ТЭМДЭГЭЙ НЭРЭ ТУХАЙ ОЙЛГОСО
презентация к уроку (6 класс)

Слайд 1

МБОУ “Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Хэжэнгын дунда ћургуули” Тэмдэгэй нэрэ тухай ойлгосо Бїридхэгшэ: Доржиева Д.Д

Слайд 2

Хэшээлэй темэ: Тэмдэгэй нэрэ тухай ойлгосо . Зорилго: Хэлэлгын хубинуудые гара h анаа дабталга. Тэмдэгэй нэрын шэнжэ, илгарал тай танилсалга Хэшээлэй ябаса Дабталга Хэлэлгын хубинууд ямарнууд боложо хубаарнаб? Ямар асуудалда харюусанаб? Мэд үү лэлэй гэш її н болодог г ї ? 1. Юумэнэй нэрэ 2. Тэмдэгэй нэрэ 3. Тоогой нэрэ 4. Т ү л єє нэй нэрэ 5. Үйлэ үгэ 6. Дайбар үгэ 7. Дахуул угэ 8. Холболто үгэ 9. Зүйр үгэ 10. Аянгалһан үгэнүүд б.д. х.х. хубилдаг гї й хубилдаг

Слайд 3

Шэнэ темэ: Тэмдэгэй нэрын шэнжэ, илгарал Б.д. х.х (бэеэ дааһан хэлэлгын хуби) М.г.: элирхэйлэгшэ , хэлэгшэ ямар? хэнэй? юунэй? Тэм.н : шанар тэмдэг Илгарал: Шанарта (анхан h аа бай h ан) ямар? А) Б) ногоон хүхэ зурлаанууд 2. Харилсаата ( ямар нэгэн юумэндэ хабаатай бай h ые харуулдаг). А) юум. н – модон + шо = зохилдодог Б) наречи – эндэ+ хи = В) глагол – анга + ма = хамаададаг ягаан улаан модошон эндэхи ангама

Слайд 4

Тэмдэгэй нэрын ондоо хэлэлгын хуби һ аа гаралга Бари… х ү б үү д Y ү лэ… тэнгэри Суу… б ү хэш үү л Тари… модод

Слайд 5

ЭДЭ МЭД ҮҮ ЛЭЛН ҮҮ ДТЭ ТЭМДЭГЭЙ НЭРЭН ҮҮ ДЫЕ ТАБИГТЫ : Манай нютагай ---, --- ой соогуур --- шандаган, --- ү нэгэн олоор амидардаг. Эндэхи нютагай зон ехэнхидээ … ургамалнуудые таридаг. --- аяга соо h оо унда уужа болохог ү й.

Слайд 6

Тэмдэгэй нэрын удхаараа илгарал Шанарта Улаан Са h ата Y ргэмэл Нарин Сэбэр Н ё дондохи Харилсаата Шарамал То h ошо Хатанхай Сэсэн Баян малтамал

Слайд 7

Тэмдэгэй нэрын зохилдол Нэрын падеж улаан - Хамаанай падеж улаан -ай з Y гэй падеж улаан -да Y йлын падеж улаан -иие Зэбсэгэй падеж улаан -аар Хамтын падеж улаан -тай Гаралай падеж улаан - h аа

Слайд 8

Текст уншагты. Тэмдэгэй нэр э н үүдые ологты, падежн үү дыень тодорхойлогты . Энэ сэдэбээр хөөрөө эмхидхэгты . Саг сагтаа ургасын h айниие шэлэжэ, малай бэлшээриин тала хаража, буряад зон h эеы гэрээ абажа, иишэ тиишээ з єє жэ ябадаг байгаа. Ааяма халууханаар ү леэ h эн h алхин h аашье, хагсуухан х ү йтэн h өө шье h эеы гэртээ хородог h эн. Шэмэр үү нээр ү леэ h эн h алхин h аа талын буряадые абардаг h эеы гэрнай г ү б даа.

Слайд 9

Бэхиж ҮҮ лгэ: Y гтэ h эн онь h он ү гэн үү д соо тэмдэгэй нэрэн үү дые т үү жэ бэшэгты: Сэсэн х ү н х ү нэй бэрхые магтадаг, тэнэг х ү н єє рынг єє бэрхые магтадаг. Уран х ү нэй хурган хурдан, ухаатай х ү нэй хэлэн хурса. Ульгам мориндо газар д ү тэ, хашан мориндо харгы холо. Шалгагты: Сэсэн Бэрхые Тэнэг Уран Хурдан Ухаатай Ульгам д ү тэ Хашан Х оло

Слайд 10

А МАН ХЭЛЭЛГЭ ХҮГЖӨӨЛГЭ Зураг адаглан хаража, «Наранай гаралга» гэ h эн богонихон аман х єє р єє бэлдэхэ

Слайд 11

Гэрэй даабари: Хэшээлдэ ї зэ h эн єє дабталга «Наранай гаралга» гэ h эн зураглал бэшэхэдээ шанарта ба харилсаата тэмдэгэй нэрэн її дые оруулха, падежн її дыень зааха.