Презентация.Аналитик,синтетик иярченле кушма җөмләләр.Аларның бәйләүче чаралары.9 сыйныф рус төркеме
презентация к уроку (9 класс) по теме
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
- Татар телендә аралашу өчен татарча китаплар укырга кирәк. Татар телендә аралашу өчен күбрәк татарча сөйләшергә кирәк. Гадиме? (простые?) Кушмамы? (Сложные?)
[ Татар телендә аралашу өчен татарча китаплар укырга кирәк ] Гади җөмлә (простое предложение) [ 1] [ 2 ] [ Без татар телендә китаплар укыйбыз ] , һәм [ дуслар безне аңлый ] Тезмә кушма җөмлә (сложносочинённое предло жение ) (1) [ 2 ] ( Без татар телендә китаплар укы са к ) , [ дусларыбыз безне аңлар ] Иярченле кушма җөмлә (сло жноподчинённое предло жение ) 1
Иярченле кушма Җөмлә (Сложноподчинённое предложение)
Иярченле кушма Җөмлә Аналитик синтетик Баш җөмлә Иярчен җөмлә Состоит из двух предложений, один из которых главный, другой – придаточный, подчиняется главному.
Синтетический склад ума Синтетик иярченле кушма җөмлә Аналитический склад ума Аналитик иярченле кушма җөмлә
1 2 X ( Кем эшләми ) , [ шул ашамый ] . ( - =) , [ - = ] Аналитик иярченле кушма җөмлә . ( Эше бар ның ) [ бәхете бар ] . 1 2 X (- ...ның ) [- = ] Синтетик иярченле кушма җөмлә
Бәйләүче чаралар (способы подчинения) Аналитик Синтетик Мөнәсәбәтле сүзләр ( относител ь ные слова): кем-шул,кемнең-шуның;нинди-шундый;шуңа күрә; шул вакытта, шуны Ияртүче теркәгечләр, теркәгеч сүзләр(подчинительные союзы, союзные слова): чөнки,әгәр, диярсең, ягъни,аеруча,хәтта Аныклау һәм көттерү интона циясе (ожидание и пояснение) Кушымчалар (окончания) Килеш(падежные ) (-ның,-нең;-ны,-не;-га,-гә;-дан,-дән;-да,-дә); Шарт фигыль (-са,-сә); Хәл фигыл ь: (- ып,-еп;-гач,-гәч;-ганчы,-гәнче) Сыйфат фигыль (-ган,-гән,--а/-ә торган,-ачак,-ячак) Исем фигыл ь (-у/- ү;-ча/-чә,-лы/ле) Бәйлек һәм бәйлек сүзләр (послелоги и послело ж ные слова) : кебек,саен,белән шикелле,карамастан Янәшә тору(примыкание) Дусты бар кеше бәхетле Күрәм :ул ялгыша. (: )
терәк лексика Һөнәр -профессия Ошый -нравится тели - желает, хочет Хөрмәт итә - ува жает Мөһим - ва жный , важно Булып эшли -работает кем-то Түләүле -оплачиваемый,платно
Нокталар урынына тиешле җөмләне куеп,кушма җөмләләр төзегез . Алсу рәсем ясарга ярата , ... 2. 3. Олег тырышып укыса, . . . 4. Кем намус белән хезмәт итә , . . . . . . шул зур хөрмәткә ия була ; . . . Һөнәре бар ; . . . Шуңа күрә ул рәссам булырга тели ; . . .укытучы аңа бишле куяр . Белеме барның ...
Бәйләүче чаралар (способы подчинения) Аналитик Синтетик Мөнәсәбәтле сүзләр ( относител ь ные слова): кем-шул,кемнең-шуның;нинди-шундый; шуңа күрә; шул вакытта, шуны Ияртүче теркәгечләр, теркәгеч сүзләр(подчинительные союзы, союзные слова): чөнки, әгәр, диярсең, ягъни, аеруча, хәтта Аныклау һәм көттерү интона циясе (ожидание и пояснение) Кушымчалар (окончания) Килеш(падежные ) (-ның,-нең;-ны,-не;-га,-гә;-дан,-дән;-да,-дә); Шарт фигыль (-са,-сә); Хәл фигыл ь: (- ып,-еп;-гач,-гәч;-ганчы,-гәнче) Сыйфат фигыль (-ган,-гән,--а/-ә торган,-ачак,-ячак) Исем фигыл ь (-у/- ү;-ча/-чә,-лы/ле) Бәйлек һәм бәйлек сүзләр (послелоги и послело ж ные слова) : кебек, саен, белән шикелле, карамастан Янәшә тору(примыкание) Дусты бар кеше бәхетле Күрәм :ул ялгыша. (: )
Иярченле кушма Җөмлә Аналитик синтетик