле географик мәгълүмат чыганакларын, дөнья илләре һәм регионнарының географик характеристикаларын; таблицалар, картосхемалар, гади карталар,төрле күренеш һәм процессларның, аларның бер-беренә территориаль тәэсиренең географик закончалыкларын күрсәтүче модельләрне куллануны күзаллый.
«Алынган белем һәм күнекмәләрне практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормышта куллану» бүлегендә практик-ориентлашу белеңмнәре күрсәтелгән. Алар, мәсәлән, халыкара туризм-ял, эшлекле һәм гомумбелем программалары, кешеләр аралашуының күптөрле яклары көчле үсеш алган заманда дөньяны эре регионнары һәм илләренең географик спецификасын аңлату өчен кирәк.
Планлаштырылган контроль дәресләр - 4
Контроль эш №1 Европа чит илләре
Контроль эш №2 Азия чит илләре
Контроль эш №3 Африка
Контроль эш №4 АКШ.Л.Америкасы.
Практик эшләр-5.
- Практик эш №1 “Илнең икътисади-географик тасвирламасын”
- Практик эш №2. «Көнчыгыш Европа илләренең җитештерү бәйләнешләре картосхемасын төзү».
- Практик эш №3. «Ике илнең икътисади-географик тасвирламасын төзү».
- Практик эш №4. «Нык үскән илләрдә эчке аерымлыклар»
- Практик эш №5. «Азия, Африка һәм Латин Америкасының үсеп килүче илләренә чагыштырма характеристика».
Укучыларның белем күнекмәләре буенча билгеләр нормасы һәм таләпләр
Телдән җавапларны бәяләү
- «бишле» билгесе –бар материал тулысынча ачылган, өстәмәләр таләп ителми. Сөйләм төгәл.
- «дүртле» билгесе – материалны сөйләгән вакытта өлешчә төгәлсезлекләр күзәтелә.
- «өчле» билгесе – укытучы сораулар ярдәмендә юнәлеш бирә, материалны ачуда хаталар күзәтелә.
- «икеле» билгесе – төп эчтәлек ачылмый.
Язмача җавапларны бәяләү
10 тест биреме
билге | 5 | 4 | 3 | 2 |
Дөрес җаваплар | 10 | 9-8 | 6-7 | 5 |
Тематик планнаштыру:
-Дөньяның регионнары һәм илләре (31 сәгать)
-Кешелекнең хәзерге глобаль проблемалары (1 сәгать)
Курсның эчтәлеге.
Дөнья географиясе (ХI сыйныф)
(32 сәгать)
Бүлек. Дөньяның регионнары һәм илләре (31 сәгать)
Дөньяның сәяси картасында илләрнең күптөрлелеге. Хәзерге дөньяда илләрнең территория зурлыгы, халык саны, халыкның үенчәлеге, географик урын үзенчәлеге буенча төрлелеге. Илләрнең типлары. Икътисади үскән һәм үсеп килүче илләр (Көнбатыш Европаның югары үскән илләре, күчеп утырган илләр, яңа индустриаль илләр һ.б. )
Географик регион турында төшенчә. Дөньяның региональ бүленешенең төп вариантлары. Европа, Азия, Африка, Төньяк һәм Латин Америкасы, шулай ук Австралиянең зур регионнары һәм илләренең географик урын үзенчәлекләре, ачылу һәм үзләштерү тарихы, табигый-ресурс потенциалы, халкы һәм хуҗалыгы, хәзерге социаль-икътисади үсеш проблемалары.
Практик эшләр.
Төрле территорияләрнең халкы, хуҗалыгы, табигый шартлары урнашуы арасындагы үзара бәйләнешләрне аңлату.
Төрле типтагы илләрнә һәм дөньяның зур регионнарына комплекслы географик характеристикалар төзү; аларның географик үзенчәлекләрен билгеләү.
Бүлек. Кешелекнең хәзерге глобаль проблемалары (1 сәгать)
Табигать һәм цивилизация. Глобаль проблемалар, аларның типлары һәм үзара бәйләнешләре. Үткән һәм киләчәктә кешелекнең глобаль проблемаларының географик аспектлары. Чимал, демографик, азык-төлек, экологик проблемалар, аларны чишү юллары. Үсеп килүче илләрнең артталыгы проблемасы. Кеше тормышы сыйфатының географик аспектлары. География фәненең кешелекнең глобаль проблемаларын чишүдәге роле.
Геоэкология – кешелекнең глобаль проблемалары фокусы. Җирнең төрле регионнарының гомуми һәм специфик экологик проблемалары.
Резерв-3 сәг.
УМК:
- Дәреслек: География. Дөньяның икътисади һәм социаль географиясе. В.П.Максаковский. Мәскәү.: Просвещение, 2009 ел.
- А.П.Кузнецов.Население и хозяйство мира.
- 10 класслар өчен атласлар һәм эш дәфтәрләре.
- Мультимедийная программа: География 6-10 класс
- Интернет-ресурслар
- http: //www.gao.spb.ru/russian
- http: //www.mchs.gov.ru
- http: //www.national-geographic.ru
- http: //www.nature.com
Укучыларның әзерлек дәрәҗәләренә таләпләр: база дәрәҗәсендә чыгарылыш класс укучыларының әзерлек дәрәҗәләренә таләпләрдә аерым урынны чагыштыру, бәя бирү, аңлату кебек белемнәрне куллану таләпләре алып тора.
Компетенцияләр: Белемнәр формалашу күптөрле географик мәгълумат чараларын, шулай ук Дөнья регионнарының географик характеристикаларын, таблицалар, карта-схемалар, гади карталар,төрле күренеш-процессларның, аларның территориаль тәэсиренең географик закончалыкларын чагылдыручы модельләр куллануны күзаллый.
Календарь-тематик планлаштыру
№ п/п | Федераль компонент | Сәгатьләр саны | Календар срок | Искәрмә | Планлаштырылган нәтиҗәләр | Контроль һәм практик эшләр | УМК | |
1 | Европа чит илләренә гомуми характеристика. Россия һәм Европа илләре. | 1 | 8.09 | Европа илләренең икътисади-географик урыны үзенчәлекләре турында белергә, регион хуҗалыгындагы әһәмиятен ачыклау. | Дәреслек сәяси карта, п/м | |||
2 | Европа чит илләренең халкы. | 1 | 15.09 | Европа чит илләре халыкларының үзенчәлекләре, алар арасындагы конфликтлар турында белер. | п/м | |||
3 | Хуҗалыгының географик сурәте. Россия бөтендөнья сәүдә базарында. Практик эш №1. «Илнең икътисади-географик характеристикасын төзү» | 1 | 22.09 | Европа илләренең хуҗалыгы турында белергә, промышленностенең тармак составы белән танышырга | Практик эш №1. | Атлас, к/карта дәреслек | ||
4 | Европа илләренең авыл хуҗалыгы. Россиянең а/х үзенчәлекләре. | 1 | 29.09 | Европаның авыл хуҗалыгы турында белергә, аның климатка, туфракка, табигый зонага бәйлелеге | Атлас, таблица | |||
5 | Көнбатыш Европаның таралып урнашуы һәм хуҗалыгы. Россиянең халыкара икътисади проектларда катнашуы. | 1 | 6.10 | Көнбатыш Европа илләрендә халыкларның таралып урнашуы турында белергә. Хуҗалык үзенчәлекләрен өйрәнергә | Атлас, таблица | |||
6 | Европаның субрегионнары һәм илләре. Россия һәм СНГ илләре. Практик эш №2. «Көнчыгыш Европа илләренең җитештерү бәйләнешләре картосхемасын төзү». | 1 | 13.10 | Төп икътисади-географик күрсәткечләр буенча Европа субрегионнарының социаль-иктисади үзенчәлекләрен белергә | Практик эш №2. | Сәяси карта | ||
7 | “Европа чит илләре” темасын гомумиләштерү. Контроль эш №1.Европа чит илләре. | 1 | 20.10 | Европа темасы буенча белем дәрәҗәләрен тикшерү | Кабатлау эше | биремнәр | ||
8 | Азия чит илләренә гомуми характеристика. Халык саны, яңарып торуы һәм дини составы | 1 | 27.10 | Регионның составы, табигый ресурслары, халыкларының үзенчәлекләре турында аңлату | п/м, атлас, дәреслек | |||
9 | Азия чит илләренең промышленность тармаклары | 1 | 10.11 | Азия регионының хуҗалык үсеше үзенчәлекләре турында белергә, Азия сбрегионы хуҗалыгының үзенчәлекләрен күрсәтергә | Атлас Дәреслек таблица | |||
10 | Азия чит илләренең авыл хуҗалыгы. Азия илләренең авыл хуҗалыгы специальләшүе | 1 | 17.11 | Авыл хуҗалыгы үсеше үзенчәлекләре белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
11 | Кытай. | 1 | 24.11 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
12 | Япония. Практик эш №3. «Ике илнең икътисади-географик тасвирламасын төзү». | 1 | 1.12 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Практическая работа №3. | Атлас, таблица | ||
13 | Һиндстан. | 1 | 8.12 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
14 | Австралия. | 1 | 15.12 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
15 | “Азия чит илләре” темасын гомумиләштерү Контроль эш №2. Азия чит илләре | 1 | 12.01 | “Азия” темасын гомумиләштерү | Кабатлау | Биремнәр, тестлар | ||
16 | Африкага гомуми характеристика. | 1 | 19.01 | Африканың ачылуы һәм үзләштерелүе турында белергә, хуҗалыгы үзенчәлекләрен аңлатырга | п/м дәреслек | |||
17 | Төньяк һәм Тропик Африка субрегионнарын чагыштырып карыйбыз. | 1 | 26.01 | Субрегионнарның үсеш үзенчәлекләре турында белергә, алар арасындагы аерымлыкларны белергә | атлас | |||
18 | «Африка» темасын гомумиләштерү Контроль эш №3 Африка | 1 | 2.02 | “Африка” темасын гомумиләштерү, укучыларның белем дәрәҗәләрен тикшерү | кабатлау | Тест-биремнәр | ||
19 | Америка Кушма Штатларына гомуми характеристика | 1 | 9.02 | АКШның хуҗалык үзенчәлекләрен, халкын өйрәнү | п/м, дәреслек | |||
20 | Промышленность географиясе | 1 | 16.02 | АКШның промышленность үзенчәлекләрен белергә. Табигый ресурслары һәм хуҗалыгы турында аңлатырга | Таблица, дәреслек | |||
21 | Авыл хуҗалыгы географиясе | 1 | 23.02 | А/Хуҗалыгы үзенчәлекләре белән таныштыру, А/Х специальләшү тармакларын өйрәнү | Дәреслекатлас | |||
22 | Транспорт географиясе | 1 | 2.03 | АКШның транспорт төрләре һәм үзенчәлекләрен белергә | Атлас | |||
23 | АКШ макрорайоннары Практик эш №4. «Эчке аерымлыклар» | 1 | 9.03 | АКШның төрле районнарына тасвирлама төзергә | Практик эш №4. | Атлас, к/карта | ||
24 | Канада. | 1 | 16.03 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | п/м | |||
25 | “Төньяк Америка” темасын гомумиләштерү | 1 | 6.04 | Төньяк Америка темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү, ныгыту | Кабатлау эше | тест | ||
26 | Латин Америкасына гомуми характеристика | 1 | 13.04 | Латин Америкасының табигате, хуҗалыгы, халкы турында аңлату | п/м, атлас | |||
27 | Латин Америка илләренең хуҗалыгы | 1 | 20.04 | Лаин Америкасы илләре һәм аларның хуҗалык эшчәнлеге турында аңлату | Таблица, дәреслек | |||
28 | Бразилия. | 1 | 27.04 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
29 | Мексика. | 1 | 4.05 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Атлас, таблица | |||
30 | Аргентина. Практик эш №5. «Азия, Африка һәм Латин Америкасының үсеп килүче илләренә чагыштырма характеристика». | 1 | 11.05 | Илнең табигате, халкы, хуҗалык үсеше белән таныштыру | Практик эш №5 | Атлас, к/карта | ||
31 | “Латин Америкасы” темасын гомумиләштерү Контроль эш №4.АКШ.Л.Америкасы. | 1 | 18.05 | Латин Америкасы турындагы белемнәрне гомумиләштерү | Кабатлау эше | тестлар | ||
32 | Кешелекнең глобаль проблемалары | 1 | 25.05 | Кешелекнең төп глобаль проблемалары турында аңлату | Өстәмә материллар, атлас | |||
33-35 | Резерв | 3 |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
ПМ 01, 02, 03, 04, 05 Рабочая программа по бух-учету, по налогам, для специальности 080110 и рабочие программы по налогам и бух-учету для специальности 080114 и программа экзаменов для ПМ 01 и 02
Рабочие программы:ПМ 01 -Документирование хозяйственных операций и ведение бухгвалтерского учета имущества организацииПМ 02-Ведение бухучета источников формирования имущества, выполнения работ по инве...
Рабочая программа курса химии 8 класс, разработанная на основе Примерной программы основного общего образования по химии (авторская рабочая программа)
Рабочая программа курса химии 8 класс,разработанная на основеПримерной программы основного общего образования по химии,Программы курса химии для 8-9 классовобщеобразовательных учреждений (а...
Рабочая программа по литературе для 6 класса (по программе В. Коровиной) Рабочая программа по литературе для 10 класса (по программе ]В. Коровиной)
Рабочая программа содержит пояснительную записку, тематическое планирование., описание планируемых результатов, форм и методов, которые использую на уроках. Даётся необходимый список литературы...
Рабочие программы по математике для 5 класса, по алгебре для 8 класса. УМК А. Г. Мордкович. Рабочие программы по геометрии для 7 и 8 класса. Программа соответствует учебнику Погорелова А.В. Геометрия: Учебник для 7-9 классов средней школы.
Рабочая программа содержит пояснительную записку, содержание учебного материала, учебно - тематическое планирование , требования к математической подготовке, список рекомендованной литературы, календа...
Аннотация к рабочей программе по математике (алгебре и началам анализа), 11 класс , профильный уровень; рабочая программа по алгебре и началам анализа профильного уровня 11 класс и рабочая программа по алгебре и началам анализа базового уровня 11 класс
Аннотация к рабочей программе по МАТЕМАТИКЕ (алгебре и началам анализа) Класс: 11 .Уровень изучения учебного материала: профильный.Программа по алгебре и началам анализа для 11 класса составлена на ос...
Рабочая программа по русскому языку 5 класс Разумовская, рабочая программа по литературе 5 класс Меркин, рабочая программа по русскому языку 6 класс разумовская
рабочая программа по русскому языку по учебнику Разумовской, Львова. пояснительная записка, календарно-тематическое планирование; рабочая программа по литературе 5 класс автор Меркин. рабочая программ...
Рабочая программа по Биологии за 7 класс (УМК Сонина), Рабочая программа по Биологии для реализации детского технопарка Школьный кванториум, 5-9 классы, Рабочая программа по Биохимии.
Рабочая программа по биологии составлена в соответствии с требованиями Федерального государственного образовательного стандарта основного общего образования на основании примерной программы по биологи...