Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары
календарно-тематическое планирование (11 класс) по теме

Опубликовано 04.03.2015 - 22:16 - Шарапова Рамиля Мударисовна

2,4,7,9,11 сыйныфлар өчен татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

Скачать:

Вложение	Размер
7_nche_syynyf_tatar_tele.docx	102.47 КБ
9_kl_dbiyat_2014-15.docx	75.18 КБ
11_klass_tatar_tele_2014-15.doc	213 КБ

Предварительный просмотр:

Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы Башкарма комитеты мәгариф идарәсе

Муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе”

“РАСЛАНДЫ”

Педагогик совет беркетмәсе

№ 1 “ 29 “ 08 2014ел

Мәктәп директоры

_________З.И.Даутова

номерлы приказ белән

гамәлгә кертелде

“ ” 2014 ел

7 нче сыйныф

өчен татар теленнән

ЭШ ПРОГРАММАСЫ

(сәгатьләр күләме атнага 3 сәгать, елга 102 сәгать)

Төзүче: Шарапова Рамилә Мөдәрис кызы,

беренче категорияле

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

“ КИЛЕШЕНДЕ” “ КАРАЛДЫ”

Директор урынбасары МБ утырышы беркетмәсе

Р.А. Шагимарданова № 1 “27” август 2014 ел

МБ җитәкчесе________Г.З.Якупова

2014-2015 нче ел.

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп төзелде:

1. “Россия Федерациясендә мәгариф турында” Федераль Законы, декабрь, 2012 ел.

2. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы, 2013 ел..

3 “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).

4. Төп гомуми белем бирү мәктәпләре өчен рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту буенча үрнәк программа (5-9 нчы сыйныфлар) / Төзүче-авторлар – Р.З. Хәйдарова, К.С.Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова. – Казан, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы, 2013.

5. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан 2011 нче елда бастырылган 1 — 11 нче сыйныфларда коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы (авторлары Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева).

6.Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар). / Төзүче-авторлар – Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы, 2014.

7. Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районының “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең төп гомуми белем бирү өчен (2 нче баскыч) укыту программасы.

8. ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының “Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында” 12138/13 номерлы (7.09.2013) хаты.

Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 7 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдәрова.Р.Л.Малафеева. Казан. "Татармультфильм" нәшрияты, 2014.

Белем бирүнең максатлары:

Төп максат: сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе.

Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.

Танып белү максаты:

- татар халкының рухи дөньясын чагылдырган, тормыш – көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр белән танышу;

- Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе; татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары.

Үстерү максаты:

– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;

– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;

– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне үстерү.

Тәрбияви максат:

- гомумкешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыру.

Бурычлар:

– көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр белән танышу;

укучыларның коммуникатив компетенциясен (аралашу осталыгын) үстерүне дәвам итү;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирергә өйрәтү ;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү,
уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
Программаны үзләштерүдән көтелгән нәтиҗәләр Төп гомуми белем бирү мәктәбендә телне гамәли үзләштерү нәтиҗәсендә укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята.
Гомуми нәтиҗәләр:
укучыларның коммуникатив компетенциясен (аралашу осталыгын) үстерү, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләре булдыру;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә арашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;

“Татар теле” предметына карата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыру һәм шулар нигезендә белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштергә шартлар тудыру.

Шәхси нәтиҗәләр:

шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.

Метапредмет нәтиҗәләр

Төп белем бирү баскычында татар теле һәм әдәбиятын укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив) формалаштыруга хезмәт итә.

Танып белү нәтиҗәләре:

фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;
объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;
төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү; тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;
укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;
аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
парларда һәм күмәк эшли белү;
мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә уку программасы буенча 102 сәгать бирелә. Эш программасы белем бирү учреждениесенең гамәлдәге уку планы буенча атнага 3 сәгать исәбеннән төзелде.

Арадаш аттестация грамматик биремле контроль диктант формасында еллык календарь графикка туры китереп үткәрелә.

Татар теленнән эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрдән, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән, көтелгән нәтиҗәләрне исәпкә алып төзелгән календарь-тематик планнан, укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләрен бәяләү нормаларыннан, мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары исемлегеннән.

Укучыларның белемнәренә, эш осталыкларына һәм күнекмәләренә таләпләр

Графика, каллиграфия, орфография Орфография һәм орфоэпия кагыйдәләрен программага кертелгән эчтәлектә дөрес куллана белү.

Аваз-хәреф мөнәсәбәтләре. Транскрипция билгеләре. Уку һәм язу кагыйдәләре. Сүзне юлдан юлга күчерү. Җөмләне баш хәрефтән яза башлау. Ялгызлык исемнәрне баш хәрефтән язу. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре (нокта, сорау һәм өндәү билгеләре).

Сөйләмнең фонетик ягы Татар теленең авазлар системасы: сузык һәм тартык авазлар составы. Тартык авазлар үзенчәлеге ([къ], [гъ], [w], [җ], [ң], [һ], [ч] [‘] (һәмзә), ике тартык янәшә килгән сүзләр (аккош, китте). Ике авазга билге булып йөрүче я, ю, е хәрефләре. Дифтонглар. Сингармонизм законы. Сингармонизм законына буйсынмау очраклары. Калын һәм нечкә әйтелешле сүзләр. Кыска һәм озын сузыклар. Яңгырау тартыкларның иҗек яки сүз ахырында саңгыралануы. Сүз, фраза басымы һәм аның үзенчәлекләре. Басым астында әйтелмәгән сузыкларның кыскаруы (редукция). Җөмләнең мәгънәви төркемнәргә бүленеше. Хикәя, боеру, тойгылы җөмләләрнең ритмик-интонацион үзенчәлекләре. Санау интонациясе. Сөйләм этикеты үрнәкләренең интонациясе.

Сөйләмнең лексик ягы Программа кысаларындагы аралашу тематикасына караган лексик берәмлекләрне тану һәм куллана белү. Сүзнең лексик мәгънәсе. Гади тотрыклы гыйбарәләр. Татар сөйләм этикеты берәмлекләре. Гомумтөрки сүзләр. Интернациональ сүзләр. Алынма сүзләр. Татар һәм рус телләре өчен уртак сүзләр. Иң продуктив сүз ясагыч кушымчалар. Күп мәгънәле сүзләр. Төрле типтагы сүзлекләрнең төзелү принциплары, алардан дөрес файдалану.

Сүз ясалышы. Ясагыч кушымчалар белән сүзләр ясау. Сүзләрне кушу яки теркәү ысулы. Кушма сүзләр. Парлы сүзләр. Тезмә сүзләр.

Сөйләмнең грамматик ягы Сөйләмдә исем, сыйфат, сан, рәвеш, алмашлык, фигыль (аралашуда киң кулланылыштагы төркемчәләре) мөстәкыйль сүз төркемнәрен тану һәм куллану. Процессның башлануын, дәвам итүен, тәмамлануын, теләкне, мөмкинлек/мөмкин түгеллекне, кирәклек/кирәк түгеллекне белдерә торган модаль мәгънәле аналитик фигыльләрне куллану. Бәйлек һәм бәйлек сүзләр, кереш сүзләрнең җөмләдә кулланылышы.

Хикәя, сорау, боеру җөмләләр. Татар җөмләсендә сүз тәртибе. Раслау һәм инкарь җөмләләр

Язу Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү, прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар һ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү; тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.

Сөйләм эшчәнлеге төрләре:

Диалогик сөйләм Тормыш-көнкүреш, уку, хезмәт, ял итү сфераларында этикет нормалары нигезендә төзелгән диалог формалары: хәбәр итү, тәкъдим итү, сорау, сораштыру, инкарь итү, теләк белдерү, үтенү, риза булу (булмау).

Монологик сөйләм Сөйләмнең коммуникатив типларын кулланып (хәбәр итү, сурәтләп сөйләү), терәк сүзләр, план нигезендә сөйләү.

Тыңлап аңлау Аралашу барышындачит сөйләмне ишетеп аңлау. Зур булмаган текстларны аудиоязмада тыңлап аңлау.

Уку Программада тәкъдим ителгән әдәби әсәрләрне, әсәрләрдән өзекләрне, автор текстларын, орфоэпик нормаларны саклап, сәнгатьле уку.

Зур булмаган текстларны үзлектән аңлап уку.

Тәкъдим ителгән әдәби әсәрләрне сүзлек кулланып уку.

Язу Программага кертелгән сүзләрне дөрес язу

Эш программасының эчтәлеге

№	Темалар	Сәг. саны	Темага караган төп төшенчәләр
1	Белем һәм тормыш	22	Исемгә кушымчалар ялгану тәртибе. Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Сыйфат. Ясалма сыйфатлар. Билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль. Зат-сан белән төрләнеше. Фигыльләрнең барлык-юклык формалары. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Рәвеш. Рәвешләрнең мәгънә төркемчәләре. Сан. Сан төркемчәләре. Алмашлык. Алмашлыкларның төркемчәләре. Хәл фигыль, аның формалары. Хәл фигыльнең 1-2 нче төре барлыкта һәм юклыкта. Хәл фигыльнең 3 нче төре барлыкта һәм юклыкта. Хәл фигыльнең 4 нче төре барлыкта һәм юклыкта.
2	Без бергә ял итәбез	30	Сыйфат фигыль. Аның мәгънәсе. Хәзерге заман сыйфат фигыль. Үткән заман сыйфат фигыль. Киләчәк заман сыйфат фигыль. Сыйфат фигыльнең исемләшүе һәм исемгә күчүе. Җөмләнең төп коммуникатив төрләре. Хикәя җөмлә. Җөмләнең баш кисәкләре. Ия һәм аның белдерелүе. Хәбәр һәм аның белдерелүе. Ия белән хәбәр арасында сызык. Теркәгечләр турында гомуми мәгьлүмат. Тезүче теркәгечләр. Ияртүче теркәгечләр. Теркәгечләрнең татар һәм рус телләрендә уртак яклары, җөмләдә кулланылышы. Исем фигыль, аның мәгънәсе, формасы. Исем фигыльнең килеш белән төрләнеше. Исем фигыльнең исемгә әйләнү очраклары. Кереш сүзләрнең төрләре. Кереш сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы.
4	Өлкәннәр һәм кечкенәләр	28	Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре. Ия, хәбәр.Аергыч һәм аның белдерелүе. . Аергыч белән аерылмыш арасында бәйләнеш. Тәмамлык һәм аның белдерелүе. Туры һәм кыек тәмамлыклар. Хәл һәм аның төрләре. Урын хәле. Вакыт хәле. Рәвеш хәле. Күләм хәле. Сәбәп хәле. Максат хәле. Шарт хәле. Кире хәл. Кисәкчәләр турында гомуми мәгьлүмат. Кисәкчәләрнең татар телендә дөрес язылышы.
5	Без Татарстанда яшибез	22	Теләк фигыль. Бәйлекләр турында гомуми мәгьлүмат. Бәйлекләрне төркемләү. Бәйлек сүзләр, аларның формалары, җөмләдә кулланылышы. Ымлыклар турында гомуми мәгьлүмат. Аваз ияртемнәре турында гомуми мәгьлүмат. Гади тотрыклы гыйбарәләр, татар сөйләм этикеты берәмлекләре, клишелар. Аналитик фигыльләр. Затланышлы фигыльләр. Хикәя фигыль. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Шарт фигыль. Теләк фигыль. Теләк фигыльнең 1 зат берлек һәм күплек сан формалары. Затланышсыз фигыльләр. Сыйфат фигыльнең заман формалары. Исем фигыль, аның мәгънәсе, формасы. Инфинитив, аның мәгънәләре, формалары. Хәл фигыль, аның мәгънәләре, формалары. Тезмә фигыль.
	Барлыгы	102

Татар теле һәм әдәбияты укытучысы Шарапова Рамилә Мөдәрис кызының татар теленнән 2014-2015 нче уку елына

календарь-тематик планы

План Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1 — 11 нче сыйныфлар). / Төзүче-авторлар – Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. – Казан, 2014нче ел) нигезендә төзелде.

Фән

Сый-ныф

Барлык сәгать саны

Атналык сәг-ать саны

Сүзлек

диктанты

Диктант-лар

Сочинение

Изложение

Контроль эш.Тест

Дәреслек авторы, чыгарылган елы.

Татар теле

102

5(2)

КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 7 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдарова. Р.Л.Малафеева.Казан. "Татармультфильм" нәшрияты, 2014.

2014-2015 нче уку елына методик тема

Районныкы

Мәктәпнеке

Укытучыныкы

Хезмәттәшлек, җаваплылык, компетент-лылык социаль ресурсларын файдаланып, татар теле һәм әдәбияты укытуның сыйфатын үстерү

Белем сыйфатының нәтиҗәлелеген күтәрү максатында заманча белем бирү технологияләре куллану һәм яңа укыту структураларын кулланылышка кертү

Татар теле дәресләрендә информацион технологияләр куллану

№			Өйрәнелә торган бүлек, материалның темасы	Сәг.саны				Үткәрү вакыты				Предмет нәтиҗәләре						Гомумкүнекмәләр һәм уку эшчәнлеге ысуллары		КИМ
								Календарь		Фак-тик		Белем			Күнекмә
I чирек- 27 сәгать Белем һәм тормышы (22 сәгать)
1	“Яңа уку елы” темасы буенча лексик-грамматик материал				1				03.0903.09			Татар телендә тамырга сүзясагыч, модаль, бәйләгеч кушымчаларның ялгануы.Сыйныф,башлана,килешә, кагыйдә,тырыша сүзләре белән танышу			1 нче сентябрь бәйрәме белән котлый белү,бер-береңә комплиментлар әйтә белү.Яңа уку елына әзерлек турында сөйләшү			Исемгә кушымчалар ялгану тәртибе
2	Исемнәрнең килеш белән төрләнеше				1				05.0905.09			Татар телендә исемнәрне килешләр белән төрләндерүнең үзенчәлекләре			Исемнәрне килешләрдә, тартымнарда төрләндерә белү.			Чагыштырып эшләү күнекмәсе булдыру
3	Сыйфат. Ясалма сыйфатлар				1				05.0906.09			Сыйфатларны лексик-грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре буенча аера белү. Төрле ысуллар белән сыйфатлар ясалу			Тексттан сыйфатларны табу. Сыйфатларны төрле ысуллар белән ясау			Сыйфат ясалышын куллана белү
4	Билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль. Зат-сан белән төрләнеше				1				10.0910.09			Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең -ды, -де, -ты, -те кушымчалары ярдәмендә ясалуы. Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең –ган,-гән,-кан,-кән кушымчалары ярдәмендә ясалуы Аларның зат-сан белән төрләнүе			Бирелгән тексттан билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне табу			Үрнәк буенча эшләү күнекмәсен камилләштерү
5	Сүзлек диктанты. Фигыльләрнең барлык-юклык формалары				1				12.0912.09			Башка сүз төркемнәре арасыннан фигыльне табу, аны юклык формасына кую			Эш-хәлнең үтәлүе фигыльнең барлык төре, эш-хәлнең үтәлмәве фигыльнең юклык төре булу			Үз-үзеңә контроль ясый белү
6	Хәл фигыль				1				12.09 13.09			Хәл фигыльнең дүрт төре. Хәл фигыльнең мәгънәсе, ясалышы, сораулары, төрләре, юклык формалары. -ып, -еп,-п, -а, - ә, -ый, -и кушымчаларын кушу, юклык формасында -мый, -ми формалары			Хәл фигыльләрне сөйләмдә куллану			Дәреслек белән эш итә белү күнекмәсе
7	Рәвеш. Рәвешләрнең мәгънә төркемчәләре				1				17.0917.09			Җөмләдә эш яки хәлнең билгесен белдереп, ничек? кая? кайда? кайдан? күпме? никадәр? кебек сорауларга җавап бирә торган сүз төркеменең рәвеш дип аталуы			Текстларда рәвешләрне табу. Дөрес итеп сорау куя белү күнекмәсе. Тексттан рәвеш-ләрне табу, төркемчәләрен билгеләү			Рәвешләрне сөйләмдә актив куллану күнекмәләрен камилләштерү
8	“Мәктәптә беренче көн” текстындагы лексик-грамматик материал				1				19.0919.09			Сыйныф җитәкчесе, очрашам,соң, белән, һәрвакыт сүзләрен дөрес куллана белү			Яңа сүзләрне сөйләмдәактив куллану			Текстны хәл фигыльләр кулланып сөйли белү
9	Кереш контроль эш. Мөстәкыйль сүз төркемнәре				1				19.09 20.09			Мөстәкыйль сүз төркемнәрен белү дәрәҗәсен тикшерү			Гомуми белем дәрәҗәсен тикшерү. Өйрәнгән грамматик структураларны күнегүләр эшләгәндә куллану			Үз-үзеңә контроль ясый белү		Контроль эш №1
10	“Минем мәктәп режимым”темасы-на сөйләшү				1				24.0924.09			Хаталар өстендә эш. Яңа уку елындагы яңалыклар, сыйныфташларның ничек укуы, нинди яңа фәннәр керүе өй эшләрен үтәү турында сөйләшү			Лексик –грамматик кагыйдәләрне аралашу вакытында дөрес куллану			Эзлекле фикер йөртү. Сөйләмнең коммуника тив типлары буенча бәйләнешле сөйләмне камилләштерү
11	Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше				1				26.0926.09			Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнешен белү			Классташларыңның ничек укуы,нинди билгеләр алуы,өй эшен бергә эшләве,китапны саклап тоту турында киңәшләр бирү			Боерык фигыльне диалогик,монологик сөйләмдә куллану
12	Алмашлык				1				26.09 27.09			Башка сүзләр арасыннан алмашлыкларны лексик грамматик мәгънәсе һәм морфологик-синтаксик билгеләре буенча аеру			Тексттан алмашлыкларны табу. Сөйләмдә алмашлыкны куллану			Кагыйдәләрне аңлап куллану күнекмәләрен системалаштыру
13	Алмашлыкларның төркемчәләре				1				01.10 01.10			Алмашлыкларның исемне, сыйфатны, рәвешне, санны алмаштырып килүе. Мәгънәләре буенча алмашлыкларның 7 төркемгә бүленүе			Алмашлык сүз төркеме буенча алган белемне күнегүләр эшләгәндә куллану			Чагыштырып эшли белү. Алмашлыкларның төркемчәләрен белү
14	Сәбәп белдерү формасы				1				03.10 03.10			Яңа сүзләрнең тәрҗемәсен белү			“...ганга күрә” төзелмәсен дөрес куллану			Әңгәмәдә катнаша белү күнекмәсе булды ру
15	Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе				1				03.10 08.10			Хәл фигыльнең мәгънәсе, ясалышы, сораулары, төрләре, юклык формалары. -ып, -еп,-п, -а, - ә, -ый, -и кушым-чаларын кушу, юклык формасында -мый, -ми формалары			Татар телендә тамырга сүзясагыч, модаль, бәйләгеч кушымчаларның ялгануы			Таблица белән эш итә белү
16	“Көндәлек-документ,көндәлек-синең көзгең” темасы буенча лексик-грамматик материал				1				08.10 10.10			Ия белән хәбәр арасында сызык куелу очрагы			Кагыйдәне ситуатив күнегүләрдә куллану			Җөмләләр төзү; күп нокталар урынына тиешле фигыльләрне куеп язу; сөйләмдә куллану
17	“Безнең көндәлекләребез” темасына сөйләшү				1				10.10 11.10			Сыйныфта укучыларның көндәлеккә карашы турында сөйләшү			Лексик күнекмәләрне формалаштыру һәм камилләштерү, сүз байлыгын арттыру			Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эш итә белү
18	“Яхшы укыр өчен...”темасына диалогик сөйләм				1				10.10 15.10			Яхшы укыр өчен өй эшен ничек эшлиләр? Дәрестә ничек катнашалар? Яңа уку елы турында диалог төзү			Эзлекле, бәйләнешле итеп яхшы укучының холкы, яхшы уку кагыйдәләре турында үз фикереңне әйтү			Диалогны башлый, дәвам итә, төгәлли белү
19	“Яхшы уку кагый-дәләре”темасы бу-енча лексик-грам-матик мактериал				1				15.10 17.10			Тема буенча өйрәнелгән лексика			Кагыйдәләрне ситуатив күнегүләрдә куллану			Яхшы уку кагыйдәләре”темасы буенча сөйләшү
20	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе				1				17.10 18.10			“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсен дөрес куллана белү			Фигыль төрләрен аера белү			Җөмләләр төзү
21	“Белем һәм тормыш”бүлеген кабатлау.Диктант “Агач утырту”				1				17.10 22.10			Белем һәм тормыш”бүлеген кабатлау. Дөрес язуга ирешү			Кагыйдәләрне куллану			Диктант язу		Диктант №1
22	Хаталар өстендә эш.Фигыль төрләрен ныгыту				1				22.1024.10			Фигыль төрләрен искә төшерү			Фигыль төрләрен аера белү			Сөйләмдә куллану
Без бергә ял итәбез ( 30 сәгать)
23	Сыйфат фигыль. Аның мәгънәсе					1			24.10 25.10			Сыйфат фигыльнең берьюлы сыйфат һәм фигыль мәгънәләренә ия булуы		Үтелгән кагыйдәләрне куллана белү. Грамматик кагыйдәләрне аңлап, хаталарны төзәтү			Сыйфат фигыльләр кертеп, җөмләләр язу
24	Контроль эш Сыйфат фигыльнең заман формалары. Хәзерге заман сыйфат фигыль					1			24.10 29.10			Җырлаган кыз,йоклар вакыт,барасы юл сүзләрен истә калдыру. Хәзерге заман сыйфат фигыльнең гади һәм тезмә формалары			Сыйфат фигыльнең заман формаларын белү			Сүзлекләр кулланып, күнегүләр эшләү		Контроль эш №2
25	Үткән заман сыйфат фигыль					1			29.10 31.10			Үткән заман сыйфат фигыльнең -ган,-гән, -кан, -кән кушымчалары белән ясалуы. Юклык формалары. Аларның исем урынында килеп, килеш сан белән төрләнеше			Үткән заман сыйфат фигыльләр кертеп, күнегүләр эшләү			Чагыштырып эшли белү
26	Киләчәк заман сыйфат фигыль					1			31.10 01.11			Киләчәк заман сыйфат фигыльнең –ачак –әчәк, -ыйсы, -исе, -ар, -әр,-ыр, -ер, -р кушымчалары белән ясалуы			Киләчәк заман сыйфат фигыльләр кертеп, күнегүләр эшләү			Уку мәсьәләсен мөстәкыйль билгеләү
27	Сыйфат фигыль-ләрнең сөйләмдә кулланылышы					1			31.10 12.11			Сыйфат фигыльләрнең барлык-юклык формалары			Уку мәсьәләсен куя белү			Сыйфат фигыльнең заман формаларын сөйләмдә куллану
II чирек – 21 сәгать
28	Сыйфат фигыльнең исемләшүе һәм исемгә күчүе					1			12.11 14.11			Хаталар өстендә эш. Язма эшкә анализ, типик һәм индивидуаль хаталарны ачыклау, хаталар өстендә эшләү. Киләчәк заман сыйфат фигыльнең исем урынында килеп килеш, сан, тартым белән төрләнүе	Грамматик кагыйдәләрне аңлап, хаталарны төзәтү. Исемләшкән сыйфат фигыль белән җөмлә төзү					Эшчәнлеккә үзбәя куя белү. Төп фикерне аерып ала белү
29	Җөмләнең баш кисәкләре					1			14.11 15.11			Җөмләнең баш кисәкләрен искә төшерү	Җөмләләрдә дөрес куллану					Дәреслектәге бирем, күнегүләрне үтәү
30	Ия һәм аның белдерелүе					1			14.11 19.11			Җөмләдә баш килештә килгән алмашлык, исем, сыйфат, исем фигыльләрнең ия була алулары	Иянең тезмә сүз белән дә белдерелүен ситуатив күнегүләрдә куллану					Танып белү активлыгын үстерү
31	Хәбәр һәм аның белдерелүе					1			19.11 21.11			Ничә сүз белән белдерелүенә карап, хәбәрләрнең төрләре: гади хәбәр, кушма хәбәр. Гади хәбәрнең бер сүздән, кушма хәбәрнең ике яки берничә сүздән торуы	Кушма хәбәрнең барлык мөстәкыйль сүзләргә, ымлыкларга һәм хәбәрлек сүзләргә ярдәмче фигыль өстәп ясалуы					Белем алуның рацио наль ысулын сайлый белү
32	Җөмләнең төп коммуникатив төрләре. Хикәя җөмлә					1			21.11 22.11			Җөмләнең төп коммуникатив төрләре: хикәя, сорау, боеру җөмләләр. Берәр эш яки хәл турында хәбәр итә торган җөмләнең хикәя җөмлә дип аталуы	Хикәя җөмләне тану һәм сөйләмдә куллану.					Күнегүләрне мөстә кыйль эшләү күнек мәсе булдыру
33	“Буш вакыт” темасына караган лексик-граммматик материал					1			21.11 26.11			“Буш вакыт” темасына караган лексика	Җөмләләрдә куллану, мәгънәсен аңлау					Тәрҗемә итү күнекмә сен ныгыту
34	Ия белән хәбәр арасында сызык					1			26.11 28.11			Җөмләнең хәбәре баш килештәге исем яки исем урынына килгән башка сүз төркеме белән белдерелгәндә, ия белән хәбәр арасында сызык куелуы	Кагыйдәләрне җөмләләр төзегәндә куллану. Тәрҗемә итү күнегүләрендә куллану					Җөмлә төзү күнекмәләрен камилләштерү. Эш дәфтәрендәге күнегүләрне мөстәкыйль эшләү
35	“Буш вакыт –ул нинди вакыт?”					1			28.11 29.11			Тәрбиялелек,тәрбиясезлексүзләрен аңлау.Укыган текстның эчтәлеген аңлау	Сөйләм телендә, җөмләләр төзегәндә дөрес куллану					Дәреслек белән эш итә белү күнекмәсе. Аның рус теленә тәрҗемә итү үзенчә-лекләрен белү
36	Сочинение ”Минем буш вакытым”					1			28.11 03.12			Үз фикереңне башкаларга җиткерә белү	Язманы грамоталы һәм эзлекле бирү белү. Укучы-ларның фикер йөртү, интеллектуаль,иҗади сәләтләрен үстерү					Сочинение язу				Сочинение
37.	Фигыль төркемчәләре					1			03.12 05.12			Фигыльләрнең барлык-юклык формалары, юнәлеше. Укучыларның белемнәрен тикшерү						Үз-үзеңә контроль ясый белү
38.	Фигыльләрнең барлык-юклык формалары.Сүзлек диктанты					1			05.12 06.12			Фигыльләрнең барлык-юклык формалары, юнәлешләре буенча алган белемнәрне системага салу	Фигыль юнәлешләрен күнегүләр эшләгәндә куллану					Дөрес язу күнекмәләрен булдыру				Сүзлек диктанты№2
39.	“Без нинди укучылыр?” тексты буенча диалогик сөйләмгә чыгу					1			05.12 10.12			Программа кысаларындагы тематикада диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү	Лексик –грамматик күнегүләрне камилләштерү					Өйрәнелгән лексиканы, грамматик конструкцияләрне сөйләмдә куллана белү
40	Контроль эш. Җөмләнең баш кисәкләре					1			10.12 12.12			Җөмләнең төп коммуникатив төрләре, татар җөмләсендә сүз тәртибе, җөмләнең баш кисәкләре темалары буенча белемнәрне тикшерү	Тема буенча кагыйдәләрне белү, үтелгән кагыйдәләрне куллана белү					Мөстәкыйль эшләү күнекмәләрен камил-ләштерү				Контроль эш.№3
41	Теркәгечләр турында гомуми мәгьлүмат					1			12.12 13.12			Хаталар өстендә эш. Теркәгечнең җөмлә кисәкләрен һәм кушма җөмләләрдә гади җөмләләрне үзара бәйләве	Контроль язма эшләргә анализ, типик һәм индивидуаль хаталарны ачыклау.					Теркәгечләрне тану
42	Тезүче теркәгечләр					1			12.1217.12			Теркәгечләр-бәйләүче чаралар. Тезүче теркәгечләрнең җыючы (һәм, да/дә, та/тә, ни..ни, тагын), каршы куючы (ләкин, ә, әмма, бары, тик), бүлүче (я, яки, яисә, әле) теркәгечләргә бүленүе.	Сөйләмдә, җөмләләрдә дөрес куллану					Кагыйдәләрне җөмләләр төзегәндә куллану
43	Ияртүче теркәгечләр					1			17.12 19.12			Ияртүче теркәгечләрне (чөнки, гүя, ягъни, аеруча, әйтерсең, бигрәк тә, әгәр) белү	Ияртүче теркәгечләрне җөмләдә дөрес куллану					Үрнәк буенча эшләү күнекмәсен камилләш терү
44	Теркәгечләрнең татар һәм рус телләрендә уртак яклары, җөмләдә кулланылышы					1			19.12 20.12			Теркәгечләрнең һәрвакыт аерым язылуы. Теркәгечле җөмләләр төзи белү	Теркәгечләрне җөмләдә куллану					Гомумиләштерү күнек мәсен ныгыту
45	Изложение. “Кинога барганда”					1			19.1224.12			Биремле изложение язу. План буенча эзлекле фикер йөртү.	Терәк сүзләр ярдәмендә текстның кыскача эчтәлеген яза белү					Эчтәлеген аңлый һәм дәвам итә белү
46	Исем фигыль, аның мәгънәсе, формасы					1			24.1226.12			Хаталар өстендә эш. Исем фигыльнең берьюлы исем һәм фигыль билгеләренә ия булуы, ясалышы, сораулары	Исем фигыльне җөмләдә куллану					Дәреслек белән эш итә белү
47	I яртыеллык өчен Контроль диктант ”Җәнлекләр”					1			26.12 27.12			Исем фигыльнең берьюлы исем һәм фигыль билгеләренә ия булуы, килеш белән төрләнешен белү.Белемнәрне тикшерү	Дөрес яза белү күнекмәләре					Белемнәрне тикшерү. Диктант язу				Контроль диктант
48	Хаталар өстендә эш.Кереш сүзләр. Кереш сүзләрнең төрләре					1			26.1226.12			Кереш сүзләрнең раслауны, шикләнүне, икеләнүне, үтенүне, үз фикереннән чигенүне, фикер чыганагын, фикер нәтиҗәсен һ.б. белдерүе	Кереш сүзләр. Бәлки, билгеле, беренчедән, икенчедән, минемчә, синеңчә, кызганычка каршы, бәхеткә каршы, риза. Җөмләдә, сөйләмдә куллана белү					Белем алуның рациональ ысулын сайлый белү
III чирек- 30 сәгать
49	Кереш сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы					1			14.0114.01		Кереш сүзләренең сөйләмдә кулланылышы турында мәгълүмат.				Кереш сүзләрнең сөйләм дөрес куллану			Белемнәрне системалаш тыру
50	“Ялгыш адым” шигырендәге лексик-грамматик материал					1			16.0116.01		“Ялгыш адым” шигырендәге сүзләрне истә калдыру				Кереш сүзләрне сөйләмдә куллана белү			Сәнгатьле уку күнекмә ләре булдыру
51	“Безнең йорт подъезды” шигыре буенча монологик сөйләмгә чыгу					1			16.01 17.01		Программа кысаларындагы тематикада монологик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү				Лексик –грамматик күнегүләрне камилләштерү. Кереш сүзләрне куллану			Өйрәнелгән лексиканы, грамматик конструкцияләрне сөйләмдә куллана белү
52	”Нәрсә ул егет-лек?” проблемасы буенча лексик-граммматик материал					1			21.0121.01		Кешедә булган уңай һәм тискәре сыйфатларны белү				Тема буенча үтелгән лексиканы кабатлау			Нәрсә ул егетлек?” проблемасы буенча сөйләшү
Өлкәннәр һәм кечкенәләр (28 сәгать)
53		“Минем гаиләм”темасына сөйләшү					1		23.01		Аергычларны кулланып, гаиләдә кемнәр бар, алар нинди, кайда эшләүләре турында диалог төзү.				Аергычларны телдән сөйләмдә куллану.			Телдән сөйләм осталыгы күнекмәләрен булдыру.
54		Җөмләнең иярчен кисәкләре. Аергыч һәм аның белдерелүе.					1		23.01 24.01		Җөмләдә исем белән белдерелгән кисәкне ачыклап килүче, нинди? кайсы? кемнең? нәрсәнең? ничә? ничәнче? сорауларының берсенә җавап биргән кисәкнең аергыч дип аталуы. Баш кисәкне ачыклап, аңа ияреп килә торган кисәкнең иярчен кисәк дип аталуы. Иярчен кисәкләргә баш кисәкләрнең берсеннән чыгып сорау бирелә.				Җөмләдә исем белән белдерелгән кисәкне ачыклап килүче, нинди? кайсы? кемнең? нәрсәнең? ничә? ничәнче? сорауларының берсенә җавап биргән кисәкнең аергыч дип куллануын белү.			Баш кисәкне ачыклап, аңа ияреп килә торган кисәкнең иярчен кисәк дип куллануын белү, җөмлә төзегәндә куллана белү. Охшатып эшләү күнекмәсен камилләштерү
55		Сүз төркемнәрен һәм җөмлә кисәклә-рен ныгытуга дик-тант “Чишмә”					1		28.01 28.01		Сүз төркемнәрен һәм җөмлә кисәкләрен өйрәнүне ныгыту				Тиңдәш һәм тиңдәш булмаган аергычларны куллану			Иҗади характердагы биремнәрне үтәү					Диктант №2
56		Хаталар өстендә эш. Б.с.ү.”Өлкәннәр һәм кечкенәләр мөнәсә-бәте					1		30.01 30.01		Хаталар өстендә эш. Җөмлә төзегәндә аергычлар куллана белү				Темага кагылышлы лексиканы белү			Сүзлекләрдән файда-лану.Өлкәннәрне хөрмәт итү турында сөйләшү
57		Тәмамлык һәм аның белдерелүе					1		30.01 31.01		Җөмләнең фигыль белән белдерелгән кисәген ачыклап, кемгә? нәрсәгә? кемнән? нәрсәдән? кемдә? нәрсәдә? кем белән? нәрсә белән? кем тарафыннан? сорауларының берсенә җавап булган кисәкнең тәмамлык дип аталуы				Җөмләнең фигыль белән белдерелгән кисәген ачыклап килгән кисәкне тәмамлык дип аталуын аңлау			Тәмамлыкның үзен иярткән сүзгә төрле килеш кушымчалары, бәйлек һәм бәйлек сүзләр ярдәмендә бәйләнүен җөмлә төзегәндә куллана белү
58		Туры һәм кыек тәмамлыклар. Сүзлек диктанты					1		04.02 04.02		Җөмләдә төшем килешендәге исем һәм исем мәгънәсендә килгән башка сүз төркеме белән белдерелгән тәмамлыкның туры тәмамлык дип аталуы. Ә калган тәмамлыкларның кыек тәмамлык булуы				Туры һәм кыек тәмамлыкларны сөйләмдә куллану			Охшатып эшләү күнек мәсен камилләштерү. Сүзлек диктанты язу					Сүзлек диктанты №3
59		Тәрбиялелек сыйфатлары					1		06.02 06.02		Җөмлә кисәкләрен сөйләмдә дөрес куллана белү				Темага кагылышлы лексиканы белү			Әдәплелек кагыйдәләре турында сөйләшү
60		Хәл һәм аның төрләре. Урын хәле					1		06.02 07.01		Җөмләдә эш яки хәлнең кайда? ничек? кайчан? нинди шартларда үтәлүен яки үтәлмәвен белдерә торган иярчен кисәкнең хәл дип аталуы. Җөмләдә эш яки хәлнең урынын белдереп, кайда? кая? кайдан? сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең урын хәле булуы				Җөмләдә эш яки хәлнең кайда? ничек? кайчан? нинди шартларда үтәлүен яки үтәлмәвен белдерә торган иярчен кисәкнең хәл дип аталуы. Хәлләрнең күбрәк фигыль белән белдерелгән җөмлә кисәген ачыклап килүен аңлау			Хәлләрнең күбрәк фигыль белән белдерелгән җөмлә кисәген ачыклап килүен куллана белү. Охшатып эшләү күнекмәсен камилләштерү
61		Вакыт хәле					1		11.02 11.02		Хаталар өстендә эш. Җөмләдә эш яки хәлнең үтәлү вакытын, билгенең булу вакытын белдереп, кайчан? ни вакытта? сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең вакыт хәле булуы				Аның чыгыш, төшем, урын-вакыт килешендәге исемнәр, бәйлек һәм бәйлек сүзләр, затланышсыз фигыль формалары белән белдерелүен аңлау			Белем алуның рациональ ысулын сайлый белү
62		Рәвеш хәле					1		13.02 13.02		Җөмләдә эш яки хәлнең рәвешен белдереп, ничек? ни рәвешле? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең рәвеш хәле булуы.Аергыч, тәмамлык, хәлләрне сүзтезмәләрдә дөрес язу, аера белү				Җөмләдә эш яки хәлнең рәвешен белдереп, ничек? ни рәвешле? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең рәвеш хәле дип куллану			Уку мәсьәләсен куя белү
63		Күләм хәле					1		13.02 14.02		Хаталар өстендә эш. Эш яки хәлнең яки билгенең күләмен, дәрәҗәсен белдереп, никадәр? ни дәрәҗәдә? күпме? ничә тапкыр? Сорауларының берсенә җавап бирә торган хәлнең күләм хәле булуы				Күләм хәлен дөрес куллану, дөрес язу күнекмәсе			Дәреслек белән эш итә белү
64		Сәбәп хәле					1		18.02 18.02		Җөмләдә эш яки хәлнең сәбәбен белдереп, ни сәбәпле? нигә? нәрсә аркасында? ни өчен? кебек сорауларның берсенә җавап бирә торган хәленең сәбәп хәле булуы				Сәбәп хәлен дөрес куллану, дөрес язу күнекмәсе			Биремнәрне үтәгәндә үз эшчәнлегеңне планлаш тыра белү
65		“Һәркем үзенчә хаклы”тексты					1		20.02 20.02		Эчтәлеген аңлап эшли белү. Иярчен һәм баш җөмлә кисәкләрен дөрес куллану.				Мөстәкыйль эшләү күнекмәләрен камилләштерү			Нәтиҗә ясый белү
66		Б.с.ү.”Ярдәмләшеп яшәү күңелле”					1		20.02 21.02		Әти-әниең белән ничек аралашуың, аларга ничек ярдәм итүең турында сөйләү				Җөмлә төзегәндә туры һәм кыек тәмамлыкларны куллана белү			Грамматик кагыйдәләрне дөрес куллану күнекмәсе
67		Максат хәле.					1		25.02 25.02		Җөмләдә эш яки хәлнең яисә билгенең максатын белдереп, нигә? ни өчен? нинди максат белән? кебек сорауларның берсенә җавап бирә торган хәлнең максат хәле булуы				Максат хәлен аңлап дөрес куллану			Уку мәсьәләсен куя белү
68		Шарт хәле					1		27.02 27.02		Җөмләдә эш яки хәлнең шартын белдереп, нишләсә? нинди шартта? сорауларының берсенә җавап биргән хәлнең шарт хәле булуы				Шарт хәле белән җөмлә төзү			Ситуатив күнегүләр аша өйрәнелгән лексик- грамматик материалны камилләштерү
69		Җөмләнең иярчен кисәкләре					1		27.0228.02		Җөмләнең иярчен кисәкләре темасын үзләштерүләрен тикшерү				Алган белемнәрне куллану			Үз-үзеңә контроль ясый белү
70		Кире хәл					1		04.03 04.03		Хаталар өстендә эш. Хәлләрне кабатлау. Кире хәлнең нишләсә дә? нәрсәгә карамастан ? дигән сорауларга җавап бирүе				Җөмләдә, ситуатив күнегүләрдә кире хәлне дөрес куллану			Нәтиҗә ясый белү
71		Б.с.ү.“Өлкәннәрне хөрмәт итү – изге бурыч”					1		06.03 06.03		Ни өчен ата-ана иң зур кеше? Соравына җавап бирү. Үз фикереңне дәлилли белү.				Сөйләм үрнәкләрен куллану			Эзлеклелекне саклау, план буенча сөйли белү
72		Исем фигыльнең килешләр белән төрләнеше					1		06.0307.03		Исем фигыльнең килешләр белән төрләнешен истә калдыру				Мөстәкыйль эшләү күнекмәләрен камилләштерү			Телдән сөйләм осталыгы күнекмәләрен булдыру
73		Исем фигыльләрнең сөйләмдә кулланылышы					1		11.03 11.03		Исем фигыльнең берьюлы исем һәм фигыль билгеләренә ия булуы, ясалышы, сораулары.				Исем фигыльне җөмләдә куллану			Дәреслек белән эш итә белү
74		Кисәкчәләр турында гомуми мәгьлүмат					1		13.03 13.03		Хаталар өстендә эш. Кисәкчәләрнең сүзләргә, җөмләләргә аерым төсмер бирүе				Кисәкчәләрне тану. Аларны мәгънәләре буенча төркемләү			Чагыштырып эшли белү
75		“Өлкәннәр һәм кечкенәләр”бүлеген кабатлау.Диктант “Яз килә”					1		13.03 14.03		Кисәкчәләрнең сызыкча аша, аерым һәм алдагы сүзләргә кушылып язылуы				Кисәкчәләр. аларның дөрес язылышы, сөйләмдә кулланылышы			Нәтиҗә ясый белү					Диктант№3
76		“Тәрбияле кеше ялгышамы?” темасына диалогик сөйләмгә чыгу					1		18.03 18.03		Өйрәнелгән лексик-грамматик струк-тураларны сөйләмдә дөрес куллана белү				Диалог төзи һәм анда катнаша белү. Кагыйдәләрне җөмләләр төзегәндә куллану			Кисәкчәләрне сөйләмдә дөрес куллана белү
77		Б.с.ү.”Ни өчен ата-ана – иң зур кеше”темасына сөйләшү					1		20.03 20.03		“Ни өчен ата-ана – иң зур кеше”темасына багышланган әңгәмәдә актив катнашу				Темага кагылышлы лексиканы белү			”Ни өчен ата-ана – иң зур кеше” темасына сөйләшү
78		Билгеләү алмашлыклары					1		20.0321.03		Тема буенча лексиканы ныгыту				Алмашлыкларның килешләр белән төрләнешен ныгыту күнекмәләре			Язма сөйләмдә аңлап куллану,текст өстендә эшләү
IV чирек – 24 сәгать
79	Затланышлы һәм затланышсыз фигыльләр темасын кабатлау.						1		01.04 01.04		Затланышлы һәм затланышсыз фигыльләр темасы буенча кагыйдәләрне куллана белү				Фигыль формаларын җөмлә төзегәндә дөрес куллану			Эшчәнлеккә үзбәя куя белү. Диктант язу
80	Өлкәннәр һәм кечкенәләр”бүлеген кабатлау						1		03.04 03.04		Бүлек буенча өйрәнелгән лексиканы кабатлау				Сүзлекләр белән эшләү. Анализ, нәтиҗә ясау			Өлкәннәр һәм кечкенәләр”циклы буенча кабатлау күнегүләре
Без Татарстан яшибез (22 сәгать)
81	“Туган ягым- Татарстан”темасына караган лексик-грамматик материал						1		03.04 04.04			Синоним, антонимнарның кулланылышы			Туган ягым- Татарстан”темасына караган лексиканы белү			Татарстан табигате байлыгы, матурлыгы турында сөйли белү
82	Бәйлекләр турында гомуми мәгьлүмат								08.04 08.04			Бәйлекнең иярүче кисәкне ияртүче кисәккә, кушма җөмләләрдә иярчен җөмләне баш җөмләгә бәйләве.			Бәйлекләр тану. Аларның сөйләмдә кулланылу үзенчәлекләрен белү			Тәрҗемә итү күнекмәсе булдыру
83	Бәйлекләрнең исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланылышы						1		10.04 10.04			Бәйлекләрнең 3 төркемгә бүленүе: Б.к. (белән, өчен, кебек, аркылы, аша), Ю.к. (таба, күрә, каршы, кадәр, чаклы, хәтле, тикле), Ч.к. (башка, бирле, соң, элек) сораучы бәйлекләр			Бәйлекләрне җөмләдә куллану. Бәйлекләрнең исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланылышы			Грамматик кагыйдәләрне дөрес куллану
84	Бәйлек сүзләр, аларның формалары, җөмләдә кулланылышы						1		10.04 11.04			Җөмләдә урын- ара төшенчәләрне белдерә торган исемнәрнең бәйлек сүз булуы (ас, өс, як, ян, урта, арт кебек урын-ара төшенчәләрен белдерә торган исемнәрнең бәйлек сүз булып килүе)			Бәйлек сүзләр, аларның формаларын җөмләдә куллану			Мөстәкыйль эшли белү күнекмәләрен камилләштерү
85	Сочинение “Безнең Татарстан”						1		15.04 15.04			Орфографик, грамматик дөрес язу күнекмәләрен һәм бәйләнешле сөйләм телен үстерү			Терәк сүзләр ярдәмендә текстның кыскача эчтәлеген яза белү			План буенча эзлекле яза белү			Сочинение
86	Ымлыклар турында гомуми мәгьлүмат						1		17.04 17.04			Хаталар өстендә эш. Кешенең эчке кичерешләрен белдерә торган кыска сүзләрнең ымлык булуы			Ымлыкларны тану			Мөстәкыйль белем алырга өйрәнү
87	Аваз ияртемнәре турында гомуми мәгьлүмат						1		17.04 18.04			Кешенең эчке кичерешләрен белдерә торган кыска сүзләрнең ымлык булуы			Аваз ияртемнәрен тану			Сөйләмдә куллана белү
88	“Кошларның тормышы”						1		22.04 22.04			Текстны аңлау, сорауларга дөрес җавап бирү			Темага кергән сүзләрне дөрес куллану			Тест сорауларына дөрес җавап бирү
89	Гади тотрыклы гыйбарәләр, татар сөйләм этикеты берәмлекләре						1		24.04 24.04			Фразеологик берәмлек төшенчәсе.Гади тотрыклы гыйбарәләр, татар сөйләм этикеты берәмлекләрен белү			Сөйләм телендә куллану			Сүзлекләр белән эш
90	Афиша. “Кошлар көненә багышланган концертка чакырабыз"						1		24.04 25.04			Белдерү яки афиша язу. Прагматик текстлар (белдерүләр, афиша һ.б) төзеп язу			Прагматик текстлар төзәргә өйрәнү			Тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп язу
91	Контроль эш.Татарстан Республикасы						1		29.04 29.04			Кагыйдәләрне контроль эштә дөрес файдалану			Үз теләгеңне белдерә белүне камилләштерү. Белемнәрне тикшерү			Теләк белдерү формаларын истә калдыру.Тест үтәү			Контроль эш №4
92	“Нишли белә?” аналитик формалы фигыльләр						1		06.05 06.05			“Нишли белә?” аналитик формалы фигыльләрнең ясалышы:беренче фигыль Хәзерге заман берлек санда кулланыла, ул үзгәрми, зат-сан белән төрләнми, “белә” ярдәмче фигыль белән ясалуы, аның зат-сан белән төрләнүе			“Нишли белә?” аналитик формалы фигыльләрне телдән һәм язма сөйләмдә куллану			Телдән сөйләм осталыгы күнекмәләрен булдыру
93	Аналитик фигыльләр. Мөмкинлек/мөмкин түгеллекне (бара алам, бара алмыйм)						1		08.05 13.05			“Нишли алам, алмыйм?” аналитик формалы фигыльләрнең ясалышы:беренче фигыль Х.з. берлек санда кулланыла, ул үзгәрми, зат-сан белән төрләнми, “ала” ярдәмче фигыль белән ясалуы, аның зат-сан белән төрләнүе			“Нишли ала?” аналитик формалы фигыльләрне телдән һәм язма сөйләмдә куллану			Кагыйдәләрне аңлап куллану күнекмәләрен системалаштыру
94	Теләк белдерү формалары.Сүзлек диктанты						1		08.05 15.05			Теләк белдерү формасын аңлау. Сораулары, зат-сан белән төрләнеше			Теләк белдерү формаларын сөйләмдә дөрес куллану			Таблицаны кулланып, җөмләләр төзү			Сүзлек диктанты №4
95	Максат белдерү формалары						1		13.05 16.05			Теләк белдерү формасын аңлау Сораулары, зат-сан белән төрләнеше				Сөйләмдә дөрес куллану			Дәреслек белән эш итә белү. Таблицаны кулланып, җөмләләр төзү
96	Б.с.ү.Татарстанның географик урыны, климаты, байлыклары						1		15.05 20.05			Сөйләм процессында яңа сүзләр ясау				Хәзерге заман хикәя фигыльләр төрле затлары белән җөмләләр төзү			Нәтиҗә ясый белү
97	7 нче сыйныф материалын кабатлау һәм ныгытуга контроль диктант ”Карга боткасы”						1		15.05 22.05			Үткән материал буенча белемнәрне тикшерү				Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану			Контроль диктант		Контроль диктант
98	Б.с.ү. “Без Татарстанда яшибез”						1		20.05 23.05			Орфографик, грамматик дөрес язу күнекмәләрен һәм бәйләнешле сөйләм телен үстерү				Терәк сүзләр ярдәмендә текстның кыскача эчтәлеген яза белү			План буенча эзлекле сөйли белү
99	Хаталар өстендә эш.Тезмә фигыль						1		22.05 27.05			Хәл фигыльләр, ярдәмче фигыльләр белән килеп, тезмә фигыльләр ясавы. Рус теленә тәрҗемә итү үзенчәлекләре			Сөйләмдә куллану күнекмәсе			Дәреслек белән эшли белү күнекмәсен ныгыту
100	Туган як турында сөйлибез”						1		22.05 28.05			Бирелгән җөмләләрдән текст төзү һәм шул текст белән эшләү			Өйрәнелгән кагыйдәләрне куллану			План буенча эзлекле сөйли белү. Әңгәмәдә катнаша белү күнекмәсе булдыру
101	БСҮ “Без туган илебез белән горурланабыз” темасына сөйләшү						1		27.05 29.05			Фикерне дөрес һәм төгәл итеп әйтә белү күнекмәләрен булдыру			Бирелгән тема буенча хикәя төзү,сорауларга җаваплар әзерләү			Татарстан Республикасы турында мәгълүмат туплау
102	Үтелгәннәрне гомумиләштереп кабатлау						1		29.05 30.05			Туган җиребез турында белемнәрен киңәйтү			Өйрәнелгән лексиканы, грамматик конструкцияләрне сөйләмдә куллана белү			Җәйгә биремнәр бирү

Татар теле һәм татар әдәбиятыннан белем һәм күнекмәләрне бәяләү нормалары

Язма эшләрне тикшерү һәм бәяләү:

а) сүзлек диктанты 18-20 сүздән тора.

Пөхтә, төгәл һәм орфографик хатасыз язылган эшкә “5” ле куела.

Пөхтә, төгәл язылган, әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орфографик хатасы булган эшкә “4”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-5 төзәтүе яки 3-5 орфографик хатасы булган эшкә “3”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки артыграк орфографик хатасы булган эшкә “2”ле куела.

ә) диктант уку елы башында 55-60 сүздән, уку елы ахырында 60-65 сүздән тора.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 1орфографик, 1 пунктуацион хатасы булган диктантка “5”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион хатасы булган диктантка “4”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-6 орфографик, 6 пунктуацион хатасы булган диктантка “3”ле куела.

Пөхтә язылмаган, 7 дән артык орфографик, 7 дән артык пунктуацион хатасы булган диктантка “2”ле куела.

б) изложение уку елы башында 90-95 сүздән, уку елы ахырында 100-110 сүздән тора.

Тыңланган текстның эчтәлеге тулы, эзлекле һәм дөрес язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион яки 1 грамматик хатасы булган эшкә “5”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге эзлекле һәм дөрес язылган, ләкин1-2 эчтәлек ялгышы җибәрелгән, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион яки 2-3 грамматик хатасы булган эшкә “4”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге өлешчә эзлекле дөрес язылган, , 4-5 орфографик, 4 пунктуацион яки 4-5 грамматик хатасы булган эшкә “3”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге бөтенләй ачылмаган , эзлекле язылмаган, 6 дан артык орфографик, 5 тән артык пунктуацион яки 6 дан артык грамматик хатасы булган эшкә “2”ле куела.

в) сочинение укучыларның тормыштагы күзәтүләреннән алган тәэсирләрен язмада грамоталы һәм эзлекле бирә белү, әдәби әсәрнең эчтәлеген үз сүзләре белән образлы телдә бәйләнешле итеп яза алу мөмкинлеген тикшерү максатыннан яздырыла.

Тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган һәм эчтәлеге тулы ачылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион яки 2 грамматик хатасы булган эшкә “5” ле куела.

Тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган, ләкин 2-3 эчтәлек ялгышы, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион хатасы булган эшкә “4” ле куела.

Тәкъдим ителгән темага өлешчә эзлекле язылган, эчтәлеге тулысынча ачылмаган, 4-5 орфографик, 4-5 пунктуацион һәм җөмлә төзелешендә хаталары булган эшкә “3” ле куела.

Тәкъдим ителгән темага эзлекле язылмаган, эчтәлеге ачылмаган, 6 дан артык орфографик, 6 дан артык пунктуацион һәм грамматик хаталары булган эшкә “2” ле куела.

Тикшерү характерындагы язма эшләрнең саны:

Сүзлек диктанты – 4

Диктант – 5(2)

Изложение – 1

Сочинение – 2

Тест - 5

Телдән җавап бирүне тикшерү :

а) тыңлап аңлау – 3минут

ә) диалогик сөйләм – 9 ар реплика

б) монологик сөйләм – 10 фраза

Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирүне бәяләү.

Тыңланган текстның эчтәлеген тулаем аңлап, тәкъдим ителгән барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хатасы булган эшкә “5” ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеген тулаем аңлап, тәкъдим ителгән барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хатасы булган эшкә “4” ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеген өлешчә аңлап, тәкъдим ителгән сорауларга төгәл дөрес җавап бирелмәгән, 5 орфо график, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 4-5 хатасы булган эшкә “3” ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге буенча тәкъдим ителгән сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес булмаса, 6 орфо график, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хатасы булган эшкә “2” ле куела.

Диалогик сөйләмне бәяләү.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әйтелеше һәм грамматик төзелеше ягыннан дөрес, эчтәлеге ягыннан эзлекле һәм тулы диалогик сөйләм төзегәндә, “5” ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча әңгәмә кора алганда, әмма репликаларның әйтелешендә һәм аерым сүзләрнең грамматик формаларында 2-3 хата җибәреп, эчтәлеге ягыннан эзлекле диалогик сөйләм төзегәндә, “4” ле куела.

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып сөйләм төзегендә, “3” ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмаганда, “2” ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча әйтелеше, грамматик төзелеше ягыннан дөрес һәм эчтәлеге ягыннан тулы, эзлекле булган монологик сөйләм өчен “5” ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелгән, әмма аерым сүзләрнең әйтелешендә, грамматик формаларында яки җөмлә төзелешендә 2-3 хатасы булган монологик сөйләм өчен “4” ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле төзелмәгән, сүзләрнең әйтелешендә, җөмлә төзелешендә 4-7 хатасы булган монологик сөйләм өчен “3” ле куела.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмаганда, “2” ле куела.

Уку тизлеге – минутына 75-80 сүз

Язма эшләр графигы

№	Эш төре	Тема	Үткәрү вакыты
№	Эш төре	Тема	Календарь вакыт		Фактик вакыт
1	Сүзлек диктанты №1	Фигыльләрнең барлык-юклык формалары	12.09	12.09
2	Кереш контроль эш №1	Мөстәкыйль сүз төркемнәре	19.09	20.09
3	Диктант	Агач утырту	17.10	22.10
4	Контроль эш №2	Сыйфат фигыльнең заман формалары	24.10	29.10
5	Сочинение №1	Минем буш вакытым	28.11	03.12
6	Сүзлек диктанты №2	Фигыль төркемчәләре	05.12	06.12
7	Контроль эш №3	Җөмләнең баш кисәкләре	10.12	12.12
8	Изложение	Кинога барганда	19.12	24.12
9	Контроль диктант	Җәнлекләр	26.12	27.12
10	Диктант	Чишмә	28.01	28.01
11	Сүзлек диктанты №3	Туры һәм кыек тәмамлыклар	04.02	04.02
12	Диктант	Яз килә	13.03	14.03
13	Сочинение №2	Безнең Татарстан	15.04	15.04
14	Контроль эш №4	Татарстан Республикасы	29.04	29.04
15	Сүзлек диктанты №4	Теләк белдерү формалары	08.05	15.05
16	Грамматик биремле контроль диктант	7нче сыйныф материалын кабатлау һәм ныгыту.”Карга боткасы”	15.05	22.05

Кулланылган әдәбият һәм белем бирү чыганаклары

УМК

Укытучы өчен методик әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

Программа:

Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының ” Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”. – Казан, 2013.

Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 7 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдәрова. Р.Л.Малафеева. Казан * "Татармультфильм" нәшрияты* 2014.

1. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. “Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында татар теле укыту” 7 сыйныф. Методик кулланма.“Татармультфильм” нәшрияты.2014.

2. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. Гомуми белем бирү мәктәпләренең 5-8 сыйныфларында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр. Яр Чаллы 2010.

3. Р.Р.Нигматуллина «Сборник правил и упражнений для изучающих татарский язык». Морфология. В 2-х частях Яр Чаллы, 2009.

4. Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова. “Гомуми белем бирү оешмаларында рус телле баларның татар теленнән белемнәрен контрольгә алу буенча биремнәр җыентыгы. Яр Чаллы.2014.

5. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары.

6. Яр Чаллы шәһәре мәгариф идарәсе

«Төп һәм урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләрендә рус телендә сөйләшүче балаларны татар теленә өйрәтүдә көтелгән нәтиҗәләр һәм аларны бәяләү» Яр Чаллы, 2009

8. http://www.openclass.ru//Родной

9. http://nabchelny.ru/school60

10. http://tatar.com.ru/

1. Дәреслек: КҮҢЕЛЛЕ ТАТАР ТЕЛЕ. 7 нче сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек. (татар телен өйрәнүче укучылар өчен). Р.З.Хәйдәрова. Р.Л.Малафеева. Казан * "Татармультфильм" нәшрияты* 2014.

2.Р.Р.Нигъматуллина «Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы 1, 2 кисәк» Яр Чаллы, 2009

3. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ, 2010.

4. Н.М..Хәсәнова «Рус мәктәпләрендә татар телен өйрәнүчеләр өчен текстлар җыентыгы» Яр Чаллы, 2010.

Предварительный просмотр:

Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы Башкарма комитеты мәгариф идарәсе

Муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе”

“РАСЛАНДЫ”

Педагогик совет беркетмәсе

№ 1 “29“ 08__2014ел

Мәктәп директоры

_________З.И.Даутова

номерлы приказ белән

гамәлгә кертелде

“ ” 2014 ел

9 нчы сыйныф

өчен татар әдәбиятыннан

ЭШ ПРОГРАММАСЫ

(сәгатьләр күләме атнага 2сәгать, елга 68 сәгать)

Төзүче: Шарапова Рамилә Мөдәрис кызы,

беренче категорияле

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

“ КИЛЕШЕНДЕ” “ КАРАЛДЫ”

Директор урынбасары МБ утырышы беркетмәсе

Р.А. Шагимарданова № 1 “ 27” август 2014ел

МБ җитәкчесе________Г.З.Якупова

2014 2015 нче ел.

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

Россия Федерациясе Конституциясе, Татарстан Республикасы Конституциясе; Россия Федерациясенең “Мәгариф турында”гы 273 нче номерлы федераль законы; “Безнең яңа мәктәп” милли белем инициативасы; төп гомуми белем бирүнең федераль дәүләт белем стандартлары (ФГОС) ; “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы ; рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы. (1-11 нче сыйныфлар), Казан: Татар китап нәшрияты, 2014.Төзүчеләр: Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева (программа федераль дәүләт белем стандартларына (ФГОС) нигезләнеп төзелгән); “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең төп гомуми белем бирү өчен (2 нче баскыч) программасы, / Төзүче-авторлары – Р.З. Хәйдәрова, К.С.Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова. – Казан, 2013 нче ел; ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының “Татар теле һәм әдәбияты фәннәреннән үрнәк программаларны раслау турында” № 933 //14 номерлы (24.02.2014) боерыгы; ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының “Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында” 12138/13 номерлы (7.09.2013 һәм 04.09.2014) хатлары.

Дәреслек: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева,З.М.Шаһгалиева Татар теле. Рус телендә урта(тулы) гомуми белем бирү мәктәбенең 9 нчы сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен) - Казан, “Мәгариф”нәшрияты, 2008нче ел.

Белем бирүнең максатлары:

Төп максат:сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе.

Рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.

Танып белү максаты:

Үстерү максаты:

– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;

– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

Бурычлар:

– татар сөйләм этикеты үрнәкләрен кулланып, әңгәмә корырга, фикер йөртергә, хәбәр итәргә күнектерү; татар дөньясына караган милли традицияләр, ризыклар, бәйрәмнәр, уеннар, халык авыз иҗаты үрнәкләре белән таныштыру һәм татар әдәбияты, сәнгате, мәдәнияте турында мәгълүмат җиткерү;

укучыларныңкоммуникатив компетенциясен(аралашу осталыгын) үстерүне дәвам итү;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирергә өйрәтү ;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү,
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү.

Программаны үзләштерүдән көтелгән нәтиҗәләр

Төп гомуми белем бирү мәктәбендә телне гамәли үзләштерү нәтиҗәсендә укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята.

Гомуми нәтиҗәләр:

укучыларның коммуникатив компетенциясен(аралашу осталыгын) үстерү, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләре булдыру;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә арашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;

Шәхси нәтиҗәләр:

шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.

Метапредмет нәтиҗәләр

Танып белүнәтиҗәләре:

фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, индуктив, дедуктив фикерли белү;
төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

Коммуникатив нәтиҗәләр:

әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
парларда һәм күмәк эшли белү;
мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару.

Укыту процессы, гомуми дидактик принциплардан тыш, коммуникатив технологиянең төп принципларын исәпкә алып оештырыла: аралашуга аралашу аша өйрәтү принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынлаштыру); шәхси индивидуальләштерү принцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (лексик-грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу ихтыяҗыннан һәм куллану ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләренә үзара бәйләнештә өйрәтү принцибы да зур әһәмияткә ия.

Татар әдәбиятына уку программасы буенча 68 сәгать бирелә. Эш программасы белем бирү учреждениесенең гамәлдәге уку планы буенча атнага 2 сәгать исәбеннән төзелде.

Кереш аттестация контроль эш (тест), арадаш аттестация контроль сочинение формасында еллык календарь графикка туры китереп үткәрелә.

Татар әдәбиятыннан эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрдән, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән, көтелгән нәтиҗәләрне исәпкә алып төзелгән календарь-тематик планнан, укучыларның белем, осталык һәм күнекмәләрен бәяләү нормаларыннан, мәгълүмат һәм белем бирү чыганак-лары исемлегеннән.

9 нчы сыйныф дәреслегендә татар әдәбиятыннан үзләштерү өчен мәҗбүри минимумнан түбәндәге әсәрләр кертелгән: Ф.Яруллинның “Җилкәннәр җилдә сынала”әсәреннән өзек.

Моңа өстәмә итеп эш программасына үзләштерү өчен мәҗбүри минимум исемлегеннән түбәндәге әсәрләр өстәлде: Һ.Такташның “Мокамай” поэмасы, Р.Вәлиевның”Сау бул, җәй” шигыре, Р.Вәлиеваның “Казаным –туган калам”, Г.Гыйльманның “Хәлим кызык сөйләшә” шигырьләре.

Укыту предметының сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча планлаштырылган нәтиҗәләре:

Укучының төп гомуми белем бирү мәктәбен тәмамлаганда, сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча түбәндәге нәтиҗәләргә ия булуы планлаштырыла:

Диалогик сөйләм

Программа кысаларындагы тематикада диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү: диалог – сораштыру, диалог – тәкъдим, диалог – фикер алышу, катнаш диалоглар. Диалог күләме: һәр катнашучы ягыннан кимендә, 11– 12 реплика (9 нчы сыйныф).

Монологик сөйләм

Программада тәкъдим ителгән темалар кысасында сөйләмнең коммуникатив типлары буенча бәйләнешле сөйләмне камилләштерү: сурәтләп сөйләү, эчтәлек сөйләү, хикәя төзү, персонажларны характерлау, хәбәр итү. Монологик сөйләм күләме: кимендә 10 –12 фраза (9 нчы сыйныф). Сөйләмнең вакыт ягыннан дәвамлылыгы – 1,5 мин (9 нчы сыйныф).

Тыңлап аңлау

Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү; сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, мәгълүмати характердагы текстларны, вакытлы матбугат язмаларын тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикер әйтү, аралашуга чыгу.

Тыңлап аңлау күнегүләренең вакыт ягыннан яңгырау озынлыгы: 1,5 мин (9 нчы сыйныф).

Уку. Программаның предмет эчтәлегенә туры килгән әдәби, фәнни-популяр, рәсми характердагы текстлар белән танышу барышында, мәгълүмат белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Мәгълүматны танып белү, үзләштерү ихтыяҗыннан чыгып, тәкъдим ителгән текстларны аңлап укырга өйрәнү.

Күрмә-символик мәгълүматлы, иллюстрацияле, таблицалы текстлар белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Текст укыганда, кирәкле мәгълүматны аерып алу, системага салу, чагыштыру, анализлау, гомумиләштерү, интерпретацияләү һәм үзгәртү кебек эшчәнлекләрне үзләштерү.Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау.Укуның күләме (1 минутка): 90-95 сүз (9 нчы сыйныф).

Язу. Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү, прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар һ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү; тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү. Язма эшнең күләме: 70 – 80 сүзгә кадәр (9 нчы сыйныф).

Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр

Тыңлап аңлау

Төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;

сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;

зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;

Сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.

Диалогик сөйләм

Сорау, җавап, килеш(мә)ү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;

Аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;

парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;

терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;

татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.

Монологик сөйләм

Программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;

Монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;

Өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;

Өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.

Уку

Программада тәкъдим ителгән текстларны, татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;

Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;

Таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү.

Язу

Өйрәнелгән темалар буенча активкуллануда булган сүзләрне дөрес яз абелү;

Конкрет бер тема буенча хикәят өзи белү;

Прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанртекстлары (шәхси һәм официаль хатлар, котлаулар һ.б.) яза белү.

ПРОГРАММАНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

№	Бүлекләр, темалар	Сәгать саны	Темага караган төп төшенчәләр
1	Без Татарстанда яшибез	9	Актив лексиканы кулланып,Татарстан турындагы хикәяләрнең эчтәлеген эзлекле сөйли белү
2	Белем һәм китап	14	Китаплар,китапханәләрнең тормышыбыздагы роле турында сөйли белү,китаплар дөньясыннан кызыклы фактлар турында сөйләшү
3	Һөнәр сайлау	11	Үз гаилә әгъзаларының профессияләре турында сөйли белү. Төрле профессияләр турында фикер алыша, үзеңә ошаган профессияне яклый белү
4	Ата-анага хөрмәт мәңгелек	13	Актив лексиканы кулланып, текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирә яки сөйли белү
5	Тирәбездә яхшы кешеләр	9	Тексттан төп фикерне ачыклау, лексик-грамматик нормаларны саклап, диалогик-монологик сөйләм оештыру
6	Кеше һәм мохит	6	“Кеше һәм табигать” проблемалары буенча сөйләшә белү, геройларга бәя бирергә өйрәнү
7	Беренче хисләр	6	Мәхәббәт төшенчәсен аңлау, горурлык, саф хисләр турында фикер алыша белү
Барлыгы 68cәгать

Татар теле һәм әдәбияты укытучысы Шарапова Рамилә Мөдәрис кызының татар әдәбиятыннан 2014-2015 нче уку елына

календарь-тематик планы

План Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Төп гомуми белем бирү мәктәбендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” (5-9 нчы сыйныфлар,төзүче-авторлары-Р.З.Хәйдәрова, К.С.Фәтхуллова, Г.М.Әхмәтҗанова. – Казан, 2013 нче ел) нигезендә төзелде

Предмет

Сыйныф

Барлык сәгатьләр саны

Атнага сәгатьләр саны

Контроль диалог/ монолог

Сочинение

Шигырь

ятлау

Дәреслекнең авторы, елы

Татар әдәбияты

3 / 3

Р.З. Хәйдәрова

Р.Л.Малафеева,З.М.Шаһгалиева

Казан, 2008

2014-2015 нче уку елына методик тема

Район темасы

Мәктәп темасы

Укытучының темасы

Хезмәттәшлек, җаваплылык, компетентлылык социаль ресурсларын файдаланып, татар теле һәм әдәбияты укытуның сыйфатын үстерү

Белем сыйфатының нәтиҗәлелеген күтәрү максатында заманча белем бирү технологияләре куллану һәм яңа укыту структураларын кулланылышка кертү.

Татар теле дәресләрендә информацион технологияләр куллану

Т/с

Тема

Сәгать

саны

Үткәрү вакыты

Предмет нәтиҗәләре

Гомумкүнекмәләр һәм уку эшчәнлеге ысуллары

КИМ

Кален-дарь

Фактик

Белем

Күнекмә

Iчирек - 18 сәгать

Без Татарстанда яшибез ( 9сәгать)

“Татарстан Республикасы”текстын уку

02.09

“Татарстан” темасы буенча лексиканы белү

Катлаулы план төзеп, шуның нигезендә эшләү

План нигезендә эзлекле сөйләү

“Казан – тарихи башкала”текстын уку

04.09

Текстны аңлап укый һәм тәрҗемә итә белү

Тарихи, сихри, шәхес, илче, шәкерт, тантана, гаделлек сүзләрен сөйләмдә куллана белү

Әсәрне укып, эчтәлеген сөйләү

“Казан – тарихи башкала”тексты буенча монологик сөйләм

09.09

Әсәрнең иҗтимагый, фәлсәфи нигезенә төшенү

Тарихи,сихри,шәхес,илче,шәкерт,тантана,гаделлек сүзләрен сөйләмдә куллана белү

Әсәрне укып, эчтәлеген сөйләү

Р. Валиева. Казаным – туган калам.

11.09

Шигырьдә сүрәтләү чараларын билгеләү

Шигырьгә анализ ясау

Шигырьнең сәнгатьлелек дәрәҗәсен күрү

“Татар музыка сәнгате”текстын уку

16.09

Яңа сүзләргә аңлатма бирү

Төрле чыганаклардан материал таба белү

Үз фикереңне ачык итеп әйтеп бирү

“Александр Ключарев”тексты

18.09

Композитор турында белешмә бирү

Текстның идея-эчтәлеген ачу күнекмәләрен ныгыту

Диалогик сөйләм оештыру

“София Гобәйдуллина”текстын уку

23.09

Композитор турында белешмә бирү

Татар композиторлары белән танышуны дәвам итү

Биографиясен тәрҗемә итү

“Татар театры”текстын уку

25.09

Фикерләр нигезендә планны аныклау

Тапкан материал белән сыйныфташ

ларыңны таныштыру

Иҗади эзләнү, материал туплау

БСҮ “Без Татарстанда яшибез” темасына диалог

30.09

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Сөйләргә ихтыяҗ булдыру

Үз фикереңне кыю әйтү, дәлилли белү

БСҮ

Диалог

Белем һәм китап (14 сәгать )

Р.Вәлиев. “Сау бул, җәй”

02.10

Шигырьдә сурәтләү чаралары

Шигырьгә анализ ясау

Шигырьнең сәнгать

лелек дәрәҗәсен күрү

Ятлау

№1

Р.Вәлиевнең “Саумы, китап!”хикәясе

07.10

Сөңге,изге,ант итә,дивар,даими сүзләрен өйрәнү

Сөңге, изге, ант итә,дивар,даими сүзләрен сөйләмдә куллану

Хикәянең эчтәлеген сөйләү

Кереш контроль эш

09.10

Белемнәрне тикшерү

Үзеңнең уй – фикерләреңне икеләнүсез әйтү

Тест сорауларына җавап бирү

Кереш контроль эш

Каюм Насыйриның

“Әбүгалисина”хикәясе уку

14.10

Җилләр искән, сихер-че,чакма,яшеренделәр, сүндермәделәр сүзләрен истә калдыру

Каюм Насыйри турында белемнәрне тикшерү

Геройларга характеристика бирү

“Беренче татар китабы”текстын уку

16.10

Татар китаплары турында мәгълүмат бирү

Текстны сүзлек ярдәмендә тәрҗемә итү, сораулар төзү

Төрле сүзлекләр белән эш итү

Б.с.ү.”Минем яраткан китабым”

21.10

Сөйләмне башлый, дәвам итә,төгәлли белү

Сөйләм телен үстерү

Монологик сөйләм оештыру

БСҮ

Монолог

М.Мәһдиевнең “Колаямбу плантациядә эшли” ( Iөлеш) хикәясе

23.10

Фразеологик әйтелмәләр үзләштерү

Сөйләмдә фразеологик әйтелмәләрне дөрес куллану

Фразеологик берәм

лекләрне стилистик яктан урынлы һәм дөрес куллану

М.Мәһдиевнең “Колаямбу плантациядә эшли” ( II өлеш )

28.10

Калтыравыклы, ир уртасы, кереп батты сүзләрен һәм фразеологик әйтелмәләрне өйрәнү

Текстның эчтәлеген ачу

Фразеологик берәм

лекләрне стилистик яктан урынлы һәм дөрес куллану

М.Мәһдиевнең “Колаямбу плантациядә эшли” хикәясе буенча сөйләмгә чыгу

30.10

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Сөйләргә ихтыяҗ булдыру

Үз фикереңне кыю әйтү, дәлилли белү

II чирек- 14сәгать

БСҮ.Сочинение “Дәрестә булган вакыйга”

11.11

Тема буенча лексика

Сочинение өчен материал туплау

План төзү, эзлекле фикер йөртеп язу

Сочине

ние№1

Л.Ихсанова тормыш юлы һәм иҗаты

13.11

Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат бирү

Язучының биографиясен уку һәм тәрҗемә итү

Диалогик сөйләм оештыру

Л.Ихсанованың “Бер маҗара”хикәясенең

I өлешен уку

18.11

Түзәргә,сөендерергә,арырга,булышырга,талаучы сүзләрен сөйләмгә кертү

Әсәр исеменең теманы ачуга ярдәмен күрү

Геройларның эчке кичерешләре аша авторның нәрсә әйтергә теләгәнен аңлау

Л.Ихсанованың “Бер маҗара” хикәясенең II өлешен уку

20.11

Мал,кыштырдый,ялчы,шик,йолкып атты,ер-тылган сүзләрен белү

Өйрәнгән сүзләрне сөйләмдә куллану

Сорау җөмлә төзүне камилләштерү

Г.Гыйльманның. “Хәлим кызык сөйләшә”

25.11

Г.Гыйльман әсәрләре белән танышу, әсәрнең эчтәлеген белү

Сәнгатьле уку күнекмәләре бирү

Монологик сөйләмне үстерү

Һөнәр сайлау (11сәгать)

Г.Әпсәләмовның тормыш юлы һәм иҗаты

27.11

Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат бирү

Әсәрдәге тел -сурәтләү чаралары турында ныклы фикер булдыру

Уку, эчтәлеге турында уйлану, үз фикерләреңне башкаларга җиткерү

Г.Әпсәләмовның “Ак чәчәкләр” әсәреннән өзек уку

02.12

Коткарды,сөйләде,калдырды,сәләт,юри,чир,борчый сүзләре белән танышу

Сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру

Сүзлек белән эшли белүне камилләштерү

Г.Әпсәләмовның “Ак чәчәкләр” әсәре буенча д/м сөйләмгә чыгу

04.12

Әсәр эчтәлеге буенча сораулар бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Төркемнәрдә эшләү

БСҮ. ”Ак халатлы кешеләр” темасына монолог

09.12

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү

Сөйләргә ихтыяҗ булдыру

Үз фикереңне дәлилли белү, план нигезендә сөйләү

БСҮ.

Монолог

Г.Ахуновның тормыш юлы һәм иҗаты

11.12

Язучының тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат

Аңлап уку күнекмәләрен булдыру

План төзү, шуның нигезендә эзлекле сөйләү

Г.Ахуновның “Хәзинә”романыннан өзек уку

16.12

Ышанычлы,көрәнсу,,сынашу,калышмый,бораулаучы сүзләрен өйрәнү

Лексика буенча белемнәрне киңәйтү

Сайлап алу күнегүләре аша фикер сәләтен үстерү

И.Юзеевнең тормыш юлы һәм иҗаты

18.12

Яучының тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат

Яучының иҗатына кызыксыну уяту

Дәреслек белән эшли белү күнекмәләрен камилләштерү

И.Юзеевнең “Таныш моңнар”поэмасыннан өзек уку

23.12

Поэманың идея – эстетик нигезенә төшенү

Геройларның киче-решләрен тасвирлау аша авторның нәрсә әйтергә теләгәнен ачыклау

Поэманың сәнгатьлелек дәрәҗәсен күрү

Р.Вәлиеваның тормыш юлы һәм иҗаты

25.12

Яучының тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат

Язучының биографиясен уку һәм тәрҗемә итү

Дәреслек белән эшли белү күнекмәләрен камилләштерү

III чирек- 20сәгать

Р.Вәлиеваның “Гомәр һәм һөнәр” шигырен уку

13.01

Һөнәр темасы буенча лексика

Лексиканы сөйләмдә активлаштыру

Төркемнәрдә проект эшләре башкару

Б.с.ү.”Минем яраткан һөнәрем”темасына сөйләшү

15.01

Үз фикереңне әйтеп бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Һөнәрләр белән танышуны дәвам итү

БСҮ.

Диалог

Ата-анага хөрмәт мәңгелек (13 сәгать )

Татар халык әкияте “Алтын алмалар”

20.01

Әкият жанры турында төшенчә

Әкиятләрнең төп идеясен билгеләү

Образларга характеристика бирү

“Алтын алмалар”әкияте буенча д/м сөйләмгә чыгу

22.01

Падишаһ,вәзир,шәүлә,оч,усал,зирәк,яхшылык,озак сүзләрен истә калдыру

Өйрәнелгән лексиканы ныгыту

Текстның эчтәлеген сөйләү

Татар халык әкияте

“ Зирәк карт”

27.01

Өянке, төп, гәүһәр, усаллыгы, суга салу сүзләрен өйрәнү

Аңлап уку күнекмәләрен булдыру

Сәнгатьле укуны камилләштерү

“ Зирәк карт”әкияте буенча сөйләмгә чыгу

29.01

Үз фикереңне әйтеп бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Әкиятнең эчтәлеген сөйләү

С.Хәкимнең тормыш юлы һәм иҗаты

03.02

Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат

Шагыйрьнең биографиясен уку һәм тәрҗемә итү

Дәреслек белән эшли белү күнекмәләрен камилләштерү

С.Хәкимнең “Әнкәй” шигырен уку

05.02

Шигырьдә сурәтләү чаралары

Шигырьгә анализ ясау

Шигырьнең сәнгатьлелек дәрәҗәсен күрү

Ятлау№2

А.Шамовның ”Госпитальдә”хикәясенең

I өлешен уку

10.02

Язучы әсәрләрендә психологизм,әсәрнең әдәбиятта тоткан урынын билгеләү

Үзара мөнәсәбәтләрдәге җылылык, эчкерсезлек, самимилек

Әсәрне уку, эчтәлеге турында уйлану

А.Шамовның ”Госпитальдә” хикәясенең I өлеше өстендә эш

12.02

Әсәр эчтәлеге буенча сораулар бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Үз фикереңне дәлилли белү, план нигезендә сөйләү

А.Шамовның ”Госпитальдә”

хикәясенең II өлешен уку

17.02

Язучы әсәрләрендә психологизм,әсәрнең әдәбиятта тоткан урыны

Үзара мөнәсәбәтләрдәге җылылык, эчкерсезлек

Әсәрне уку, эчтәлеге турында уйлану

А.Шамовның ”Госпитальдә”

хикәясенең II өлеше буенча сөйләмгә чыгу

19.02

Үпкәсе, йөзе, канәгатьләнгән, сыенды сүзләрен сөйләмгә кертү

Лексиканы ныгыту

Монологик сөйләмне үстерү

Нур Әхмәдиевнең “Ана”хикәясен уку

24.02

Әсәрдә ана- бала мөнәсәбәтләренең бирелеше

План буенча эзлекле сөйләү

Образларга карата үз фикереңне әйтү

Нур Әхмәдиевнең “Ана”хикәясе буенча д/м сөйләмгә чыгу

26.02

Үз фикереңне әйтеп бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Хикәянең эчтәлеген сөйләү

БСҮ. “Ана һәм бала”

03.03

Тема буенча лексика

Материал туплау

План төзү, шуның нигезендә эзлекле фикер йөртү

БСҮ.

Монолог

Тирәбездә яхшы кешеләр ( 9 сәгать )

Г.Шәрәфинең “Күңелләрдә гөл үсә”хикәясен уку

05.03

Хис -кичерешләргә бай әсәрләр белән танышу

Образларга, вакыйгаларга һәм күренешләргә бәя бирү

Үз фикереңне план нигезендә ачык итеп әйтү, дәлилли белү

Г.Шәрәфинең “Күңелләрдә гөл үсә”хикәясе буенча д/м сөйләмгә чыгу

10.03

Янәшә, куандырырлар, чуалалар, сулган, көйгән, хуҗалык, ут йоту, харап булган, көр күңелле сүзләрен өйрәнү

Өйрәнгән сүзләрне сөйләмдә дөрес куллану

Фикер алышуда катнашу

Һ. Такташның “Мокамай”поэмасы

12.03

Шигырьдәге сурәтләү чаралары

Шигырьгә анализ ясау

Шигырьнең сәнгатьлелек дәрәҗәсен күрү

Ш.Галиевнең.”Урам ул нинди?”шигырен уку

17.03

Шигырьдәге яңа сүзләрне кулланылышка кертү

Шигырьнең эчтәлеген ачу

Шигырьнең сәнгатьлелек дәрәҗәсен күрү

Ятлау№3

Р.Миңнуллинның тормыш юлы һәм иҗаты

19.03

Шагыйрьнең бүгенге чор балалар әдәбиятында тоткан ролен билгеләү

Әдипнең тормыш юлы, иҗаты турында материал туплау

Материал туплап, сыйныф алдында чыгыш ясау

IV чирек - 16 сәгать

Р.Миңнуллинның “Ә ни өчен?” шигырен уку

02.04

Үпкәләшү, төрткәләшү, әрепләшү, әләкләшү сүзләрен белү

Өйрәнгән сүзләрне сөйләмдә куллану

Сәнгатьле укуны камилләштерү

Ятлау№4

Ш.Еникинең “Солтангәрәйнең язмышы”повестеннан өзек уку

07.04

Әдәби әсәрне аңлап уку

Әсәр исеменең үзәк теманы ачуга ярдәмен күрү

Күңелдә туган уйларны укытучы һәм иптәшләрең белән уртаклашу

Ш.Еникинең “Солтангәрәйнең язмышы”хикәясе өстендә эш

09.04

Үз фикереңне әйтеп бирә белү

Сөйләм телен үстерү

Хикәянең эчтәлеген сөйләү

БСҮ. “Тирәбездә яхшы кеше ләр”темасына сочинение язу

14.04

Тема буенча лексика

Сочинение өчен материал туплау

План төзү, шуның нигезендә эзлекле фикер йөртү

Сочинение№2

Кеше һәм мохит (6 сәгать )

Р.Мөхәммәдиевнең тормыш юлы һәм иҗаты

16.04

Язучының тормыш юлы, иҗаты турында мәгълүмат

Лирик геройның кичерешләре турында әңгәмәдә катнашу

План төзү, шуның буенча эзлекле сөйләү

Р.Мөхәммәдиевнең “Беренче умырзая”әсәреннән өзек уку

21.04

Шифа, авыру, хәбәр, җилкә, чишмә, дәва сүзләрен өйрәнү

Өйрәнгән сүзләрне сөйләмдә куллану

Сәнгатьле укуны камилләштерү

Р.Мөхәммәдиевнең “Беренче умырзая”әсәре өстендә эш

23.04

Әсәрнең эчтәлеген сөйли белү

Аңлап уку күнекмәләрен булдыру

Фикер алышуда катнашу

М.Гафуриның “Кыр казы” хикәясен уку

28.04

Ялгыз, моңсу, искә төшү, сагына, газаплана, тары, ычкынырга, әрле-бирле сүзләрен өйрәнү

Бирелгән текстны тулысынча аңлап уку

Дәреслек белән эшли белү күнекмәләрен камилләштерү

М.Гафуриның “Кыр казы” хикәясе өстендә эш

30.05

Әсәр эчтәлеге буенча сораулар төзи белү

Лирик геройның кичерешләре турында әңгәмәдә катнашу

Әсәргә анализ ясау

Табигатьне саклау. Р.Бәшәрнең “Авыру урман”шигыре

05.05

Табигать, агу, оя, сындырырга сүзләрен истә калдыру

Табигатьне саклау турында сөйләшү

Сәнгатьле укуны камилләштерү

Беренче хисләр ( 6сәгать )

И.Газинең “Ак сирень” хикәясенең I өлешен уку

07.05

Хис -кичерешләргә бай әсәрләр белән танышу

Образларны характерлау, вакыйгаларга һәм күренешләргә бәя бирү

Үз фикереңне план нигезендә ачык итеп әйтү, дәлилли белү

И.Газиның “Ак сирень”хикәясенең II өлешен уку

12.05

Тишә, дулкынлана, моңая, ашык - пошык,еш, көзге, аударырга,уфылдап сүзләре белән танышу

Аңлап уку күнекмәләрен булдыру

Хикәянең эчтәлеген сөйләү

9нчы сыйныфта үткән материалны кабатлау һәм йомгаклауга сочинение. «Минем яраткан язучым»

14.05

Ел буена өйрәнелгән бер язучы турында язу

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Сочинение язу

Сочинение №3

Ф.Яруллинның “Ике кояшым бар, Илсөя” хикәясен уку

19.05

Язучының биографиясе турында белешмә бирү

Образларга, вакыйгаларга һәм күренешләргә бәя бирү

Сәнгатьле укуны камилләштерү

Ф.Яруллинның “Ике кояшым бар, Илсөя” хикәясе буенча д/м сөйләмгә чыгу

21.05

Язучының язмышындагы фаҗига, шуның иҗатта чагылышы

Лирик геройның кичерешләре турында әңгәмәдә катнашу

Сораулар төзү, төрле авырлыктагы сорауларга җавап бирү

Б.с.ү.”Беренче хисләр-саф хисләр”темасына сөйләшү. Йомгаклау.

23.05

Бирелгән тема буенча фикереңне дөрес итеп әйтә белү

“Беренче хисләр”бүлегендә өйрәнелгән лексиканы ныгыту

Мәхәббәт төшенчәсен аңлау,горурлык,саф хисләр турында фикер алышу

БСҮ.

Диалог

Татар әдәбиятыннан белем һәм күнекмәләрне бәяләү нормалары

Язма сөйләм: сочинениенең күләме-10-12 җөмлә

сочинение укучыларның тормыштагы күзәтүләреннән алган тәэсирләрен язмада грамоталы һәм эзлекле бирә белү, әдәби әсәрнең эчтәлеген үз сүзләре белән образлы телдә бәйләнешле итеп яза алу мөмкинлеген тикшерү максатыннан яздырыла.

Телдән җавап бирүне тикшерү :

а) тыңлап аңлау – 3минут

ә) диалогик сөйләм – 12шәр реплика

б) монологик сөйләм – 14 фраза

Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирүне бәяләү.

Диалогик сөйләмне бәяләү.

Өстәмә сораулар ярдәмендә генә әңгәмә кора алганда, репликаларның әйтелешендә һәм сүзләрнең грамматик формаларында 4-6 хата җибәреп, эчтәлеген бозып сөйләм төзегендә, “3” ле куела.

Бирелгән ситуация яки өйрәнелгән тема буенча диалог төзи алмаганда, “2” ле куела.

Монологик сөйләмне бәяләү.

Өйрәнелгән яки тәкъдим ителгән темага монолог төзи алмаганда, “2” ле куела.

Уку тизлеге – минутына 90-95 сүз

Бәйләнешле сөйләм үстерү дәресләренең графигы

№	Эш төре	Тема	Үткәрү вакыты
№	Эш төре	Тема	Календарь вакыт	Фактик вакыт
1	Диалогик сөйләм №1	“Без Татарстанда яшибез”	30.09
2	Ятлау №1	“Сау бул, җәй”	02.10
3	Кереш контроль эш	8 нче сыйныф материалын кабатлау	09.10
4	Монологик сөйләм №1	”Минем яраткан китабым”	21.10
5	Сочинение №1	“Дәрестә булган вакыйга”	11.11
6	Монологик сөйләм №2	”Ак халатлы кешеләр”	09.12
7	Диалогик сөйләм №2	”Минем яраткан һөнәрем”	15.01
8	Ятлау №2	“Әнкәй” шигыре	05.02
9	Монологик сөйләм №3	“Ана һәм бала”	03.03
10	Ятлау №3	“Урам ул нинди?”	17.03
11	Ятлау №4	“Ә ни өчен?” шигыре	02.04
12	Сочинение №2	“Тирәбездә яхшы кешеләр”	14.04
13	Сочинение №3	9 нчы сыйныф материалын кабатлау һәм йомгаклауга “Минем яраткан язучым” темасына сочинение язу	14.05
14	Диалогик сөйләм №3	”Беренче хисләр-саф хисләр”	23.05

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

УМК

Укытучы өчен методик әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

Дәреслек:Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева, З.М.Шаһгалиева “Татар теле “- 9 сыйныф» Казан, 2008

1.Р.Р.Нигъматуллина «Лингва-1» Учебное пособие и фонохрестоматия для ускоренного изучения татарского языка.

Набережные Челны, 1999

1.А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты,1998

2.Д.Ф.Заһидуллина «Урта мәктәптә татар телен укыту методикасы»

3. Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны,20

4. Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларакөйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002.

4. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары”, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары

1.Р.Р.Нигъматуллина «Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы 1,2 кисәк» Яр Чаллы, 2003

2.Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ, 2007.

3.Н.М..Хәсәнова «Рус мәктәпләрендә татар телен өйрәнүчеләр өчен текстлар җыентыгы» Яр Чаллы, 2000.

4.Программа буенча каралган язучыларның әсәрләре.

5. «Татарстан яшьләре» , “Сабантуй газеталары, «Казан утлары» журналлары.

Предварительный просмотр:

Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы Башкарма комитеты мәгариф идарәсе

Муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе”

“РАСЛАНДЫ”

Педагогик совет беркетмәсе

№ 1 “ 29 “ 08 2014ел

Мәктәп директоры

_________З.И.Даутова

номерлы приказ белән

гамәлгә кертелде

“ ” 2014 ел

11 нче сыйныф

өчен татар теленнән

ЭШ ПРОГРАММАСЫ

(сәгатьләр күләме атнага 1сәгать, елга 34 сәгать)

Төзүче: Шарапова Рамилә Мөдәрис кызы,

беренче категорияле

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

“ КИЛЕШЕНДЕ” “ КАРАЛДЫ”

Директор урынбасары МБ утырышы беркетмәсе

Р.А. Шагимарданова № 1 “ 27” август 2014 ел

МБ җитәкчесе________Г.З.Якупова

2014-2015 нче ел.

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:

Россия Федерациясе Конституциясе, Татарстан Республикасы Конституциясе; Россия Федерациясенең “Мәгариф турында”гы 273 нче номерлы федераль законы; “Безнең яңа мәктәп” милли белем инициативасы; урта гомуми белем бирүнең федераль дәүләт белем стандартлары (ФГОС) ; “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы законы ; рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы. (1-11 нче сыйныфлар), Казан: Татар китап нәшрияты, 2014.Төзүчеләр: Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева (программа федераль дәүләт белем стандартларына (ФГОС) нигезләнеп төзелгән); “Бәтке урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең төп гомуми белем бирү өчен (3 нче баскыч) программасы, / Төзүче-авторлары – Р.З. Хәйдәрова, К.С.Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова. – Казан, 2013 нче ел; ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының “Татар теле һәм әдәбияты фәннәреннән үрнәк программаларны раслау турында” № 933 //14 номерлы (24.02.2014) боерыгы; ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының “Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында” 12138/13 номерлы (7.09.2013 һәм 04.09.2014) хатлары.

Дәреслек: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Татар теле. Рус телендә урта(тулы) гомуми белем бирү мәктәбенең 11 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен) - Казан, “Мәгариф”нәшрияты, 2010 нчы ел.

Татар телен укыту максатлары:

Урта һәм югары баскычларда рус телле балаларга татар телен укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.

Танып белү максатының эчтәлеге:

Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушы төбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Татар халкы белән кулга-кул тотынып яшәргә әзерләнүче һәр кеше бу халыкның бәйрәмнәрен, традицияләрен аңларга, хөрмәт итәргә, әдәбият-сәнгать вәкилләренең иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессын бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешен дә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.

Югары баскычта укучылар 1-9 сыйныфларда алган белемнәрен тагын да тулыландыралар, киңәйтәләр, гомумиләштерәләр. Урта баскычта өйрәнелгән темаларга өстәп, укучыларны Татарстанның сәнәгый-икътисади, фәнни һәм мәдәни үсеше, халыкара элемтәләре, Россиядә һәм дөнъяда тоткан урыны, Татарстанның югары уку йортлары, Татарстандагы яшьләр хәрәкәтләре, яшьләр арасындагы мөнәсәбәтләр һәм спорт казанышлары турында иркен аралашуга чыгару максат итеп куела.

Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – укытуның практик ягы уңышлылыгының алшарты. Программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча да эш оештырганда, бу максатлар беренче планга куела.

Югары баскычта балаларның психик үсешен фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив һәм дедуктив фикер йөртүне үстерүгә аеруча игътибар таләп ителә.

Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Шуңа күрә программа эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алынды: эчтәлегендә әхлакый проблемалар булган текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягә ия, шунлыктан аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый. Башка милләт вәкилләренең күңелен яулардай, аларда гомумкешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыру да шушы ук максатка буйсындырыла, сөйләшү-аралашуга алып чыгуга кулайрак булган әдәби әсәрләрнең авторлары тәкъдим ителә.

Бурычлар:

укучыларның коммуникатив компетенциясен (аралашу осталыгын) үстерүне дәвам итү;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирергә өйрәтү ;
иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү,
уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү.

УКЫТУНЫҢ ШӘХСИ, МЕТАПРЕДМЕТ, ПРЕДМЕТ НӘТИҖӘЛӘРЕ

Урта гомуми белем бирү мәктәбендә телне гамәли үзләштерү нәтиҗәсендә укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята.

Урта гомуми белем бирү баскычында татар теленә өйрәтүнең программада күрсәтелгән күләмдә гомуми нәтиҗәләре түбәндәгеләрдән гыйбарәт:

коммуникатив компетенция, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашуга әзер булу;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә аралашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;
“Татар теле һәм әдәбияты” фәненә карата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыру, шулай ук тиешле гомуми һәм махсус күнекмәләр формалаштыру.

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

Урта гомуми белем бирү баскычын төгәлләгәндә, укучының үзенә һәм үзенең әйләнә-тирәсендәге кешеләргә карата, тормыштагы яшәеш проблемаларына карата түбәндәге шәхси кыйммәтләр формалашкан булу күзаллана: әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау; шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре: Урта белем бирү баскычында татар теле һәм әдәбиятын укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен, формалаштыруга хез-мәт итә.

Укучыларда мәгълүмати җәмгыятьтә яшәү һәм эшләү өчен кирәкле күнекмәләр үстерелә. Укучылар текст, хәрәкәтле яисә хәрәкәтсез сурәтләр, ягъни төрле коммуникацион технологияләр аша тапшырыла торган гипермедиалы мәгълүмати объектлар белән эшләү тәҗрибәсе ала; презентацион материаллар әзерләп, зур булмаган аудитория алдында чыгыш ясарга өйрәнә; укучыларда компьютер яисә ИКТ ның башка чаралары белән эш иткәндә, сәламәтлеккә зыян китерми торган эш алымнарын куллана алулары формалаша.

Уку елы башына укучыларның гомумбелем һәм фән буенча белем күнекмәләренә характеристика.

Укучылар төрле килештәге тартымлы исемнәрне, шарт фигыльне, теләк фигыльне, боерык фигыльне, хикәя фигыльнең барлык заманнарын да сөйләмдә дөрес кулланалар; асыл сыйфатларны чагыштыру, артыклык дәрәҗәләрендә дөрес әйтәләр; микъдар, тәртип, җыю саннарын кулланалар; җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен билгели беләләр; сөйләмдә кереш сүзләрне кулланалар.Укучылар якынча кушма җөмләләрнең төрләрен беләләр. Уку елы дәвамында формалаштырырга тиешле белем һәм күнекмәләр.

Курс телдән һәм язмача аралашу темаларына бүлеп өйрәнелә.Программада сөйләмнең орфоэпик, интонацион, орфографик ягын, лексик ягын, грамматик ягын үзләштерүгә таләпләр куелган. Сөйләм эшчәнлеге төрләренә өйрәтүгә таләпләр төгәл һәм ачык билгеләнгән. 10 нчы класста морфология, синтаксис өйрәнелә , грамматик категорияләр, материал тулыландырыла, кызыклы мәгълүматлар белән баетыла. Татар теленә өйрәткәндә предметара бәйләнеш әһәмиятле урын тота: география, тарих, рус теле һәм башка фәннәрне кулланып укыту дәресне эчтәлекле һәм мавыктыргыч итеп оештырырга мөмкинлек бирә.

Укучылар 10 нчы класста татар сөйләмен тыңлап аңлау күнекмәләрен, диалогик һәм монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү өстендә эшне дәвам итәләр; дөрес язу һәм язма сөйләм күнекмәләрен булдыру, татар теленең фонетик, орфоэпик, лексик, грамматик нигезләрен һәм үзенчәлекле тел күренешләрен гамәли үзләштерү өстендә эшлиләр.

Грамматикадан укучылар составы буенча җөмлә төрләрен ( бер составлы җөмлә төрләрен аера белү, төзи белү, кулланышка кертү), затланышлы, затланышсыз фигыльләрне аңлап аеру; тезмә фигыльләрне сөйләмгә кертү; сүз ясагыч кушымчалар ярдәмендә яңа исемнәр, рәвешләр ясау; сөйләмдә алмашлыкларның төрле төркемчәләрен дөрес куллану өстендә эшлиләр. Бәйлекләрнең төрле килештәге исемнәр белән кулланышын үзләштерәләр, бәйлек сүзләрне төрләндереп җөмләләр төзиләр.

1992 нче елның 8 нче июлендә “Татарстан Республикасы халыклары телләре турында”гы Татарстан Республикасы Законы кабул ителде Аның нигезендә татар һәм рус телләре тигез хокуклы дәүләт телләре булып расланды. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән махсус программа буенча укытыла. Татар теленә уку программасы буенча 34 сәгать бирелә. Эш программасы белем бирү учреждениесенең гамәлдәге уку планы буенча атнага 1 сәгать исәбеннән төзелде.

Кереш аттестация грамматик биремле контроль диктант формасында, I нче яртыеллык өчен йомгаклау аттестациясе, арадаш аттес-тация контроль эш (тест) формасында еллык календарь графикка туры китереп үткәрелә.

Татар теленнән эш программасы түбәндәге өлешләрдән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрдән, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән, көтелгән нәтиҗәләрне исәпкә алып төзелгән календарь-тематик планнан, укучыларның белем һәм осталык күнекмәләрен бәяләү нормаларыннан, мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары исемлегеннән.

Эш программасына кертелгән үзгәрешләр

Элек үтелгән фигыль төрләре тагын кабатланып кителә: сыйфат фигыль, хәл фигыль, исем фигыль, теләкне белдерүнең төрле формалары, фразеологизмнар, фигыльнең заман формалары үтелә. Грамматик материал мисалларда ныгытылып, иркен сөйләм теленә җиткерелә.

БЕЛЕМ ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР:

1.Татар теленең төп фонетик үзенчәлекләрен гамәли белү.

2. Татар телендә сүз басымының үзенчәлекле очракларын белү һәм аерым грамматик формалардагы сүзләргә басымны дөрес куя белү.

3. Иҗек чигендәге фонетик үзгәрешләрне истә тотып сөйли алу: күк-күге, кунак-кунагым, тап-таба, тек әле- /тэгәлэ/

4. Татар сөйләмен синтагмаларга бүлә һәм логик басымның җөмләдәге урынын билгели белү.

5. Кушма, тезмә, парлы һәм кыскартылма сүзләрне дөрес куллана һәм яза белү.

6. Антоним, синоним, омонимнарны аера белү һәм сөйләмдә урынлы куллана алу.

7. Татарча-русча, русча-татарча һәм башка төрле сүзлекләрдән файдалана белү.

8. Лексик берәмлекләрнең күчерелмә мәгънәләрен,башка сүзләр белән бәйләнешкә керү үзенчәлекләрен белү.

9. Аерым сүз төркемнәренә хас грамматик формаларның татар һәм рус телләрендә тәңгәл килү-килмәвен белү.

10. Җөмләдә сүзләрне бәйләүче чараларны гамәли куллана белү.

11. Татар җөмләсендә сөйләм яңалыгының хәбәр алдында урнашуын белү. (Бүген безгә кунаклар килә. Кунаклар безгә бүген килә. Кунаклар бүген безгә килә.)

12. Иярченле кушма җөмләләрнең аналитик һәм синтетик төрләрен гамәли куллана белү.

13. Бер үк фикерне төрле синтаксик калыплар белән белдерә алу.

14. Язма сөйләмдә тыныш билгеләрен дөрес куя белү: ия белән хәбәр арасында сызык; җөмләнең аерымланган кисәкләре, модаль сүзләр, тиңдәш кисәкләр янында, кушма җөмләдә тыныш билгеләре (өтер, ике нокта, сызык ).

ПРОГРАММАНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

№	Бүлекләр, темалар	Сәгать саны	Темага караган төп төшенчәләр
1	Алда юллар, кайсын сайларга?	12	Татар телендә авазлар системасы, җөмлә кисәкләре, исем, аның килеш белән төрләнеше, хикәя, сыйфат, шарт фигыльләр, зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше, бәйлек сүзләрнең ясалышы, теләкне белдерүнең “Барасым килә (килми)” формасы
2	Татарстан Республикасы	4	Сан төркемчәләре, фигыль төркемчәләре, исем ясагыч кушымчалар, билгеле киләчәк заман хикәя фигыль
3	Гаилә һәм балалар	8	Исемгә кушымчалар ялгау тәртибе, исемнең 2нче төрләнеше, билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, рәвеш төркемчәләре, иярченле кушма җөмләләр, кисәкчәләрнең төркемчәләре
4	Мәхәббәт – гаиләнең нигезе	10	Исем фигыль, аның килеш белән төрләнеше, инфинитив, боерык фигыльнең төрләнеше, бәйлек сүзләр, теркәгечләр, кушма җөмлә төрләре
	Барлыгы	34 сәгать .

Татар теле һәм әдәбияты укытучысы Шарапова Рамилә Мөдәрис кызының татар теленнән 2014-2015 нче уку елына

календарь-тематик планы

План Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы” (10-11нче сыйныфлар ,төзүче-авторлары – Р.З. Хәйдәрова, К.С.Фәтхуллова, Г.М. Әхмәтҗанова. – Казан, 2013нче ел.) нигезендә төзелде

Предмет

Класс

Барлык сәгатьләр саны

Атнага сәгатьләр саны

Өйрәтү характерында мөстәкыйль эшләр

БСҮ дәресләре саны

Дәреслекнең авторы, елы

К.эш

Дикт.

Сүз.д

Изл.

Соч.

Татар теле

Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Татар теле 11 кл” 2010 ел.

2014- 2015 нче уку елына методик тема

Район темасы

Мәктәп темасы

Укытучының темасы

Заманча белем бирү технологияләрен һәм яңа укыту структураларын кулланылышка кертеп, белем сыйфатының нәтиҗәлелеген күтәрү

Татар теле дәресләрендә информацион технологияләр куллану

Т/с	Тема	Сәгать саны	Үткәрү вакыты		Предмет нәтиҗәләре		Гомумкүнекмәләр һәм уку эшчәнлеге ысуллары	КИМ
			Кален-дарь	фактик	Белем	Күнекмә
			Кален-дарь	фактик
I яртыеллык (16 сәгать)
Алда юллар, кайсын сайларга (12 сәгать)
1.	Татар телендә авазлар системасы	1	03.09		Язу һәм укуның төп кагыйдәләрен программада бирелгән сүзләрнең әйтелешен һәм язылышын белү	Сүзләрнең транскрипциясен дөрес язу, татар теленең барлык авазларын дөрес әйтә белү	Таблица белән эшләүне камилләштерүне дәвам итү
2	Хикәя фигыльнең заман формалары	1	10.09		Хикәя фигыльнең заман формаларының мәгънәви үзенчәлекләрен белү	Үткән һәм киләчәк заманның төрле форма ларын сөйлә мдә куллану	Фигыльләрне зат-сан белән төрләндерү, татар телендә фигыльнең вид категориясе булмавын төшенү
3	Контроль эш “Җөмлә кисәкләре”	1	17.09		Җөмлә кисәкләрен искә төшерү	Булган белемнәрне практикада куллану	Үзалдына эшләүне күнектерү	Контроль эш №1
4	БСҮ. Хаталар өстендә эш. Исемнең килешләр функциясе	1	24.09		Исемнәрнең килешенә карап җөмлә кисәкләрен аеру, татар телендә исемнең род категориясе булмавын белү	Төрле килештә иркен рәвештә җөмлә төзү	Дәреслектәге кагыйдәне мөстәкыйль үзләштерү
5	Теләк белдерү формалары	1	01.10		“эшлисе килә” конструкциясе ярдәмендә теләк белдерүне аңлау	Үз теләгеңне төрлечә белдерә алу	Диалогик сөйләмне үстерү
6	Кереш контроль диктант “Урман”	1	08.10		Кушма җөмлә төрләрен кабатлау	Дөрес язу күнекмәләре бирү	Грамматик биремле диктант язу	Кереш контрольдиктант
7	Хаталар өстендә эш. Сыйфат фигыль	1	15.10		Сыйфат фигыльнең заманнарын ясый белү	Сөйләмдә сыйфат фиг. куллану	Төркемнәрдә эшләү
8	Шарт фигыльнең барлык, юклык формасы	1	22.10		Шарт фигыльнең ясалышын аңлап, дөрес төрләндерү	Сөйләмдә шарт фигыль куллану	Төркемнәрдә эшләү
9	Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше	1	29.10		Зат алмашлык-ларының берлек һәм күплек санда килеш белән төрләнешен искә төшерү	Зат алмашлыкла-рын төрле килеш-ләрдә сөйләмдә куллана алу	Практик эшне башкаруны тәэмин итү
10	Хәл фигыль фомалары	1	12.11		Хәл фигыльнең формалары кайчан кулланылуын аңлау	Хәл фигыльнең төрле формаларын дөрес куллану	Таблица белән эшләүне күзәтү
11	Контроль эш “Бәйлек сүзләрнең ясалышы”	1	19.11		Бәйлек сүзләрнең нинди тамырдан ясалуын төшенү,	Бәйлек һәм бәйлек сүзләрнең татар телендә сүздән соң килүен белү, аларны дөрес куллану	Үз эшеңне бәяли белү	Контроль эш №2
12	“ Һөнәр сайлау – җаваплы эш” бүлеген кабатлауга	1	26.11		Кирәкле лексиканы сайлый белү	Исем фигыльнең төрләнешен сөйләмдә куллану	Һөнәр сайлау турында сөйләшү, анкета сорауларына җавап бирү
Татарстан Республикасы (4 сәгать)
13	Сан төркемчәләре	1	03.12		Сан төркемчәләрен искә төшерү, саннарның исем янында төрләнмәвен белү	Саннарны диалогта куллану	Иптәшең нең эшен анализларга өйрәтү
14	I нче яртыеллык өчен контроль диктант “ Җылы яңгыр ”	1	10.12		Кагыйдәләрне дөрес куллану	Язуда затла-нышлы, затла-нышсыз фигыль-ләрне дөрес кул-лану	Диктант язу	Контроль диктант
15	Хаталар өстендә эш. Исем ясагыч кушымчалар	1	17.12		Киң таралган сүзләрнең ясалышын аңлау	Билгеле кушымчалар ярдәмендә яңа сүзләр ясау	Китап белән мөстәкыйль эшләүне күзәтү
16	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль	1	24.12		Кушымчаларны дөрес ялгый белү, рус теле белән чагыштыру	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльне сөйләмдә куллану	Монологик сөйләмне үстерү
II яртыеллык (18 сәгать)
Гаилә һәм балалар (8 сәгать)
17	Исемгә кушымчалар ялгау тәртибе	1	14.01		Исемгә күплек, тартым, килеш кушымчаларын ялгый белү.	Кушымчаларны дөрес куллану. Микъдар саны белән янәшә килгәндә, исемнәрнең сан белән төрләнмәвен белеп, сөйләмдә дөрес куллану	Дәреслек белән эшли белү кунекмәләрен камилләштерү
18	Изложение”Танылган шагыйрь Разил Вәлиев”	1	21.01		Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты белән таныштыру	Бәйләнешле сөйләм телен үстерү	План төзү һәм шуның нигезендә эзлекле фикер йөртеп, изложение язу	Изложение
19	Хаталар өстендә эш. Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше	1	28.01		Татар телендә исемнең тартым категориясе булуын һәм аның рус телен-дә бирелешен аңлау	Практикада тартымлы исемнәрне хатасыз куллану	Таблица белән эшләүне камил -ләштерү
20	Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	1	04.02		Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль-нең мәгънәви үзен-чәлеген аңлау, вид категориясе булма-вын белү, төрлә-нешне истә калдыру	Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең мәгънәви үзенчәлеген аңлап, диалогта куллану	Дәреслек белән мөстәкыйль эшләү
21	Рәвеш төркемчәләре	1	11.02		Рәвеш төркем-чәләрен аңлау, тәр-җемә итү, рус телен-дәге рәвешләр белән чагыштыру	Җөмләләрдә иркен куллану	Төркемнәрдә проект эшләре башкару
22	Сочинение “Сәламәт тәндә-сәламәт акыл”	1	18.02		Бәйләнешле сөйләм телләрен үстерү	Дөрес язу күнекмәләре бирү	Хәтерне үстерү өстендә эшләү	Сочинение
23	Хаталар өстендә эш. Иярченле кушма җөмләләр	1	25.02		Иярчен кушма җөмләләрнең киң кулланылышта йөргән аналитик һәм синтетик төрләрен: вакыт, урын, максат, сәбәп, шарт, кире җөмләләрне истә калдыру	Ирченле кушма җөмләләрнең сөйләмдә актив кулланыла торган төрләреннән файдалана алу	Синтетик иярчен җөмләләрнең һәрвакыт баш җөмлә алдыннан килү үзенчәлеген истә тотып, сөйләм оешыра алу
24	Кисәкчәләрнең төркемчәләре	1	04.03		Татар сөйләмендә кисәкчәләрнең препозитив һәм постпозитив булуын белү	Һәр төркемчәдәге кисәкчәне куллана белү	Тәрҗемә итү, сорауларга җавап бирү
Мәхәббәт – гаиләнең нигезе (10 сәгать)
25	Исем фигыльне җөмләдә куллану.	1	11.03		Исем фигыльнең баш килешенең кулланышын аңлау	Исем фигыль формаларын аңла п куллану	Җөмләләр төзү
26	Контроль эш. “Сүз төркемнәре”	1	18.03		Сүз төркемнәре турындагы белемнәрне ныгыту	Төрле төөркемгә караган сүзләрне сөйләмдә куллану	Грамматик кагый-дәләрне дөрес куллану	Контроль эш №3
27	Хаталар өстендә эш. Инфинитив	1	01.04		Фигыльнең инфинитив формасын сөйләмдә куллану	Модаль сүзләр һәм аерым фигыльләр белән инфини-тивны куллану	Киңәш бирү сәләтен үстерү
28	Бәйлек сүзләр Сүзлек диктанты №1	1	08.04		Бәйлек һәм бәйлек сүзләрнең татар телендә сүздән соң килүен белү	Бәйлек сүзләрне юнәлеш, чыгыш, урын-вакыт килешендә куллану	Бәйлек сүзләрне дөрес язу күнекмәләре бирү	Сүзлек диктанты
29	БСҮ. Хаталар өстендә эш Боерык фигыльләрнең төрләнеше	1	15.04		3нче затта боерык фигыльнең ясалышын, мәгънәсен аңлау	Татар телендә фигыльнең вид категориясе булма-вын аңлап куллану	Хаталар өстендә кунегүләр эшләү
30	Кушма җөмлә төрләре	1	22.04		Кушма җөмләләрдә тезүле һәм ияртүле бәйләнеш, аларны аера белү	Тезмә кушма һәм иярченле кушма җөмләләрне сөйләмдә куллану	Кушма җөмләләр төзүне камилләштерү
31	Теркәгечләр	1	29.04		Тезүче һәм ияртүче теркәгечләрне аеру, аларны җөмлә төзегәндә куллана белү	Җөмлә төзегәндә теркәгечләрне дөрес куллану	Сүзлек запасын баету өстендә эшләүне дәвам итү
32	Тезмә кушма һәм иярченле кушма җөмләләрне гомумиләштереп кабатлау	1	06.05		Кушма җөмлә төрләрен аера белү	Иярченле кушма җөмләләрне ике юл белән төзү	Җөмләләр тикшерә белү
33	11нче сыйныфта үткән материалны кабатлау һәм йомгаклауга контроль эш	1	13.05		11нче сыйныфта үткән материалны кабатлау һәм йомгаклау	Мөстәкыйль эшли белүне камилләштерү	Тест сорауларына җавап бирү	Контроль эш №4
34	Хаталар өстендә эш. Йомгаклау	1	20.05		Пландагы эшләреңне дөрес әйтергә өйрәнү	Өйрәнелгән лексиканы сөйләмдә куллану	Хаталар өстендә күнегүләр эшләү

ЯЗМА ЭШЛӘРНЕ ТИКШЕРҮ ҺӘМ БӘЯЛӘҮ.

Укучыларның тел һәм сөйләм материалын үзләштерү дәрәҗәсен тикшерү өчен, татар теле дәресләрендә төрле язма эшләр үткәрелә.

Рус телендә сөйләшүче балалар өчен татар теленнән язма эшләр ике төркемгә бүленә:

1)өйрәтү характерындагы эшләр (изложение, сочинение);

2)контроль эшләр (сүзлек диктанты; хәтер, күрмә, иҗади диктантлар)

Сүзлек диктанты һәм аны бәяләү.

11 нче класста 28-30 сүз.

Пөхтә, төгәл һәм орфографик хатасыз язылган эшкә “5”ле куела.

Пөхтә, төгәл язылган, әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орфографик хатасы булган эшкә “4”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-5 төзәтүе яки 3-5 орфографик хатасы булган эшкә “3”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки артыграк орфографик хатасы булган эшкә “2”ле куела.

Диктантның күләме һәм аны бәяләү.

11 нче класста уку елы башында 110-120 сүз, уку елы ахрында 115-125сүз.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион хатасы булган диктантка “5”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылган, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион хатасы булган диктантка “4”ле куела.

Пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-6 орфографик, 6 пунктуацион хатасы булган диктантка “3”ле куела.

Пөхтә язылмаган, 7дән артык орфографик, 7дән артык пунктуацион хатасы булган диктантка ”2”ле куела.

Язма сөйләмне тикшерү һәм бәяләү.

Укучыларның бәйләнешле язма сөйләм күнекмәләре өйрәтү характерындагы изложениеләр һәм сочинениеләр ярдәмендә тикшерелә. Алар белән беррәттән башка язма эшләр дә куллана: сорауларга язмача җавап бирү; рус теленнән татар теленә текстларны язмача тәрҗемә итү; укылган яки тыңланган текстның эчтәлеген язмача сөйләп бирү(изложение); бирелгән ситуация яки тәкъдим ителгән тема буенча фикерләрне язмача белдерү(сочинение) һ.б. Язма сөйләмне бәяләгәндә, эчтәлекнең тулылыгына һәм эзлеклегенә, җөмлә калыпларының грамматик яктан дөреслегенә һәм төрлелегенә, стиль бердәмлегенә игътибар итәргә кирәк. Изложение һәм сочинение өчен ике билге куела: беренчесе эшнең эчтәлеге өчен, икенчесе – грамоталы язуга.

Изложениеләрне бәяләү.

Изложение яздыру өчен хикәяләү, тасфирлау һәм фикер йөртү характерындагы текстлар яки өзекләр алына. Алар рус телендә сөйләшүче балаларга аңлаешлы булырга, аларның яшь үзенчәлекләренә туры килергә һәм бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерүне истә тотып сайланырга тиеш.

Укылкан яки тыңланган текст белән эшләү барышында укучыларның фикер йөртүләренә, сүз байлыгынан һәм җөмлә калыпларыннан урынлы файдалана алуларына, грамоталылыгына төп игътибар бирелә.

11 нче класста уку елы башында 175-180 сүз, уку елы ахрында 190-210 сүз.

Тыңланган текстның эчтәлеге тулы, эзлекле һәм дөрес язылган,1 орфографик, 1 пунктуацион яки 1 грамматик хатасы булган эшкә “5”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге эзлекле һәм дөрес язылган, ләкин 1-2 эчтәлек ялгышы җибәрелгән, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион яки 2-3 грамматик хатасы булган эшкә “4”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге өлешчә эзлекле язылган, 4-5 орфографик, 4 пунктуацион яки 4-5 грамматик хатасы булган эшкә “3”ле куела.

Тыңланган текстның эчтәлеге бөтенләй ачылмаган, эзлекле язылмаган, 6 дан артык орфографик, 5 тән артык пунктуацион яки 6 дан артык грамматик хатасы булган эшкә “2”ле куела

Сочинениеләрне бәяләү.

11нче класста 13-15 җөмлә

Сочинение укучыларның тормыштагы күзәтүләреннән алган тәэсирләрен язмада грамоталы һәм эзлекле бирә белү, әдәби әсәрнең эчтәлеген үз сүзләре белән образлы телдә бәйләнешле итеп яза алу мөмкинлеген тикшерү максатыннан яздырыла. Алар укучыларның тел һәм әдәбият дәресләрендә алган белемнәрен ныгыту, тирәнәйтү һәм камилләштерүне күздә тотып үткәрелә.

Тәкъдим ителгән темага эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган , 6 дан артык орфографик, 6 дан артык пунктуацион һәм грамматик хаталары булган эшкә “2”ле куела.

Тикшерү характерындагы язма эшләр графигы

№	Эш төре	Тема	Үткәрү вакыты
№	Эш төре	Тема	Календарь вакыт	Фактик вакыт
1	Контроль эш №1	“Җөмлә кисәкләре”	17.09
2	Кереш контроль диктант	“Урман”	08.10
3	Контроль эш №2	Бәйлек сүзләрнең ясалышы	19.11
4	I нче яртыеллык өчен контроль диктант	“Җылы яңгыр”	10.12
5	Изложение	”Танылган шагыйрь Разил Вәлиев”	21.01
6	Сочинение	“Сәламәт тәндә-сәламәт акыл”	18.02
7	Контроль эш №3	“Сүз төркемнәре”	18.03
8	Сүзлек диктанты	”Кушма,тезмә,парлы,кыскартылма исемнәр”	08.04
9	Контроль эш №4	11нче сыйныфта үткән материалны кабатлау, йомгаклау	13.05

МӘГЪЛҮМАТ ҺӘМ БЕЛЕМ БИРҮ ЧЫГАНАКЛАРЫ

УМК

Укытучы өчен методик

әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “ Татар теле-11” Казан,

“Мәгариф” нәшрияты, 2010ел

кассеталар, таблицалар, индивидуаль карточкалар, татар язучыларының портретлары, магнитофон һ.б

Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар теле һәм әдәбиятын укыту программасы, Казан, 2010ел,

1 .Хисаметдинова Р.Ф.җитәкчелегендәге иҗади төркем, укыту-методик кулланма,Яр Чаллы, 2006 ел

2. Д.Т.Гыйльманова, Укыту-методик кулланма, Яр Чаллы, 2006

3. Д.Ф.Заһидуллина, Ә.М.Закирҗанов “Татар әдәбияты” Казан, 2007

4. Д.Ф.Заһидуллина “Мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы” Казан, 2007

5. Р.З.Хәйдарова “ Научно- педаго гические аспекты билингвального образования в РТ” Н Челны, 2007

6. Ф.Ф.Харисов “Татар телен чит тел буларак өйрәтүнең фәнни-методик нигезләре” Казан, 2006

7. Гомуми урта белем бирү мәктәпләренең 10-11нче сыйныфында укучы рус телле балаларга татар теленнән контроль эшләр, Яр Чаллы,2010 ел.

8. Н.Хәбибуллина, М.А.Вәлиуллин, Х.Г.Фәрдиева, V-ХI сыйныфлар өчен язма эшләр,Казан, 2003ел.

9. Ә.Б.Шакирҗанова, Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы, 2008 ел.

10. Краткий справочник и упражнения по синтаксису сложноподчинённого предложения татарского языка., Набережные Челны, Нигматуллина Р.М.

11 Халык авыз иҗатын өйрәнү өчен өстәмә материаллар, Яр Чаллы, 2007 ел. Гарифуллина.

12. М.З.Закиев, Ф.С. Сафиуллина,

С.М. Ибрагимов, К.З. Зиннатуллина,

Сопоставительный синтаксис русского и татарского языков, Казань, Татарское книжное издательство, 2007 год.

13. Таар теленнән кагыйдәләр җыентыгы, Казан, “Гыйлем” нәшрияты, 2008ел.

14 Н.Г.Гәрәева, Н.В.Максимов. Ә.Ә.Зыятдинова.,Тел- белемнең ачкычы,

Татар теле һә сөйләм үстерү дәресләре,

Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2005 ел.

1.Хәсәнова Н.М.”Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы” 1-2 нче кисәк, Яр Чаллы, 2003

2. Ф.С.Сафиуллина “ Базовый татарско-русский и русско-татарский словарь для школьников”Казань,ТаРИХ, 2007

3. Программа буенча каралган язучыларның әсәрләре

4. “ Татарстан яшьләре”, Шәһри Чаллы” газеталары, “Мәйдан”, “Казан утлары” журналлары)

5. Байрамова Л.К, Учебный тематический русско-татарский фразеологический словарь, Казань,1991г

6..Ф.С.Сафиуллина,К.Р.Галиуллин, Тематический русско-татарский словарь,1989

7.Н.Исәнбәт, Татар теленең фразеологик сүзлеге, Казан, 1990ел.

8. Х.Г.Агишев, Л.Х.Гайнуллина, Русско-татарский словарь словосочетаний для учащихся,, Казань, 2002год.

9. К.Р.Галиуллин, Р.И.Раскулова,Татар теленең орфографик сүзлеге, Казан,2010ел.

10.Сайдаш Гарифуллин, Послеслоги татарского языка, Набережные Челны, 1993год. 29) Ф.А.Ганиев, Ф.Ф,Гаффарова, Русско –татарский словарь, Казань, 2001год.

11.Ф.С. Сафиуллина,Ф.М.Газизова,татарча-русча тезмә сүзләр сүзлеге.

12.В.Х.Хаков, А.И.Латыпова, С.Д.Бакирова, Т.Р.Шакирова, Товар турында мәгълүмат укыйбыз.

13.Ш.С.Ханбикова,Ф.С.Сафиуллина, Синонимнар сүзлеге, Казан, 1999 ел.

14.К.С.Фәтхуллова, Э.Н.Денмөхәммәтова, Татар теленнән олимпиадага әзерләнәбез, Казан,2009 ел. Татар телен өйрәнүчеләр өчен кагыйдәләр һәм күнегүләр җыентыгы,Яр Чаллы, 2009, ХәсәноваН.М.

15.Ф.С.Сафиуллина,Л.М.Ризванова, Татарча-русча антонимнар сүзлеге , омонимнар сүзлеге,Казан,1997 ел.

16.Ф.С.Сафиуллина, К.Р. Галиуллин, Русско-татарский разговорник,1986 г.

17.Ф.А.Ганиева,Татарско-русский разговорник, 1988ел.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Мне нравится

Навигация

Библиотека

Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары
календарно-тематическое планирование (11 класс) по теме

Скачать:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

6 нчы сыйныфның рус төркеменә татар теле һәм әдәбиятыннан Р.Хәйдарова дәреслеге буенча төзелгән эш программалары

ТТАТАР ТЕЛЕ ҺӘМ ӘДӘБИЯТЫННАН ЭШ ПРОГРАММАЛАРЫ

5 сыйныфта Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

“Туган телем-татар теле” (татар теле һәм әдәбиятыннан сыйныфтан тыш чара)

5 нче сыйныф өчен татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары - КТП. Рус төркеме

Татар мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

Навигация

Библиотека

Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программаларыкалендарно-тематическое планирование (11 класс) по теме

Скачать:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

6 нчы сыйныфның рус төркеменә татар теле һәм әдәбиятыннан Р.Хәйдарова дәреслеге буенча төзелгән эш программалары

ТТАТАР ТЕЛЕ ҺӘМ ӘДӘБИЯТЫННАН ЭШ ПРОГРАММАЛАРЫ

5 сыйныфта Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

“Туган телем-татар теле” (татар теле һәм әдәбиятыннан сыйныфтан тыш чара)

5 нче сыйныф өчен татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары - КТП. Рус төркеме

Татар мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары

Татар теле һәм әдәбиятыннан эш программалары
календарно-тематическое планирование (11 класс) по теме