"Яшь журналист" авторлык программасы
элективный курс (9 класс) по теме

Татарстан Республикасы Арча муниципаль районының гомуми белем муниципаль бюджет учреждениесе “Арча икенче урта гомуми белем мәктәбе”

Яшь журналист

  9 нчы сыйныфта профиль алды әзерлеге өчен электив курска авторлык программасы

                                                                                   Р.Х.Ибраева,  “Арча икенче урта гомуми белем мәктәбе” Арча  муниципаль районы                      

                                                                                  гомуми белем муниципаль бюджет учреж                                                                

                              дениесенең югары категорияле татар теле

                                                                                   һәм әдәбияты укытучысы

2012-2013 нче уку елы

Гомуми белем бирү мәктәбенең урта һәм югары сыйныф укучылары өчен исәпләнгән

Программаның үтәлү срогы: 2012-2015 ел

Программага кыскача аннотация:    Уйлаган фикереңне матур һәм дөрес итеп башкаларга җиткерә белү -   милли культураның бер өлеше. Укучыларның язма һәм телдән сөйләмен үстерү, аларда газета, радио, телевидение теленә карата дөрес мөнәсәбәт формалаштыру   балаларның гамәли шөгыльләренә, зәвыкларына, сәләт-мөмкинлекләренә уңай тәэсир итәрлек итеп оештырылырга тиеш. Әлеге “Яшь журналист” электив курс программасы шушыларны истә тотып төзелде. Мондый эшчәнлек  укучыларга  сөйләм культурасын, иҗади мөмкинлекләрен үстерергә,  ана телебезгә   кызыксыну уятырга ярдәм итә.

Газета хәбәрчесе булу - журналистикага беренче адым ясау дигән сүз. Ә кем соң ул газета – журналлар хәбәрчесе? Аңа  нинди сыйфатлар хас?  Хәбәрче тирән белемле, күп мәгълүматлы, үткен һәм җор телле булырга тиеш.

Яшь хәбәрчеләр белән эшләү укытучыдан да иҗади активлык сорый. Мондый эшчәнлек  укучыларга  сөйләм культурасын, иҗади мөмкинлекләрен үстерергә, татар матбугатына карата    кызыксыну уятырга ярдәм итә.   Әлеге  программа  балаларга эстетик тәрбия бирү, аларның үз фикерләвен киңәйтү, аралашу культурасын үстерү, коллективта иҗади эшли белү сәләтен үстерүне күздә тота.

  Программа материалы 35 сәгатькә исәпләнелә. Балаларның иҗади   мөмкинлекләре  һәм  яшь үзенчәлекләреннән  чыгып   төзелә.

2

Эчтәлек

1.Аңлатма язуы   .................................................................... 2нче бит

2.Уку-укыту планының  эчтәлеге..........................................  3нче бит

3.Календарь-тематик план ...................................................   5нче бит

4.Укытучылар өчен  кулланылган әдәбият .........................  7нче бит

5.Укучылар өчен кулланылган әдәбият  .............................  8нче бит

6.Кушымта ...........................................................................   9нчы бит

3

Электив курс түбәндәге педагогик принципларга таяна:

Программаның максаты:

Журналист һөнәренең серләренә төшендерү, аның үзенчәлекләре һәм нечкәлекләре  белән таныштыру; эзләнүчән шәхес формалаштыру.

  Бурычлары:

 -  вакытлы матбугать жанрлары, аның  төрләре белән таныштыру;

- газета чыгаруда иң кирәкле булган: тема табу, фактлар туплау, әңгәмә үткәрү серләренә төшендерү;

-  газета теле  үзенчәлекләрен өйрәтү;

-  газета-журналлар басу технологиясе турында мәгълүмат бирү;

-  укучының газета жанрларына караган материалларны дөрес итеп язарга өйрәнүләренә ирешү;

-  балаларның фикерләү сәләтләрен үстерү, иҗат активлыкларын киңәйтү;

-  эстетик зәвык тәрбияләү.

Максатка ирешү һәм бурычларны үтәү өчен эш методлары һәм формалары:

1. Әңгәмә;
2. экскурсия;
3. ИКТ куллану( компьютер, интерактив такта, электрон текстлар)

                 Эш формалары:

1. Дәрес-конференция;
2. мультимедиа презентацияләре;
3. тестлар үтәү;
4. эшлекле уен;
5. диспут;
6. әдәби очрашу.

Көтелгән нәтиҗә. Журналист һөнәренең серләрен үзләштерү, аның үзенчәлекләре һәм нечкәлекләрен   аңлау һәм иҗат эшенә тартылу.

Программаның эш этаплары.

I этап   Хәбәри жанрлар турында мәгълүмат бирү. Иҗади эш башкару.  

II этап Аналитик жанрлар турында мәгълүмат бирү. Иҗади эш башкару.  

III этап Сатирик  жанрлар турында мәгълүмат бирү. Иҗади эш башкару.  

4

               Календарь-тематик план (35 сәгать)

7

            Укытучылар өчен кулланылган әдәбият

1. Агзамов Ф.А. Теория журналистики. Казань,    Таткнигоиздат, 1982
2. Аналитические жанры газеты. Хрестоматия. – М.: Изд-во Московского ун-та, 1989.   
3. Әдәбият белеме сүзлеге. (Төз.:Әхмәдуллин А.Г.) Казан: Татар, кит.нәшр., 1990.  
4. Ворошилов В.В. Журналистика. Учебник.  -  С-Пб.,  2001.  
5. Гарифуллин В.З.  Хәбәри жанрлар. -  Казан,  1991.  
6. Гарифуллин В.З. Үткен каләм, үткер күз. -  Казан: Тат. кит. нәшр.,1995.  
7. Гарифуллин В.З.   Язар сүзең булса... -  Казан,   2000.  
8. Гарифуллин В.З.  Вакытлы  матбугатта  жанрлар. -  Казан,  2007.  
9. Горохов В.М. Основы журналистского мастерства. - М., 1989.
10. Низамов И.М. Матбугатның тәэсирле сүзе. – Казан: Тат. кит. нәшр.,1981.  
11. Хөснимәрдәнов М. Х. Журналист осталыгы.- Казан: Тат. кит. нәшр.,1990.  

8

               Укучылар өчен кулланылган әдәбият  һәм газета - журналлар исемлеге

1. Әдәбият белеме: Терминнар һәм төшенчәләр сүзлеге. - Казан: Мәгариф, 2007.
2. Бәширова И. Сүз белән сурәт ясау. - Казан: Татар.кит.нәшр., 1974.
3.  Вәлиуллин И.Ә. һәр шагыйрь - бер дәрья... - Казан: Татар, кит.нәшр.,2006. - 208 б.
4. Галимуллин Ф.Г. Укучыларны сәнгатьле укырга өйрәтү. -Казан: Татар.кит.нәшр.,1988. - 86 б.
5. Гарифуллин В.З. Үткен каләм, үткер күз. -  Казан: Тат. кит. нәшр.,1995.  
6. "Ватаным Татарстан»  газетасы
7. "Казан утлары" журналы
8. "Мәгариф"    журналы
9. "Мәдәни жомга"   газетасы
10. "Сабантуй"   газетасы             
11. "Сөембикә" журналы    
12. "Татар иле " газетасы                                           
13. "Татарстан"     журналы 
14. " Татарстан яшьләре"   газетасы  
15.  "Идел” журналы
16.  "Шәһри Казан" газетасы
17.  "Ялкын" журналы                                                                                   

9

Безнең уңышлар

1. Мәктәп стенагазеталарын чыгару буенча республика конкурсында  III урын

2. "Алтын каләм" - балалар һәм яшьләр иҗатының XI республика фестивале I дәрәҗә диплом

 
3. "Без булдырабыз " республикакүләм сочинениеләр конкурсы IV урын

4. "Яшь каләм осталары" балалар поэзиясе республика конкурсы I урын

 
5.  "Без - Мәрҗани оныклары" регионара әдәби-иҗат конурсында I урын

6. Туган тел көне уңаеннан мәктәп газетасы район конкурсы I  урын

10