Рабочие программы
рабочая программа (5 класс) на тему

№

Кичээлдиң темазы

Шагы

Планнаттынган түңнелдер

Үези

Бот-тускайлаң

Предметтиг

Метапредметтиг

План ёзугаар

Херек кырында

1

Киирилде кичээл. Ном дугайында сөс. С. Сарыг-оол «Ном».

1

Номнуң болгаш чечен чогаалдың ажык-дузазының дугайында медереп билири.

Сөзүглелге хамаарышкан айтырыгларга харыылаар.

Ном дугайында тыва үлегер домактарны орус дылче очулдурар.

2

Номчулга аргазының хыналдазы.

1

Төрээн дылын хүндүлээри.

Айыттынган үе иштинде сөзүглелди шын, тода номчуур.

3

Ю. Кюнзегеш «Сиген шөлүнде».

Чогаал теориязы. Деңнелге дугайында билиг.

1

Күш-ажылдың амыдыралга ролюн билир болуру.

Күш-ажылдың амыдыралга ролюн тайылбырлаар. Деңнелгениң илереттинер аргаларын тодарадыр.

Кадыыр, шалыыш чуруур.

Орус дылда кыска сөзүглелдер дамчыштыр деңнелге чорудар.

I

Эгээртинмес эртине-байлак – аас чогаалы

17

4

Чогаалтеориязы. Улустуңаасчогаалы.

1

Улустуңаасчогаалынга хандыкшылын күштелдирери.

Фольклор деп термин-биле таныжар.

Аас чогаалының биче, улуг хевирлерин аңгылап өөренир.

Узун-тыныш, дүрген чугаага мөөрейлежир.

1.

Тоолдар

12

5

Тоолдар. Тоолдарның хевирлери.

1

Бодун чонунуң культуразының бир кезээ деп медереп билири.

Номчаан тоолдарын бөлүктерге чарар.

Номчаан тоолдарының кыска утказын чугаалаар.

6

Анаа тоолдар. «Балыкчы Багай-оол».

1

Эки болгаш багай деп чүүлдерни ылгап көөрү.

Сайгарылгалыг номчулга кылыр.

Словарь-биле ажыл чорудар.

7

«Балыкчы Багай-оол» деп тоолга катаптаашкын. Тестилиг хыналда ажыл.

1

Өөредилгеге сонуургалдыг болуру.

Бердинген айтырыгларга шын, тодаргай харыыларны бээр.

8

«Чаңгыс ой аъттыг үш алышкы».

1

Бөдүүн чоннуң тывынгыр-сагынгыр, кижизиг чоруун үнелеп билири.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар.

Тоолга чурук чуруур.

9

Дириг амытаннар дугайында тоолдар. «Чеди иелиг Чес-Мыйыс».

1

Ава, ие кижини хүндүлеп көөрү.

«Аваларның сөзүн дыңнаваска – азарының демдээ…» деп бодалдың илереттингенин тайылбырлаар.

Ава дугайында үлегер домактарны орус дылче очулдурар.

10

«Кускун биле Үгү». Чогаал теориязы.

Чогаал теориязы. Эпитет дугайында билиг.

1

Мактаныкчы чоруктуң салдары багай деп түңнээри.

Диалогтарның ажыглалының онзагайын хайгаараар. Эпиттерге чижектер тывар.

Куштарның аттарын орус дылче очулдурар.Таблица-биле ажылдаар.

11

Хуулгаазын тоолдар. «Тос оолдуг Доктагана кадай».

1

Эртем-билигниң амыдыралга ажык-дузазын билир болуру.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Айтырыгларга харыылаар.

Кыдат улустуң «Лю алышкылар» деп тоолу-биле деңнелге чорудар.

12

«Тос шилги аъттыг Өскүс-оол».

1

Кижизиг аажы-чаңныг болуру.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Айтырыгларга харыылаар.

Орус улустуң «Царевна-лягушка» деп тоолу-биле деңнээр.

13

К.д.н. «Алдын кушкаш».

1

Хоптак чоруктуң багай салдарын медереп билири.

Маадырларның чугааларын үн аянын сагып тургаш номчуур. Айтырыгларга харыылаар.

А. Пушкинниң «Алдын балык» деп тоолу-биле деңнээр.

14

Тоолдарга катаптаашкын. Хыналда ажыл.

1

Хыналда тестерге шын, тода харыыны бээр.

15

Ч.с Кичээл-мөөрей «Кым эң эки билирил?».

1

Айтырыгларга, тестерге шын харыыны берип, чижектер-биле бадыткаар.

Чуруктар-биле ажылдаар.

16

Ч.с. Чогаадыг-үнелел «Мээң ынак тоолум».

1

Бодунуң бодалдарын шын илередип бижиир.

2.

Үлегер домактар болгаш чечен сөстер

2

17

Үлегер домактарны тема аайы-биле бөлүктээри, оларның тургузуу.

1

Кижиниң амыдыралының дугайында тыва улустуң үзел-бодалының илерээшкинин үлегер домактарда илереткенин онзалап көөрү.

Үлегер домактарның темаларын тодарадыр, тургузуун хайгаараар.

Бөлүктеп ажылдаарынга чаңчыгары. Үлегер домактарның уткаларын тайылбырлаар.

18

Үлегер домактар болгаш чечен сөстер дугайында билиг.

1

Төрээн чуртунга ынак болуру.

Үлегер домактар чогаадыр.

Үлегер домактар болгаш чечен сөстерниң ылгалын хайгаарап, деңнеп өөренир.

3.

Тывызыктар.

2

19

Тывызыктарның уран-чечени, тема аайы-биле бөлүктээшкини

1

Бойдуска ынак болуру…

Тывызыктарның темазын тодарадыр.

Тывызыктарның харыыларын чуруур.

20

Чогаал теориязы. Тывызыктар дугайында билиг.

1

Тывызыктың баажызы болгаш догааштырары деп арганың онзагайын тускайлап көөрү.

Тывызыктарның тывылган үезин барымдаалаан бөлүктерин көөр.

Чаа тывызыктар чогаадыр.

II

Улустуң аас чогаалындан ужукталгаш

13

1

Авторлуг тоолдар

8

21

К-Э.Кудажы «Кым эң

ажыктыгыл?»

1

Тоолдуң планын тургузар.

Эпиграф деп термин-биле таныжар. Тоолдуң эпигравы-биле ажылдаар.

22

М. Эргеп «Чартык арбай».

1

Чараш мөзү-шынарлыг болуру.

Таблица долдурар.

Айтырыгларга харыылаар.

23

С. Сүрүң-оол «Карактар дугайында маргылдаа».

1

Чараш мөзү-шынарлыг болуру.

Үлегер домактарның утказын тоолга хамаарыштыр тайылбырлаар

Тестер-биле ажылдаар.

24

Ч. Чүлдүм «Тарааның тывылганы»

1

Төрээн чуртунга ынак болуру.

25

Ч.с.Кыска хемчээлдиг эдертиг «Тарааның тывылганы».

1

Дыңннаанының утказын кыска, тода кылдыр дамчыдар.

Согааш, бала  чуруур.

26

М. Эргеп «Хек чүге ыраажы болганыл?».

Чогаал теориязы. Авторлуг тоолдар.

1

Чоок кижилеринге кичээнгейлиг болуру.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Айтырыгларга харыылаар.

Сөс каттыжыыш-кыннарының утказын тайылбырлаар.

27

К.д.н. С.Сүрүң-оол «Хунажык».

1

Мактаныкчы чоруктуң багай салдарын медереп билири.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Маадырга характеристика бээр.

Домактарда тоолдуң утказынга дүүшпес частырыгларны тыпкаш, эдер.

28

Авторлуг тоолдарга  катапташкын. Хыналда ажыл.

1

Өөренген тоолдарындан айтырыгларга шын, тода харыыны бээр.

Ынак тоолунга чурук чуруур.

2

Баснялар

5

29

О. Сувакпит «Арзылаң биле Пар».

1

Даанган ажылынга кызымак болуру.

Басняның тема, идеязы-биле таныжар. Сайгарылгалыг номчулга чорудар.

Маадырларга хамаарыштыр кластерлер тургузар.

30

С. Серен «Ном биле Портфель». Чогаал теориязы. Диригжидилге дугайында билиг.

1

Бардам, мактаныкчы кижилерниң четпестерин сойгалап билири.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Диригжижилгелерни тывар.

Басняны рольдап номчуур.

31

Л.Иргит «Теве».

1

Чазый, хоптак чоруктуң амыдыралга багай салдары.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Айтырыгларга харыылаар.

Баснядан үзүндүнү орус дылче очулдурар.

32

Чогаал теориязы. Басня дугайында билиг.

1

Айтырыгларга харыылаар.

И.Крыловтуң баснялары-биле деңнелге кылыр.

33

К.д.н. В. Эренчин «Ийи өңнүк».

1

Өөредилгезинге кызымак болуру.

Эжишкилерге кыска характеристикалар бээр.

Өөредилге, эртем-билигниң амыдыралга ролюн тайылбырлаар.

III

Чаштар делегейиниң көрүнчүү

16

34

Л. Чадамба «Аян-чорук»

(тоожуданүзүндүлер). «Ужар».

1

Улугларның чагыг-сүмезин дыңнап билири.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар.

Диалектилерни тывар.

35

«Кайгамчык-ла», «Азас» деп

эгелер.

1

Бойдуска ынак болуру.

Номчаан эгелериниң утказын эдерти чугаалаар.

Эгелерден деңнелгелер тыпкаш, тайылбырлаар.

36

Катаптаашкын. Хыналда ажыл.

1

Номчаан эгелеринден айтырыгларга шын, тода харыыны бээр.

37

К.д.н. Ф. Сеглеңмей «Нина Салчак каникулда»

1

Эрес-дидим, мал-маганга ынак болуру.

Эгелерни тода, билдингир кылдыр номчуур. Утказын эдерти чугаалаар

Чечен чугааның эгелеринге аттар бээр.

38

Чогаал теориязы. Пейзаж дугайында билиг.

1

Чараш чүүлге сонуургалдыг болуру.

Чогаалдардан пейзаж чураан одуруглардан тывар

Чуруктар-биле ажылдаар.

39

О. Саган-оол «Эжишкилер».

1

Эштигде хөглүг, эптигде күштүг деп угаадыгны медереп билири.

Эжишкилерниң бот-боттарынга эптиг, кижизиг хамаарылгазын чижектерге бадыткаар

Сөзүглелден үлегерлээн сөстерни ушта бижиир.

40

Ч.с Чогаадыг-тоожуушкун «Маадыр – ёзулуг эш».

1

Бодунуң бодалдарын илередип бижиир.

41

О. Сувакпит «Аът чарыжы»

1

Аът малга ынак, аңаа хумагалыг болуру.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар.

Тываның сүлдезинде аътты кииргенин тайылбырлаар.

42

К.д.н. О. Сувакпит «Ногаан таңныыл».

1

Бойдусту камгалаары – кижи бүрүзүнүң хүлээлгези деп чүүлдү медереп билири..

Бердинген айтырыгларга харыылаар.

 «Биче чазыг улуг чазыгга дүжер» деп үлегер домакты үрегдекчиге хамаарыштыр тайылбырлаар.

43

М. Эргеп «Ѳдугенде чайлаг».«Өдүгенде чайлаг», «Чараш мал».

1

Эш-өөрү-биле найыралдыг болуру.

Ивинин эр-кызынын, хар-назынынын аайы-биле аттарынының онзагайын хайгаараар.

Номчаан чүүлүнүң  утказын чугаалаар, түңнеп катаптаар.

44

«Бүгү кежик – Чер-иеде».

1

Эм үнүштерниң, каттарның кадыкшылга ажыктыын үнелээри.

Айтырыгларга харыылаар.

Каттар аттарын орус дылче очулдурар.

45

«Изиг маргылдаалыг кичээлдер», «Аъттаныптым».

1

Өөредилгезинге сундулуг болуру.

Тожунуң бойдузунуң онзагайын номчаан одуругларындан хайгаараар.

Кыска чижектер бодаар.

46

Тоожуга түңнел катаптаашкын. Хыналда ажыл.

1

Хыналда айтырыгларга шын, тода харыыларны бээр.

47

Ч.с Чогаадыг-үнелел «Өдүгенде чайлаг» деп тоожуда мээң ынак маадырым»

1

Эң сонуургаан, ынак маадырының дугайында бодалдарын илередип бижиир.

48

Ш. Суваң «Кара-Баштыг».

1

Төрээн чериниң төөгүзүн билир болуру.

Кара-Баштыгның маадырлыг чоруунуң дугайында чугаалаар.

Доскуул, хараал, кириш… деп сөстерниң уткаларын тайылбырлаар.

49

Р. Лудуп «Таваар, маажым бадып келгеш»

1

Аът малга ынак, кижиге дузазын үнелеп билри.

Кулуннуң овур-хевириниң онзагайын чугаалаар.

Бердинген сөстерни тайылбырлаар. Шүлүкке чурук чурур.

IV

Хуулгаазыннар делегейи

6

50

Ш. Суваң «Хүн-Херелден аалчылар». Бирги эге.

1

Эш-өөрү-биле найыралдыг болуру.

Хүн-ХерелдиңбазаЧерниңчурттакчыла-рыныңылгалдарын тодарадыр.

Планеталар аттары бижир.

51

Үшкү эге. Катаптаашкын.

1

Төрээн черинге ынак болуру.

Тестер-биле ажылдаар. Айтырыгларга харыылаар.

Чер дугайында бодалдарын илередир.

52

Н. Куулар «Танаа-Херелдиң чуртунда» (тоожудан эгелер).

«Танаа-Херелдиң чуртунда», «Элдептиг куй».

1

Бойдустуң каас-чаражын үнелеп билири.

Айтырыгларга харылаар.

Сөстерниң уткаларын тайылбырлаар.

53

«Тоол чуртунда Кызыл чурттуг оол», «Аалчыларга бүзүрел читкен», «Тоол чуртундан дезиишкин».

1

Сагынгыр-тывынгыр чоруктуң ажыктыын билир болуру.

Эгелерниң кыска утказын эдерти чугаалаар.

Сөстерниң уткаларын тайылбырлаар.

54

Э.Донгак «Буянныг араатаннар».

Шииниң бирги көргүзүү.

1

Бойдуска ынак болуру.

Аңчының араатаннар-биле чугаазын хайгаараар.

Рольдап номчулганы чорудар.

55

Шииниң ийиги көргүзүү

1

Найыралды үнелеп билири.

Айтырыгларга харыылаар.

Рольдап номчулганы чорудар.

V

Ыдыктарым

3

56

С. Пюрбю «Ынак Тывам».

1

Төрээн черинге ынак, аңаа чоргаарланып чоруур болуру.

Уран аргаларга чижектер тывар.

Аянныг номчулга чорудар. Тургузуун хайгаарар.

57

О. Сувакпит «Россияга алдар».

1

Хамааты медерелдиг болуру.

Бижиттинген аянының онзагайын көөр.

Аянныг номчулга чорудар. Тургузуун хайгаарар.

58

А.Үержаа «Ие дылым».

1

Төрээн дылынга ынак болуру.

Айтырыгларга харыылаар.

Шүлүктүң бижиттинген аянын, дыл-домаан сайгарар.

VI

Тиилелгениң сылдыстары

4

59

С.Сарыг-оол «Маадыр Чүргүй-оол».

1

Чоннар аразында найыралды үнелеп билири

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Дайынның дошкун байдалын көргүскен одуругларны тывар.

Сөстерниң болгаш айыттынган одуругларның уткаларын тайылбырлаар.

60

О.Сувакпит «Кечил-оолдуң солдаттары».

1

Берге үеде бот-боттарын деткижерин; эптиг, демниг чорукту медереп билири.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар. Шүлүктүң кол бодалын тодарадыр.

Тыва эки турачыларның

эрткен оруктарын картадан айтыр.

61

К.д.н. М. Кенин-Лопсан «Эки турачы тыва кыстарга».

1

Чонунга чоргааралдыг болуру.

Уран аргаларга чижектер тывар.

Эки турачы тыва кыстарның дугайында билирин чугаалаар.

62

Номчулга аргазының хыналдазы.

1

Төрээн дылын хүндүлээри.

Айыттынган үе иштинде сөзүглелди шын, тода номчуур.

VII

Дириг амытаннар делегейи…

6

63

Ю. Кюнзегеш «Эзимнерниң ыры».

1

Бойдусту чарашсынып, ону камнап билири.

Аң-меңнерниң, хем-сугларның даажы ыры болу бээр деп бодалды илереткен одуругларны тып,бадыткаар.

Бердинген сөстерге синонимнер тывар.

64

С. Сүрүң-оол «Ус-кушкаш».

1

Мөзүлүг аажы-чаңныг болуру.

Бердинген айтырыгларга харыылаар.

Куштарның аттарын орус дылче очулдурар.

65

С. Сарыг-оол «Эдер амытаннар»

1

Куштарга ынак болуру.

Номчаанының утказын эдерти чугаалаар.

Сөстерниң уткаларын тайылбырлаар.

66

М. Кужугет «Азыранчып чорааш…».

1

Күш-ажылга ынак болуру.

Сайгарылгалыг номчулга чорудар.

Чодураажыктың даштыкы хевирин чугаалаар.

67

Чечен чугааның ужур-дузазы.

1

Өскениң кылган ажылын үнелеп билири

Чечен чугааның адын бодунуң билип алганы-биле тайылбырлаар.

Чогаалдың кыска планын эжи-биле демнежип тургузар

68

Ниити катаптаашкын. Түңнел кичээл.

1

Өөредилгезинге сундулуг болуру.

Чыл дургузунда өөренгенин катаптаар.

Чуруктар-биле ажылдаар.